Khi cài đặt Windows trên laptop hoặc PC, bạn cần biết máy tính có hỗ trợ UEFI hay BIOS Legacy và ổ cứng có hỗ trợ MBR hay GPT. Vậy làm thế nào để kiểm tra các định dạng này? Hãy cùng khám phá qua bài viết sau đây nhé.
1. UEFI là gì? Legacy BIOS là gì?
UEFI là gì?
Định dạng UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) được phát triển bởi Intel để thay thế cho LEGACY, nhằm giải quyết những hạn chế của định dạng cũ khi thực hiện các tác vụ trong môi trường 32 bit và 64 bit. Chương trình UEFI được lưu trữ tại thư mục /EFI/ trong bộ nhớ non-volatile (bộ nhớ đảm bảo cho dữ liệu không bị mất khi mất điện).
UEFI được phát triển để thay thế LEGACY
Legacy là gì?
LEGACY là định dạng hệ thống đầu vào/ra cơ bản, được ra đời từ năm 1975. Định dạng này bao gồm các nhóm lệnh được lưu trữ trên chip firmware trong bo mạch chủ của máy tính.
LEGACY được phát triển từ năm 1975
2. Tiêu chuẩn ổ cứng GPT là gì? MBR là gì?
Tiêu chuẩn MBR là gì?
MBR (Master Boot Record) là tiêu chuẩn cũ về cách lưu trữ, sắp xếp thông tin trên các phân vùng ổ đĩa, xuất hiện từ năm 1983. Tiêu chuẩn này hỗ trợ ổ cứng có dung lượng tối đa 2TB và tối đa 4 phân vùng. MBR có khả năng tương thích với cả máy tính có định dạng LEGACY và UEFI.
Tiêu chuẩn ổ cứng MBR tương thích với cả máy tính có định dạng LEGACY và UEFI
Tiêu chuẩn GPT là gì?
GPT là tiêu chuẩn mới về cách lưu trữ và sắp xếp thông tin trên ổ đĩa, hỗ trợ ổ cứng có dung lượng tối đa lên đến 1ZB (1 tỷ TB) và tối đa 128 phân vùng ổ đĩa. Tiêu chuẩn này chỉ tương thích với máy tính có định dạng UEFI.
Tiêu chuẩn GPT cho phép đến 128 phân vùng ổ đĩa
3. Vì sao cần kiểm tra UEFI và GPT?
Bạn cần kiểm tra xem máy tính có hỗ trợ UEFI không để có thể cài đặt tiêu chuẩn ổ cứng GPT. Với tiêu chuẩn GPT, ổ cứng sẽ có thể chia thành nhiều phân vùng hơn và hỗ trợ dung lượng lớn hơn, lên đến 128 phân vùng.
Ngoài ra, hệ điều hành Windows 11 yêu cầu máy tính phải có UEFI và GPT để có thể cài đặt và sử dụng.
Để cài đặt Windows 11, máy tính cần phải có UEFI và GPT
4. Làm thế nào để kiểm tra máy tính có UEFI hay không?
Để kiểm tra xem máy tính có hỗ trợ UEFI không, bạn làm như sau:
Bước 1: Bấm vào ĐÂY để tải về HWiNFO > Mở ứng dụng > Chạy chương trình.
Bước 2: Đóng tất cả cửa sổ nhỏ, giữ lại cửa sổ chính như trong hình.
Đóng tất cả cửa sổ nhỏ được khoanh đỏ trong hình
Bước 3: Chọn tên máy tính của bạn > Kiểm tra dòng UEFI Boot. Nếu hiển thị là Present, máy tính đang chạy ở chế độ UEFI.
Nếu hiển thị Present, máy tính đang chạy ở chế độ UEFI, ngược lại thì không
Bước 4: Chọn Motherboard > Kiểm tra dòng UEFI BIOS > Nếu hiển thị Capable, nghĩa là máy tính có thể nâng cấp UEFI, nếu hiện là Non-capable, nghĩa là máy tính không hỗ trợ UEFI.
Nếu máy hiển thị Capable, có nghĩa là bạn có thể nâng cấp UEFI được
5. Hướng dẫn chuyển từ Legacy sang UEFI trong BIOS
Để chuyển từ chế độ LEGACY sang UEFI, bạn cần truy cập vào BIOS bằng cách khởi động lại máy và nhấn nhanh phím tắt để vào BIOS (phím tắt có thể khác nhau tùy theo từng dòng máy như: ESC, DEL, F1, F2, F3...).
Bước 1: Tại mục Secure Boot, chọn Disabled để tắt chế độ này.
Chọn Disabled tại mục Secure Boot để tắt chế độ này
Bước 2: Tại mục Load Legacy Option Rom, chọn Disabled.
Tiếp tục chọn Disabled tại mục Load Legacy Option Rom
Bước 3: Tại mục Boot List Options, chọn UEFI.
Chọn UEFI tại mục Boot List Options
6. Hướng dẫn kiểm tra tiêu chuẩn ổ cứng MBR hoặc GPT
Để kiểm tra xem ổ cứng của máy có sử dụng tiêu chuẩn MBR hay GPT, bạn làm như sau:
Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + R > Gõ Diskpart > Chọn OK hoặc nhấn Enter.
Nhập Diskpart và nhấn OK
Bước 2: Nhập lệnh 'list disk' > Nhấn Enter.
Nhập lệnh list disk, sau đó nhấn Enter
Bước 3: Check nếu có dấu sao (*) ở phần GPT thì máy tính sử dụng tiêu chuẩn GPT, nếu không có dấu sao thì ổ cứng của bạn là MBR.
7. Hướng dẫn chuyển từ MBR sang GPT
Command Line trên Windows
Sau khi sử dụng Command Line để kiểm tra tiêu chuẩn của ổ cứng, bạn có thể tiếp tục sử dụng công cụ này để chuyển ổ cứng từ MBR sang GPT.
Bước 1: Trong cửa sổ Command Prompt, gõ lệnh list disk và nhấn Enter.
Bước 2: Tiếp theo, tại dòng lệnh DISKPART, gõ select + tên ổ cứng mà bạn muốn chuyển từ MBR sang GPT và nhấn Enter.
Bước 3: Tại dòng lệnh DISKPART, nhập clean để xóa tất cả các phân vùng trên ổ cứng.
Bước 4: Tiếp tục nhập convert gpt tại dòng lệnh DISKPART để chuyển sang tiêu chuẩn GPT.
Sử dụng Command Line trên Windows
Phần mềm Partition Magic
Bạn cũng có thể dùng phần mềm miễn phí EaseUS Partition Master để chuyển ổ cứng từ MBR sang GPT.
Đầu tiên, kích chuột phải vào ổ cứng bạn muốn chuyển từ MBR sang GPT > chọn Chuyển ổ cứng từ MBR sang GPT.
Chọn Chuyển ổ cứng từ MBR sang GPT
Tiếp theo, nhấn Áp dụng > Sau đó nhấn Có để xác nhận.
Chọn Áp dụng để xác nhận thay đổi
Nếu bạn muốn chuyển lại từ GPT sang MBR, bạn hãy click chuột phải vào ổ cứng > chọn Chuyển ổ cứng từ GPT sang MBR.
Bài viết trên đã hướng dẫn bạn cách kiểm tra máy tính có hỗ trợ UEFI hay không và một số thao tác liên quan. Chúc các bạn thực hiện thành công và hẹn gặp lại trong những bài viết tiếp theo!