Tình trạng trẻ chậm tăng cân, kém hấp thu, gầy yếu làm cho các bậc phụ huynh lo lắng không ít. Vậy trẻ hấp thu kém cần bổ sung gì và nguyên nhân là gì? Đọc ngay để tìm hiểu và áp dụng những biện pháp giúp con hấp thu tốt hơn, tăng cân nhanh chóng!
1. Tại sao bé hấp thu kém? Tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp tốt nhất
Theo thông tin từ Báo Sức Khỏe và Đời Sống (Cơ quan của Bộ Y Tế), có tới 50% trẻ không tăng cân khi đến Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia Việt Nam do vấn đề kém hấp thu.
Kém hấp thu xảy ra khi bé ăn uống bình thường nhưng không hấp thu đủ vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác từ thức ăn. Điều này có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, chậm phát triển và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm.
Giải pháp cho trẻ hấp thu kém và biếng ăn
Để phát hiện sớm dấu hiệu hội chứng kém hấp thu ở trẻ, mẹ nên chú ý nhận biết các điểm sau:
- Đau bụng
- Buồn nôn, nôn
- Phân lỏng, tanh, có váng mỡ
- Biếng ăn
- Gầy yếu
- Sút cân/Chậm tăng cân
- Da khô
- Hay ốm vặt,…
Một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng trẻ kém hấp thu:
- Hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện: Trẻ từ khi mới sinh đến dưới 7 tuổi thường gặp vấn đề về hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Trong thời kỳ này, hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt, dễ bị ảnh hưởng bởi các vấn đề về ruột, gây ra hội chứng rối loạn đường ruột ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng.
- Thiếu enzym tiêu hóa: Enzym tiêu hóa (Amylase, Protease, Lipase) giúp phân giải thức ăn thành các chất dễ hấp thu vào ruột. Thiếu hụt enzym này làm cho thức ăn không tiêu hóa và hấp thu đủ, dẫn đến các triệu chứng như đầy bụng, chướng hơi,…
- Chế độ ăn không phù hợp: Thực đơn thiếu cân đối, ít đa dạng, thường xuyên lặp lại có thể làm trẻ biếng ăn, khó tiêu hóa, và thiếu vi chất cần thiết cho hệ tiêu hóa.
- Bệnh lý đường ruột: Các bệnh như nhiễm giun sán, viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích, viêm ruột,… ảnh hưởng đến việc hấp thu dinh dưỡng của trẻ. Ngoài ra, một số loại thuốc (như kháng sinh) có thể làm mất cân bằng vi sinh đường ruột, làm trẻ giảm khả năng hấp thu.
2. Trẻ hấp thu kém nên bổ sung gì?
Nếu bạn đang tự hỏi “Con mình hấp thu kém nên uống gì?” hoặc “Uống gì để hấp thu thức ăn tốt?”, đây là những biện pháp có thể giúp:
- Bổ sung sữa giúp cải thiện tiêu hóa, tăng khả năng hấp thu.
- Dùng men vi sinh tăng cường sức khỏe đường ruột, hỗ trợ hấp thu tốt hơn.
-
- Cung cấp đầy đủ vi chất cần thiết giúp cải thiện quá trình hấp thu.
- Uống đủ nước hàng ngày để duy trì sức khỏe.
2.1. Trẻ hấp thu kém nên chọn loại sữa nào? Lựa chọn sữa tốt cho tiêu hóa
Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện thường là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng hấp thu kém ở trẻ. Vì vậy, chọn loại sữa hỗ trợ tiêu hóa là quan trọng.
Những loại sữa công thức này cung cấp nhiều dưỡng chất giúp hệ tiêu hóa của bé hoạt động mạnh mẽ hơn, hấp thu tốt hơn. Khi chọn sữa cho trẻ hấp thu kém, mẹ cần lưu ý một số điều sau:
- Chọn sữa phù hợp với độ tuổi của con: Ở mỗi giai đoạn phát triển, nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể bé khác nhau. Mẹ nên kiểm tra thông tin về độ tuổi trên bao bì sữa để chọn loại phù hợp.
