Một bức ảnh về vụ nổ gần Lầu Năm Góc được tạo ra bởi Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) đã lan truyền trên mạng xã hội Mỹ vào ngày 22/5, gây ra sự dao động trên thị trường chứng khoán trong một khoảng thời gian ngắn. Sự việc này đã gợi lên lo ngại về thông tin giả mạo do AI.

Bức ảnh giả do Trí Tuệ Nhân Tạo tạo ra về vụ nổ gần Lầu Năm Góc. Ảnh: CNN
Các nhà điều tra mạng xã hội, trong đó có Nick Waters từ Bellingcat - nhóm xác minh tin tức trực tuyến - đã nhanh chóng chỉ ra một số vấn đề đáng chú ý với bức ảnh. Thứ nhất, không có nhân chứng trực tiếp nào chứng minh sự kiện này. Tòa nhà trong bức ảnh cũng không giống với Lầu Năm Góc. Điều này có thể dễ dàng kiểm tra bằng cách sử dụng công cụ như Google Street View để so sánh. Chi tiết lạ như cột đèn nổi và cột đen nhô ra khỏi vỉa hè là dấu hiệu cho thấy hình ảnh này không thực tế.
Có nhiều công cụ AI như Midjourney, Dall-e 2 và Stable Diffusion có thể tạo ra hình ảnh sống động như thật. Các công cụ này được đào tạo bằng cách xem xét một lượng lớn hình ảnh thực tế. Tuy nhiên, khi không có đủ dữ liệu, các công cụ này sẽ tự điền vào khoảng trống bằng cách giải thích riêng của chúng. Điều này có thể dẫn đến việc nhân vật trong các bức ảnh AI tạo ra có thể có thêm tay chân và các đồ vật bị biến dạng trong môi trường xung quanh.

Một bức ảnh giả khác do Trí Tuệ Nhân Tạo tạo ra về tỷ phú Elon Musk và CEO GM Mary Barra. Ảnh: DW
Kênh Al Jazeera đã đề xuất một số cách để phân biệt giữa ảnh AI tạo ra và ảnh thật của các sự kiện lớn khi chúng xuất hiện trên internet.
Trong trường hợp xảy ra vụ nổ hoặc sự kiện lớn, thường sẽ có thông tin thực tế từ nhiều người và từ góc độ khác nhau.
Ai đang tải nội dung? Cần xem lịch sử đăng của tài khoản người dùng. Vị trí của họ và vị trí của sự kiện. Họ đang theo dõi tài khoản nào và những người đang theo dõi tài khoản của họ. Liệu bạn có thể tiếp cận hoặc nói chuyện với họ?
Các công cụ tìm kiếm hình ảnh ngược như Google Images và TinEye có thể giúp bạn tải hình ảnh lên và xác định vị trí cũng như thời điểm hình ảnh được sử dụng lần đầu. Có nhiều công cụ khác mà bạn có thể sử dụng như xem cảnh quay trực tiếp của camera giao thông công cộng để xác minh rằng một sự kiện đang diễn ra.
Phân tích hình ảnh và môi trường xung quanh: Tìm kiếm manh mối trong hình ảnh như địa điểm gần đó, biển báo giao thông và thậm chí cả điều kiện thời tiết để giúp bạn xác định vị trí hoặc thời điểm sự kiện có thể diễn ra.
Đối với hình ảnh có con người, hãy chú ý đến đôi mắt, bàn tay và tư thế chung của họ. Các video do AI tạo ra bắt chước con người được gọi là deep fakes, có xu hướng gặp vấn đề về chớp mắt vì hầu hết các bộ dữ liệu đào tạo không chứa khuôn mặt nhắm mắt. Bàn tay không cầm nắm đồ vật đúng cách hoặc tay chân có vẻ vặn vẹo một cách bất thường.
Da của người trong hình ảnh AI thường mịn màng, thậm chí tóc và răng của họ cũng hoàn hảo siêu thực. Nhiều bức ảnh còn mang tính nghệ thuật, bóng bẩy, long lanh mà ngay cả những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp cũng khó đạt được điều đó khi chụp trong studio.