Cách học nhanh giúp bạn tiếp thu tốt và nhớ lâu

Khi gần đến kỳ thi quan trọng và lượng tài liệu chồng chất khiến bạn bối rối. Đừng lo lắng, chúng tôi sẽ chỉ cho bạn cách học thuộc nhanh trong bài viết này. Các mẹo dưới đây sẽ giúp bạn nhớ bài học một cách nhanh chóng và dễ dàng.

Quá trình ghi nhớ của não: những sự thật thú vị

Khi học một điều gì đó, thậm chí đơn giản như nhớ tên ai đó, não bộ hình thành các kết nối giữa các tế bào thần kinh. Những liên kết này tạo ra mạng lưới mới giữa các tế bào thần kinh. Đó là mạng lưới thần kinh. Mỗi tế bào trong số 100 tỷ tế bào thần kinh của não có thể có đến 10.000 kết nối với các tế bào thần kinh khác. Sự phong phú của các kết nối có thể mang lại cho não bộ sự linh hoạt.

Những liên kết này có thể mạnh lên hoặc yếu đi tùy thuộc vào tần suất tiếp xúc với sự kiện hoặc dữ liệu. Việc tiếp xúc nhiều hơn sẽ làm cho các liên kết mạnh mẽ hơn. Ví dụ như cầu thủ luyện đá phạt nghìn lần sẽ hình thành một phản xạ vô điều kiện vì các liên kết thần kinh đã mạnh mẽ hóa. Ngược lại, ít tiếp xúc sẽ làm cho các liên kết yếu đi. Đây là lý do tại sao chúng ta khó nhớ rõ danh tính ai đó chỉ sau một lần gặp. Hoặc các học sinh có thể cảm thấy khó khăn khi học thuộc nhanh nếu chỉ đọc qua tài liệu lần đầu.

Các quy trình ghi nhớ của não bộ

“Trí nhớ của chúng ta là một bản ghi trong não về những điều đã xảy ra trong quá khứ”, nhà thần kinh học Daphna Shohamy giải thích. Trí nhớ ngắn hạn có thể được xem như sổ ghi chép tạm thời của não bộ, nơi mà thông tin được lưu trữ trong khoảng 15 đến 30 giây trước khi được xử lý hoặc chuyển đến bộ nhớ dài hạn.

Hiểu được cách não bộ lưu giữ thông tin giúp bạn tìm ra các bí quyết để học thuộc nhanh. Cuốn sách How Memory Works của Đại học Harvard giải thích về quá trình lưu trữ thông tin trong não bộ. Ba quá trình chính bao gồm: mã hóa, lưu trữ và truy xuất.

• Mã hóa: Thông tin được gửi đến não bộ, nơi nó được phân tích thành các yếu tố quan trọng nhất. Các tế bào não xử lý các tín hiệu này và biến chúng thành các dạng ký ức cụ thể. Điều này giúp bạn có khả năng ghi nhớ và thu hồi thông tin sau này.
• Lưu trữ: Đây là quá trình lưu trữ thông tin trong não bộ của bạn, bao gồm bộ nhớ tạm thời (SM), ngắn hạn (STM) và dài hạn (LTM).
• Truy xuất: Là cách bạn truy cập và khôi phục ký ức của mình.

Quên có thể là một phần quan trọng của quá trình nhớ. Mặc dù có vẻ là một trở ngại, nhưng quên thực chất là một phần của quá trình phục hồi ký ức.

Mối liên hệ giữa cách học thuộc nhanh và khả năng ghi nhớ của não

Bộ não của chúng ta luân phiên giữa các giai đoạn học tập và ghi nhớ. Hai chức năng này được điều khiển bởi các mạch thần kinh khác nhau. Trong thực tế, bộ não liên tục ghi nhớ những thông tin đã học trong quá khứ và sử dụng chúng để hiểu thế giới hiện tại. Về lý thuyết, học tập là quá trình sửa đổi thông tin đã lưu trữ trong bộ nhớ.

Vì trí nhớ phụ thuộc vào việc học trước đó, bước đầu tiên trong việc nhớ là học tập. Điều này xảy ra khi các hệ thống giác quan gửi thông tin đến não. Hệ thống giác quan của chúng ta có thể chứa nhiều dữ liệu cùng một lúc, nhưng chỉ trong vài giây. Học tập là quá trình tự động liên quan đến sự chú ý đến luồng thông tin đó trong thời gian đủ lâu. Khi đó, não sẽ trích xuất thông tin và chuyển từ bộ nhớ ngắn hạn sang dài hạn. Cách học thuộc nhanh và khả năng nhớ lâu phụ thuộc vào việc liệu thông tin đó có được chuyển vào bộ nhớ dài hạn hay không.

Tuy nhiên, chúng ta thường gặp các đối tượng và sự kiện mà chưa từng trải nghiệm. Lúc đó, bộ não cần sẵn sàng học hỏi. Đó là lúc bạn cần phải áp dụng cách học thuộc nhanh để nhanh chóng đưa thông tin vào bộ não.

