1. Vật lý trị liệu là gì?
Khi gặp phải vấn đề liên quan đến xương khớp, một số bệnh nhân sẽ được yêu cầu áp dụng phương pháp vật lý trị liệu để cải thiện khả năng vận động. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về phương pháp này. Vậy, Vật lý trị liệu là gì? Theo các chuyên gia y tế, đây là một phương pháp dựa trên kiến thức khoa học vật lý nhằm giúp chữa trị bệnh mà không cần sử dụng thuốc. Tuy nhiên, không phải mọi bệnh lý đều thích hợp cho phương pháp này.
Tìm hiểu về vật lý trị liệu là gì?
Nhờ tính an toàn và hiệu quả cao trong việc điều trị, nhiều bệnh nhân đều hài lòng với vật lý trị liệu. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị được đề xuất phải phù hợp với tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân. Đồng thời, sự tiến bộ trong lĩnh vực vật lý học đã tạo ra nhiều phương pháp hỗ trợ mới, như lực cơ học, sóng âm, nhiệt độ, ánh sáng,...
Theo Hiệp hội APTA (một tổ chức chuyên về trị liệu vật lý tại Hoa Kỳ), vật lý trị liệu mang lại hiệu quả đáng kể trong việc điều trị tổn thương về thể chất. Các nghiên cứu cũng chứng minh phương pháp này hiệu quả trong việc phục hồi chức năng cho những người mắc bệnh lý bẩm sinh hoặc gặp phải chấn thương. Do đó, nó được xem xét là một phương pháp hiệu quả trong quá trình điều trị.
2. Các phương pháp phổ biến trong vật lý trị liệu
Ngoài những phương pháp hiệu quả, vật lý trị liệu còn cung cấp nhiều lựa chọn phù hợp với từng tình trạng bệnh nhân. Trong lĩnh vực y học, có nhiều phương pháp vật lý trị liệu phổ biến như:
2.1. Phương pháp kéo dãn cơ - động học
Phương pháp này sử dụng lực cơ học để giãn các khoang đốt sống bằng cách áp dụng một lực lượng phù hợp lên cột sống. Qua việc này, cơ thể bệnh nhân được điều trị một cách hiệu quả, đem lại những lợi ích như:
Áp dụng cơ - động học trong điều trị bệnh nhân
-
Hạn chế áp lực lên đĩa đệm mặc dù các đốt sống bị tách xa. Đồng thời, tăng cường sự hấp thụ chất dinh dưỡng và dung dịch, giảm diện tích lồi ra của đĩa đệm.
-
Điều chỉnh khoảng trống giữa các đốt sống không đồng đều. Ngoài ra, phương pháp này cũng giúp điều chỉnh tình trạng cong vẹo của cột sống, giảm đau do dây thần kinh bị chèn ép.
-
Giãn các cơ cũng như giảm triệu chứng đau và tình trạng vẹo cột sống ở bệnh nhân.
Theo ý kiến của các bác sĩ, đây được coi là một trong những phương pháp vật lý trị liệu tại nhà dễ thực hiện nhất. Tuy nhiên, để áp dụng phương pháp này, bệnh nhân cần có sự hỗ trợ từ các thiết bị kỹ thuật và nên tập luyện cùng với kỹ thuật viên trong giai đoạn đầu để nắm vững các bài tập. Hơn nữa, phương pháp này thường mang lại hiệu quả cao đối với những người mắc các vấn đề như đau lưng, cong vẹo cột sống, thoát vị đĩa đệm, lồi đĩa đệm,...
2.2. Phương pháp vận động cơ thể
Phương pháp vận động trong lĩnh vực vật lý trị liệu thường được nhiều người lựa chọn để tập luyện và phục hồi chức năng cơ thể. Có những lợi ích như:
-
Hỗ trợ cải thiện chức năng vận động ở bệnh nhân.
Kỹ thuật vận động trong liệu pháp vật lý
-
Giúp phục hồi chức năng của các khớp xương và cải thiện khả năng vận động của chúng.
-
Tăng cường sức khỏe toàn diện và rèn luyện sức mạnh cho các cơ bắp.
Hơn nữa, sự đa dạng trong kỹ thuật vận động cũng góp phần vào việc nâng cao hiệu quả của quá trình điều trị, bao gồm:
-
Vận động thụ động: dành cho những bệnh nhân không thể tự vận động, nhằm tránh việc cơ bắp teo hoặc khớp cứng do thiếu hoạt động.
-
Vận động chủ động: áp dụng cho những người có khả năng thực hiện các động tác mà không cần sự hỗ trợ bên ngoài.
-
Vận động chủ động với hỗ trợ: thường được áp dụng cho những bệnh nhân khó khăn trong việc vận động, cần sự hỗ trợ từ dụng cụ hoặc kỹ thuật viên.
Các phương pháp vật lý trị liệu vận động
-
Vận động với hỗ trợ: phương pháp này thường kết hợp với các dụng cụ để tăng cường lực đẩy. Giúp cơ thể chịu đựng hơn nhờ tác động của dụng cụ (như quả bóng, tạ,...).
-
Vận động kết hợp các hoạt động: là cách thức luyện tập kết hợp với các hoạt động như đạp xe, đi bộ,... Phương pháp này mang lại hiệu quả cao cho bệnh nhân khi thực hiện liệu pháp tại nhà.
2.3. Yếu tố vật lý
Yếu tố vật lý được đánh giá là một phương pháp điều trị khá thụ động và có thể áp dụng tạm thời. Tuy nhiên, phương pháp này có thể mang lại hiệu quả ngay lập tức và giảm đau cho bệnh nhân. Do đó, nhiều người lựa chọn phương pháp vật lý trị liệu để phục hồi chức năng, bao gồm sử dụng các yếu tố như:
-
Trị liệu bằng nhiệt (có thể áp dụng nhiệt hoặc lạnh): với trị liệu nhiệt, bệnh nhân được hỗ trợ để giãn mạch ở một điểm cụ thể hoặc toàn thân dựa trên cơ chế phản xạ. Điều này giúp giảm đau và viêm nhanh chóng. Ngược lại, với liệu pháp lạnh, bệnh nhân được giúp co mạch, giảm đau và tăng cường sự truyền dẫn trên các dây thần kinh chủ.
Sử dụng nhiệt trong điều trị tổn thương mạch máu
-
Trị liệu bằng nước: là phương pháp vật lý trị liệu sử dụng nước để điều trị tổn thương dựa trên đặc tính của nước. Thực tế, nước là một chất dẫn tốt cho cơ thể.
-
Trị liệu bằng ánh sáng: bệnh nhân có thể sử dụng ánh sáng từ đèn hồng ngoại, tử ngoại hoặc ánh sáng mặt trời để chữa bệnh. Phương pháp này dựa trên tác động của ánh sáng để tiêu diệt vi khuẩn và kích thích sự phát triển của tế bào trong cơ thể.
-
Trị liệu bằng điện: sử dụng năng lượng điện để kích thích dây thần kinh và cơ bắp. Phương pháp này giúp cơ bắp hoạt động tốt hơn và giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, endorphin,...
Với bài viết này, mọi người đã hiểu rõ hơn về vật lý trị liệu là gì cũng như được giới thiệu với một số phương pháp vật lý trị liệu thường được áp dụng để phục hồi chức năng cho bệnh nhân. Đặc biệt, những người gặp khó khăn trong vận động hoặc có tổn thương ở xương khớp nên áp dụng những liệu pháp này!