Trẻ sơ sinh chậm tăng cân cần bổ sung những gì? Đáp án không chỉ đơn thuần là thêm sữa mẹ mà còn là việc bổ sung các chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ sơ sinh chậm tăng cân và cách bổ sung chúng một cách hiệu quả.
Nguyên nhân gây ra trẻ sơ sinh chậm tăng cân là gì?
Trẻ sơ sinh chậm tăng cân là tình trạng mà trẻ không đạt được tăng cân theo mức bình thường. Nguyên nhân của vấn đề này có thể là do nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
Nguyên nhân chính gây chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh: Thiếu sữa mẹ
Thiếu sữa mẹ là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh. Sữa mẹ cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Khi thiếu sữa mẹ, trẻ sẽ không được cung cấp đủ lượng sữa cần thiết cho sự phát triển của họ.
Lý do trẻ bú không đủ: Trẻ bú không đủ
Trẻ bú không đủ cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh. Điều này có thể do nhiều nguyên nhân như:
- Những nguyên nhân khiến trẻ bú không đủ bao gồm việc trẻ không bú đúng cách, không hút hết núm vú mẹ; trẻ không bú đều, không đủ số lần; hoặc mẹ không cho trẻ bú đúng giờ, không theo nhu cầu của trẻ.
Vấn đề về tiêu hóa ảnh hưởng đến tăng cân của trẻ
Trẻ gặp vấn đề về tiêu hóa cũng là một nguyên nhân gây ra tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh. Các vấn đề này có thể gồm:
- Các vấn đề tiêu hóa gây ra bao gồm trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản, trẻ bị táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa.
Bệnh lý ảnh hưởng đến tăng cân của trẻ sơ sinh
Trẻ mắc các bệnh lý cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh. Một số bệnh lý này có thể gồm:
- Các nguyên nhân chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh
Ngoài các nguyên nhân trên, còn có một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến tăng cân của trẻ sơ sinh như:
- Các yếu tố di truyền và kích thước cơ thể khi sinh cũng có thể đóng vai trò trong việc ảnh hưởng đến tăng cân của trẻ sơ sinh, cùng với sức khỏe của người mẹ.
Các nguyên nhân gây chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh
Dấu hiệu chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh được xem là chậm tăng cân khi tốc độ tăng cân không đạt được mức bình thường theo chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Tốc độ này có thể đánh giá qua các chỉ số sau:
- Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy trẻ sơ sinh có thể đang chậm tăng cân:
Trẻ không tăng cân hoặc tăng cân dưới mức bình thường, không tăng lại cân sau 7-14 ngày sau khi sinh, bú ít hơn 8 lần/ngày (bú mẹ) hoặc ít hơn 15 lần/ngày (bú sữa công thức), bú ít hơn 20 phút/cữ (bú mẹ) hoặc ít hơn 30 phút/cữ (bú sữa công thức), bú chậm hoặc bú không hiệu quả, biểu hiện mệt mỏi, lờ đờ, ngủ nhiều, da khô, nhăn nheo, đầu nhỏ, vòng đầu phát triển chậm.
- Dấu hiệu chậm tăng cân ở trẻ sơ sinh
Dấu hiệu trẻ sơ sinh chậm tăng cân
Cách giúp trẻ sơ sinh chậm tăng cân
Để giúp trẻ sơ sinh chậm tăng cân, cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, bao gồm:
Trẻ dưới 6 tháng tuổi
- Sữa mẹ: Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh. Mẹ cần cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời.
Các chất bổ sung cần thiết cho trẻ dưới 6 tháng tuổi bao gồm:
- Sắt: Sắt là khoáng chất quan trọng giúp ngăn ngừa thiếu máu ở trẻ. Mẹ có thể bổ sung sắt cho trẻ bằng cách cho trẻ bú sữa công thức có bổ sung sắt hoặc cho trẻ ăn các thực phẩm giàu sắt như thịt bò, thịt lợn, gan,...
Trẻ trên 6 tháng tuổi
- Sữa công thức: Trẻ trên 6 tháng tuổi cần được bổ sung thêm sữa công thức để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.
Bình sữa cho bé bú, chất liệu chất lượng, an toàn cho trẻ sơ sinh
Cách bổ sung chất cho trẻ ăn dặm
Giai đoạn ăn dặm là giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Lúc này, trẻ bắt đầu làm quen với các loại thực phẩm mới, đồng thời nhu cầu dinh dưỡng cũng tăng lên đáng kể. Để đảm bảo trẻ phát triển toàn diện, cha mẹ cần chú ý bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho trẻ trong giai đoạn này. Một số công thức cho bé ăn dặm mẹ có thể tham khảo như:
Trẻ sơ sinh chậm tăng cân nên bổ sung thế nào?
Cách làm thức ăn dặm cho bé
Giai đoạn 1: Bắt đầu ăn dặm (5,5 - 6 tháng)
Mục tiêu: Giúp bé làm quen với thức ăn ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức.
Thời gian: 1-2 lần/ngày, mỗi lần 1-2 thìa cà phê.
Danh sách nguyên liệu cần chuẩn bị:
- Trái cây: chuối, bơ, táo,...
Cách chế biến:
- Cháo trắng: Nấu nhuyễn.
Mẹo nhỏ:
- Bắt đầu cho bé ăn dặm với một loại thực phẩm mới mỗi lần.