Các phương pháp học thuộc nhanh và ghi nhớ tốt để bạn áp dụng

Bây giờ bạn đã hiểu cơ bản về hoạt động của bộ nhớ. Bạn có thể sử dụng thông tin đó để cải thiện trí nhớ và áp dụng cách học thuộc bài nhanh và hiệu quả.

Cách học thuộc nhanh bằng chơi chữ

Bạn có thể sử dụng từ viết tắt và chữ viết tắt như một công cụ ghi nhớ. Lợi ích chính của những phương pháp này là khả năng ghi nhớ các mục đã định sẵn theo đúng thứ tự. Chúng cũng thường áp dụng các cấu trúc sáng tạo, giúp việc ghi nhớ và truy xuất thông tin dễ dàng hơn rất nhiều. Đây là những phương pháp rất hữu ích cho việc ôn thi và áp dụng cách học nhanh.

Phương pháp này yêu cầu bạn tạo ra từ hoặc nhóm từ mới bằng cách ghép các chữ cái đầu tiên của mỗi từ lại với nhau. Ví dụ, để nhớ Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, bạn có thể sử dụng thơ. Ví dụ nhóm nguyên tố VII: Fải - Chì - Bé - Iu - Anh là viết tắt của các nguyên tố F, Cl, Br, I và At.

Cách học thuộc nhanh bằng ghi nhớ chủ động

Ghi nhớ chủ động yêu cầu bạn nỗ lực nhớ lại những điều bạn đã học trước đó một cách tích cực. Nó kích thích trí nhớ của bạn và giúp bạn học một cách chủ động hơn là thụ động. Đây là quá trình tra cứu trong bộ não để tìm kiếm câu trả lời từ kho thông tin. Phương pháp này giúp bạn ghi nhớ thông tin hiệu quả hơn rất nhiều và cũng giúp bạn hiểu sâu hơn về các chủ đề mà bạn chưa rõ và cần phải chú ý thêm.

Mặc dù có vẻ lạ nhưng thực tế lại rất đơn giản. Ví dụ về ghi nhớ tự chủ:

• Khi bạn đang trả lời các câu hỏi trong một bài kiểm tra
• Khi ai đó hỏi bạn trưa hôm qua ăn gì và bạn phải suy nghĩ về nó
• Khi đối tác của bạn hỏi bạn rằng bạn có nhớ hôm nay là ngày gì không. Bạn vắt óc cố nhớ xem hôm nay là ngày kỷ niệm hay sinh nhật

Cách học thuộc nhanh bằng cách hình dung hóa thông tin

Trực quan hóa thông tin là quá trình biểu diễn dữ liệu theo cách trực quan. Hình ảnh rất quan trọng vì chúng kết nối trực tiếp với các trung tâm thị giác không gian của não bạn. Hình ảnh giúp bạn ghi nhớ các khái niệm khó bằng cách chạm vào các khu vực trực quan. Cách này nhằm giúp người dùng có thể hiểu rõ hơn về dữ liệu đó. Từ đó, trực quan hóa thông tin giúp tăng khả năng ghi nhớ. Lý do bởi vì con người dễ nhớ lại hình ảnh hơn là các khối thông tin, đặc biệt là các khái niệm khó hoặc trừu tượng.

Để trực quan hóa thông tin, hãy tạo một hình ảnh trong tâm trí bạn có liên quan. Bạn cũng có thể liên kết với thông tin đang cố gắng ghi nhớ bằng một ảnh liên quan. Các ví dụ bao gồm:

• Bản đồ thế giới
• Sơ đồ tư duy
• Sơ đồ 3D của tòa nhà

Vẽ sơ đồ tư duy

Sơ đồ tư duy như là một phần mở rộng của cách học thuộc nhanh bằng hình ảnh. Đây là một sơ đồ được sử dụng để sắp xếp thông tin thành một hệ thống phân cấp. Nó có hình dạng mạng nhện, giúp bạn khám phá mối quan hệ giữa từng khái niệm và cấu trúc thông tin. Sơ đồ tư duy sử dụng các từ và hình ảnh để tạo ra các liên kết mạnh mẽ. Nó giúp bạn ghi nhớ tốt hơn những gì bạn đang học. Một số người sử dụng bản đồ tư duy như một hình thức ghi chú ‘tự nhiên’.

Để xây dựng sơ đồ tư duy, trước tiên bạn chọn một ý tưởng trung tâm hoặc chủ đề chính. Chủ đề chính sẽ có các nhánh kết nối nó với các chủ đề phụ được liên kết khác. Bạn lặp lại quy trình cho đến khi bạn có một bản đồ tâm trí theo nghĩa đen. Bạn có thể tạo sơ đồ tư duy theo nhiều cách khác nhau, miễn là bạn hiểu chúng. Hình thức này có thể áp dụng trong hoạch định chiến lược kinh doanh, quản lý dự án, phát triển phần mềm/sản phẩm…

