Nhiều học viên dự thi IELTS cảm thấy lo lắng và do dự khi phải tham gia vào phần thi Speaking. Đây là một tình trạng khá phổ biến, nhưng đừng lo, bởi vì bài viết này sẽ cung cấp những mẹo và chiến lược hữu ích để giúp giảm thiểu tình trạng do dự này.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những nguyên nhân khiến học viên cảm thấy do dự khi trả lời các câu hỏi trong IELTS Speaking. Từ đó, bài viết sẽ đề xuất một số phương pháp và kỹ thuật giúp học viên tự tin hơn, chủ động hơn trong khi giao tiếp bằng tiếng Anh.
Key takeaways |
|
Sự do dự khi giao tiếp là điều thường xuyên xảy ra với người sử dụng ngôn ngữ, đặc biệt là với người học ngôn ngữ.
Sự do dự này xảy ra khi người học cố gắng biểu đạt một câu nói nào đó. Lúc này, người học thường thể hiện sự do dự trước khi tìm được những từ ngữ, cách diễn đạt phù hợp. Họ cần thêm thời gian để tìm ra những từ vựng mong muốn. Sự do dự này có thể biểu hiện bằng việc lặp lại các từ giống nhau, ngừng nói và chuyển động cơ thể để diễn đạt ý tưởng. Việc sử dụng “Gì nhỉ?”, “ee”, “ừm” là dấu hiệu của sự do dự khi giao tiếp một ngôn ngữ nhất định. Và tiếng Anh không phải một ngoại lệ, sự do dự thường xảy ra với những người học tiếng Anh trong tình huống người học được yêu cầu nói tiếng Anh.
Những loại do dự trong Kỹ năng nói tiếng Anh
1. Khởi đầu sai (False starts)
Xuất phát sai có thể xảy ra khi người nói thốt ra hoặc nói các từ đó rồi dừng lại ở giữa câu (Dewi, 2020). Xuất phát sai sẽ giống như một câu chưa hoàn chỉnh và gồm việc sửa các từ ở đầu câu. Xuất phát sai đồng nghĩa với việc cần tự sửa những từ sai sau những khoảng dừng ngắn, lúc này người nói sẽ sửa từ sai hoặc lặp lại thêm một vài từ trước từ cần sửa. Điều này xảy ra khi người học tiếp cận một ngôn ngữ mới hoặc có một sự ngắt quãng hoàn toàn trong giao tiếp xảy ra.
Ví dụ: “Đây không phải là… À đây là một nơi tuyệt vời.” (Maria Astri Hutabarat, n.d.).
Người nói trong tình huống này không kết thúc phần nói ban đầu mà thay vào đó thay thế bằng một từ khác. Hơn nữa, người nói muốn truyền đạt rằng họ vẫn đang hiểu bản thân cần nói gì và họ không muốn bị ngắt quãng.
2. Khởi động lại (Restart)
Đôi khi người nói sẽ thốt ra một vài từ rồi đột nhiên muốn bắt đầu lại từ đầu và lặp lại những từ đó (Maulita, 2016). Bắt đầu lại cũng được định nghĩa là khi người nói nói một vài từ rồi ngay lập tức quay lại phần đầu và lặp lại các từ đó.
Ví dụ: Nana: Có lẽ anh ấy sẽ đồng ý… anh ấy sẽ đồng ý với điều đó (Goodwin, n.d.).
Trong ví dụ này, người nói ở trên thốt ra một vài cụm từ trước khi quay lại từ đầu và lặp lại những từ tương tự.
Nó gợi ý rằng người nói muốn che giấu lỗi trước đó của họ. Hơn nữa, người nói có thể gợi ý rằng họ đang hiểu mình nói gì và muốn giải thích kĩ hơn phần nói phía trước. Cũng có tình huống là do người nói quên cách diễn đạt điều họ muốn nói.
3. Lặp lại (Repeat)
Lặp lại là sự lặp lại ngay lập tức chuỗi của một hoặc nhiều từ (Boonsuk et al, 2019). Một kiểu do dự phổ biến là lặp lại, bao gồm việc tạm dừng lời nói và lặp lại thông tin được tạo trước đó, cho dù đó là một phần của một từ, một từ hoàn chỉnh hay nhiều từ.
Ví dụ: Tôi sắp có…Tôi sắp tổ chức tiệc sinh nhật. (Levin & Silverman, n.d.).
Từ ví dụ trên, có thể thấy người nói lặp lại các từ hoặc cụm từ trong một đoạn hội thoại.
