Cách nào để phục hồi chức năng sau khi xương bị gãy?

1. Xương gãy ảnh hưởng như thế nào đến khả năng vận động?

Tổn thương do xương gãy có thể rất phức tạp và đa dạng. Trong những trường hợp xương bị gãy nát, không chỉ xương bị tổn thương mà còn có thể ảnh hưởng đến các cơ, gân, dây chằng và mô mềm khác của bệnh nhân.

Người mắc bệnh thường gặp khó khăn trong việc di chuyển ở vị trí xương bị gãy

Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ tổn thương, các bác sĩ sẽ chọn lựa phương pháp điều trị thích hợp như sử dụng bó bột hoặc phẫu thuật kết hợp với việc sử dụng các công cụ như nẹp, đinh,... và sửa lại vùng da bị tổn thương, rách hoặc bị dập. 

Sau khi xương được ổn định bằng cách sử dụng bó bột hoặc phẫu thuật, thường sẽ không có vận động ở vùng xương bị gãy. Điều này có thể dẫn đến tình trạng giảm cảm giác, cứng khớp, co cơ, giảm khả năng vận động. 

Đặc biệt, đối với nhiều trường hợp của người cao tuổi, việc không di chuyển trong thời gian cố định xương do cảm giác đau kém. Cùng với đó là thói quen nằm yên trong thời gian dài có thể dẫn đến việc hình thành loét, thậm chí là nhiễm khuẩn, tắc mạch, giảm phản xạ tiểu tiện,... Những biến chứng này ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng vận động và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân trong tương lai. 

Vì vậy, các chuyên gia khuyên rằng, mỗi bệnh nhân cần tự chủ động về việc tập luyện sau khi bị chấn thương. Hãy chấp nhận đau để phục hồi chức năng sau khi gãy xương. Khi bạn kiên nhẫn tập luyện, chức năng của các khớp sẽ mau chóng phục hồi, cơ bắp trở nên mạnh mẽ hơn và việc tuần hoàn máu diễn ra suôn sẻ, kích thích quá trình trao đổi chất, làm dịu cơ bắp, giảm đau và xương sẽ nhanh chóng hàn lại. Tập luyện đúng cách và đầy đủ sẽ giúp bạn nhanh chóng khôi phục khả năng vận động để trở lại cuộc sống hàng ngày. 

2. Nguyên tắc hỗ trợ cho việc phục hồi chức năng sau khi xương bị gãy 

Khi thực hiện vật lý trị liệu để phục hồi chức năng sau khi xương bị gãy, quan trọng phải tuân thủ theo những nguyên tắc hỗ trợ sau: 

- Tạo điều kiện thuận lợi nhất để quá trình hàn xương và tái tạo các mô mềm xung quanh diễn ra một cách suôn sẻ. 

Tập luyện để tránh sự co rút của cơ bắp sau khi xương bị gãy

- Giảm đau, giảm sưng, ngăn chặn việc khớp bị cứng và ngăn ngừa hội chứng đau vùng. 

- Duy trì khả năng di động của các khớp, giảm nguy cơ co cơ. 

- Sau thời gian nghỉ ngơi, cần phục hồi khả năng di chuyển của bàn tay, bàn chân. 

3. Cách phục hồi chức năng sau khi xương bị gãy

Dù áp dụng bất kỳ phương pháp phục hồi chức năng sau khi xương bị gãy nào, điều quan trọng là mọi bệnh nhân cần kiên nhẫn, cố gắng tập luyện hàng ngày. Hãy kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để đạt được kết quả tốt nhất. 

Dưới đây là một chơi xổ số xuất cho bạn:

•  Sử dụng nhiệt

Cả nhiệt độ nóng và lạnh đều có thể có tác dụng tích cực trong việc hỗ trợ phục hồi chức năng vận động sau chấn thương, nhưng cần phải sử dụng đúng cách. 

Chườm nước nóng trước và trong khi tập

+ Khi chấn thương mới xảy ra, nên áp dụng lạnh cho vùng bị tổn thương, giữ cho phần tổn thương lạnh hơn so với các vùng xung quanh. Phương pháp chườm lạnh giúp giảm sưng, giảm đau và làm dịu cơ. 

+ Trước và trong quá trình tập luyện, nên sử dụng nhiệt để làm ấm các tổ chức, tăng cường tuần hoàn máu và hỗ trợ quá trình phục hồi chức năng vận động. Trong trường hợp có đinh, nẹp vít trong xương, không nên sử dụng nhiệt để tránh làm nóng kim loại và gây viêm. 

• Thực hiện vận động cho các khớp

Khớp bị tình trạng bất động kéo dài có thể dẫn đến cứng khớp, co cơ, và việc tạo mỡ dày ở bao hoạt dịch, sụn mòn. Thực hiện tập luyện, vận động các khớp sẽ giúp tăng tuần hoàn dịch khớp, giữ cho khớp khỏe mạnh và linh hoạt hơn. Có thể bắt đầu tập vận động khớp từ ngày thứ 3 sau khi phẫu thuật hoặc sau khi sử dụng bó bột. 

Thực hiện tập luyện theo hướng dẫn của bác sĩ

• Bắt đầu tập đi

Dù xương chưa liền, cũng cần tập đi với nạng khi xương ở chi dưới bị gãy. Khi tập, cần giữ người thẳng, vai cân bằng và mắt nhìn về phía trước. Tránh cúi nhìn xuống chân. 

Khi xương đã gần liền, bỏ nạng và tập đi bằng gậy. Tập chống gậy bên chân không bị tổn thương, bước chân lành ra trước để tránh chịu áp lực nặng lên chân đau. Khi xương đã liền hoàn toàn và không cảm nhận đau, có thể bỏ gậy và tập đi bình thường. 

• Các bài tập khác

Một số bài tập khác để phục hồi chức năng sau khi xương bị gãy có thể bao gồm:

+ Tập duy trì sức mạnh và sự linh hoạt của cơ bắp, tập căng cơ khi khớp còn đau và tập co cơ khi khớp giảm đau. 

+ Thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi lên xuống cầu thang, ngồi xổm, đứng lên, mở và đóng bàn tay, cầm đũa hoặc lật sách,... Thời gian thực hiện các hoạt động hàng ngày thường kéo dài từ 6 tháng đến 2 năm tùy thuộc vào mức độ tổn thương. 

+ Mát xa: Việc thực hiện mát xa đều đặn cũng giúp thúc đẩy quá trình hàn xương và phục hồi chức năng vận động. Tuy nhiên, khi mát xa, cần tránh sử dụng các loại dầu như cao, cồn, hoặc dầu,... để tránh gây vôi hóa và cứng khớp. 

+ Lưu ý, chỉ nên tập khi khớp đã ổn định thực sự. Đối với những trường hợp có biến chứng, cần quan sát và theo dõi cẩn thận. Trước khi tập, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.