Đọc thành tiếng

Đọc và thuộc lòng thông tin thành tiếng có thể là một cách hiệu quả để ghi nhớ tài liệu. Đó là vì bạn có nhiều khả năng chú ý hơn là đọc hoặc xem lại thông tin trong đầu một cách thầm lặng. Hành động đọc hoặc đọc to thông tin có thể hình thành các liên kết thính giác trong lộ trình ghi nhớ. Vì thế, mẹo này đặc biệt hữu ích cho những người muốn có cách học thuộc nhanh bằng thính giác. Có một số cách để thực hiện phương pháp này, bao gồm:

• Đọc to thông tin cho chính mình nghe
• Ghi âm lại thông tin do chính mình đọc và nghe lại
• Kể lại cho bạn bè, thành viên gia đình hoặc bất kỳ ai sẵn sàng lắng nghe

Phương pháp ghi nhớ không gian (loci)

Phương pháp ghi nhớ không gian là một kỹ thuật nâng cao trí nhớ. Nó còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như phương pháp loci, kỹ thuật không gian, hành trình trí nhớ... Phương pháp này sử dụng các không gian quen thuộc để giúp việc thu hồi thông tin hiệu quả hơn. Nguyên lý của nó là đặt thông tin cần nhớ vào các vị trí cụ thể trong một không gian tưởng tượng.

Các bước áp dụng như sau:

• Chọn không gian ghi nhớ: Lựa chọn một không gian mà bạn rất quen thuộc. Đó có thể là một toà nhà, cung điện, thành phố hay một không gian rộng lớn... Tóm lại là một không gian có thể chứa nhiều thông tin.
• Xác định các điểm ghi nhớ: Dạo quanh không gian ghi nhớ, chọn các vị trí khác nhau để 'đặt' các hình ảnh.
• Gắn hình ảnh cho từng vị trí cụ thể: Ví dụ bạn muốn nhớ danh sách thực phẩm như sữa, bánh quy sô cô la và chuối. Đặt hình ảnh của từng mục đó vào các vị trí đã chọn. Việc liên tưởng sinh động và trực quan sẽ giúp quá trình ghi nhớ trở nên dễ dàng hơn.
• Để nhớ lại thông tin: Hình dung lại không gian để truy cập thông tin mà bạn đã gắn liên kết với từng đối tượng cụ thể.

Đây là một phương pháp cổ xưa để học thuộc nhanh và hiệu quả, giúp tạo ra những ký ức lâu dài. Từ thám tử tài ba Sherlock Holmes đến bác sĩ thông minh Hannibal Lecter đều áp dụng cách này để ghi nhớ mọi thứ họ đã thấy hoặc đọc.

Ghi chép thông tin xuống giấy

Trong một nghiên cứu năm 2014, các nhà nghiên cứu Pam A. Mueller và Daniel M. Oppenheimer đã nghiên cứu ảnh hưởng của việc ghi chép bằng tay và bằng máy tính xách tay đối với học tập và khả năng ghi nhớ. Kết quả cho thấy, việc ghi chép bằng tay giúp sinh viên hiểu và ghi nhớ tốt hơn so với việc sử dụng máy tính xách tay.

Sử dụng thiết bị điện tử để ghi chú có thể nhanh hơn và tiện lợi hơn, đặc biệt khi bạn cần tiếp nhận nhiều thông tin. Tuy nhiên, việc viết ghi chú bằng bút trên giấy vẫn có những ưu điểm riêng. Tại sao? Có hai lý do chính. Thứ nhất, ít sự phân tâm hơn có thể xảy ra, chẳng hạn như kiểm tra email hoặc mạng xã hội, khi viết ghi chú. Thứ hai, ghi chú bằng tay khuyến khích người học chuyển đổi thông tin thành từ ngữ của riêng họ. Điều này hỗ trợ việc mã hóa thông tin và học thuộc nhanh hiệu quả.

Tóm lại

Một số trong các phương pháp trên cần thời gian để làm quen. Bạn càng thực hành chúng nhiều, bạn sẽ dễ dàng và tự nhiên hơn khi áp dụng vào cách học thuộc nhanh. Đồng thời, bạn cũng sẽ ghi nhớ được nhiều thông tin hơn. Hãy nhớ rằng bạn không cần thực hiện mọi phương pháp trong danh sách này. Bạn chỉ cần thử nghiệm một số và tìm ra những phương pháp phù hợp nhất với bạn.

Bên cạnh việc áp dụng các phương pháp trên, thay đổi nơi học cũng là cách giúp bộ não bạn ghi nhớ nhanh hơn và lâu hơn. Nếu bạn học ở nhà, hãy thử thay đổi phòng học hoặc khu vực khác trong ngôi nhà để làm mới không gian. Một số địa điểm khác có thể kết hợp vào thói quen học tập bao gồm quán cà phê, hiệu sách, thư viện hoặc công viên.

Hy vọng những cách học thuộc nhanh mà Mytour chia sẻ ở đây sẽ giúp bạn học tập hiệu quả hơn. Tất cả thông tin này được đội ngũ chúng tôi tổng hợp. Hãy tiếp tục theo dõi trang tin tức của Mytour để cập nhật các tin tức hấp dẫn khác nhé!