1. Cơ chế tự làm sạch của tai
Tai có khả năng tự làm sạch tự nhiên
Tai người có cấu trúc đặc biệt và cơ chế tự làm sạch độc đáo. Bên ngoài ống tai có lớp lông nhỏ và tuyến nhờn. Hằng ngày, chất nhờn được sản sinh để duy trì độ ẩm tự nhiên cho tai và ngăn chặn bụi bẩn xâm nhập, bảo vệ màng nhĩ.
Theo thời gian, tế bào chết, bụi bẩn và chất nhờn tích tụ thành ráy bám trong ống tai. Lớp lông trên ống tai di chuyển khi cơ hàm hoạt động, đẩy ráy tai ra ngoài. Nhờ đó, tai tự làm sạch tự nhiên mà không cần can thiệp.
Mặt khác, ống tai có hình dáng giống chữ S, với phần ngoài hướng về phía trước và đoạn gần màng nhĩ uốn cong. Điều này làm cho nước dễ bị mắc kẹt và dễ gây ra vấn đề tai.
Cần phải xem xét kỹ lưỡng việc rửa tai bằng nước muối sinh lý.
Đánh giá mức độ cần thiết của việc rửa tai bằng nước muối sinh lý
Nhiều người vẫn thường rửa tai bằng nước muối sinh lý. Như đã đề cập trước đó, tai của chúng ta tự có cơ chế làm sạch nên không cần thiết phải vệ sinh bằng nước muối sinh lý. Nếu muốn, cần xem xét từng trường hợp cụ thể:
- Trong trường hợp tai không bị viêm nhiễm
Nếu có một ít ráy tai và mềm mại, không nên nhỏ nước muối sinh lý vào tai. Hành động này có thể làm cho nước muối tồn đọng trên bề mặt màng nhĩ và lớp lông mao, gây ra cảm giác ù tai và tạo môi trường ẩm ướt bên trong tai, tăng nguy cơ viêm tai.
Rửa tai bằng nước muối sinh lý không đúng cách có thể gây ra các bệnh lý cho tai
Nếu có ráy tai khô, nhiều, đặc và không thể tự làm sạch, bạn có thể nhỏ một ít nước muối sinh lý vào tai để làm mềm ráy tai, sau đó lấy sạch mà không để nước đọng lại.
- Đối với các trường hợp tai bị viêm nhiễm hoặc tổn thương sâu
Trong tình huống này, việc rửa tai bằng nước muối sinh lý không được phép, thay vào đó cần thăm khám và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.
Cách sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch tai
Vì vậy, việc sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch tai chỉ nên áp dụng khi có ráy tai khô và cứng, tai không thể tự làm sạch, ráy tai gây cản trở khả năng nghe. Đồng thời, chỉ một số trường hợp được chỉ định bởi bác sĩ mới nên rửa tai bằng nước muối sinh lý.
Nếu cần sử dụng nước muối để rửa tai, cần tuân thủ các bước sau đây:
- Bước đầu tiên: Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ bao gồm: nước muối sinh lý 0.9%, tăm bông đã được tiệt trùng và khăn sạch.
- Bước thứ hai: Tùy theo đối tượng, chọn tư thế phù hợp để nhỏ nước muối sinh lý vào tai:
+ Đối với trẻ nhỏ: Đặt trẻ nằm trên giường, nghiêng đầu về một bên.
+ Đối với người lớn và trẻ lớn: Ngồi ngay và nghiêng đầu về một bên.
Bước thứ ba: Nhẹ nhàng mở nắp lọ nước muối sinh lý, đặt gần cửa tai, rót 3 - 4 giọt vào.
Bước thứ tư: Áp nhẹ vào vành tai để nước muối thấm sâu vào trong ống tai và chờ trong vài giây.
Bước thứ năm: Nghiêng đầu ngược để cho dung dịch trong tai thoát ra ngoài, sau đó lau khô sạch sẽ.
Bước thứ sáu: Sử dụng tăm bông được làm sạch để hút dịch đã chảy ra khỏi tai và nhẹ nhàng lau sạch bên ngoài.
2.3. Một số lưu ý quan trọng
Thực tế, làm sạch tai bằng nước muối sinh lý chỉ nên thực hiện khi cần và tuân thủ đúng các bước đã được hướng dẫn để loại bỏ ráy tai một cách hiệu quả.
Việc làm sạch tai bằng nước muối sinh lý chỉ nên thực hiện khi có sự chỉ định của bác sĩ và cần phải thực hiện đúng theo hướng dẫn từ bác sĩ.
- Nên bảo quản nước muối sinh lý ở nhiệt độ phòng và tránh để nước muối quá lạnh hoặc quá nóng so với nhiệt độ cơ thể.
- Không nên thực hiện quá thường xuyên vì có thể tạo ra môi trường ẩm ướt bên trong tai, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh.
- Không tự ý pha nước muối, chỉ nên sử dụng nước muối 0.9% có nguồn gốc rõ ràng.
- Không đưa đầu ống nước muối quá sâu vào tai để tránh gây tổn thương cho ống tai.
- Cần tránh rửa tai bằng nước muối sinh lý tại nhà trong các trường hợp sau đây:
+ Đau tai.
+ Đang sử dụng ống thông khí.
+ Đang mắc bệnh ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.
+ Có chàm gần tai.
+ Đang mắc bệnh đái tháo đường.
+ Đang bị thủng màng nhĩ.
- Sử dụng nước muối sinh lý để tự rửa tai tại nhà có thể gây hậu quả tiêu cực cho sức khỏe của thính lực như:
+ Bị thủng màng nhĩ: áp lực của nước muối có thể gây ra thủng màng nhĩ nếu làm ép chặt ráy tai.
+ Tai bị nhiễm trùng: viêm tai ngoài là căn bệnh nhiễm trùng tai thường gặp, làm giảm thính lực và gây đau đớn không dễ chịu.
+ Chóng mặt: sau khi rửa tai bằng nước muối sinh lý, nhiều người có thể trải qua tình trạng chóng mặt tạm thời.
+ Mất thính lực: tổn thương này có thể xảy ra tạm thời hoặc vĩnh viễn nếu vệ sinh tai không đúng cách.