Cách giúp trẻ tập trung khi họ mất chú ý, bỏ lỡ

Dấu hiệu nhận biết trẻ gặp vấn đề tập trung giảm chú ý (ADHD)

Trước khi thử các biện pháp giúp trẻ tập trung hơn, cha mẹ cần xác định xem con họ có mắc chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hay không bằng cách quan sát hành vi hàng ngày của bé.

ADHD - Rối loạn tăng động giảm chú ý là một trong những rối loạn thường gặp nhất ở hệ thống thần kinh của trẻ em. Trẻ mắc ADHD thường gặp khó khăn trong việc tập trung, kiểm soát hành vi và thường hay hành động quá đà hoặc luôn trong trạng thái bồn chồn.

Các triệu chứng của ADHD có thể chia thành 2 loại, bao gồm:

• Giảm chú ý: Trẻ khó tập trung và thường dễ bị phân tâm.
• Tăng động: Trẻ có xu hướng hoạt động nhiều quá mức và thường hành động một cách bất thường.

Nhiều trẻ mất tập trung và giảm chú ý có thể gặp cả hai dấu hiệu này, tuy nhiên không phải mọi trường hợp đều như vậy. Để giúp trẻ vượt qua tình trạng này một cách hiệu quả, việc nhận biết những dấu hiệu sau đây là vô cùng quan trọng.

Dấu hiệu trẻ mất tập trung

• Thường hay quên hoặc mất đồ vật.
• Thay đổi hoạt động hoặc nhiệm vụ liên tục.
• Khả năng tập trung và chú ý ngắn, dễ bị phân tâm.
• Gặp khó khăn trong việc sắp xếp và tổ chức công việc.
• Thường mắc lỗi do sơ suất, như trong bài tập ở trường.
• Không thể hoàn thành công việc nhàm chán hoặc tốn thời gian.
• Dường như không chịu nghe hoặc thực hiện theo hướng dẫn.

Dấu hiệu trẻ bị tăng động

• Nói quá nhiều.
• Luôn bồn chồn.
• Hành động mà không suy nghĩ.
• Hoạt động thể chất quá mức.
• Làm gián đoạn cuộc trò chuyện với người khác.
• Không thể chờ lượt của mình.
• Không thể tập trung vào một nhiệm vụ trong thời gian dài.
• Thiếu hoặc không có cảm giác sợ hãi trước nguy hiểm.
• Không thể ngồi yên, đặc biệt là trong không gian yên tĩnh.

10 cách giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung, giảm chú ý

Tạo ra một thời khóa biểu khoa học

Một trong những cách tốt nhất để giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung và giảm chú ý là giúp trẻ thiết lập một thời khóa biểu rõ ràng. Điều này sẽ giúp trẻ có thể hoàn thành các nhiệm vụ một cách hiệu quả. Cha mẹ cần xác định và duy trì một thời khóa biểu có cấu trúc khoa học để trẻ có thể hiểu rõ những gì cần làm. Dưới đây là một số gợi ý mà cha mẹ có thể tham khảo:

• Giúp con hình thành các thói quen: Cha mẹ nên thiết lập cho con những thói quen đơn giản vào các khung giờ cụ thể cho các hoạt động hằng ngày như ăn uống, học bài, vui chơi, đi ngủ,... Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên để trẻ tự chuẩn bị quần áo, sách vở đi học cho ngày hôm sau vào trước mỗi khi đi ngủ và đặt những đồ dùng cần thiết khi đến lớp ở nơi dễ tìm kiếm.
• Đơn giản hóa lịch trình: Việc đơn giản hóa lịch trình của con là một cách quan trọng để dạy trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung giảm chú ý. Mặc dù tránh thời gian rảnh rỗi là tốt, nhưng trẻ mắc rối loạn tăng động giảm chú ý có thể trở nên lo lắng nếu có quá nhiều hoạt động sau giờ học. Do đó, cha mẹ cần điều chỉnh các hoạt động đó dựa trên khả năng của con.

Việc áp dụng những phương pháp này sẽ giúp trẻ mất tập trung giảm chú ý có một thời khóa biểu cụ thể và tổ chức tốt hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tiến bộ và thành công trong học tập cũng như cuộc sống hàng ngày.

