Cách định giá xe ô tô cũ và kiểm tra tình trạng khi mua xe

Một trong những nỗi lo lớn nhất của người tiêu dùng khi mua xe cũ là mua phải những chiếc đã gặp tai nạn hoặc ngập nước. Những chiếc xe này thường được sửa chữa lại bề ngoài để trông giống như mới, nhưng bên trong, các hệ thống khung gầm, điện tử và an toàn có thể gặp nhiều vấn đề.

• Mua xe ô tô cũ với giá khoảng 200 triệu
• Kinh nghiệm mua xe ô tô cũ cho mục đích sử dụng dài hạn
• Kinh nghiệm mua xe ô tô cũ mà bạn cần biết

Khi mua một chiếc xe đã qua sử dụng, bạn cần phải cảnh giác hơn nhiều để tránh mua phải những chiếc xe 'phế phẩm' hoặc tương tự. Tuy nhiên, nếu bạn không có kinh nghiệm, có thể bạn sẽ lãng phí tiền một cách vô ích hoặc thậm chí gặp rất nhiều phiền toái. Lời khuyên từ các chuyên gia cho những người muốn mua xe ô tô cũ là nên đi cùng một người hiểu biết về kỹ thuật xe hơi, kiến thức và kinh nghiệm của họ sẽ giúp bạn đánh giá chiếc xe một cách tổng thể nhất

Ngoài các mẹo cơ bản khi xem xe cũ như: kiểm tra các cánh cửa, ốc vít hoặc keo dán của xe, một mẹo nhỏ được nhiều người muốn mua xe cũ chia sẻ là trước khi mua, hãy đưa xe đến hãng để kiểm tra. Điều này gần như là bước cuối cùng trước khi quyết định mua chiếc xe cũ đó. Nếu các showroom xe cũ lớn và uy tín sẽ không ngần ngại thực hiện việc này khi sẵn lòng đi cùng người mua để kiểm tra xe tại hãng.

Dù là xe cũ, tâm lý chung của người bán là làm cho chiếc xe của họ trông sáng bóng, sạch sẽ để thu hút người mua. Vì vậy, người mua cũng cần biết cách tránh bị lừa dối bởi bề ngoài hào nhoáng của nước sơn.

Quan sát tổng thể bên ngoài

Dù vỏ xe đã được làm mới để trở nên bắt mắt, nhưng có những vị trí mà ngay cả các thợ lành nghề cũng không chú ý hoặc không thể khắc phục được. Đó là bề mặt bên trong của tay nắm cửa bên cạnh ghế lái. Trên một chiếc xe đã sử dụng lâu, chi tiết này thường bị mòn nhiều nhất, thậm chí có thể là nơi mòn nhiều nhất trong tất cả các chi tiết bên ngoài.

Đánh giá khe hở giữa các cánh cửa

Trên xe nguyên bản, các khe hở giữa các cánh cửa, gờ capô và cánh cửa lái phải đều nhau từ trên xuống dưới, cũng như ở giữa 2 mép capô và cốp sau.

Quan sát kỹ các điểm bất thường, các chi tiết phải có độ mòn và màu sắc đồng đều, kiểm tra các vết nứt, vỡ trên cản trước và cản sau.

Xem xét bề mặt nước sơn (nên rửa xe trước khi xem xét, đặc biệt là với xe màu đen). Nước sơn gốc của ô tô thường là sơn tĩnh điện. Khi quan sát dưới ánh sáng tự nhiên hoặc ánh sáng huỳnh quang, nhìn ở góc 30 - 45 độ, từ từ di chuyển sẽ thấy bề mặt sơn không có dấu vết của bụi hoặc sơn bong tróc.

Đối với các xe mới sử dụng từ 1 đến 3 năm, sơn gốc thường là một điểm cộng. Nhưng đối với các xe đã sử dụng hơn 5 năm, hoặc xe sử dụng trong thành phố, không nên đặt quá nhiều niềm tin vào việc sơn gốc.

