Cách sử dụng số L, D1, D2, D3 trong xe tự động ra sao?

Hộp số tự động được phát minh để giúp lái xe tập trung hơn vào lái mà không cần quan tâm đến cần số. Hộp số tự động mang lại sự thoải mái và tiện lợi, đặc biệt được ưa chuộng bởi phụ nữ khi mua xe ô tô.

Khi bạn mới sử dụng xe, hãy dành thời gian để làm quen với cần số và các ký hiệu xung quanh, không được chủ quan vì cấu trúc này có thể khác nhau giữa các nhà sản xuất. Nếu không làm quen kỹ, có thể gặp nguy hiểm khi thao tác cần số.

Chế độ P – R – N – D là những chế độ cơ bản của hầu hết các xe tự động.

• P (Parking): đậu xe
• R (Reverse): lùi xe
• N (Neutral): trạng thái tự do
• D (Drive): điều khiển tốc độ tiến

Ngoài ra, ở một số dòng xe cao cấp, cần số có thể có thêm các chế độ như:

• M (Manual): Chế độ số thủ công, cho phép lái xe điều chỉnh cấp số tăng hoặc giảm
• S (Sport): chế độ lái xe thể thao, cho phép người lái tăng giảm cấp số gần giống như xe số sàn
• Số '+/-' hoặc lẫy số '+/-' trên vô lăng giúp người lái có thể chủ động tăng hoặc giảm cấp số
• D1, D1, D3 (số tiến 1 - 2 - 3): Chế độ số tay với các cấp số 1- 2 - 3 (D3: Sử dụng khi chạy ở tốc độ thấp hoặc đường đồi núi. D2 và D3 được sử dụng khi cần tăng tốc, đặc biệt khi vượt xe hoặc khi lái qua địa hình đồi núi để đảm bảo an toàn.)
• L (Low): Tương đương với số 1, 2 của xe số sàn, thường được sử dụng khi chở hàng nặng hoặc di chuyển qua địa hình đồi núi
• B (Brake): chế độ số hãm, dùng khi xuống dốc

Chú ý

Hộp số tự động AT chuyển số khi xe tăng hoặc giảm tốc độ và khi mô-men xoắn đạt đến số vòng tua nhất định. Tuy nhiên, để chuyển xuống số thấp hơn, bạn cần giảm ga trước. Sau đó, thực hiện chuyển số và duy trì tốc độ mong muốn. Mặc dù có nhiều ưu điểm, nhưng bạn cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng số này vì sử dụng không đúng có thể làm hỏng hộp số.

Số L là gì?

Ký hiệu L (Low) hay còn gọi là S/D1, D2, D3: Sử dụng để chỉ số thấp của hộp số tự động, thích hợp khi leo dốc, chở nặng, hoặc xuống dốc. Trong đó, L (Low) tương đương với số 1, việc chuyển đổi giữa các cấp số này được thực hiện bằng cần số. Ở vị trí số L, động cơ sản sinh ra momen xoắn lớn hơn, làm giảm tốc độ xe để tăng hiệu suất vận hành.

Số D1, D2, D3 là gì?

Trong chế độ D, có thể có vị trí bánh răng D2, D3 và D4. Trong hầu hết các xe, vị trí D3 chỉ cho phép chuyển động về phía trước nhưng giới hạn ở số 3 là cao nhất. D3 là tên phổ biến trên mẫu xe Honda Civic. Các mẫu xe khác có cùng chức năng nhưng có tên gọi khác nhau.

D1, D2, D3 trên xe số tự động tương đương với số 1, 2, 3 trên xe số sàn. Trong xe tự động, D3 là số thấp cho phép động cơ quay với tốc độ cao hơn để tạo ra áp suất lớn hơn so với các số cao.

Hiện nay, D3 được sử dụng để tăng tốc (giống như O/D) trong hầu hết các phương tiện - giúp tiết kiệm xăng. Khi lái xe ở chế độ này, bạn có thể tiết kiệm ít nhất 15% xăng. Tóm lại, D3 sử dụng 3 bánh răng đầu tiên trong hộp số tự động hoặc giới hạn chúng ở bánh răng thứ 3. Chúng sẽ chuyển lên số cao hơn khi xe đạt RPM cao nhất. Số D3 cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa phạm vi RPM cho xe khi giới hạn công suất và lực kéo cần thiết.

Khi nào nên sử dụng các số L, D1, D2, D3?