- Mỗi loại thực phẩm mới, bé cần ăn thử trong 3-5 ngày để theo dõi phản ứng của cơ thể.
- Không cho bé ăn dặm quá nhiều, chỉ nên cho bé ăn một lượng nhỏ và tăng dần theo thời gian.
Giai đoạn 2: Phần ăn chính (7 - 9 tháng)
Mục tiêu: Cung cấp đủ dinh dưỡng, giúp bé phát triển toàn diện.
Thời gian: 3 lần/ngày, mỗi lần 3-4 thìa cà phê.
Nguyên liệu:
- Cháo trắng: Nấu theo tỉ lệ 1:7 gạo/nước.
Cách làm:
- Cháo trắng: Nấu nhuyễn.
Rau củ: Luộc hoặc hấp chín mềm, nghiền nhuyễn.
- Thịt, cá: Xay nhuyễn.
Phương pháp cho bé ăn thức ăn bổ sung
Giai đoạn 3: Ăn thêm thức ăn (9 - 12 tháng)
Mục tiêu: Giúp bé luyện tập nhai, nuốt và tiêu hóa thức ăn thêm.
Thời gian: 3 bữa/ngày, mỗi bữa 5-6 thìa cà phê.
Thành phần:
- Cháo trắng được nấu theo tỉ lệ 1 phần gạo và 5 phần nước.
- Rau củ bao gồm cà rốt, bí đỏ, khoai lang, su su,...
- Trái cây gồm chuối, bơ, táo,...
- Thịt bao gồm thịt heo, thịt gà, thịt bò,...
- Cá bao gồm cá hồi, cá tuyết, cá thu,...
- Cho bé ăn dặm thô từ từ, tăng dần lượng thức ăn thô theo thời gian.
- Cho bé ăn dặm cùng với các loại rau củ, trái cây tươi để bổ sung chất xơ.
- Cho bé ăn dặm với các loại hạt, đậu để bổ sung protein và chất béo lành mạnh.
- Cháo trắng được nấu chín, sau đó được xay nhuyễn hoặc nghiền.
- Rau củ được hấp hoặc luộc chín, sau đó được cắt nhỏ.
- Trái cây được xay nhuyễn hoặc nghiền nhuyễn.
- Thịt và cá được xay nhuyễn.
- Các loại hạt và đậu được rang chín, sau đó được xay nhuyễn.
Lưu ý khi bổ sung chất cho bé ăn dặm:
- Bắt đầu cho bé ăn dặm từ 6 tháng tuổi: Trước đó, bé chỉ cần sữa mẹ hoặc sữa công thức.
- Bổ sung từng loại thực phẩm mới một cách từ từ: Mỗi lần chỉ thêm một loại thực phẩm mới, sau đó quan sát phản ứng của bé trong 3 ngày. Nếu không có dấu hiệu gì lạ thì tiếp tục thêm loại thực phẩm đó.
- Chế biến thức ăn phù hợp với độ tuổi của bé: Ban đầu, thức ăn cần được xay nhuyễn. Sau này, khi bé lớn hơn, có thể chế biến thức ăn thô hơn, phù hợp với khả năng nhai của bé.
- Cho bé ăn đúng bữa, đúng giờ: Bé nên ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ mỗi ngày.
- Tạo không khí vui vẻ, thoải mái khi cho bé ăn: Bé sẽ ăn ngon miệng hơn nếu được ăn trong không khí vui vẻ, thoải mái.
Lưu ý khi bổ sung chất cho bé ăn dặm
Lưu ý khi bổ sung dinh dưỡng cho bé sơ sinh chậm tăng cân
Xác định nguyên nhân khiến bé chậm tăng cân
Trước khi bổ sung dinh dưỡng, cần xác định rõ nguyên nhân khiến bé chậm tăng cân. Nếu là do bệnh lý, cần điều trị bệnh lý trước khi bổ sung dinh dưỡng.
Bổ sung dinh dưỡng phù hợp
Sau khi xác định nguyên nhân, cần bổ sung dinh dưỡng cho bé một cách phù hợp. Đối với bé bú mẹ, mẹ cần chú ý dinh dưỡng và uống đủ nước, đa dạng thực phẩm để có sữa chất lượng. Nên cho bé ăn thêm sữa công thức, mỗi lần ăn cách nhau 2-3 giờ.
Thăm khám định kỳ
Để theo dõi sự phát triển của bé và phát hiện kịp thời các vấn đề bất thường, nên đưa bé đi khám định kỳ 1-2 tháng/lần.
Ngoài các lưu ý trên, mẹ cần chú ý một số vấn đề sau khi bổ sung dinh dưỡng cho bé sơ sinh chậm tăng cân:
Không nên ép bé ăn quá nhiều
Ép bé ăn quá nhiều có thể làm bé chán ăn và gây ra vấn đề về tiêu hóa.
Không nên thay đổi đột ngột chế độ dinh dưỡng của bé
Chế độ dinh dưỡng của bé cần được thay đổi từ từ để bé có thể thích nghi.
Bài viết đã cung cấp thông tin về việc bổ sung chất cho bé sơ sinh chậm tăng cân cũng như cách thực hiện một cách hiệu quả và hợp lý. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp cha mẹ chăm sóc bé khỏe mạnh.