Với công nghệ sơn hiện đại, bạn phải quan sát kỹ mới có thể phân biệt được sơn gốc và sơn lại. Dù có làm kỹ càng, vẫn có thể có những sai sót. Ví dụ như bụi sơn trông giống như hạt cát hoặc sơn bong tróc, các mép có vẻ nứt nẻ... Sơn chất lượng kém thường sẽ bong tróc hoặc nứt sau 6 tháng đến 1 năm.

Phát hiện xe sơn lại: Mỗi chiếc xe đều có mã màu - mã màu sơn mặc định kèm theo số VIN. Bạn có thể kiểm tra trên tem dán xe ở cột B hoặc trong khoang động cơ.

Ví dụ, nếu mã màu của xe là 202, bạn có thể tra cứu trên trang paintscratch.com để xác định màu sơn là đen, phù hợp với tình trạng hiện tại của xe.

Đánh giá hệ thống đèn

Kiểm tra sự đồng đều giữa hai bên đèn pha và đèn hậu. Nếu một bên mới, một bên cũ thì có khả năng đã thay thế. Quan sát chân đèn pha, chỉ cần va chạm nhỏ (chưa ảnh hưởng đến khung xe) là chân đèn đã bị gãy và cần phải hàn lại nhựa.

Đánh giá hệ thống kính

Kiểm tra tất cả các kính trên xe (kính lái, kính sau, kính của các cánh cửa) xem còn nguyên bản không? Đa số nhà sản xuất đều ghi năm sản xuất lên kính. Nếu chiếc xe sản xuất năm 2012 mà kính lái ghi là sản xuất năm 2014 thì có thể đã thay mới.

Lưu ý: Một số hãng không ghi năm sản xuất trên kính, vì vậy hãy quan sát các mép kính xem có keo dư hoặc han gỉ không. Hãy kiểm tra bề mặt kính xem có rạn nứt hay không?

Ốc bắt cửa

Kiểm tra ốc bắt cửa, capô, và tai xe có vết vặn hay không? Nếu có dấu hiệu ốc bị vặn toét là đã tháo ra để sơn lại hoặc sửa chữa...

Đánh giá sơn bên trong

Bề mặt sơn bên trong (cánh cửa, capô, và cốp sau) ít tiếp xúc với môi trường bên ngoài, nên hiếm khi phải sơn lại. Nếu sơn bên trong bị nứt, bong tróc, hoặc han gỉ, có thể đã bị va chạm.

Đánh giá keo chỉ

Keo chỉ (sùng chỉ) là loại keo dùng để che các mép cửa và nắp capô, nhằm tránh gỉ và tăng thẩm mỹ. Nếu keo chỉ bị nứt vỡ sau va chạm hoặc sửa chữa, có thể phân biệt được xe bị tai nạn và xe nguyên bản.

Sau khi sửa chữa, nhiều gara sẽ chạy lại keo chỉ trên cánh cửa hoặc nắp capô. Để phân biệt keo chỉ chất lượng, cần kiểm tra độ cứng và đồng nhất của nó.

Dựa trên 3 tiêu chí: độ cứng, độ dày, và thẩm mỹ, việc nhận diện đòi hỏi người xem xe có kinh nghiệm, phải quan sát kỹ vết cắt, độ dày, và sự đồng đều giữa 2 bên. Một mẹo nhỏ là quan sát các vết gấp mép, các vết cắt, và mối hàn điểm.

Đánh giá mối hàn điểm

Hàn điểm (spot welding) được sử dụng trong quá trình sản xuất khung vỏ ô tô, thường được thực hiện bởi robot hoặc thợ hàn tự động. Mối hàn không được thực hiện liên tục trên toàn bộ bề mặt tiếp xúc, mà chỉ được thực hiện tại các điểm riêng biệt gọi là điểm hàn. Việc quan sát các điểm này, nếu không có chứng tỏ đã từng bị sơn phủ lên để che giấu.

Đánh giá các vết cắt

Các vết cắt phải giữ nguyên hình dạng như của nhà sản xuất, hoặc là hình tròn, hoặc là hình vuông... Những điểm này rất khó để phục hồi lại như ban đầu nếu đã bị méo do va chạm.