Một số xe có các chế độ lái như L, D1, D2, D3 hoặc số 1, 2, 3 dành cho đường đèo dốc, đường xấu. Khi chạy ở các điều kiện bình thường ngoại trừ đường đèo, dốc dài, bạn chỉ cần sử dụng D, không cần quan tâm đến D1, D2, D3 để tránh làm phức tạp.

Khi đi lên dốc

Khi leo dốc, hãy tiếp tục sử dụng số D và đạp ga cho xe đi lên. Khi đối mặt với trọng lực khi lên dốc, động cơ cần phải làm việc mạnh mẽ hơn. Điều này giống như khi xe đang kéo tải nặng, ở đây sử dụng các số L, D1, D2, D3 sẽ giúp động cơ hoạt động mạnh mẽ hơn.

Khi đi xuống dốc

Sử dụng phanh để hãm xe khi đi xuống dốc có thể làm phanh nóng và gây hỏng hệ thống phanh. Bạn có thể sử dụng các số L, D1, D2, D3 để tận dụng lực hãm của động cơ, giúp giảm áp lực lên hệ thống phanh. Nếu bạn muốn giữ tốc độ không cần nhá phanh, bạn có thể chọn các số D1, D2 hoặc D3. Bằng cách này, bạn có thể giữ chân lên chân phanh và vẫn kiểm soát tốc độ của xe khi đi xuống dốc.

Tăng khả năng kéo

Khi bạn đang kéo một rơ-mooc hoặc một phương tiện khác, việc kiểm soát tốc độ cực kỳ quan trọng. Tuy nhiên, sử dụng phanh thường xuyên có thể gây hỏng hệ thống phanh. Sử dụng các số L, D1, 2, 3 khác nhau giúp duy trì momen xoắn ổn định và giảm áp lực lên động cơ.

Nguy cơ tai nạn cao hơn với xe số tự động so với xe số sàn

Việc lái xe số tự động mang lại nhiều tiện ích, với các vị trí chân tay của bạn rảnh rỗi hơn. Tuy nhiên, xe số tự động cũng có nguy cơ tai nạn cao hơn so với xe số sàn do việc không hiểu rõ về tính năng của nó. Để lái xe loại này một cách an toàn và hiệu quả, bạn cần chú ý đến những điểm sau:

Khởi động xe số tự động

Khi khởi động xe số tự động, bạn cần lưu ý các điểm sau:

• Cần số ở vị trí P (Parking)
• Đạp chân phanh (thả phanh tay nếu đã sử dụng trước đó)
• Bật động cơ.

Một số dòng xe không yêu cầu đạp phanh khi khởi động hoặc có thể để cần số ở vị trí N khi khởi động, nhưng bạn nên thực hiện thói quen làm số P - Đạp phanh - Khởi động để đảm bảo an toàn.

Thực hành điều chỉnh chân ga

Với xe số sàn hoặc tự động, việc kiểm soát chân ga là rất quan trọng. Tuy nhiên, có sự khác biệt giữa hai loại này. Trên xe số sàn, khi nhả chân ga, xe thường giảm tốc độ (trừ khi đang xuống dốc). Điều này gọi là hiện tượng “hãm bằng động cơ”.

Trên xe tự động, nhả chân ga trong một số trường hợp có thể làm tăng số. Điều này có thể dẫn đến mất kiểm soát vì bất ngờ. Do đó, việc thực hành điều chỉnh ga một cách nhạy bén trước khi ra đường là cực kỳ quan trọng.

Không nên sử dụng cả hai chân khi lái xe tự động

Một số người có thể muốn điều khiển xe tự động bằng cả hai chân: chân phải ga, chân trái phanh. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên rằng không nên làm như vậy. Với xe tự động, chỉ cần sử dụng chân phải để điều khiển ga và phanh là đủ, đảm bảo rằng bạn không đạp cả hai chân cùng một lúc.

Sai số khi chuyển số

Một số trường hợp, các xe được trang bị hệ thống chuyển vị trí các số P, R, N và D thẳng hàng như Kia Morning, Honda Civic (đời cũ), Honda CR-R (đời cũ),.. nên bạn cần làm quen với cần số tự động của mẫu xe đó trước khi lái, đặc biệt chú ý khi chuyển động từ số P xuống số R, N và D để tránh vào số nhầm.

