Người Mới Ra Trường: Làm Sao Để Được Sếp và Đồng Nghiệp Đánh Giá Cao?
1. Tư Duy Và Thái Độ Trong Công Việc
Hơn 95% những người đi trước sẽ cho bạn biết rằng thái độ trong công việc luôn được ưu tiên hàng đầu khi đánh giá một người mới. Thái độ tốt không chỉ là về việc nghe lời và ngoan ngoãn, mà còn là về việc làm việc một cách nghiêm túc, chuyên nghiệp, và chỉn chu.
Theo chia sẻ của một chuyên gia: “Thái độ trong công việc không chỉ là việc tuân thủ quy trình và nội quy, mà còn là về việc gửi gắm lòng nhiệt thành, sự cống hiến và ý chí để hoàn thành công việc một cách tốt nhất”.
2. Sự Tích Cực và Tự Chủ
“Sếp luôn yêu thích những nhân viên tự chủ và tích cực trong công việc” – Theo nhận định của Chị Uyên. Vì vậy, với các bạn mới bắt đầu công việc, hãy giữ vững tinh thần tự chủ trong việc nhận và thực hiện công việc, đồng thời tích cực hỗ trợ đồng nghiệp. Ví dụ, bạn có thể tự chủ nhận những task mà bạn cảm thấy tự tin hoặc có thể hỗ trợ mọi người tự chủ nhận task.
Khi nhận được task, hãy đánh giá trước khối lượng công việc. Nếu thấy quá nhiều, hãy tự chủ thông báo về thời gian. Nếu bạn dự đoán sẽ chậm deadline, hãy thông báo trước vài ngày để mọi người có thể dự đoán và xác nhận lại hạn chót bạn sẽ hoàn thành task.
“Báo cáo tiến độ công việc đến đâu thì báo cáo tiến độ đến đó theo từng giai đoạn. Nếu bạn gặp khó khăn hoặc không hiểu, hãy hỏi ngay để mọi người hỗ trợ. Đừng để đến khi sếp hoặc đồng nghiệp hỏi thì mới báo cáo về vấn đề bạn gặp phải. Ngoài ra, bạn cũng có thể tự chủ thực hiện một số công việc ngoài sự mong đợi của sếp.”
3. Kỹ Năng Lắng Nghe và Đặt Câu Hỏi
Theo kinh nghiệm của Chị Uyên, các bạn mới vào nghề nên tập trung lắng nghe khi mọi người trao đổi và thảo luận về công việc để sau này khi nhận task có thể tự chủ đặt câu hỏi lại như: “Em hiểu đúng như thế này chưa ạ? Em cần gửi file A bao gồm các mục b, c, d vào ngày xyz phải không ạ?”.
Cách này không chỉ giúp xác nhận lại yêu cầu quan trọng của công việc mà còn giúp làm rõ ý định của sếp và đồng nghiệp hơn. Đồng thời, việc xác nhận một lần nữa cũng giúp tránh tình trạng nhầm lẫn, cả về phía sếp lẫn phía bản thân.
4. Kỹ Năng Tin Học Văn Phòng
“Có lẽ không gì khó khăn hơn việc đối mặt với một tài liệu Excel hoặc Google Sheet rối loạn khi bạn mới bắt đầu công việc. Đôi khi, những người mới ra trường mất cả tiếng đồng hồ hoặc hơn để hoàn thành những gì người khác chỉ mất vài phút. Đó là lý do tại sao việc nắm vững các kỹ năng tin học văn phòng căn bản là cực kỳ quan trọng.”
Theo chị Uyên, bạn không cần phải trở thành một chuyên gia về tin học văn phòng, nhưng ít nhất cũng nên biết các kiến thức cơ bản. Cô khuyên rằng hiện nay có rất nhiều khóa học về tin học văn phòng, hoặc bạn có thể tìm hiểu thông qua TikTok, Google, Youtube, v.v. “Ít nhất, bạn cũng nên biết cách căn chỉnh lề, trình bày bảng tính và một số hàm cơ bản.”
5. Quản Lý Cảm Xúc
Theo chị Uyên, kỹ năng quản lý cảm xúc thực sự quan trọng. Người trẻ cần phải chuyên nghiệp không chỉ trong hành vi mà còn trong cảm xúc. “Nếu bạn có một ngày buồn và tiếp tục truyền cảm xúc tiêu cực cho khách hàng hoặc đồng nghiệp, điều đó không phải là hành động chuyên nghiệp. Họ không có lỗi về cảm xúc của bạn.”
Ngoài ra, một số người làm việc dựa vào tâm trạng, chỉ làm khi họ cảm thấy vui vẻ. “Tôi hiểu rằng giờ đây có rất nhiều áp lực và cảm xúc tiêu cực. Nhưng hãy nghỉ một chút thay vì trở nên không chịu trách nhiệm. Một vài lần bạn không thể làm việc vì buồn, người khác có thể thông cảm. Nhưng nếu nhiều lần, sếp sẽ tìm người ‘ít buồn’ hơn để làm việc đó.”
6. Kỹ Năng Quản Lý Thời Gian, Mục Tiêu Cá Nhân và Công Việc
Đây cũng là một trong những kỹ năng quan trọng mà các bạn mới vào nghề thường được nhắc đến nhiều. Chị Uyên chia sẻ một trải nghiệm khi gặp phải một nhân viên có năng lực tốt nhưng luôn chậm trễ deadline. Sau đó, chị đã tiến hành đánh giá cá nhân với nhân viên đó để tìm hiểu nguyên nhân.