Phân chia công việc thành phần nhỏ

Để giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung, giảm chú ý, một phương pháp khá hiệu quả là chia nhỏ công việc. Bố mẹ có thể thử sử dụng một cuốn lịch treo tường lớn để nhắc nhở trẻ về công việc cần làm.

Một cách khác là thiết lập mã màu cho các công việc nhà và bài tập trên trường. Việc này có thể giúp trẻ không bị choáng ngợp bởi công việc hàng ngày và bài tập ở trường. Bằng cách sử dụng màu sắc khác nhau cho từng loại công việc, trẻ có thể dễ dàng nhận ra và nhớ được những gì cần làm.

Ngoài ra, thay vì giao cho trẻ một danh sách dài các nhiệm vụ, bố mẹ nên chia chúng thành các bước nhỏ và rõ ràng. Ví dụ, thay vì nói 'đánh răng, rửa mặt, mặc đồ, đi học', bố mẹ có thể nói 'bước 1: đánh răng', 'bước 2: rửa mặt', và tiếp tục như vậy. Việc này sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp nhận và thực hiện các công việc một cách có trật tự.

Chỉ nên giải quyết một vấn đề tại một thời điểm

Để giúp trẻ ghi nhớ và hiểu rõ hơn về một vấn đề cụ thể, bố mẹ không nên nói quá nhiều, vì điều này có thể làm trẻ khó ghi nhớ hơn. Thay vào đó, bố mẹ hãy tập trung vào một vấn đề duy nhất trong mỗi lần nhắc nhở. Khi giao tiếp, bố mẹ nên đưa ra cả mục tiêu ngắn hạn và dài hạn để hướng dẫn trẻ.

Ví dụ, nếu bố mẹ muốn nhắc nhở trẻ về việc 'không nghiêm túc' khi ăn uống, hãy chỉ tập trung vào vấn đề này chứ không thêm những điều khác. Bố mẹ có thể đặt ra yêu cầu ngắn hạn như 'Con hãy yên lặng và ăn trong vòng 10 phút' và yêu cầu dài hạn như 'Từ bây giờ trở đi, con hãy luôn ngồi ngoan như vậy nhé'. Nếu trẻ hoàn thành đúng những yêu cầu đã đặt, đừng quên khen ngợi, động viên và thưởng cho con để khuyến khích.

Giúp trẻ hiểu và yêu thương bản thân

Để giúp trẻ tăng cường sự hiểu biết và tình yêu thương bản thân trong quá trình dạy trẻ mất tập trung giảm chú ý, bố mẹ có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Giải thích rõ về rối loạn tăng động giảm chú ý: Hãy giúp trẻ hiểu rằng rối loạn tăng động giảm chú ý là một phần của bản thân mình và không phải là lỗi của con. Trình bày cho trẻ thông tin đơn giản và phù hợp với tuổi của con về rối loạn này và làm rõ rằng nhiều người khác cũng đang sống chung với nó.
• Tìm hiểu về những điểm mạnh của trẻ: Bố mẹ hãy khám phá và tôn trọng những ưu điểm của trẻ. Hãy tạo điều kiện để con có thể phát triển tối đa những kỹ năng và sở trường của mình. Điều này giúp trẻ cảm thấy tự tin và nhận ra rằng mình có những giá trị riêng biệt.
• Thể hiện tình yêu thương vô điều kiện: Bố mẹ hãy luôn thể hiện tình yêu và quan tâm đối với con một cách vô điều kiện. Gửi đến con những thông điệp tích cực về bản thân, khuyến khích và ủng hộ con trong mọi hoạt động. Hãy cho trẻ biết rằng con là niềm tự hào của bố mẹ và rằng bố mẹ luôn ở bên cạnh con.