- Chọn sữa có thành phần tốt cho tiêu hóa: Sữa hỗ trợ tiêu hóa cho bé thường chứa các thành phần như tiền lợi khuẩn Bifidus, Kẽm, Vitamin nhóm B, Canxi,… Các thành phần này giúp bé ăn ngon miệng, tăng cường lợi khuẩn đường ruột và hỗ trợ tiêu hóa.
- Chọn sữa kích thích bé thèm ăn: Mua loại sữa bổ sung kẽm, vitamin nhóm B giúp bé thèm ăn và ăn ngon miệng hơn.
Một số loại sữa cho bé hấp thu kém
Nếu bạn đang tìm kiếm một loại sữa đáp ứng đủ các tiêu chí trên, hãy tham khảo ngay Sữa Morinaga của Nhật. Sữa này được mệnh danh là “Sữa rau mát dạ cho bé”. Morinaga chứa rất nhiều thành phần giúp bé tiêu hóa khỏe, hấp thu tốt hơn và có 3 dòng sữa phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ.
- Hagukumi (0 – 6 tháng tuổi): Chứa tiền lợi khuẩn Bifidus, Kẽm Sulfat, vitamin nhóm B, Canxi,…
- Chilmil (6 – 36 tháng tuổi): Chứa lợi tiền khuẩn Bifidus, Kẽm Sulfat, vitamin nhóm B, Canxi,…
- Kodomil (trên 36 tháng tuổi): Chứa tiền lợi khuẩn Bifidus, chất xơ GOS, vitamin nhóm B và cung cấp trực tiếp hơn 2.8 tỷ lợi khuẩn Bifidobacterium longum BB536/100g, Canxi,…
2.2. Trẻ hấp thu kém cần bổ sung men vi sinh
Việc bổ sung men vi sinh giúp củng cố lợi khuẩn, phục hồi cân bằng tự nhiên trong đường ruột, từ đó giúp hệ tiêu hóa của trẻ mạnh mẽ hơn và hấp thu tốt hơn.
Trong những năm đầu đời, hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt, dễ bị nhiễm khuẩn và thường cần sử dụng nhiều kháng sinh. Tuy nhiên, loại thuốc này thường gây tác dụng phụ trên đường tiêu hóa, làm suy giảm khả năng hấp thu của trẻ. Việc sử dụng men vi sinh là biện pháp hiệu quả giúp trẻ ngăn ngừa tác dụng phụ này, đặc biệt là tiêu chảy. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cho trẻ uống men vi sinh giúp:
- Giảm 42% nguy cơ tiêu chảy do kháng sinh.
- Giảm 8% nguy cơ tiêu chảy khi đi du lịch.
- Giảm 26% nguy cơ tiêu chảy do các nguyên nhân khác.
Ngoài ra, men vi sinh còn hỗ trợ điều trị táo bón, bệnh Crohn và hội chứng ruột kích thích ở trẻ.
2.3. Bổ sung men tiêu hóa nếu trẻ hấp thu kém do thiếu enzym
Trong trường hợp trẻ kém hấp thu do thiếu enzym tiêu hóa, mẹ nên đưa bé đi khám và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Thông thường, trẻ sẽ được chỉ định bổ sung men tiêu hóa để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thu diễn ra bình thường.
Việc bổ sung enzym tiêu hóa giúp cải thiện quá trình hấp thu cho trẻ chỉ nên thực hiện trong một khoảng thời gian cố định (mỗi lần không quá 10-15 ngày). Việc sử dụng quá mức hoặc không đúng cách có thể làm giảm tiết enzym tự nhiên của cơ thể bé, gây suy giảm chức năng và teo lại tuyến tiết enzym,...
2.4. Bổ sung đủ nước giúp trẻ hấp thu tốt hơn
Bổ sung đủ nước hàng ngày là một biện pháp hữu ích giúp cải thiện khả năng hấp thu cho trẻ. Nước đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa:
- Hệ tiêu hóa cần nước để phân hủy thức ăn.
- Nước giúp hòa tan chất dinh dưỡng và dễ dàng hấp thu vào máu.
