1. Giới thiệu về chỉ số axit uric trong huyết tương
Axit uric là một sản phẩm thải được tạo ra sau khi purin được chuyển hóa. Thận sẽ loại bỏ chúng từ máu, và chúng được đào thải ra nước tiểu, rồi cuối cùng là ra môi trường bên ngoài. Với nhiều nguyên nhân khác nhau, chỉ số này có thể tăng cao không bình thường, gây ra những vấn đề không mong muốn đối với sức khỏe. Bình thường, nồng độ của axit uric trong máu nằm dưới mức 7 mg/dL (tương đương 420 micromol/l). Sau khi kiểm tra, kết quả sẽ cho thấy nồng độ cao khi:
-
Ở nam: cao hơn 7 mg/dL (tương đương 420 micromol/l).
-
Ở nữ: cao hơn 6 mg/dL (tương đương 360 micromol/l).
Kiểm tra nồng độ axit uric trong máu
2. Những dấu hiệu phát sinh khi chỉ số tăng cao là gì?
Dưới đây là một số biểu hiện có thể xuất hiện khi nồng độ axit uric trong máu tăng cao:
-
Gút: Sưng đỏ, đau nhức tại các khớp xương, đặc biệt là ở ngón chân (cũng có thể ở khớp gối, khuỷu tay, cổ tay/chân), gây ra khó khăn và bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày.
-
Thận: Axit uric có thể tích tụ trong thận, làm giảm chức năng thận, gây ra suy thận.
-
Đường tiết niệu: Triệu chứng như tiểu buốt, tiểu khó có thể do tắc nghẽn đường tiết niệu bởi các tinh thể kết tủa, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác.
-
Tim mạch: Tinh thể urat tích tụ tại tim mạch có thể gây đau thắt hoặc những vấn đề nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
-
Da: Hình thành hạt tophi trên da, gây ảnh hưởng đến cấu trúc của xương sụn, bao gồm vành tai, khớp xương, khuỷu tay, và màng hoạt dịch.
Cảm nhận thường xuyên đau ở các khớp tay, chân,…
3. Nguyên nhân gây ra tình trạng bất thường này là gì?
-
Bệnh lý: Các bệnh lý như bệnh thận, nhiễm độc thai nghén, thiếu tuyến giáp, tăng huyết áp, ung thư máu,… có thể ảnh hưởng đến nồng độ axit uric trong máu.
-
Yếu tố di truyền: Do hội chứng Lesch - Nyhan gây ra sự rối loạn trong trao đổi purine và có tính di truyền qua các thế hệ. Mặc dù hiếm gặp, nhưng nếu trong gia đình bạn có biểu hiện liên quan, hãy chú ý đến sức khỏe của mình.
-
Béo phì: Trọng lượng cơ thể quá lớn thường gây ra nhiều vấn đề trong quá trình chuyển hóa và đào thải. Cân nặng còn ảnh hưởng đến sức khỏe của xương khớp, làm tăng đau nhức.
-
Chế độ ăn uống: Việc tiêu thụ nhiều bia rượu và thực phẩm giàu purin (như thịt bò, dê, chó,…) có thể gây ra vấn đề trong quá trình chuyển hóa và đào thải, dẫn đến tăng axit uric không bình thường.
-
Tác động từ thuốc: Một số tác dụng phụ của thuốc như thuốc lợi tiểu, giảm đau, barbiturat,… có thể ảnh hưởng đến sức khỏe (do đó, cần tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc để tránh các tác dụng phụ).
-
Các nguyên nhân khác: Trì hoãn tiểu, tiêu thụ quá nhiều rượu bia,…
Sự thừa cân thường gây nên nhiều vấn đề sức khỏe không tốt
4. Phương pháp nào là hiệu quả nhất để phòng tránh?
Để duy trì các chỉ số máu ổn định và tăng cường sức khỏe, bạn nên tuân thủ một số lời khuyên sau đây:
Chế độ ăn uống
- Hạn chế thức ăn:
-
Chỉ nên sử dụng thịt một cách vừa phải, đặc biệt là thịt dê, cừu, bò, chó, nội tạng động vật,…
-
Với những triệu chứng liên quan, kiêng ăn hải sản như cá biển, tôm, cua, mực,… để tránh gây dư thừa purin trong cơ thể.
-
Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất béo như bơ, phô mai, các món chiên rán, đóng gói sẵn,…
- Cần tăng cường rau củ, trái cây để bổ sung dưỡng chất. Đặc biệt là các thực phẩm giàu vitamin C như chuối, táo, cam, dứa, ổi,… Cũng cần thêm chất xơ từ cần tây, rau cải, bí đỏ, súp lơ xanh,…
- Sữa ít béo, sữa chua, sữa đậu nành đều tốt cho người có nồng độ các chất trong máu bất thường.
Tỏi giúp điều hòa axit uric trong máu, kháng khuẩn, ngăn ngừa các bệnh cảm cúm, ổn định huyết áp, các bệnh về tim mạch,…
- Giấm táo giúp phá vỡ tinh thể urat lắng đọng, đào thải ra khỏi cơ thể. Dầu oliu bổ sung chất béo cho cơ thể, giảm nguy cơ biến chứng của bệnh gout.
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C có ích cho sức khỏe
Uống đủ nước.
Cung cấp đủ nước cho cơ thể, tránh nhịn tiểu để không ứ đọng chất độc hại và giúp quá trình đào thải diễn ra thuận lợi. Đồng thời, tránh thức uống có cồn để phòng tránh các bệnh liên quan đến đường tiết niệu như sỏi niệu quản, viêm bàng quang,…
Kiểm soát cân nặng.
Điều chỉnh cân nặng không chỉ mang lại vẻ đẹp mà còn giúp ngăn ngừa nhiều bệnh tật, kiểm soát axit uric trong máu và phòng tránh các bệnh như xơ vữa động mạch, nhồi máu não, mỡ máu cao, và huyết áp cao.
Hoạt động thể chất
Thường xuyên vận động sẽ kích thích quá trình trao đổi chất, duy trì các chức năng sinh lý của cơ thể. Mỗi ngày dành ít nhất 30 phút để tăng cường sức đề kháng. Bạn có thể thực hiện các hoạt động như yoga, đi bộ, bơi lội hoặc làm việc nhà.
Đi khám sức khỏe định kỳ
Kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm định kỳ giúp phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường từ giai đoạn đầu. Điều này giúp ngăn ngừa bệnh tật và bảo vệ sức khỏe tốt hơn. Bác sĩ sẽ cung cấp lời khuyên hữu ích để cải thiện chất lượng sức khỏe của bạn.