Cách sử dụng men tiêu hóa một cách hiệu quả

1. Khám phá về men tiêu hóa

Men tiêu hóa là những protein có vai trò làm chất xúc tác cho các phản ứng hóa học. Nhờ có men, các phản ứng này diễn ra nhanh chóng hơn và hiệu quả hơn, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa.

Men tiêu hóa là những chất protein có vai trò kích thích các phản ứng hóa học

Men tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong quá trình phân giải thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn để cơ thể dễ dàng hấp thu. Đây còn được gọi là enzym, mà mỗi loại enzym sẽ được sản xuất bởi các cơ quan khác nhau trong cơ thể để xử lý các chất hóa học trong thức ăn.

Các chất hóa học cơ bản như đường bột, đạm, chất béo,… được chuyển hóa thông qua men tiêu hóa trong nước bọt, gan, tụy và ruột. Các loại men quan trọng bao gồm:

• Men amylase trong nước bọt giúp phân giải tinh bột thành đường đơn.

• Acid clohydric, men pepsin, lipase trong dạ dày giúp phân giải thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn. Men lipase trong dạ dày đặc biệt hiệu quả trong việc tiêu hóa chất béo.

• Các men trong dịch tụy như amylase, trypsin, chymotrypsin, carboxypolypeptidase giúp phân giải tinh bột và đạm thành các phân tử dễ hấp thu.

• Acid mật và muối mật từ gan hỗ trợ men lipase tiêu hóa mỡ hiệu quả hơn.

2. Ý nghĩa của men tiêu hóa

Enzyme chính là những chất phân tách thức ăn thành các phân tử hóa học để cơ thể dễ dàng hấp thụ khi đi qua ruột, sau đó chúng được hấp thụ vào máu để cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Do đó, dù là enzyme nào, các men tiêu hóa y khoa đều có vai trò quan trọng trong việc tái lập chức năng tiêu hóa nếu hệ tiêu hóa gặp vấn đề.

Vai trò cốt lõi của men tiêu hóa là phân giải thức ăn giúp cơ thể hấp thụ dễ dàng

Ví dụ, men tiêu hóa phân cắt lượng đường bột từ gạo, bánh mì, bột,... thành các phân tử đường đơn. Tương tự, chất đạm từ thịt, cá, trứng,... sẽ được chuyển thành axit amin và chất béo thành axit béo, giúp cơ thể hấp thụ dễ dàng hơn. Việc thiếu enzym nhân tạo có thể làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến tình trạng suy nhược và dễ mắc bệnh.

3. Trường hợp nào không nên sử dụng men tiêu hóa?

Trước hết, cần nhớ rằng enzyme là một loại thuốc, do đó việc sử dụng chúng phải tuân theo chỉ định của bác sĩ, dành cho cả người lớn và trẻ em, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng người. Sử dụng enzyme không đúng chỉ định không chỉ không mang lại hiệu quả mà còn có thể gây hại cho sức khỏe.

Lưu ý quan trọng là không nên dùng men tiêu hóa cho bệnh nhân có bệnh lý đường ruột cấp tính. Những bệnh nhân này không phải là thiếu men mà thường có tình trạng tiết enzyme quá nhiều, gây tổn thương cho niêm mạc ruột. Đặc biệt, bệnh nhân viêm dạ dày có thể sử dụng một số men tiêu hóa nhất định, nhưng người bị viêm tụy cấp thì không nên sử dụng men tuyến tụy mà cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ.

Bệnh nhân mắc bệnh lý đường ruột cấp tính không nên dùng men tiêu hóa

Sử dụng men tiêu hóa cho bệnh nhân có tăng tiết axit dạ dày và viêm tụy cấp có thể làm trầm trọng tình trạng bệnh. Những người này cần hạn chế ăn và dùng thuốc ức chế tiết enzyme để giảm tổn thương cho hệ tiêu hóa.

Hơn nữa, việc bổ sung men tiêu hóa giúp hỗ trợ quá trình phân cắt thức ăn, vì vậy không nên sử dụng enzyme khi đang nhịn ăn hoặc kiêng cữ quá mức. Khi men đã được kích hoạt mà ruột vẫn trống không có thức ăn, chúng sẽ tự tiêu hóa chính mình. Sự tăng cao của axit trong dạ dày hoặc men Gan và men tụy trong ruột sẽ vượt quá mức bảo vệ của niêm mạc ruột, gây ra viêm và bào mòn. Dần dần, các tổn thương này có thể dẫn đến việc hình thành loét và thủng ruột, gây ra đau bụng mạnh mẽ. Bệnh nhân cần phải đến bệnh viện ngay lập tức, thậm chí có thể cần phải phẫu thuật cấp cứu.

Lúc này, nồng độ axit đã vượt qua mức bảo vệ của niêm mạc ruột, gây ra viêm và bào mòn. Theo thời gian, các tổn thương này có thể dẫn đến sự hình thành loét và thủng ruột, gây ra cơn đau bụng ngoại khoa nghiêm trọng. Người bệnh cần phải đến bệnh viện ngay lập tức và có thể cần can thiệp phẫu thuật cấp cứu.

Vì vậy, cần nhớ không nên sử dụng enzyme trước khi ăn và không nên sử dụng quá muộn sau khi ăn. Đồng thời, việc sử dụng enzyme kéo dài mà không có dấu hiệu giảm nồng độ enzyme trong các cơ quan là điều cần lưu ý.

4. Cách sử dụng men tiêu hóa để đạt hiệu quả tốt nhất?

Như đã thông tin, men tiêu hóa rất cần thiết cho những người thiếu hụt enzyme trong đường ruột, đặc biệt là cho những người bị xơ hóa hoặc tổn thương vĩnh viễn trong tuyến nước bọt, bệnh nhân xơ gan, cắt túi mật,...

Men tiêu hóa chỉ nên được sử dụng cho những người thiếu hụt enzym

Y học đã phát triển các sản phẩm enzyme dưới dạng viên hoặc nước chứa enzyme tổng hợp nhân tạo, mô phỏng hoạt động tiêu hóa tự nhiên trong cơ thể. Việc cung cấp men tiêu hóa từ bên ngoài sẽ giúp người bệnh tiêu hóa thức ăn nhanh chóng hơn, hấp thụ nhiều dưỡng chất hơn và cải thiện tình trạng đầy hơi, chán ăn, ăn chậm tiêu,...

Cần nhớ rằng khi sử dụng men tiêu hóa, nên uống sau khi ăn bữa chính và bổ sung các loại thực phẩm giàu dưỡng chất. Điều này giúp tối ưu hoá hiệu quả của enzyme.

Tất cả những người mắc các rối loạn về bài tiết enzyme, bao gồm cả trẻ em và người lớn, đều có thể sử dụng men. Tuy nhiên, không nên lạm dụng và cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng men chuyên biệt thay vì loại men tổng hợp, hoặc chỉ sử dụng trong thời gian ngắn để đợi cơ thể phục hồi hoặc thay thế suốt đời.

Việc sử dụng enzyme cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất

Hãy sử dụng enzyme khi thực sự cần thiết và tuân thủ liều lượng được chỉ định. Sử dụng không đúng cách hoặc quá liều trong thời gian dài có thể gây tổn thương cho các cơ quan và ức chế khả năng sản xuất enzyme. Thời gian sử dụng enzyme trong mỗi đợt không nên quá 15 ngày.

Men tiêu hóa giúp phân chia và chuyển hóa thức ăn. Cần biết ai nên và không nên sử dụng, cũng như liều lượng phù hợp để đạt hiệu quả tối đa trong việc hấp thụ chất dinh dưỡng.