1. Sỏi mật hình thành ra sao
Sỏi mật là một căn bệnh ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa, xảy ra khi có sỏi trong túi mật, ống mật chính, hoặc ống mật gan. Khi ăn uống, dịch mật được sản xuất và lưu trữ trong túi mật để tiêu hóa thức ăn chứa chất béo. Tuy nhiên, khi có sự cản trở hoặc rối loạn trong việc tiết mật, chất trong dịch mật có thể kết tụ thành sỏi mật.
Các cục sỏi tích tụ trong túi mật của bệnh nhân
Sỏi mật có thể gây cản trở lưu thông dịch mật, tổn thương ống mật hoặc túi mật, gây viêm và áp lực tăng lên trong đường mật khi túi mật co bóp. Điều này dẫn đến triệu chứng như đầy bụng, đau bụng, khó tiêu, sốt, nôn mửa...
Các triệu chứng chính của sỏi mật
Vì không nhận biết được các dấu hiệu chính của sỏi mật, nhiều người hiểu nhầm bệnh này với bệnh dạ dày. Thực tế, đau do sỏi mật và dạ dày xuất phát từ vị trí khác nhau, sỏi mật thường gây đau ở phần dưới bên phải của thân, kèm theo các triệu chứng điển hình sau:
Cơn đau bụng
Cơn đau bụng do sỏi mật gây ra thường bắt đầu sau khi ăn nhiều chất béo hoặc vào buổi tối, đau từ phần dưới bên phải và có thể lan ra phần trên của dạ dày, sau lưng.
Khó tiêu
Khó tiêu sau mỗi bữa ăn được coi là một dấu hiệu chính của sỏi mật. Thường thì, dịch mật sẽ được túi mật co bóp đẩy xuống ruột non để tiêu hóa chất béo, nhưng khi có sỏi mật xuất hiện, nó gây trở ngại cho sự lưu thông của dịch mật, khiến cho mật không thể hấp thu đủ chất béo, gây ra vấn đề về tiêu hóa và khó chịu.
Da vàng, mắt vàng
Dịch mật được gan sản xuất, có vai trò trong việc tiêu hóa chất béo và giúp gan loại bỏ chất độc. Khi túi mật có sỏi, nó ngăn chặn sự lưu thông của dịch mật, gây tắc nghẽn và làm cho các chất độc do gan tiết ra không được loại bỏ ra ngoài, dẫn đến tình trạng da và mắt bị ửng đỏ.
Mắt ửng đỏ là một trong 8 dấu hiệu chính của sỏi mật
Sợ mỡ dầu, mất cảm giác ngon miệng
Do thường xuyên phải chịu đựng những cơn đau mạnh sau khi ăn, việc mất cảm giác ngon miệng cũng là một dấu hiệu chính của sỏi mật. Đáng chú ý là nhiều người thường cho rằng đây chỉ là rối loạn tiêu hóa, do đó họ thường xem thường và không đi kiểm tra y tế kịp thời.
Buồn nôn và nôn sau khi ăn
2.8. Cảm giác ngực như bị đau và nóng bừng
Mặc dù không phổ biến, tình trạng này vẫn thường gặp trong các trường hợp bị sỏi mật, đôi khi khiến cho người bệnh nhầm lẫn với triệu chứng của cơn đau tim. Nguyên nhân của sự đau nóng trong ngực thường là do sỏi gây viêm nhiễm hoặc tắc nghẽn nghiêm trọng ở đường mật, dẫn đến hiện tượng dịch vị trào ngược.
Thăm khám ngay khi có dấu hiệu của sỏi mật là rất quan trọng để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
3. Một số điều cần chú ý
Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, sỏi mật có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như ứ sỏi, tắc nghẽn dịch mật, viêm đường mật, viêm túi mật, thậm chí là sốc nhiễm trùng dẫn đến hỏng túi mật, nhiễm khuẩn máu, viêm tụy cấp, viêm phúc mạc,... đe dọa tính mạng. Sỏi mật cũng có thể gây ra xơ gan và suy gan khiến cho quá trình chuyển hóa trong cơ thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu nó tạo thành trong đường dẫn mật gan.
Nhìn chung, sỏi mật thường phát triển một cách âm thầm và ít khi có triệu chứng rõ ràng. Do đó, khi gặp bất kỳ dấu hiệu nào như đã đề cập ở trên, quan trọng nhất là bạn nên thăm bác sĩ để kiểm tra sức khỏe và xác định tình trạng của mình.
Khám sức khỏe định kỳ được coi là biện pháp tốt nhất để phát hiện và điều trị sỏi mật kịp thời. Ngoài ra, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh béo phì, không sử dụng thuốc oestrogen cho người có tiền sỏi mật, tẩy giun định kỳ, ăn chín uống sôi,... là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả đối với bệnh sỏi mật. Nếu phải giảm cân, cần phải làm điều này một cách đều đặn và không quá nhanh để tránh tăng đột ngột nồng độ cholesterol trong dịch mật, gây ra sự hình thành của sỏi mật.
Đối với những người đã từng phẫu thuật sỏi mật, việc tuân thủ chế độ ăn uống là vô cùng quan trọng. Đảm bảo cung cấp đủ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày cho cơ thể, tăng cường chất xơ và trái cây, hạn chế dầu mỡ và thực phẩm giàu chất béo là những điều cần thiết.
- Tuân thủ chế độ ăn uống: đảm bảo cung cấp đủ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày cho cơ thể, tăng cường chất xơ và trái cây, hạn chế dầu mỡ và thực phẩm giàu chất béo.
- Vận động hàng ngày để tăng cường sức khỏe cho cơ thể.
- Thăm khám định kỳ để đảm bảo việc tái phát của sỏi mật và điều trị kịp thời bằng phương pháp điều trị phù hợp.