Cách tổ chức lễ cúng đầy tháng bé trai: Mâm cúng, Nghi thức, Văn khấn

Lễ cúng đầy tháng cho bé trai là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Mytour Blog hướng dẫn bạn thực hiện nghi thức cúng đầy tháng bé trai một cách đầy đủ. Bài viết này giúp bạn tìm hiểu về mâm cúng, nghi thức cúng và văn khấn để chuẩn bị một buổi lễ cúng đầy tháng trọn vẹn và ý nghĩa cho ngày đặc biệt này.

Lễ đầy tháng là gì?

Lễ đầy tháng diễn ra khi đứa trẻ tròn một tháng tuổi. Theo quan niệm dân gian, lễ đầy tháng là để tạ ơn các bà Mụ đã nặn ra đứa bé cũng như Đức Ông đã bảo vệ cho bé và mẹ an toàn. Lễ đầy tháng còn là cơ hội để cầu mong cho bé có một cuộc sống may mắn, hạnh phúc và thành công.

Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé trai và giờ cúng

Theo phong tục dân gian, ngày cúng đầy tháng cho bé trai được tính theo ngày Âm lịch, khác với ngày sinh của bé – tính theo cả ngày Dương lịch và Âm lịch. Theo quan niệm cổ truyền, ngày Âm lịch mang sự can thiệp của các vị thần linh, là thời điểm lý tưởng để tổ chức các nghi lễ tâm linh.

Ngày cúng đầy tháng cho bé trai được xác định vào ngày thứ 29 từ ngày bé chào đời. Phương pháp tính này thường được biết đến với tên gọi “gái lùi hai, trai lùi một“. Điều này có nghĩa là nếu bé gái sinh vào ngày 15 Âm lịch, ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 13 Âm lịch của tháng sau. Còn nếu bé trai chào đời vào ngày 15 Âm lịch, ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 14 Âm lịch của tháng sau.

Cách tính này nhằm tránh những ngày xấu hoặc những sự kiện quan trọng khác trong dân gian. Lễ cúng đầy tháng thường diễn ra vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Lúc sáng sớm biểu tượng cho sự khởi đầu mới, lúc chiều tối là biểu tượng cho sự kết thúc chu kỳ. Ba mẹ có thể xem lịch và thời gian cúng đầy tháng cho bé trai theo hướng dẫn sau:

• Miền Bắc: Trước 12 giờ trưa.
• Miền Trung: Bắt đầu từ 9 giờ sáng và kéo dài đến 5 giờ chiều.
• Miền Nam: Trước 9 giờ sáng.

Ngày nay, nhiều cha mẹ hiện đại không tuân theo phong tục dân gian mà chọn ngày cúng đầy tháng cho con theo lịch Dương. Cha mẹ sẽ dựa vào ngày sinh dương lịch của con để quyết định ngày cúng đầy tháng cho bé, thường là đúng một tháng sau ngày sinh.

Mâm cúng đầy tháng cho bé trai 3 miền dễ thực hiện

Để thể hiện lòng thành với bà Mụ và Đức Ông trong lễ cúng đầy tháng, bạn cần chuẩn bị mâm cúng đầy đủ. Dưới đây là danh sách đồ dùng cần thiết cho mâm cúng đầy tháng bé trai:

Chuẩn bị bàn mâm cúng đầy tháng cho bé trai

Để sắp xếp bàn mâm cúng đầy tháng cho bé trai, hãy đảm bảo có đầy đủ các món và vật phẩm cúng như sau:

• Chè và xôi: 12 chén chè nhỏ và 3 tô chè lớn, cùng với 13 đĩa xôi nhỏ và 3 đĩa xôi lớn. Bạn có thể lựa chọn xôi gấc hoặc xôi vò tùy thuộc vào vùng miền và sở thích gia đình.
• Gà luộc: Là món không thể thiếu trong bàn cúng.
• Bộ tam sên: Bao gồm thịt heo luộc, trứng luộc, tôm hoặc cua luộc. 
• Cháo và bánh hỏi: Cả cháo và bánh hỏi đều là những món ăn truyền thống trong lễ cúng đầy tháng.
• Các món khác: 13 miếng trầu cánh phượng, 13 đôi hài, 13 bộ váy áo đẹp và 13 nén vàng. Điều này tượng trưng cho sự đa dạng và sung túc trong cuộc sống của đứa trẻ mới chào đời. Lưu ý rằng đĩa xôi, miếng trầu, đôi hài, váy áo và nén vàng đều phải giống nhau để tạo sự cân đối và đẹp mắt trên bàn mâm.

Việc chuẩn bị bàn mâm cúng đầy tháng không chỉ đơn giản là sắp xếp món ăn và vật phẩm một cách cẩn thận mà còn là cách gia đình thể hiện tình yêu đối với đứa bé trai mới chào đời.