Việc mua các xe đã va chạm mạnh đến khung xe là điều cần tránh. Dù có thể sửa chữa được nhưng sẽ ảnh hưởng đến sự an toàn khi lái và có thể gây ra các vấn đề vận hành trong tương lai. Mức độ va chạm vào khung xe (đặc biệt là ở khoang động cơ) sẽ làm giảm giá trị của xe từ 50 đến 200 triệu đồng đối với các xe phổ thông.

Nguyên tắc khi kiểm tra là cần sử dụng đèn pin hoặc đèn flash của điện thoại để có thể quan sát rõ ràng.

• Kiểm tra kỹ các mối hàn điểm, vì khung xe có nhiều mối hàn.
• Sử dụng keo chống gỉ giữa các điểm tiếp nối.
• Kiểm tra khe hở giữa các miếng thép, phải chắc chắn và đồng đều, không có sự xô lệch.
• Nhìn vào các điểm han gỉ từ quá trình gò hàn (không phải do gỉ tự nhiên), và các vết cắt bị biến dạng là dấu hiệu của va chạm.
• Kiểm tra thanh cản hoặc xương giằng trước.
• Kiểm tra thanh đỡ gầm, nếu có dấu hiệu bị va chạm cần mang lên cầu kiểm tra.
• Quan sát hốc bánh xe trước và sau, bên trái và phải.
• Kiểm tra trụ A/B/C/D của khoang người lái và viền xung quanh, nếu bị va chạm có thể ảnh hưởng đến các trụ A/B/C/D trên xe (các điểm hàn, khe hở hoặc đã được sơn phủ lại).
• Kiểm tra sàn xe: hãy cúi xuống dưới gầm xe để quan sát, nhất là đối với xe cũ hoặc xe ở khu vực biển nơi có sự ăn mòn từ sét.
• Quan sát viền khung chứa lốp dự phòng, nếu bị biến dạng sau va chạm, thậm chí chỉ là một đoạn ngắn và chưa vào tới khoang, có thể chấp nhận được.

Cách định giá cho xe cũ như thế nào

Có nhiều phương pháp để định giá chính xác nhất cho một chiếc xe cũ, mọi chiếc xe đã qua sử dụng đều sẽ mất giá trị sau một thời gian, và việc này thường khiến nhiều người cảm thấy bất mãn, dù họ ít sử dụng hoặc đã đi rất ít qua nhiều năm. Việc này không hề đơn giản, đối với cả người bán và người mua.

Khác biệt hoàn toàn so với việc mua xe mới, giá bán của một chiếc xe cũ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như số lượng km đã đi, có tai nạn hay không... Vậy làm thế nào để định giá chính xác cho chiếc xe cũ.

• Tham khảo trên các diễn đàn ô tô, trang web, và các nền tảng thương mại điện tử mua bán xe ô tô, bạn có thể tìm kiếm giá bán cho các mẫu xe tương tự hoặc cùng loại với xe bạn đang muốn mua hoặc bán. Sau khi lọc ra được các mẫu xe tương tự, bạn có thể xác định mức giá từ cao đến thấp để tìm ra giá trung bình. Tiếp theo, bạn tìm kiếm các mẫu xe có số km tương đương hoặc chênh lệch dưới 5000 km so với xe của mình, từ đó bạn có thể đưa ra mức giá gần chính xác và hợp lý cho cả người mua và người bán.
•  
• Tìm giá bán tại các cửa hàng bán xe cũ hoặc đại lý, những cửa hàng mua bán hoặc ký gửi thường nắm giá mua cũng như giá bán trên thị trường hiện tại. Tuy nhiên, giá mua xe của những nơi này thường thấp hơn giá trị thực từ 10 đến 15%. Vì vậy, bạn có thể cộng thêm mức chênh lệch này vào giá bán của xe. Ngoài ra, bạn cũng nên tham khảo giá từ 2 đến 3 cửa hàng để có mức giá chuẩn nhất.
•  
• Định giá theo năm sử dụng, một chiếc xe sẽ mất 10% giá trị so với năm trước. Tuy nhiên, trong năm đầu tiên, giá trị xe mất nhiều hơn so với các năm sau. Đối với các dòng xe Nhật, đặc biệt là Toyota, giá trị mất khoảng 15%. Đối với các dòng xe khác, tỷ lệ mất giá khoảng 20 đến 25%.

