Âm thanh không có tiêu chuẩn cụ thể, mỗi người có sở thích riêng, nhưng có những điều quan trọng mà ai cũng cần biết để tránh việc phòng nghe nhạc cao cấp trở thành trò cười với những người thực sự sử dụng âm thanh để thư giãn.
Sự phát triển của công nghệ kéo theo việc giảm giá của các thiết bị công nghệ cao. Do đó, ngày nay, nhiều gia đình dành phòng trống để xây dựng phòng nghe nhìn chất lượng cao, phục vụ mục đích thư giãn và giải trí của con người.
Bài viết này sẽ tập trung vào vấn đề bố trí hệ thống âm thanh cho trải nghiệm 'nghe' trước, vấn đề 'nhìn' sẽ được thảo luận trong bài viết sau.
Nhiều người nghĩ rằng chất lượng của một hệ thống âm thanh phụ thuộc vào các thiết bị Hi-End. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hệ thống này phụ thuộc nhiều vào không gian và cách bố trí các thiết bị. Do đó, việc thiết kế một phòng nghe nhìn đúng nghĩa thư giãn còn cần chú ý đến nhiều yếu tố khác.
Lựa chọn phòng phù hợp
Việc quan trọng đầu tiên là chọn phòng trong nhà làm phòng giải trí, vì kích thước của phòng ảnh hưởng đến quá trình thư giãn của bạn.
Một căn phòng nghe tốt nhất là căn phòng có trần cao, sàn nhà làm từ vật liệu cứng, chắc chắn và nặng. Căn phòng nên có hình dạng hộp chữ nhật dài (như kiểu nhà ống) với chiều dài lớn hơn chiều cao. Đặc biệt, tránh chọn những căn phòng có 3 chiều gần bằng nhau, những căn phòng hình hộp lập phương như vậy sẽ rất khó để bố trí dàn âm thanh và bạn sẽ phải tiêu tốn nhiều công sức để thiết kế thêm các loại vật liệu xử lý âm thanh.
Thiết kế phòng nghe nhìn
Trước khi tìm hiểu cách bố trí các thiết bị Hi-End, bạn cần tìm hiểu về các loại vật liệu dùng để xử lý âm thanh cho căn phòng và nguyên tắc xử lý âm thanh của một căn phòng.
Trong một căn phòng trống trải, khi bạn di chuyển hoặc nói chuyện, bạn sẽ cảm nhận âm thanh bị vang và phản lại rất nhiều, làm cho người xung quanh cảm thấy ồn ào và khó chịu. Khi mang các vật dụng vào phòng, bạn sẽ nhận thấy âm thanh vang ít đi, càng có nhiều đồ đạc thì âm thanh vang càng ít. Điều này được gọi là hiệu ứng tiêu âm và tán âm.
Do đó, để thiết kế một phòng nghe nhìn hoàn hảo, bạn cần hiểu rõ về các loại vật liệu tiêu âm, tán âm và phản âm.
Vật liệu tiêu âm
Khi âm thanh chạm vào bề mặt của vật liệu, phần lớn sóng âm sẽ được hút vào bên trong vật liệu và đi xuyên qua lớp vật liệu, chỉ còn lại một phần nhỏ sóng âm phản lại vào căn phòng. Loại vật liệu như vậy được gọi là vật liệu tiêu âm. Các loại vật liệu này thường là vật liệu nhẹ, có nhiều lỗ thông khí để âm thanh dễ dàng xuyên qua.
Vật liệu phản âm
Phòng âm thanh tốt không chỉ là một căn phòng hoàn toàn hút âm hoặc phản âm, mà cần duy trì ở mức độ phản âm phù hợp. Vật liệu phản âm được sử dụng để duy trì mức độ vang lý tưởng này. Thường là các vật liệu phản âm có bề mặt xù xì hoặc là các tấm gỗ đặc đóng thành hộp rỗng và được bố trí xung quanh căn phòng.
Có nhiều cách khác nhau để bố trí các vật liệu xử lý âm thanh nhưng cần tuân thủ một nguyên tắc cân bằng. Đó là phối hợp các loại vật liệu sao cho âm thanh được hấp thụ và phản lại một cách cân đối. Tức là không nên tập trung quá nhiều vào một loại vật liệu mà bỏ qua loại khác, mà cần phải phối hợp đều cả hai loại khắp căn phòng.
Tốt nhất là bố trí xen kẽ các tấm vật liệu phản âm và phản âm chạy dọc hai bên và phía sau vị trí ngồi nghe để có hiệu ứng âm thanh tự nhiên nhất.
Sắp xếp phòng
Sau khi đã hoàn thành thiết kế căn phòng, bạn cần xem xét về việc sắp xếp dàn âm thanh và vị trí ngồi tốt nhất.
Bắt đầu bằng việc đặt vị trí của cặp loa. Bạn có thể chọn đặt loa theo chiều dài hoặc rộng của căn nhà, điều quan trọng là phải đo kích thước của bức tường phía sau loa và chia nó thành ba phần. Khoảng cách giữa hai loa cần phải tối thiểu là 1/3 chiều dài của tường, và khoảng cách từ tường sau loa đến tường bên cạnh loa cần phải lớn hơn 2/3 khoảng cách giữa hai loa.
Tất cả đều phụ thuộc vào vị trí bạn cho là phù hợp nhất với tai mình. Loa gần tường phía sau sẽ tăng âm trầm, nhưng nếu đặt quá gần có thể làm mất cân bằng âm trung, khiến bạn cảm thấy không thoải mái khi ngồi nghe.
Khoảng cách xa giữa hai loa sẽ tạo ra hiệu ứng âm thanh vòm rõ rệt, nhưng nếu quá xa, bạn có thể cảm nhận được một khoảng trống âm thanh giữa hai loa, làm cho âm thanh không hài hòa.
Sắp xếp thiết bị Hi-End
Ampli là thiết bị không thể thiếu cho một hệ thống loa công suất lớn. Vì tín hiệu âm thanh từ các nguồn phát không đủ mạnh để kích hoạt dàn loa của bạn, cần một bộ khuếch đại để tăng cường tín hiệu trước khi truyền đến loa. Tuy nhiên, nếu có sự nhiễu tín hiệu trong quá trình truyền đạt, nó sẽ được khuếch đại lên, tạo ra âm thanh không mong muốn.
Đặt thiết bị phát và khuếch đại gần loa sẽ giảm độ dài của dây tín hiệu và giảm tiếng nhiễu trong quá trình truyền đạt.
Vật liệu làm dây tín hiệu cũng ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh. Ví dụ, dây làm từ bạc sẽ cho âm thanh cao và sắc hơn so với dây làm từ đồng. Tùy thuộc vào sở thích âm nhạc mà bạn có thể chọn loại dây phù hợp.
Nguồn điện cung cấp cho hệ thống cũng rất quan trọng. Một nguồn điện sạch ít nhiễu sẽ tạo ra tín hiệu âm thanh tốt hơn. Đầu tư vào bộ lọc điện để tránh nhiễu tín hiệu từ điện chập chờn là điều cần thiết.
Chúc các bạn tìm được một không gian thư giãn tuyệt vời sau những giờ làm việc căng thẳng.