Lễ vật cúng 12 Bà Mụ phải có

12 Bà Mụ là 12 vị thần nữ có trách nhiệm chăm sóc và bảo vệ thai nhi từ khi hình thành đến khi chào đời. Mỗi Bà Mụ mang tên và nhiệm vụ riêng như sau:

• Bà Mụ Trần Tứ Nương
  : Chủ trì việc sanh đẻ, đảm bảo an toàn và sức khỏe cho mẹ và bé.
• Bà Mụ Vạn Tứ Nương: Chủ trì việc thai nghén, giúp mẹ không bị ốm nghén và bé phát triển tốt.
• Bà Mụ Lâm Cửu Nương: Chủ trì việc thụ thai, giúp mẹ dễ thụ thai và bé phát triển đẹp.
• Bà Mụ Lưu Thất Nương: Chủ trì việc nặn hình hài nam, nữ cho bé, giúp bé hoàn thiện các bộ phận cơ thể.
• Bà Mụ Lâm Nhất Nương: Chủ trì việc chăm sóc bào thai, giúp bé được no ấm và hấp thụ khí trời và đất.
• Bà Mụ Lý Đại Nương: Chủ trì việc chuyển dạ, giúp mẹ dễ sinh và bé chào đời an toàn.
• Bà Mụ Hứa Đại Nương: Chủ trì việc khai hoa nở nhụy, giúp bé thông minh và tài năng.
• Bà Mụ Cao Tứ Nương: Chủ trì việc ở cữ, giúp mẹ phục hồi sức khỏe nhanh chóng và sữa dồi dào.
• Bà Mụ Tăng Ngũ Nương: Chủ trì việc chăm sóc trẻ sơ sinh, giúp bé khỏe mạnh và ngoan ngoãn.
• Bà Mụ Mã Ngũ Nương: Chủ trì việc ẵm bồng con trẻ, giúp bé được yêu thương và bình an.
• Bà Mụ Trúc Ngũ Nương: Chủ trì việc giữ trẻ, giúp bé an toàn và tránh khỏi rủi ro.
• Bà Mụ Nguyễn Tam Nương: Chủ trì việc chứng kiến và giám sát quá trình sinh đẻ, mang lại phước lành cho mẹ và bé dưới sự ban phước của Đức Ông và Ngọc Hoàng.

Lễ vật cúng 12 Bà Mụ bao gồm những món sau:

• Đồ vàng mã: Những đôi hài, nén vàng, váy áo màu xanh tượng trưng cho sự may mắn, giàu có và phú quý cho bé trai.
• Trầu cau: Trầu tem cánh phượng biểu tượng cho sự hòa thuận và tình đoàn kết trong gia đình. 12 miếng trầu với cau bổ tư đại biểu cho sự bình an và an lành cho 12 Bà Mụ. 
• Đồ chơi trẻ em: Những đồ chơi nhựa hoặc sành sứ như xe lửa, máy bay, ô tô,… tượng trưng cho sự vui vẻ, hạnh phúc và sự thông minh cho bé trai.
• Cua, con ốc, tôm: 12 con có kích thước tương đồng và 1 con lớn hơn biểu tượng cho sự sung túc, phong phú và đầy đủ cho 12 Bà Mụ và gia đình. Có thể để sống hoặc hấp chín tùy thuộc vào sở thích.
• Phẩm oản: Các loại bánh ngọt, bánh mặn, trái cây,… chia thành 12 phần và một phần lớn hơn (hoặc nhiều hơn) biểu tượng cho sự ngọt ngào, hòa hợp và đa dạng cho 12 Bà Mụ và gia đình.
• Kẹo bánh: Các loại kẹo mềm, kẹo cứng, kẹo mút,… chia thành 12 phần và một phần lớn hơn (hoặc nhiều hơn) biểu tượng cho sự ngon miệng, đáng yêu và dễ thương cho 12 Bà Mụ và gia đình.
• Hương và hoa: Hương thơm tượng trưng cho sự tôn kính và lòng biết ơn đối với 12 Bà Mụ. Lọ hoa nhiều màu tượng trưng cho sự tươi mới, rực rỡ và đẹp đẽ của bé. Tiền vàng là biểu tượng của sự giàu có, thịnh vượng và vinh quang cho bé trai. Nước trắng tượng trưng cho sự trong trắng, thanh khiết và quý phái của bé.

Lễ vật cúng 12 Bà Mụ được sắp xếp thành một vòng tròn lớn, có thể đặt trên khay hoặc tấm vải. Bên trong vòng tròn, có thể đặt một bức tranh hoặc tượng nhỏ của 12 Bà Mụ. Khi cúng, người cúng sẽ cầm nhang và bắt đầu chào từng Bà Mụ theo chiều kim đồng hồ, mong nhận được phúc lành từ 12 Bà Mụ cho bé trai mới chào đời.

