Thị trường lao động biến động theo nền kinh tế, điều này cũng khiến cho nhiều trường hợp sa thải xảy ra ở nhiều doanh nghiệp. Sự sa thải không chỉ ảnh hưởng đến những người rời đi mà còn đến những người ở lại. Dường như việc tiếp tục công việc là một điều tốt, nhưng thực tế họ lại chịu sự áp đặt với “cảm giác tội lỗi của người sống sót”. Vậy làm thế nào để tránh điều này? Mời bạn cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
1. “Cảm giác tội lỗi của người sống sót” là gì và có thể xảy ra trong doanh nghiệp như thế nào?
“Cảm giác tội lỗi của người sống sót” là thuật ngữ dùng để mô tả tình trạng tâm lý khi một người cảm thấy có lỗi hoặc buồn vì họ đã sống sót trong một tình huống mà người khác không thể tồn tại hoặc đã trải qua những khó khăn lớn hơn.
Trong môi trường doanh nghiệp, “cảm giác tội lỗi của người sống sót” có thể xảy ra trong các trường hợp sau:
- Sa thải nhóm lớn (Layoff): Khi một công ty phải sa thải một số lượng lớn nhân viên trong thời kỳ khó khăn hoặc cắt giảm chi phí, những người còn lại có thể cảm thấy có lỗi vì họ vẫn giữ được việc làm trong khi người khác mất việc.
- Thăng tiến vị trí: Khi một số nhân viên được thăng chức hoặc có cơ hội tốt hơn trong công ty, những người còn lại có thể cảm thấy có lỗi vì họ thấy mình được ưu ái mà không phải vì năng lực hay xứng đáng.
2. “Cảm giác tội lỗi của người sống sót” ảnh hưởng như thế nào đến doanh nghiệp?
- Tại sao lại là mình?” nếu những người thân thiết hoặc đồng nghiệp bị sa thải
- Cảm thấy mất hứng thú hoặc thất vọng về công ty hoặc các nhà lãnh đạo
- Lo lắng về một đợt sa thải mới có thể ảnh hưởng đến công việc của họ
Tình trạng “cảm giác tội lỗi của người sống sót” không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần và hiệu suất làm việc của nhân viên, mà còn gây trở ngại cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, việc xử lý vấn đề một cách nhanh chóng và hiệu quả rất quan trọng đối với bộ phận nhân sự để giúp nhân viên không cảm thấy áp đặt bởi cảm giác “cảm giác tội lỗi của người sống sót” này.
3. Giải pháp cho bộ phận nhân sự để hạn chế tình trạng “Cảm giác tội lỗi của người sống sót” xảy ra
“Cảm giác tội lỗi của người sống sót” có thể gây ra căng thẳng tinh thần, mất tự tin và tạo ra một môi trường làm việc không lành mạnh nếu không được quản lý và giải quyết đúng cách. Để giảm thiểu tác động của hiện tượng này trong môi trường doanh nghiệp, bộ phận nhân sự có thể cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ tinh thần và tạo điều kiện công bằng và minh bạch trong việc thăng chức và phát triển sự nghiệp cho nhân viên.
Các giải pháp mà bộ phận Quản lý Nhân sự (HR) có thể thực hiện để giảm thiểu tình trạng này bao gồm:
Giao tiếp và truyền tải thông tin minh bạch
HR cần đảm bảo mọi nhân viên trong công ty đều nhận được thông tin minh bạch về các quyết định tổ chức, bao gồm cả lý do sau khi sa thải, thăng chức hoặc phân công công việc. Việc giải thích rõ ràng về quy trình và tiêu chí lựa chọn có thể giúp giảm thiểu sự không công bằng và cảm giác tội lỗi cho những người ở lại.
Tạo cơ hội tái đào tạo
Nếu có thể, HR có thể xem xét việc cung cấp cơ hội cho những người bị sa thải hoặc ảnh hưởng bởi sự thay đổi tổ chức để họ có thể tái đào tạo hoặc phát triển kỹ năng mới. Điều này có thể giúp họ tìm kiếm cơ hội mới và giảm thiểu sự cảm thấy bị loại trừ.
Xây dựng một môi trường học hỏi
HR nên khuyến khích sự học hỏi và phát triển bằng cách cung cấp các chương trình đào tạo và hỗ trợ giúp nhân viên nâng cao kỹ năng làm việc. Đảm bảo có sự đa dạng trong các tùy chọn đào tạo để phù hợp với nhiều phong cách học hỏi khác nhau.
Tái xây dựng văn hóa công ty
Nhân sự cần truyền đạt giá trị công việc và đánh giá cao đóng góp của mỗi nhân viên. Tạo ra văn hóa công ty biết ơn nhân viên sẽ khích lệ họ làm việc hiệu quả hơn.
Đợt sa thải hàng loạt ảnh hưởng không chỉ đến những người rời đi mà còn đến những người ở lại. Việc giải quyết cảm giác tiêu cực sớm sẽ giúp tổ chức phát triển bền vững hơn.