Tích cực khen ngợi và động viên trẻ

Tích cực khen ngợi và động viên đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp trẻ vượt qua tình trạng mất tập trung, giảm chú ý. Dưới đây là những điều mà bố mẹ nên làm:

• Giữ thái độ tích cực: Thái độ lạc quan và sự chú ý làm việc là cơ sở quan trọng nhất để giúp con vượt qua những khó khăn của rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). Khi bạn giữ thái độ bình tĩnh và tập trung, bạn sẽ dễ dàng tạo ra liên kết với con và giúp trẻ yên lặng và tập trung hơn.
• Chú ý và khen ngợi hành vi tích cực của con: Hãy tập trung vào việc nhìn nhận và khen ngợi những hành động tích cực của con. Khi trẻ hoàn thành nhiệm vụ, tuân thủ quy tắc hoặc thể hiện sự cố gắng, hãy khen ngợi và động viên con. Lời khen có thể được thể hiện bằng cách nói trực tiếp, sử dụng hình thức thưởng nhỏ hoặc công nhận công việc tốt của con.
• Tạo môi trường thoải mái và hỗ trợ cho con: Điều này bao gồm việc thiết lập quy tắc rõ ràng, lập lịch hợp lý, cung cấp sự hỗ trợ trong việc quản lý nhiệm vụ và thời gian của con.

Cung cấp hướng dẫn cụ thể cho con

Để cung cấp hướng dẫn cụ thể cho con, bố mẹ có thể áp dụng những gợi ý sau đây:

• Đặt mục tiêu rõ ràng: Khi muốn con hoàn thành một nhiệm vụ cụ thể, hãy giải thích và hướng dẫn chi tiết về công việc đó. Ví dụ, nếu con cần làm 3 bài toán và 1 bài văn trong một ngày, hãy nêu rõ số lượng và loại bài tập cần hoàn thành.
• Sử dụng ghi chú màu sắc hoặc hình ảnh: Để giúp con nhớ và hiểu rõ yêu cầu, bố mẹ có thể sử dụng miếng dán có màu sắc sặc sỡ hoặc các kẹp giấy có hình ảnh bắt mắt. Ghi chú này nên được đặt ở nơi mà con dễ dàng nhìn thấy, như tủ lạnh hoặc bàn học của con.
• Cung cấp hướng dẫn từng bước: Bố mẹ hãy hướng dẫn con từng bước để hoàn thành công việc. Ngoài ra, bố mẹ cũng nên sử dụng ngôn ngữ đơn giản và rõ ràng, cung cấp thông tin cụ thể về thời gian hoặc số lượng cần làm. Ví dụ, nêu rõ thời gian đi ngủ là trước 10 giờ tối.
• Sử dụng hình ảnh hoặc biểu đồ: Nếu có thể, hãy sử dụng hình ảnh hoặc biểu đồ đơn giản để minh họa quy trình hoặc tiến độ công việc. Con có thể dễ dàng nhìn thấy và theo dõi quá trình hoàn thành.
• Lặp lại và nhắc nhở: Định kỳ nhắc nhở con về mục tiêu và yêu cầu sẽ giúp con ghi nhớ lâu hơn.

Tương tác và chơi cùng con

Trò chuyện và chơi cùng con đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các kỹ năng của trẻ, đặc biệt là đối với những trẻ bị tăng động giảm chú ý. Đây không chỉ là cách để trẻ học hỏi, mà còn giúp trẻ rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống, kiên nhẫn, tư duy sáng tạo, và đồng thời cung cấp cơ hội để gia đình gắn kết tình cảm với nhau.

Hợp tác mạnh mẽ giữa gia đình và nhà trường

Hợp tác giữa gia đình và nhà trường là một yếu tố vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ khắc phục mất tập trung giảm chú ý. Để đạt được điều này, bố mẹ nên liên lạc với giáo viên về tình trạng của con trẻ. Hãy yêu cầu giáo viên hỗ trợ, quan tâm và chăm sóc con trong quá trình học tập và cũng cần phối hợp cùng gia đình trong việc giáo dục trẻ.

Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể yêu cầu giáo viên cho con ngồi ở khu vực yên tĩnh, tránh xa cửa sổ, cửa ra vào để giảm thiểu yếu tố gây phân tâm. Các bên cần thường xuyên cập nhật tình hình của trẻ để điều chỉnh phù hợp và tạo ra một môi trường học tập tốt nhất cho trẻ.

Khích lệ con tham gia hoạt động thể chất và ngủ đúng giờ

Khuyến khích con tham gia hoạt động thể chất và ngủ đúng giờ rất quan trọng trong việc dạy trẻ khỏi mất tập trung giảm chú ý, đặc biệt là đối với trẻ ADHD.