Lễ vật cúng đầy tháng bé trai: Cúng Đức Ông

Đức Ông đảm nhận vai trò quan trọng trong việc giám sát và báo cáo về sự an lành hoặc tai ương của gia đình tới Ngọc Hoàng. Trong lễ cúng Đức Ông, gia đình xin Đức Ông làm chứng nhận cho sự ra đời của con trai, thông báo đến Ngọc Hoàng và mong được ban phước cho con trai có một cuộc sống khỏe mạnh, an lành, may mắn và thành công.

Lễ vật cúng Đức Ông cần có những món sau:

• 1 con gà luộc nguyên con: Có thể giữ lông hoặc lột lông tuỳ thuộc vào phong tục địa phương. Gà luộc là biểu tượng cho sự giàu có, phong phú và đầy đủ trong gia đình.
• 1 tô cháo lớn: Cháo, một món ăn giản dị, biểu tượng cho sự khiêm tốn, thân thiện và ấm cúng trong gia đình.
• 1 tô chè lớn: Chè, một món tráng miệng ngọt ngào và tươi mát, tượng trưng cho hạnh phúc, vui vẻ trong gia đình.
• 3 đĩa xôi lớn: Xôi, một món ăn truyền thống với nhiều loại như xôi gấc, xôi lá dứa, xôi vò,… tượng trưng cho sự đa dạng, phong phú và giàu có trong gia đình.

Hướng dẫn cách bài trí bàn cúng đầy tháng cho bé trai

Khi tổ chức lễ cúng đầy tháng cho bé trai, cha mẹ cần lưu ý đến cách bài trí bàn cúng để đảm bảo hợp lý và theo đúng nghi lễ. Bàn cúng được chia thành 2 phần:

• Một phần nhỏ và thấp hơn dành cho lễ vật cúng Đức Ông. Cha mẹ sẽ xin Đức Ông làm chứng nhận cho sự ra đời của con trai và xin Ngọc Hoàng ban phước cho con trai.
• Một phần lớn cao hơn để bài trí lễ vật cúng 12 Bà Mụ. Cha mẹ sẽ xin 12 Bà Mụ chúc phúc cho con trai mới sinh.

Cách bài trí bàn cúng đầy tháng luôn tuân theo quy tắc truyền thống “Đông bình, Tây quả” có nghĩa là phía Đông được dùng để đặt bình hoa, trong khi phía Tây dành cho lễ vật. Bình hoa tượng trưng cho sự tươi mới, rực rỡ và đẹp đẽ của bé trai. Lễ vật biểu tượng cho sự sung túc, phong phú và đầy đủ của gia đình. Độ cao giữa mâm trên và mâm dưới không vượt quá 10 phân để tạo sự hài hòa, cân đối và thẩm mỹ.

Các lễ nghi cúng đầy tháng cho bé trai

Lễ nghi cúng là một phần quan trọng trong lễ cúng đầy tháng bé trai, tạo nên không khí trang trọng và tôn nghiêm. Sau khi bàn cúng được bài trí kỹ lưỡng, cha hoặc mẹ sẽ thắp ba nén hương. Tiếp theo, trẻ sẽ được đưa ra phía trước bàn cúng – nơi diễn ra lễ nghi này.

Bài khấn trong lễ cúng đầy tháng cho bé trai thường thể hiện lòng tôn kính và biết ơn đối với 12 Bà Mụ và các thần linh. Tùy thuộc vào vùng miền, nội dung của bài khấn có thể khác nhau nhưng thường bắt đầu bằng việc tôn vinh 12 Bà Mụ, thần phật và mọi yếu tố quan trọng trong cuộc sống gia đình. Tên của đứa bé và hai vị phụ huynh sẽ được đặt ở trung tâm của lễ cúng. Cuối cùng, bài khấn thể hiện lòng biết ơn với công đức của 12 Bà Mụ và mong rằng họ sẽ luôn che chở và bảo vệ cho đứa bé trai.

Văn bản lễ cúng đầy tháng cho bé trai chi tiết

Để cúng đầy tháng cho bé trai một cách chu đáo, cha mẹ cần tuân theo các bước cúng kèm theo văn bản lễ cúng chi tiết và đầy đủ. Dưới đây là văn bản lễ cúng Mụ và Đức Ông:

Bài văn lễ cúng Mụ 

“Namo Amitabha Buddha! Namo Amitabha Buddha!

Chúng con kính dâng lời thờ phượng đến các vị Tiên Chúa trên trời, Thiên Đế và Thiên Mụ.