Ví dụ: Giá bán của Toyota Vios 1.5E MT năm 2018 khoảng 579 triệu đồng.

• Sau 1 năm sử dụng, giá bán tham khảo sẽ từ 579 x (1 - 25%) = 434 triệu đồng trở lên, tùy thuộc vào số km đã đi.
• Từ năm thứ 2, giá bán tham khảo sẽ từ 434 x (1 - 10%) = 390 triệu đồng.

Cách tính giá mua bán có thể linh hoạt hơn, phụ thuộc vào số km và trang bị nâng cấp của xe. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, giá có thể điều chỉnh từ 5 đến 10% dựa trên số km và trang bị nâng cấp.

• Để định giá xe, nên tham khảo ý kiến từ những người đã sử dụng cùng dòng xe hoặc tham gia các nhóm trao đổi thông tin. Đây là nguồn thông tin đáng tin cậy vì có cả người có kinh nghiệm mua bán và người sẽ trở thành chủ nhân tiềm năng của chiếc xe. Cũng nên tìm hiểu từ những người thân đã từng mua bán xe tương tự.

Cách nhận biết xe đã thế chấp ngân hàng

Một số người còn băn khoăn liệu xe đã thế chấp có thể bán được không. Câu trả lời phụ thuộc vào 2 trường hợp cụ thể: 

• Trường hợp thứ nhất, người bán có thể làm giả giấy tờ để bán xe. Mặc dù xe vẫn có biển số và số khung số máy, nhưng đều đang thế chấp tại ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng. 
• Trong trường hợp thứ hai, việc đăng ký là thật nhưng chủ xe chưa thực hiện việc tất toán nợ với ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng. Do đó, khi sang tên, cơ quan công an sẽ yêu cầu văn bản xác nhận từ ngân hàng về việc tất toán nợ tài chính. Nếu không có văn bản này, xe sẽ không được sang tên. 

Khi mua xe cũ, nếu không mua ở các showroom uy tín, cần kiểm tra kỹ nguồn gốc giấy tờ, số khung số máy.... 

• Truy cập trang web dktructuyen.moj.gov.vn
• Chọn 'Tra cứu thông tin'. Một cửa sổ tra cứu sẽ hiện ra với 3 tùy chọn: số đơn đăng ký, bên bảo đảm và số khung. Thông thường, người mua không có thông tin về số đơn đăng ký, bên bảo đảm. Do đó, nên sử dụng số khung để tìm kiếm. Nhớ nhập đầy đủ số khung trên giấy đăng kiểm vì thông tin trên đăng ký xe có thể không đầy đủ, dẫn đến việc tra cứu không thành công.
• Nếu không tìm thấy thông tin hoặc hiển thị 'Tài sản không thế chấp hoặc đã làm thủ tục xóa thế chấp', điều này có nghĩa là xe đã 'sạch', không liên quan đến ngân hàng.
• Nếu thông tin về tài sản hiện lên đầy đủ như dưới đây, thể hiện có khoản vay, người mua cần chú ý. Người mua phải yêu cầu bên bán liên hệ ngân hàng hoặc thực hiện thủ tục 'xoá thế chấp tài sản đảm bảo' mới có thể tiến hành giao dịch (rút hồ sơ, sang tên, thế chấp). Nếu chưa xoá thế chấp, giao dịch sẽ không được đảm bảo và tài sản sẽ bị đóng băng, không thể tiến hành thủ tục pháp lý theo quy định.
• Kiểm tra kỹ các thông tin trên trang web. Ngoài thông tin về khoản vay, người mua cần kiểm tra các thông tin phụ dưới đây xem có trùng khớp với thông tin mà bên bán cung cấp không. Bước này sẽ giúp ngăn chặn việc mua phải 'xe gian', những chiếc xe vẫn cầm cố bởi ngân hàng nhưng đã làm giả thông tin đăng ký biển số, số khung, số máy để lừa đảo.