Vấn đề thường nằm ở việc quản lý thời gian và mục tiêu cá nhân. Khi được hỏi về vấn đề này, nhiều nhân viên thường gặp khó khăn trong việc tập trung vào mục tiêu cụ thể hoặc đối mặt với áp lực đồng nghiệp.
– Gần đây tôi cảm thấy quá nhiều mục tiêu mà không biết bắt đầu từ đâu.
– Tôi muốn làm nhiều việc nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
– Tôi cảm thấy áp lực từ sự so sánh với đồng nghiệp, đặc biệt khi mới vào công việc.
“Có lúc bạn cho rằng cuộc sống cá nhân không ảnh hưởng đến công việc, nhưng thực ra ảnh hưởng rất lớn đấy”. Trong các buổi đánh giá công việc 1:1 với nhân viên mới, chị Uyên chia sẻ rằng nội dung đánh giá chỉ mất 15 - 30 phút, nhưng sau đó, chị dành thêm thời gian để tư vấn về cách quản lý mục tiêu và giải quyết vấn đề cá nhân. “Khi bạn biết cách tổ chức cuộc sống của mình tốt hơn, bạn sẽ làm việc hiệu quả hơn”.
7. Tư Duy Phản Biện
Tư duy phản biện là một trong những kỹ năng quan trọng mà chị Uyên nhấn mạnh. Một người có tư duy phản biện tốt sẽ có cái nhìn đa chiều về mọi vấn đề, củng cố quan điểm và tự tin trong quá trình làm việc. “Để rèn luyện tư duy phản biện, bạn có thể đọc sách về Critical Thinking, mở rộng kiến thức và học một ngôn ngữ mới như tiếng Anh”. Hãy luôn đặt câu hỏi cho bản thân: Tại sao? Có góc nhìn khác không? Điều này có đúng không?, v.v.
8. Kỹ Năng Giao Tiếp và Thuyết Trình
Theo chị Uyên, kỹ năng giao tiếp không chỉ là việc nói nhiều hay nịnh bợ. Người giao tiếp giỏi biết lắng nghe, hỏi đúng và phản biện đúng. “Hãy truyền đạt ý kiến một cách đơn giản để người nghe hiểu, không làm họ cảm thấy không thoải mái”.
Ngoài ra, kỹ năng thuyết trình cũng rất hữu ích trong nhiều tình huống khác nhau như trình bày ý tưởng với sếp, pitching với khách hàng hoặc phát biểu trước đám đông.
9. Tự Mừng và Nhận Thức Bản Thân
“Được khen không kiêu, thất bại không nản chí. Bị chê cũng phải nhìn nhận những điều tích cực và từ chối những điều tiêu cực”. Theo chị Uyên, việc này không quá khó nếu bạn kiên trì. Hiện nay, nhiều người trẻ thiếu kỹ năng này. Khi gặt hái thành công, họ vui mừng, nhưng khi gặp khó khăn hoặc phản hồi từ sếp, họ dễ nản chí và muốn từ bỏ.
“Có những bạn gặp những người sếp chỉ biết chỉ trích mà không khen ngợi, điều này làm mất lòng tin vào bản thân và giảm khả năng của bạn. Do đó, bạn cần hiểu rõ hơn về bản thân, những điểm mạnh và yếu của mình. Bạn có thể tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia hoặc thực hiện các bài test như MBTI, DISC, v.v.
10. Ngoại Ngữ
“Luôn có người nói về tầm quan trọng của ngoại ngữ, nhưng nhiều bạn trẻ vẫn chưa nhận ra điều này và thậm chí lười biếng. Tuy nhiên, học ngoại ngữ từ sớm sẽ mang lại nhiều lợi ích. Theo chị Uyên, nếu không thích ngoại ngữ nào khác, ít nhất bạn cũng nên học tiếng Anh. Ngoại ngữ giúp bạn có nhiều cơ hội hơn trong thị trường lao động và trong cuộc sống.
Nếu bạn giỏi ngoại ngữ, bạn sẽ có nhiều cơ hội hơn trong việc xin việc, có mức lương cao hơn và làm việc ở các công ty quốc tế. “Tiếng Anh giúp tôi thắng pitch sản phẩm với khách hàng nước ngoài và mở ra nhiều cơ hội mới. Đừng coi thường ngoại ngữ, có thể bạn sẽ cảm thấy hối hận khi bạn muốn thăng tiến mà không có kiến thức ngoại ngữ đủ”.
Kết Luận
Đa số các Newbie khi mới bắt đầu công việc đều chưa có cơ hội để thể hiện sự khác biệt và năng lực của mình trong lĩnh vực chuyên môn. Vì vậy, từ những kỹ năng và thái độ được đề cập ở trên, những người mới có thể ấn tượng với nhà tuyển dụng, sếp và đồng nghiệp từ quá trình phỏng vấn đến khi bắt đầu làm việc. Hy vọng những chia sẻ này từ chị Uyên Đoàn sẽ giúp các bạn nhận ra tầm quan trọng của kỹ năng mềm và thái độ trong công việc, từ đó chuẩn bị cho bản thân một cách tốt nhất!