Thúc đẩy con tham gia các môn thể thao và hoạt động thể chất giúp con tiêu hao năng lượng một cách lành mạnh và tập trung vào các chuyển động, kỹ năng cụ thể. Điều này có lợi cho con trong nhiều mặt, bao gồm cải thiện khả năng tập trung, giảm tâm trạng trầm uất và lo lắng, và thúc đẩy sự phát triển của não bộ.

Quan trọng nhất, hoạt động thể chất đều đặn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra giấc ngủ tốt hơn, từ đó giảm thiểu các triệu chứng của ADHD.

Kỷ luật con với mục đích rõ ràng và sự ân cần

Việc áp dụng kỷ luật cho con với mục đích rõ ràng và sự ân cần là cần thiết trong cách dạy trẻ mất tập trung giảm chú ý. Tuy nhiên, bố mẹ cần tránh sử dụng hình thức đánh đòn hoặc la mắng để giáo dục con. Thay vào đó, có một số phương pháp phạt hợp lý mà bố mẹ có thể áp dụng:

• Hạn chế hoạt động yêu thích của con: Bố mẹ có thể tạm ngừng cho con tham gia vào các hoạt động giải trí như chơi game, xem TV, hoặc chơi điện tử khi con có hành vi tiêu cực. Việc này giúp con nhận thức rõ ràng về hành vi không chấp nhận được và hậu quả của nó.
• Xóa điểm thưởng: Khi con có hành vi không tốt, bố mẹ có thể tạm ngừng cung cấp các điểm thưởng hoặc lợi ích như thưởng món ăn yêu thích hay đồ chơi mới. Điều này giúp con hiểu rằng hành vi tiêu cực sẽ không được đáp ứng bằng những phần thưởng mong muốn.
• Hình phạt thích hợp: Hình phạt cần được đưa ra một cách cụ thể và thực hiện ngay lập tức, như là một hình thức để dạy cho con một bài học. Ví dụ, bố mẹ có thể yêu cầu con hoàn thành một nhiệm vụ hoặc công việc bổ sung để cải thiện hành vi của mình.

Những ghi chú quan trọng khi giảng dạy trẻ mất tập trung, giảm chú ý

Trẻ bị mất tập trung, giảm chú ý cần sự chú ý và can thiệp kịp thời. Trong quá trình giáo dục trẻ mất tập trung giảm chú ý, bố mẹ cần lưu ý các điều sau:

• Đánh giá tình trạng của trẻ: Cho trẻ tham gia các bài kiểm tra tâm lý về trí tuệ, cảm xúc, hành vi và các khía cạnh khác để hiểu rõ hơn về tình trạng của trẻ. Điều này giúp xác định nhu cầu và hướng dẫn giáo dục phù hợp.
• Hợp tác với chuyên gia giáo dục đặc biệt: Làm việc cùng với chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục đặc biệt để được hỗ trợ với các hoạt động điều trị đặc thù. Chuyên gia sẽ cung cấp những phương pháp và kỹ thuật phù hợp để giúp trẻ cải thiện khả năng tập trung và chú ý.

• Tìm kiếm sự tư vấn chuyên môn: Nếu có nghi ngờ rằng trẻ có thể bị tăng động giảm chú ý, bố mẹ nên đưa trẻ đến gặp một chuyên gia tâm lý trẻ em để được đánh giá và nhận được tư vấn. Chuyên gia sẽ cung cấp thông tin chi tiết về tình trạng của trẻ và đề xuất các phương pháp giáo dục phù hợp.
• Vai trò của gia đình: Gia đình đóng vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục trẻ bị tăng động giảm chú ý, vì đây là môi trường sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Bố mẹ nên tạo ra một môi trường ổn định, hỗ trợ và khuyến khích trẻ trong việc phát triển kỹ năng tập trung và chú ý.

Những ghi chú quan trọng khi giảng dạy trẻ mất tập trung, giảm chú ýTrên đây là những chia sẻ của Mytour về cách khắc phục tình trạng giảm chú ý, mất tập trung ở trẻ. Hy vọng với bài viết này, bạn sẽ bỏ túi được những thông tin hữu ích. Cảm ơn vì đã theo dõi!