Mũi, một bộ phận nhạy cảm trên cơ thể, nếu có vết cắt nhỏ cũng có thể tạo ra nhiều khó khăn và đau đớn. Để chăm sóc vết thương trong mũi hiệu quả, tránh nhiễm trùng, và nhanh chóng lành, bạn cần tuân theo các biện pháp đúng. Hãy thăm bác sĩ nếu vết thương chảy máu không kiểm soát, không lành hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng.
Quy trình
Rửa sạch vết thương

Rửa tay. Đảm bảo tay sạch sẽ để tránh nhiễm khuẩn vào vết thương. Hãy rửa tay kỹ dưới vòi nước sạch và sử dụng xà phòng trong ít nhất 20 giây (hát 'Happy Birthday' hai lần). Sau đó, rửa kỹ lại và lau khô tay bằng khăn sạch.

Áp dụng ánh nhẹ để dừng máu. Nếu máu chảy và vết thương gần cánh mũi, hãy nhẹ nhàng áp dụng để máu ngừng. Tuyệt đối không nhét vật gì vào mũi. Nếu vết thương khó nhìn hoặc không ở gần cánh mũi, hãy thực hiện các bước sau để dừng máu:
- Ngồi thẳng và nghiêng về phía trước để giảm áp suất trong mạch máu mũi và tránh nuốt máu.
- Bóp chặt mũi giữa ngón cái và ngón trỏ trong khoảng 10 phút, thở qua miệng trong thời gian này. Sau đó, nhả bóp.
- Nếu máu vẫn chảy, lặp lại quy trình. Nếu vẫn chảy sau 20 phút, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ y tế, vì đây có thể là dấu hiệu của vết thương nghiêm trọng hơn bạn nghĩ.
- Giữ mát bằng cách dùng khăn lạnh hoặc đặt đá lạnh ở mũi.

Thận trọng khi lấy mảnh vụn từ vết thương. Để giảm rủi ro nhiễm trùng và biến chứng, bạn có thể sử dụng nhíp vô trùng để lấy mảnh vụn kẹt trong vết thương. Cẩn thận khi sử dụng nhíp để tránh làm tổn thương vết thương hoặc cắt da.

Sử dụng dụng cụ sạch để rửa vết thương. Nếu bạn cảm thấy có thứ gì đó còn kẹt trong vết cắt hoặc cần làm sạch mảnh da, mô hoặc máu đông, hãy làm sạch hết dụng cụ mà bạn sẽ sử dụng. Nếu không có dung cụ rửa trùng, đảm bảo chúng sạch sẽ. Cách rửa trùng như sau:
- Rửa tay kỹ bằng nước và xà phòng.
- Rửa sạch tất cả dụng cụ bằng nước và xà phòng, ví dụ như nhíp, sau đó xả sạch.
- Đặt dụng cụ vào nồi hoặc chảo và đổ nước đầy nồi.
- Đậy nắp và đun sôi nước, tiếp tục đun sôi trong 15 phút và giữ nắp đậy.
- Nâng nồi khỏi bếp, giữ nắp và đợi cho nước nguội.
- Châm hết nước trong nồi mà không chạm vào dụng cụ. Nếu không sử dụng dụng cụ ngay trong nồi, hãy giữ chúng ở trong nước đã châm và giữ nắp đậy.
- Cẩn thận lấy dụng cụ ra khi chuẩn bị sử dụng. Tránh chạm vào phần của dụng cụ sẽ tiếp xúc với vết thương; chỉ nên chạm vào tay cầm.

Chọn lựa sản phẩm rửa vết thương. Thường thì, việc rửa vết cắt hoặc các vết thương nhỏ khác trên da bằng nước và xà phòng là hiệu quả nhất. Đối với các vùng da nhạy cảm hơn, có thể cần sử dụng sản phẩm rửa và chất chống khuẩn.
- Một sản phẩm phổ biến là xà phòng tẩy rửa và chất chống nhiễm trùng chlorhexidine. Bạn cần pha loãng dung dịch này trước khi sử dụng trên các vùng nhạy cảm như bên trong mũi.
- Đọc kỹ nhãn sản phẩm và không sử dụng bất kỳ sản phẩm nào không an toàn cho việc sử dụng bên trong mũi.

Rửa sạch vùng da xung quanh vết thương. Đôi khi, bạn có thể cần sử dụng tăm bông hoặc bông cuộn để đến gần vết thương và rửa sạch. Đặt đầu tăm bông hoặc một đầu của bông cuộn vào nước sạch và xà phòng nhẹ hoặc chlorhexidine để rửa sạch vết thương. Rồi, rửa lại bằng nước và dụng cụ sạch để loại bỏ toàn bộ xà phòng.
- Sử dụng nhíp sạch hoặc nhíp vô trùng để giữ mảnh bông khi rửa vết thương.

Tìm sự chăm sóc y tế nếu vết thương ở vị trí khó nhìn hoặc khó đạt tới. Nếu vết cắt ở vị trí khó quan sát hoặc khó chăm sóc, tự xử lý có thể gặp khó khăn. Có thể vết thương bị tổn thương thêm hoặc bị nhiễm khuẩn, đặc biệt nếu nó sâu vào phía trên mũi. Liên hệ bác sĩ hoặc đến phòng cấp cứu thay vì tự chăm sóc vết thương.
Điều trị vết thương

Rửa tay trước khi chăm sóc vết thương. Vết thương mở tạo cơ hội cho vi khuẩn gây hại xâm nhập vào máu. Trước khi chạm vào vết thương, hãy rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước ấm.

Thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng sản phẩm trong mũi. Kem và thuốc mỡ chống nhiễm trùng thường được dùng để điều trị vết cắt và trầy, nhưng chúng có thể không phù hợp cho vết thương sâu trong mũi. Hãy thảo luận với bác sĩ về tính an toàn của các sản phẩm này cho vết thương trong mũi. Các sản phẩm này có thể mua tại các hiệu thuốc mà không cần toa.
- Nếu được bác sĩ đồng ý, bạn có thể chấm một lượng nhỏ kem hoặc thuốc mỡ chống nhiễm trùng lên đầu tăm bông hoặc miếng gạc nhỏ và cẩn thận thoa xung quanh vết cắt.

Tránh dùng ngón tay chạm vào vết thương. Nếu phải sử dụng tay để bôi thuốc, hãy nhớ rửa tay thật sạch.

Không chạm vào vết thương sau khi đã sử dụng thuốc. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với vết thương sau khi đã bôi thuốc. Đừng cử động vảy da. Để tránh vết thương làm tổn thương và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Nheo nhẹ vết thương, sau đó thoa kem dưỡng ẩm an toàn cho mũi để giảm vảy và tạo độ ẩm. Cân nhắc sử dụng kem mỡ chống nhiễm khuẩn hoặc một chút Vaseline để duy trì độ ẩm cho vết thương.
- Bước này giúp làm giảm vảy, làm mềm vết thương và hỗ trợ quá trình lành.
- Thử sử dụng dầu Nasya vào mũi ban đêm để làm dịu và giúp vết thương mau lành. Bạn có thể mua dầu Nasya ở các cửa hàng y học cổ truyền Ayurveda hoặc cửa hàng thực phẩm tự nhiên.

Tiếp tục sử dụng thuốc khi cần. Tùy thuộc vào vị trí, chiều dài và độ sâu của vết cắt, bạn có thể cần sử dụng thuốc hàng ngày hoặc mỗi vài ngày một lần. Hãy thận trọng để tránh nhiễm trùng vết thương.
Đối mặt với trường hợp nặng

Tìm sự chăm sóc y tế nếu bạn không thể dừng máu dễ dàng. Tình trạng chảy máu liên tục có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng như xương gãy, vết cắt sâu hoặc bệnh lý nặng. Nếu máu chảy liên tục hơn 15-20 phút, đó có thể là tín hiệu cảnh báo về vấn đề nghiêm trọng hơn.

Gặp bác sĩ nếu vết thương không lành trong vài ngày. Một số tổn thương trong lỗ mũi có thể cần điều trị bằng thuốc. Lỗ mũi có nhiều mạch máu và chứa nhiều chất lỏng như dịch nhầy và dịch tiết từ xoang mũi – tất cả đều có thể chứa vi khuẩn. Một số vết thương trong lỗ mũi cần được điều trị bởi bác sĩ, thậm chí là bác sĩ chuyên nghiệp như bác sĩ tai mũi họng.
- Đôi khi, vết thương có vẻ đang lành tốt nhưng lại tái phát sau vài tuần hoặc tháng. Có thể cần hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng kháng sinh và các phương pháp y tế có thể ngăn ngừa vết thương tái phát.

Tìm sự chăm sóc y tế nếu vết thương liên quan đến động vật. Nếu vết cắt do động vật hoặc vật bẩn, cần đảm bảo vết thương được làm sạch và điều trị đúng cách. Phát hiện nhiễm trùng sớm giúp điều trị hiệu quả hơn.
- Khám ngay nếu vết thương ở mũi có nguy cơ nhiễm trùng toàn thân.

Chú ý các dấu hiệu nhiễm trùng. Bất kể nguyên nhân gây vết thương, tìm chăm sóc y tế ngay khi có dấu hiệu nhiễm trùng.
- Vết thương không giảm sau vài ngày hoặc trở nặng
- Vùng vết thương sưng và nóng
- Dịch tiết hoặc mủ chảy từ vết thương và có mùi khó chịu
- Sốt

Hỏi bác sĩ về thuốc điều trị nhiễm trùng. Thông thường, bác sĩ sẽ kê kháng sinh uống và bôi. Vết cắt có thể lành trong 1-2 tuần từ khi bắt đầu dùng kháng sinh.
Lời khuyên
- Vết thương kéo dài nhiều tuần cần chăm sóc y tế.
- Tránh chạm vào vết thương để ngăn nhiễm trùng.
- Đau, sưng hoặc bầm tím có thể là dấu hiệu xương gãy, không chỉ vết thương. Đến bác sĩ để điều trị đúng cách.
- Các đợt chảy máu mũi kéo dài cần thăm bác sĩ. Vết cắt có thể sâu hoặc dài hơn bạn nghĩ.
- Nếu vết cắt ở quá xa bên trên hốc mũi, đến bác sĩ để xử lý.
- Chế độ ăn giàu hoa quả và rau giúp vết thương mau lành.
- Tiêm phòng uốn ván đầy đủ, người trưởng thành cần tiêm lại sau mỗi 10 năm.