Tuy nhiên, mọi cần số tuân theo một sắp xếp chung theo thứ tự P - R - N - D - M (dành cho chế độ sang số bán tự động) và các bước số 1 2 3 (dành cho điều kiện đường đèo núi, khởi hành ngang dốc)

Đạp phanh khi chuyển số

Đa số người dùng ít quan tâm đến số L, D1, D2, D3 do chưa hiểu rõ chức năng của các cấp số này hoặc chưa gặp phải tình huống cần dùng đến. Trong mọi trường hợp chuyển sang các chế độ khác nhau (D, N, R, P hoặc D1(L), D2 (S), D3), bạn cần đạp phanh để đảm bảo an toàn.

Lên và xuống dốc với số tự động

Thông thường với xe ô tô số sàn, bạn lên dốc số nào thì xuống với số đó. Hầu hết số tự động có chế độ số tay (bán tự động M hoặc dấu + (tăng số) và – (giảm số)). Bạn có thể chủ động chọn số cho phù hợp với điều kiện thực tế, như tốc độ, tải trọng, điều kiện đường,.. Chẳng hạn khi chọn số 3, xe sẽ lên cao nhất là số 3. Giảm tốc, xe tự động về số 1 hoặc 2.

Nếu không có cơ chế bán tự động, hộp số có các ký hiệu như D1 (hoặc L, chỉ số 1), D2 (hoặc S, chỉ số 2) hoặc D3. Nếu đặt ở D3, số cao nhất sẽ là 3. Giảm tốc, xe về số 1 hoặc 2. Điều kiện địa hình càng khó thì bạn có thể chuyển về D2 hoặc D1.

Chọn số nào khi dừng đèn đỏ?

Theo các chuyên gia, bạn nên chuyển về Mo (N) và kéo phanh tay. Điều này liên quan đến tình huống xấu là có xe đâm từ phía sau. Nếu giữ nguyên ở số tiến D và phanh, chân bạn không đủ mạnh để hãm. Trong tình huống đó, xe sẽ vọt lên phía trước, rất nguy hiểm. Ngoài ra, dùng phanh chân còn làm chói mắt xe sau do đèn phanh sáng, đặc biệt vào thời tiết xấu, sương mù hay mưa.

Chuyển sang số đỗ P (Parking) cũng không nên vì có thể làm hỏng hộp số khi bị xe sau húc. An toàn nhất là chuyển về N và kéo phanh tay. Khi đó, xe không bị lao về phía trước, hộp số cũng không bị hỏng.

Tuy nhiên, đây chỉ là tình huống an toàn nhất. Tùy thuộc vào điều kiện thực tế để bạn quyết định chuyển về chế độ nào cho thuận tiện. Chẳng hạn, khi thời gian chờ ít, phía sau không có xe thì chỉ cần giữ phanh chân là đủ.

Linh hoạt, tỉnh táo là điều quan trọng khi cầm lái. Bởi chỉ có như vậy, bạn mới đối phó được các tình huống xảy ra trên đường.

Xe mất hệ thống phanh

Với xe số tự động mất hệ thống phanh, bạn cần chú ý

• Không tắt động cơ, để động cơ hoạt động như bình thường
• Chuyển cần số về số tay để điều khiển về các cấp số 1-2-3 để hãm tốc độ xe bằng phanh động cơ
• Khi tốc độ đã giảm đáng kể, kéo phanh tay từ từ để giảm tốc độ xe
• Dừng xe.

Nếu trên đường thẳng, có thể chuyển cần số về N để ngắt truyền động giúp giảm tốc độ xe từ từ

Nếu xe chạy trên đường dốc, tuyệt đối không chuyển cần số về N vì không thể giảm tốc độ xe do xe chạy theo quán tính, hãy tìm cách giảm tốc độ xe bằng động cơ (chuyển về các cấp số 1-2-3), cho xe áp sát vào vách núi, đường lánh nạn để dừng xe.

Xe kẹt ga

Trong trường hợp xe bị kẹt chân ga, bạn có thể điều khiển xe như sau để đảm bảo an toàn

• Không tắt động cơ, để động cơ hoạt động như bình thường
• Chuyển cần số về N để ngắt truyền động, đảm bảo xe không tiếp tục chạy nhanh hơn
• Dùng chân phanh giảm tốc độ từ từ cho đến khi dừng hẳn ở vị trí an toàn.

Hi vọng với những thông tin chia sẻ trên, bạn đã hoàn toàn làm chủ được chiếc xe của mình. Chúc bạn luôn gặp nhiều may mắn, an toàn khi tham gia giao thông.