Buzz
1. Tăng đường huyết là gì?
Tăng đường huyết là hiện tượng lượng đường trong máu vượt quá mức bình thường. Điều này xảy ra khi cơ thể thiếu insulin hoặc có kháng thể kháng insulin.
Tăng đường huyết liên tục có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm
Người được coi là tăng đường huyết khi lượng đường trong máu trên 5,6 mmol/l. Nếu chỉ số đường huyết thường xuyên trong khoảng 5.6 - 7 mmol/l, đó là tiền đái tháo đường. Khi vượt quá 7 mmol/l và HbA1C ≥ 6,5 mmol/l, bệnh nhân có thể đã mắc bệnh tiểu đường.
2. Cách nhận biết triệu chứng tăng đường huyết
2.1. Những triệu chứng phổ biến của tăng đường huyết
Phần lớn các trường hợp tăng đường huyết không có triệu chứng cho đến khi nồng độ glucose trong máu vượt quá 180 - 200 mg/dL hoặc 10 - 11.1 mmol/L. Chỉ số đường máu càng cao thì triệu chứng càng nặng.
Các dấu hiệu tăng đường huyết thường gặp bao gồm:
- Thường xuyên cảm thấy đói.
- Khát nước liên tục.
- Giảm cân nhanh chóng.
- Đi tiểu nhiều lần.
- Đau đầu dữ dội.
- Khó khăn trong việc tập trung.
- Thị lực giảm sút.
- Cảm giác mệt mỏi và yếu ớt.
Một vài dấu hiệu thường gặp của tăng đường huyết
2.2. Các triệu chứng tăng đường huyết hiếm gặp
Một số triệu chứng tăng đường huyết ít gặp nhưng vẫn có thể xuất hiện như sau:
- Tê bì, ngứa râm ran hoặc đau nhức ở tay chân do tổn thương dây thần kinh.
- Rối loạn da: vết thương lâu lành, da khô ngứa, nếp nhăn thâm ở cổ.
- Rối loạn cương dương và dễ bị nhiễm nấm.
- Tăng áp lực thẩm thấu do đường huyết tăng mà không có nhiễm ceton.
Đây là một loại triệu chứng tăng đường huyết do biến chứng của tiểu đường type 1 hoặc 2, thường xảy ra khi đường huyết > 33 mmol/l.
Thiếu insulin gây tăng phân hủy glycogen ở gan, tăng tân tạo glucose, giảm sử dụng glucose, dẫn đến tăng đường huyết. Người bệnh sẽ cảm thấy khát nước, mệt mỏi, khô miệng, tiểu nhiều, buồn nôn, nôn, đau bụng, thở nhanh,... Nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tử vong.
- Nhiễm toan ceton.
Nhiễm toan ceton do tiểu đường (DKA) thường xảy ra ở bệnh nhân tiểu đường type 1 và ít gặp ở type 2. Triệu chứng này xuất hiện khi mức insulin không đủ để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất cơ bản của cơ thể.
Thiếu insulin có thể là tuyệt đối (do mất hiệu lực của insulin ngoại sinh) hoặc tương đối (do liều insulin thông thường không đủ trong tình trạng căng thẳng sinh lý).
Nhiễm toan ceton ở bệnh nhân tiểu đường là một biến chứng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. Người bệnh cần chú ý các dấu hiệu để kịp thời phát hiện và xử lý, tránh biến chứng nguy hiểm.
2.3. Các triệu chứng tăng đường huyết nghiêm trọng
Khi tăng đường huyết quá cao hoặc kéo dài, người bệnh sẽ có những triệu chứng nghiêm trọng cần được cấp cứu:
- Đau bụng: Đường huyết cao gây tổn thương dây thần kinh dạ dày.
- Sụt cân nhanh: Do tế bào phải đốt cháy protein và mỡ để tạo năng lượng nên dẫn đến hiện tượng này.
- Rối loạn hệ hô hấp và tiêu hóa: Thở nhanh và sâu, buồn nôn, nôn, mất ý thức. Cần can thiệp y tế ngay để tránh nguy hiểm.
3. Nguyên nhân và cách xử lý tình trạng tăng đường huyết thường xuyên?
3.1. Tại sao lại xảy ra tình trạng tăng đường huyết thường xuyên?
Như đã đề cập trước đó, dấu hiệu của tăng đường huyết hiện ra khi tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc cơ thể tạo ra kháng thể chống lại insulin. Những nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm:
Xét nghiệm đường huyết HbA1c định chuẩn bệnh tiểu đường
- Thường xuyên tiêu thụ đồ ngọt và tinh bột trong thời gian dài.
- Thiếu vận động, béo phì.
- Vấn đề về tuyến tụy: có tiền sử viêm tụy cấp, mạn tính, suy tuyến tụy, tổn thương tế bào Langerhans,...
- Sử dụng thuốc điều trị tiểu đường nhưng không đủ liều.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc bạn đang sử dụng.
- Mắc phải một số bệnh nhiễm trùng.
- Thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể.
- Thường xuyên trải qua tình trạng căng thẳng.
3.2. Cần thực hiện những gì khi bị tăng đường huyết?
Nếu phát hiện triệu chứng tăng đường huyết mới, bạn có thể tự theo dõi tại nhà bằng máy đo đường huyết để ghi lại số lần và mức độ tăng đường huyết. Trong trường hợp phát hiện triệu chứng nghiêm trọng, nên đi khám và điều trị tại cơ sở y tế.
Ngoài việc chỉ định xét nghiệm đường huyết, bác sĩ còn có thể đưa ra một số khuyến nghị hỗ trợ như:
- Uống đủ nước hàng ngày để loại bỏ đường huyết dư thừa qua nước tiểu và tránh mất nước.
- Thực hiện thể dục đều đặn giúp kiểm soát đường huyết. Lưu ý, người có ceton trong nước tiểu không nên tập thể dục để tránh tăng đường huyết.
- Xây dựng thói quen ăn uống khoa học với sự hỗ trợ của chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh chế độ ăn cho người mắc tăng đường huyết.
- Tuân thủ chỉ đạo của bác sĩ về việc sử dụng thuốc đúng cách từ liều lượng đến thời gian sử dụng.
- Thực hiện kiểm tra đường huyết định kỳ để theo dõi và kiểm soát mức độ đường huyết. Người lo lắng về triệu chứng tăng đường huyết hoặc đang bị ốm nên thường xuyên kiểm tra đường huyết.
Trung tâm Xét nghiệm của bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc tự động hiện đại và đạt hai chứng chỉ quốc tế: CAP và ISO 15189:2012, đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy trong các xét nghiệm liên quan đến đường huyết.
