1. Tổng quan về bệnh u xơ tử cung
1.1. u xơ tử cung - một căn bệnh phổ biến ở phụ nữ
U xơ tử cung là một căn bệnh phổ biến ở phụ nữ, thường xuất hiện trong độ tuổi sinh sản hoặc sau mãn kinh. Mặc dù nhiều trường hợp mắc bệnh xuất hiện ở tuổi trẻ trước khi có con và chưa trải qua quá trình sinh sản. Thống kê cho thấy rằng, tỷ lệ phụ nữ trên 30 tuổi mắc u xơ tử cung là 50% và tỷ lệ tăng lên đến 70% ở phụ nữ từ 50 tuổi trở lên. Do đó, bệnh này có liên quan mật thiết đến tuổi tác ở phụ nữ.
Phần lớn bệnh nhân mắc u xơ tử cung là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản hoặc thời kỳ mãn kinh
Đặc điểm của căn bệnh này là các khối u thịt lành tính bắt nguồn từ các mô của tử cung. Những khối u thịt lành tính này có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên tử cung. Đây là một căn bệnh lành tính, trong một phạm vi nhất định chúng không gây hại cho sức khỏe của bệnh nhân.
Tuy nhiên, nếu khối u phát triển quá nhanh và không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều hậu quả không lường trước. Một biến chứng phổ biến của bệnh là ảnh hưởng đến chức năng sinh sản và có thể dẫn đến ung thư phát sinh từ khối u xơ, tuy nhiên điều này là rất hiếm.
1.2. Vị trí phát triển của khối u xơ trên tử cung
-
U xơ nằm dưới niêm mạc tử cung: hình thức này thường gây rụng kinh cho phụ nữ.
-
U xơ tử cung kẽ: khối u xơ tiến triển ngay tại lớp cơ của thành tử cung, làm ép lên những vùng nhỏ bên trong gây ra cảm giác đau đớn cho bệnh nhân.
-
U xơ bên trong tử cung: khối u xơ hình thành trong lòng tử cung và lan ra phía âm đạo theo thời gian.
-
U xơ tại vị trí liên kết giữa tử cung và cổ tử cung: khối u xơ phát triển ở đây gây sức ép lên những khu vực nhỏ bên trong và gây đau. Hình thức này đặc biệt nguy hiểm nếu xảy ra ở phụ nữ mang thai vì chúng có thể làm trở ngại quá trình sinh nở của thai phụ.
-
2. Các biểu hiện của u xơ tử cung
2.1. Xuất hiện máu từ âm đạo
Đây là triệu chứng chính của u xơ tử cung bên cạnh đó còn có rụng kinh, rụng máu và rụng huyết.
Vì khối u nằm gần niêm mạc tử cung nên thường khiến lớp niêm mạc dày lên. Kết quả là lớp niêm mạc càng dày, khi chu kỳ bắt đầu, nó sẽ bong tróc và tạo ra lượng máu kinh nguyệt lớn. Thậm chí, một số bệnh nhân còn phải đối mặt với tình trạng máu ra từ âm đạo kéo dài sau chu kỳ kinh hoặc ngoài chu kỳ. Sự mất máu nhiều gây ra tình trạng thiếu máu, mệt mỏi, suy nhược,...
U xơ tử cung có thể dẫn đến triệu chứng rong kinh
2.2. Đau kinh cực kỳ mạnh
So với xuất huyết tử cung, khi khối u xơ lớn xuất hiện sâu trong lớp cơ tử cung, nó khiến cho bệnh nhân trải qua những cơn đau kinh cực kỳ mạnh trong thời kỳ kinh nguyệt. Là do tử cung phải co bóp để loại bỏ máu kinh ra ngoài, các mạch máu đến khối u co thắt gây ra tình trạng thiếu máu và tổn thương, gây đau đớn cho bệnh nhân.
Trong trường hợp khối u xơ có kích thước quá lớn và gây tử vong một phần vì thiểu dưỡng, đau bụng hạ vị cần được điều trị như một bệnh lý ngoại khoa và thậm chí có thể cần phẫu thuật cấp cứu.