4. Ngắt đoạn (Pauses)
Khi người nói do dự trong khi nói, ngắt quãng là một trong những kiểu do dự. Nó cũng luôn xảy ra khi mọi người giao tiếp với nhau. Có 2 loại ngắt quãng: Ngắt quãng im lặng và ngắt quãng có âm thanh (như à, ừm, ờ,..) . Việc ngắt quãng này nhằm giúp người nói sắp xếp lại suy nghĩ trước khi nói ra. (Indriyana et al., 2021).
5. Nói dài dòng (Lengthening Speech)
Nói dài dòng là hiện tưởng xảy ra khi người nói nói dài hơn mức cần thiết. Theo Betz & Wagner trong (Kosmala & Morgenstern, 2017), “việc kéo dài câu nói cũng được sử dụng như một dấu hiệu cho thấy người nói vẫn đang hình thành phần nói của mình”.
Ngoài ra, cũng có nghiên cứu cho rằng tình trạng nói dài dòng cũng xảy ra khi người nói phát âm các âm tiết chậm hơn bình thường, điều này được gọi là kéo dài âm tiết. (Betz, 2020) .
Các yếu tố gây do dự khi giao tiếp bằng tiếng Anh
1. Thiếu từ vựng
Gần một nửa số sinh viên cho rằng lí do họ do dự khi giao tiếp là do thiếu từ vựng.
Trên thực tế, việc sở hữu một kho từ vựng là rất quan trọng để có thể giao tiếp với người khác. Việc thiếu từ vựng sẽ ảnh hưởng đến các kỹ năng ngôn ngữ như đọc, nghe, nói và viết (Hasan, 2016) Nếu không có đủ vốn từ vựng, học viên sẽ không biết nói gì khi giao tiếp (Min, 2013). Từ vựng giống như dầu cho máy. Máy không thể hoạt động nếu không có xăng dầu. Tương tự, giao tiếp không thể diễn ra tốt nếu không có đủ vốn từ vựng (Khan và cộng sự, 2019).
2. Các vấn đề tâm lý liên quan
Trong khảo sát, có hơn 30% sinh viên do dự khi nói do các yếu tố liên quan tới Lo lắng/ Nghi ngờ bản thân hoặc Sợ mắc lỗi khi nói.
Yếu tố tâm lý quyết định khả năng nói trôi chảy. Mặc dù người nói có năng lực cao về nội dung nói hay có vốn từ vựng rộng nhưng họ sẽ trở nên do dự nếu gặp các yếu tố tâm lý. Những yếu tố này sẽ bao gồm việc sợ mắc sai lầm, cảm thấy do dự, thiếu tự tin. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra kết quả tương tự (Ariyanti, 2016; Haidara, 2016; Jon và cộng sự, 2022; Patanduk, 2019).
3. Sự quên lãng kiến thức đã học
25% sinh viên thì nói rằng họ quên mất những cấu trúc ngữ pháp cũng như từ vựng khi nói nên họ trở nên do dự.
“To forget is human” - Bản chất của con người là dễ quên.
Tiếng Anh ở Việt Nam được coi là ngoại ngữ. Người Việt không sử dụng tiếng Anh làm phương tiện giao tiếp hàng ngày. Để giao tiếp hàng ngày như đi học, đi làm, người học thưởng sử dụng tiếng Việt. Nói chung, ngôn ngữ bộ lạc được sử dụng để giao tiếp với gia đình họ. Vì vậy, người học rất ít sử dụng tiếng Anh Trong giao tiếp. Những từ vựng hoặc từ ngữ không được sử dụng thường xuyên chắc chắn sẽ khiến người sử dụng ngôn ngữ quên đi.
Các phương pháp giảm do dự qua cá nhân hóa
Chiến lược giảm do dự do thiếu từ vựng
Rèn luyện từ vựng qua ứng dụng thực tế trong giao tiếp
Người nói phải học thêm từ vựng nếu họ muốn giao tiếp với người khác một cách trôi chảy. Một trong những cách làm chủ từ vựng là luyện tập, luyện tập và luyện tập nó trong giao tiếp. “Practice makes perfect” - Luyện tập tạo nên sự hoàn hảo. Ngôn ngữ là để thực hành nên nếu chỉ ghi nhớ từ vựng mà không thực hành thì chưa đủ.