Chúng con tôn trọng kính lạy Tam Thập Lục Cung Tiên Nương.

Ngày hôm nay, là ngày … tháng … năm …, là một ngày trọn vẹn và may mắn.

Chồng vợ chúng con, bao gồm ... hạnh phúc chào đón đứa con trai mới sinh, mang tên là ...

Chúng con đang cư trú tại ...

Trong dịp đầy tháng của con trai, chúng con trang trí bàn cúng với hương hoa và lễ vật, tận tâm dâng lên bàn tọa của các Thần linh để bày tỏ lòng biết ơn:

Nhờ sự ân phước của các Phật tử, các Thánh hiền, các Tiên Bà, linh thần thiên địa, chúng con được ban ơn sinh đẻ đứa con trai, tên là ..., sinh ngày ..., với mẹ và bé đều khỏe mạnh.

Chúng con kính cầu các Tiên Bà, Tôn thần hạ xuống, nhận lễ vật và ban phước cho bé trai. Chúng con mong cháu được ăn ngon, ngủ yên, phát triển khỏe mạnh, an toàn, hạnh phúc, không bệnh tật, không gặp khó khăn, được sự che chở của các vị để trở nên xinh đẹp, thông minh, sáng sủa, sống bình an, mạnh mẽ và hưởng phú quý danh vọng trong kiếp sau.

Gia đình chúng con mong ước được sống an khang thịnh vượng, có nhân duyên tốt đẹp, tiêu diệt nghiệp ác, trải qua bốn mùa yên bình mà không gặp khó khăn lo âu.

Chúng con thành tâm kính lạy các vị.

Nam mô A Di Đà Phật!”

Lễ văn Đức Ông

“Nam mô A Di Đà Phật! Nam mô A Di Đà Phật!

Chúng con kính lạy Đức Ông, người giữ lửa nhà bếp.

Hôm nay, ngày … tháng … năm … là ngày tốt lành.

Vợ chồng chúng con, bao gồm …, được phước mắt sinh con trai tên là …

Chúng con đang cư trú tại …

Hôm nay, nhân dịp bé chúng con tròn đầy tháng, chúng con lòng thành sắm sửa hương hoa lễ vật và các vật phẩm cúng dâng trước bàn thờ của Đức Ông. Chúng con tâm tấu trình kính mời:

Nhờ ơn của Đức Ông, người giữ lửa nhà bếp và lưu trữ công việc của gia đình.

Xin Đức Ông ban phước cho cháu, ăn ngon, ngủ yên, phát triển nhanh chóng, khỏe mạnh, an lành, hạnh phúc, không bị bệnh tật, không gặp trục trặc, không chịu sự ảnh hưởng bất lợi. Xin Đức Ông che chở cho cháu bé trở nên xinh đẹp, thông minh, sáng tạo, sống trong bình an, cường tráng, và kiếp sau được hưởng phú quý danh vọng.

Gia đình con được Đức Ông ban phước, an khang thịnh vượng, hòa thuận, và nhận được những duyên lành tốt đẹp. Mọi nghiệp ác đều tan biến, bốn mùa êm đềm, không có khó khăn lo lắng.

Xin bày tỏ lòng thành kính sâu sắc đối với Đức Ông.

Nam mô A Di Đà Phật!”

Một số điều cần lưu ý khi cúng đầy tháng cho bé trai

• Sắp xếp lễ vật hài hòa: Lễ vật cúng đầy tháng thường được sắp xếp trên hai bàn, một bàn lớn và một bàn nhỏ. Bàn lớn được dành để bài trí lễ vật cúng cho các Bà Mụ, trong khi bàn nhỏ (cách 10 phân) dành cho lễ cúng Đức Ông. Điều này tạo ra sự hài hòa và tôn trọng đối với cả hai phần quan trọng trong lễ cúng.
• Sự tham gia đầy đủ của gia đình: Tất cả thành viên trong gia đình cần phải có mặt đầy đủ khi tổ chức lễ cúng đầy tháng. Điều này thể hiện lòng biết ơn và sự đoàn kết trong gia đình.
• Chọn thời điểm phù hợp: Thời gian tốt nhất để tổ chức lễ cúng đầy tháng là vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều.

Bỉm Huggies - Bỉm dành cho trẻ sơ sinh, mua ngay với giá ưu đãi

Tã dán Huggies size S ôm gọn, chống tràn cho bé

Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu về cách tổ chức lễ cúng đầy tháng bé trai thông qua việc trình bày về mâm cúng, các nghi thức và lời văn khấn quan trọng. Mytour hy vọng rằng thông qua các hướng dẫn này, bạn sẽ tổ chức một buổi lễ cúng đầy tháng ý nghĩa và trang trọng cho đứa bé yêu quý của gia đình.