Đối với những người có chỉ số huyết áp bất thường, việc đo huyết áp tại nhà thường xuyên sẽ giúp nhận định đúng và có phương án kiểm soát huyết áp hiệu quả. Dành ra 10 phút/ngày để đo huyết áp sẽ giúp:
Việc đo huyết áp tại nhà đều đặn giúp phát hiện sớm những bất thường của chỉ số huyết áp
- Giúp phát hiện kịp thời những biến đổi bất thường về chỉ số huyết áp để được kiểm tra và chẩn đoán bệnh đúng cách.
- Theo dõi sự biến đổi của chỉ số huyết áp trong quá trình điều trị.
- Cung cấp động lực để thực hiện các biện pháp cải thiện huyết áp.
- Giảm chi phí cho việc theo dõi huyết áp định kỳ tại cơ sở y tế.
1.2. Lợi ích của việc đo huyết áp tại nhà theo cách đúng
Đo huyết áp tại nhà cần được thực hiện chính xác để đảm bảo độ chính xác của chỉ số huyết áp, từ đó có thể đánh giá chính xác nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan. Nếu đo huyết áp không đúng cách, chỉ số huyết áp có thể bị đo thấp hoặc cao hơn so với thực tế, dẫn đến nhận định sai về tình trạng sức khỏe và dẫn đến áp dụng biện pháp điều trị không đúng.
2. Hướng dẫn cách tự đo huyết áp tại nhà
Để đo huyết áp tại nhà, bạn có thể lựa chọn một trong các cách sau:
2.1. Đo huyết áp tại nhà bằng cách sử dụng huyết áp cơ
Đây là cách đo huyết áp không cần thiết bị điện tử mà chỉ sử dụng: ống nghe, một quả bóng hơi có khả năng co giãn và một băng quấn để đo, cùng với một đồng hồ đo.
Để tự đo huyết áp tại nhà, hãy làm như sau:
- Ngồi thoải mái, đứng thẳng, cánh tay thả nhẹ trên bàn, nếp khuỷu tay đặt ngang với tim. Trước khi bắt đầu, hãy nghỉ ngơi 10 - 15 phút.
- Sử dụng băng quấn để quấn quanh bắp tay sao cho phần dưới của băng nằm trên nếp khuỷu tay khoảng 2cm và đặt ống nghe máy vào động mạch cánh tay dưới lớp băng, đảm bảo máy ở vị trí cao nhất hoặc mốc 0 của thang đo ngang với mức tim.
- Bơm hơi vào bóng bơi liên tục để tạo áp lực bên trong vùng băng.
- Bơm đến khi không nghe tiếng mạch đập nữa, sau đó giữ bơm hơi thêm 30mmHg và giảm áp dần với tốc độ 2 - 3mmHg/nhịp.
- Hãy chú ý lắng nghe âm thanh của nhịp đập mạch và theo dõi kim chỉ số trên đồng hồ đo, sau đó ghi lại kết quả: giá trị thu được ở nhịp đầu tiên là huyết áp tâm thu và giá trị ở nhịp cuối cùng là huyết áp tâm trương.
- Khi hoàn thành việc đo, hãy thả hết không khí ra và gỡ băng quấn khỏi cánh tay.
Hướng dẫn tự đo huyết áp tại nhà
2.2. Tự đo huyết áp tại nhà bằng máy
Sử dụng băng quấn và máy đo huyết áp tự động là phương pháp đo huyết áp tại nhà nhanh chóng và đơn giản nhất. Tất cả các máy đo huyết áp tự động đều đi kèm với băng quấn ở cánh tay hoặc bắp tay, bạn chỉ cần thao tác đúng cách là được.
Để đo huyết áp tại nhà bằng máy, bạn cần:
- Kiểm tra máy đo để đảm bảo rằng máy còn pin và hoạt động tốt.
- Kiểm tra kích cỡ băng quấn để chắc chắn rằng nó phù hợp với kích thước của tay vì nếu băng quấn nhỏ hơn bắp tay có thể làm tăng chỉ số huyết áp lên 2 - 10 mmHg.
- Giữ cơ thể trong tư thế cố định và thư giãn để đảm bảo kết quả đo chính xác.
- Ngồi với lưng thẳng, đặt chân xuống sàn và không kẹp chân.
Quy trình đo tương tự như đo huyết áp cơ. Khác biệt duy nhất là không cần bơm bóng sau khi quấn băng quấn mà chỉ cần nhấn nút start (bắt đầu).
Thiết bị đo huyết áp tự động thường ghi lại kết quả từ cảm biến trong băng quấn cánh tay và hiển thị trên màn hình số.
3. Chú ý về kết quả đo huyết áp tại nhà
Sau khi đo huyết áp tại nhà, bạn sẽ nhận được kết quả. Thông thường, huyết áp trung bình khoảng 120/80mmHg nhưng có thể có chênh lệch nhỏ do ảnh hưởng của nhiều yếu tố như cân nặng, tuổi tác, hoạt động thể chất, và đời sống tình dục.
Nếu kết quả đo huyết áp tại nhà cao hơn ngưỡng cho phép, nghỉ ngơi 5 phút và đo lại vài lần để đảm bảo độ chính xác. Nếu sự chênh lệch giữa 2 lần đo lớn hơn 10mmHg, hãy đo lại vài lần sau khi nghỉ lâu hơn, sau đó lấy giá trị trung bình. Nếu kết quả vẫn cao, hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị đúng.
Khi quấn băng tay, hãy chắc chắn băng quấn vừa với tay và đặt nó trên vùng da không áo. Để theo dõi huyết áp tại nhà, hãy chọn một thời điểm hàng ngày và ghi lại kết quả để tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Ngoài việc tự đo huyết áp tại nhà, bạn cũng nên khám sức khỏe định kỳ để biết chính xác tình trạng huyết áp của mình.
Ngoài việc theo dõi huyết áp tại nhà, bạn cũng nên kiểm tra huyết áp định kỳ tại cơ sở y tế đáng tin cậy để đảm bảo tính chính xác. Tại đó, bạn sẽ biết được chỉ số huyết áp chính xác và được tư vấn phương pháp kiểm soát huyết áp phù hợp.
Trong thời gian gần đây, nhiều cơ sở y tế đã áp dụng phương pháp đo huyết áp Holter để đơn giản hóa quá trình kiểm tra và tăng tính chính xác của việc đo huyết áp. Điều này là do thiết bị theo dõi huyết áp tự động liên tục trong khoảng 24 - 48 giờ, cho phép ghi lại chỉ số huyết áp trong suốt thời gian đeo máy. Tất cả dữ liệu đo được sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ của máy.