- Nước giúp điều hòa động ruột,…
Nhu cầu về nước của trẻ phụ thuộc vào độ tuổi và cân nặng, mẹ có thể tham khảo bảng hướng dẫn dưới đây để bổ sung đầy đủ cho bé.
Độ tuổi | Lượng nước cần thiết | Cách bổ sung |
Dưới 6 tháng | 100ml/kg cân nặng | Bổ sung hoàn toàn qua sữa mẹ/sữa công thức, không cần cho bé uống thêm nước |
6 – 12 tháng tuổi | 100ml/kg cân nặng | Cho trẻ bú sữa mẹ và/hoặc uống sữa công thức (>500ml/ngày), bổ sung thêm bằng nước đun sôi để nguội, nước ép hoa quả, nước luộc rau củ,… |
Trên 12 tháng tuổi | Lượng nước = 1000ml + n x 50ml
Trong đó n = trọng lượng của trẻ (kg) – 10 |
Bổ sung bằng cách cho trẻ uống sữa, nước đun sôi để nguội, nước hoa quả, nước rau củ luộc,… |
2.5. Bổ sung các chất cần thiết cho trẻ
Vitamin B, C, A; khoáng chất kẽm và Lysine đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích trẻ ăn ngon miệng, tăng cường hấp thu. Thiếu hụt các chất này có thể làm trẻ biếng ăn, hấp thu kém, chậm tăng cân.
Để xác định chính xác trẻ thiếu chất gì, mẹ nên đưa bé đi khám dinh dưỡng. Sau đó, mẹ có thể bổ sung các chất cần thiết cho bé theo hướng dẫn của bác sĩ.
Thường thì, việc bổ sung các chất này có thể được thực hiện bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống và sử dụng các sản phẩm hỗ trợ cho bé.
3. Một số lưu ý khác để giúp trẻ hấp thu tốt, phát triển nhanh chóng
Ngoài những biện pháp trên, để cải thiện khả năng hấp thu và giúp bé phát triển nhanh hơn, mẹ cần chú ý những điều sau:
- Đa dạng bữa ăn của bé: Mẹ nên kết hợp các loại thực phẩm một cách hợp lý để đảm bảo bé nhận đủ dưỡng chất và tránh tình trạng chán ăn.
- Hạn chế đường trong khẩu phần ăn của bé: Trẻ em cần hạn chế tiêu thụ đường để tránh tình trạng tiêu hóa không tốt và nguy cơ béo phì.
- Giáo bé nhai chậm hơn: Việc nhai chậm giúp bé tiêu hóa hiệu quả hơn và tăng khả năng hấp thu dưỡng chất.
- Chia nhỏ khẩu phần ăn: Chia nhỏ khẩu phần giúp bé dễ dàng tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất.
- Không ép bé ăn nhiều: Mẹ nên tạo điều kiện để bé ăn thoải mái theo nhu cầu riêng của mình.
- Bổ sung sữa chua vào khẩu phần ăn: Sữa chua là nguồn probiotic tốt cho tiêu hóa, giúp cải thiện hệ vi sinh đường ruột của bé.
- Trước khi bắt đầu bữa ăn, hãy đảm bảo rằng trẻ không ăn vặt quá nhiều. Việc này giúp trẻ có cảm giác đói và sẵn sàng nhận thức bữa ăn chính.
- Để đảm bảo sức khỏe cho bé, việc tẩy giun định kỳ là rất quan trọng. Hãy nhớ tẩy giun cho bé mỗi 6 tháng một lần từ khi bé đã đủ 2 tuổi.
- Vận động là yếu tố không thể thiếu trong việc giúp bé phát triển khỏe mạnh. Hãy dành thời gian cho bé tham gia các hoạt động vận động hằng ngày.
- Vệ sinh cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của bé. Hãy dạy bé thói quen rửa tay sạch sẽ trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
- Nếu bé biếng ăn, hãy chú ý bổ sung dinh dưỡng một cách thông minh. Dưới đây là 7 mẹo giúp bạn vượt qua tình trạng bé biếng ăn một cách hiệu quả.