2.3. Thay đổi thói quen vệ sinh cá nhân
Dấu hiệu này thường phát sinh khi các cơ quan xung quanh bị áp lực từ khối u. Nếu khối u nằm gần vị trí bàng quang, nó có thể kích thích sự rụng rời tiểu nhiều hơn so với bình thường. Đôi khi, khi khối u lớn, nó có thể làm giảm thể tích bàng quang do bị áp lực từ u xơ.
Ở một số người, nếu cơ ở đáy chậu suy giảm chức năng điều khiển, họ có thể bị rò rỉ nước tiểu thường xuyên. Ngoài việc áp lực lên bàng quang, u xơ cũng có thể tạo áp lực lên ruột kết, gây táo bón do chất thải không di chuyển bình thường ra ngoài. Áp lực từ khối u cũng có thể gây ra cảm giác khó chịu hoặc mót rặn, ngay cả khi không có nhu cầu đi tiêu.
2.4. Đau khi quan hệ tình dục
U xơ ở phía trên cổ tử cung hoặc gần đó có thể gây đau khi quan hệ tình dục và chảy máu âm đạo từ lượng ít đến vừa. Khi u xơ nằm bên trong tử cung, áp lực trong âm đạo khi quan hệ cũng có thể ảnh hưởng đến u xơ, gây ra đau đớn và không thoải mái. Do đó, nếu bạn gặp các dấu hiệu như chảy máu trong hoặc sau quan hệ tình dục hoặc đau, cần phải đi kiểm tra ngay.
Các dấu hiệu không bình thường khi quan hệ tình dục là dấu hiệu cơ thể có thể đang mắc bệnh và cần được kiểm tra sớm
2.5. Đau bụng hoặc đau ở vùng thấp lưng
Cảm giác đau ở vùng này phụ thuộc vào vị trí và kích thước của khối u xơ tử cung. Nếu khối u lớn, nó có thể gây áp lực lên vùng thấp của lưng, xương chậu hoặc bụng và gây ra khó khăn, hạn chế trong sinh hoạt hàng ngày khi thay đổi tư thế hoặc tập thể dục.
3. Phương pháp chẩn đoán u xơ tử cung
3.1. Chẩn đoán dựa trên các biểu hiện lâm sàng
-
Bác sĩ sẽ hỏi kỹ về các triệu chứng mà bệnh nhân đang gặp phải.
-
Thăm khám lâm sàng: nhìn vào diện mạo, nếu bụng dưới có vẻ lạ thường khi sờ vào có thể cảm nhận được khối u bên trong.
3.2. Chẩn đoán cận lâm sàng
-
Siêu âm: thông qua việc sử dụng siêu âm qua đường âm đạo, bác sĩ có thể phát hiện khối u trong tử cung và xác định vị trí cũng như kích thước của khối u. Cần phân biệt rõ với u nang buồng trứng dựa trên hình dáng và vị trí của khối u.
Siêu âm qua đường âm đạo được thực hiện để kiểm tra khối u xơ
-
Chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp MRI: sử dụng khi khối u quá lớn hoặc cần để phân biệt chẩn đoán.
3.3. Chẩn đoán phân biệt
-
Có khối u ở dưới phần đáy tử cung: không thể loại trừ trường hợp bệnh nhân đang mang thai hoặc bị lạc nội mạc tử cung. Nếu bệnh nhân nghi ngờ mang thai, cần sử dụng que thử để xác định.
-
Đau ở vùng chậu: có thể do mang thai ngoại tử cung hoặc lạc nội mạc tử cung hoặc viêm tử cung.
-
Xuất huyết từ tử cung: có thể là do tăng sinh nội mạc tử cung.
Mặc dù u xơ tử cung là một căn bệnh lành tính, nhưng vẫn có khả năng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện kịp thời những biểu hiện bất thường trong cơ thể và điều trị cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.