Mở rộng từ vựng
Ngoài ra, người nói phải bổ sung thêm từ vựng nếu muốn giao tiếp. Sẽ tốt hơn nếu người nói thêm từ vựng vào ngữ cảnh. Việc ghi nhớ từ vựng mà không dựa vào ngữ cảnh là rất nguy hiểm. Người nói sẽ mất khả năng sử dụng từ vựng khi sử dụng phù hợp.
Ngoài ra, người học cần tiếp cận với nhiều từ vựng tiếng Anh nhất có thể. Học viên có thể đọc các bài viết bằng tiếng Anh như tạp chí tiếng Anh (Suliyono, 2022), báo tiếng Anh (Siahaan, 2022), bài hát tiếng Anh (Hermida, 2019; Kurnia, 2017). Họ cũng có thể nghe tin tức tiếng Anh được phát trên tivi. Việc bổ sung từ vựng có thể được thực hiện bằng nhiều kỹ thuật khác nhau tùy theo phong cách học tập của người nói (Patahuddin và cộng sự, 2017).
Lưu ý: Người đọc đọc có thể tìm hiểu thêm các bài viết liên quan như:
Cách học từ vựng tiếng Anh hiệu quả, nhanh thuộc và nhớ lâu
Học tiếng Anh hiệu quả với phương pháp học tập cá nhân hóa
Chiến lược giảm thiểu do dự do yếu tố tâm lý
Với các nguyên nhân về tâm lý, đa số người học sẽ cảm thấy rụt rè hoặc sợ mắc lỗi. Việc này bị gây ra bởi cảm giác không tự tin/ không quen thuộc với tình huống giao tiếp tiếng Anh.
Để giải quyết những lo lắng này, giảng viên cần tạo môi trường học thoải mái nhất để học viên quen với việc tạo ra lỗi sai khi nói, từ đó trở nên tự tin hơn và thoải mái chia sẻ hơn. Trong khi đó, học viên được khuyến khích là nên tham gia nhiều nhất vào buổi học Speaking tại lớp, để bản thân quen thuộc với việc sử dụng tiếng Anh nhiều nhất có thể, từ đó giảm do dự khi nói tiếng Anh.
Tại học viện Mytour, các lớp học Speaking tạo môi trường để học viên và giảng viên trao đổi bằng tiếng Anh, giúp học viên quen dần với việc giao tiếp bằng Tiếng Anh, từ đó giảm những yếu tố tâm lý dẫn tới do dự khi thi cử.
Chiến lược giảm thiểu do dự do việc quên kiến thức.
Để việc tra cứu từ vựng trở nên dễ dàng, người sử dụng ngôn ngữ phải lặp lại và luyện tập từ vựng ngày càng nhiều (Nakata, 2016). Các học viên có thể xem Chương trình TV tiếng Anh để nhớ lại các từ vựng (Peters & Webb, 2018). Đó cũng là để tránh việc quên từ vựng.
Nhìn chung, học viên cần đưa tiếng Anh vào trong cuộc sống của mình, sử dụng tiếng Anh nhiều nhất có thể. Một vài cách để đưa tiếng Anh xuất hiện nhiều nhất như:
Đổi ngôn ngữ điện thoại, máy tính thành tiếng Anh
Sử dụng từ điền Anh-Anh thay vì Anh-Việt như Cambridge, Oxford
Giải trí bằng cách xem các chương trình tiếng Anh như The Greatest Show, The Face, Mr. Beans
Tại Mytour, các học viên nên sắp xếp thời gian tham gia nhiều các lớp bổ trợ, lớp tự học để có cơ hội được luyện tập ngay những kiến thức đang học vào trong việc nói tiếng Anh
Lưu ý: Người đọc đọc có thể tìm hiểu thêm các bài viết liên quan như:
2 kỹ thuật ghi nhớ và tiếp nhận từ vựng đối với người học tiếng Anh
Hiểu về trí nhớ và cách áp dụng Retrieval Practice trong việc học IELTS
Tóm lại, việc do dự là vấn đề phổ biến mà nhiều học viên gặp phải khi tham gia vào phần thi IELTS Speaking. Tuy nhiên, với các chiến lược và kỹ thuật được trình bày trong bài viết này, học viên hoàn toàn có thể vượt qua sự lo lắng này.
Bằng việc nhận diện rõ nguyên nhân của sự do dự và áp dụng các phương pháp cá nhân hóa phù hợp với từng nguyên nhân, học viên sẽ tự tin và chủ động hơn trong bài thi. Điều này sẽ giúp học viên thể hiện được năng lực thực sự và đạt được kết quả cao trong phần thi IELTS Speaking.
Trích dẫn tài liệu tham khảo