Vẹt cockatiel (hay còn gọi là vẹt Mã Lai hoặc vẹt mào Úc) là loài chim bản địa của Úc, có quan hệ họ hàng với các loài khác như vẹt mào Galah và vẹt đen. Vẹt Mã Lai trưởng thành thường có bộ lông màu 'xám thông thường' (mình xám và đầu vàng) có thể phân biệt dễ dàng dựa trên bộ lông. Những con vẹt Mã Lai có màu sắc khác có thể khó xác định hơn, nhưng bạn có thể dựa vào hành vi và những dấu hiệu nhỏ để phỏng đoán. Hãy sử dụng nhiều thông tin hơn một đặc điểm đơn lẻ, vì mỗi con vẹt Mã Lai có sự biến đổi lớn về cấu trúc và hành vi.
Các Bước
Xác Định Giới Tính của Vẹt Mã Lai Dựa Trên Đặc Điểm Cơ Thể

Chờ Cho Chim Mọc Lông Trưởng Thành. Vẹt Mã Lai trống và mái khi còn non thường rất giống nhau. Sau khoảng sáu đến chín tháng, chim sẽ rụng lông lần đầu tiên và mọc lớp lông mới, thường có nhiều màu sắc hơn và có sự khác biệt giữa chim trống và chim mái. Bộ lông xỉn màu hoặc bạc có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu dinh dưỡng, mặc dù đôi khi chỉ là do chim cần rụng lông vài lần trước khi có bộ lông mới có màu sắc tươi sáng hơn. Không nên cung cấp tổ cho chim nhỏ chưa trưởng thành, vì điều này có thể kích thích hành vi đẻ trứng hoặc phối giống quá sớm gây hại cho chim mái.

Kiểm Tra Bộ Lông của Vẹt Mã Lai

Quan Sát Đuôi Vẹt Mã Lai. Ở loài vẹt Mã Lai xám thông thường, cả vẹt mái trưởng thành và con non đều có các vệt trên mặt dưới lông đuôi. Những vệt này thường là sọc ngang xen kẽ giữa màu xám/xám đậm hoặc trắng/xám hoặc vàng/xám. Nếu không thấy gì, bạn nên đưa vẹt ra ngoài ánh sáng để kiểm tra kỹ. Nếu vẫn không nhìn thấy, có thể là vẹt trống. Các giống Lutino hoặc giống vẹt màu trắng và vàng nhạt có thể được phân biệt bằng các chấm màu vàng dưới cánh và các vệt vàng dưới đuôi ở vẹt mái.

So Sánh Màu Lông Trên Mặt Chim. Ở loài vẹt Mã Lai xám thông thường, mặt vẹt trống thường có màu nổi bật hơn với vòng tròn màu cam rực rỡ trên nền màu vàng sáng. Mặt vẹt mái có vòng tròn màu cam nhạt hơn trên nền màu xám hoặc màu vàng nhạt.

So Sánh Lông Trên Mình Chim. Ở loài vẹt Mã Lai có lông mình màu xám, vẹt trống thường có màu xám đậm hơn và vẹt mái có màu xám nhạt hơn. Đây là một trong những phương pháp phân biệt ít đáng tin cậy nhất, nhưng có thể giúp xác thực các nghi vấn từ các cuộc kiểm tra trước đó.

Đưa Vẹt Đến Bác Sĩ Thú Y. Việc kiểm tra cuối cùng dựa trên giải phẫu học chỉ nên được thực hiện bởi bác sĩ thú y. Nhờ bác sĩ thú y xác định giới tính của vẹt là cách tốt nhất và an toàn nhất. Bác sĩ thú y có thể kiểm tra hình dạng xương chậu để xác định giới tính của vẹt, nhưng phương pháp này vẫn không hoàn toàn đáng tin cậy.
Phân Biệt Giới Tính của Vẹt Mã Lai qua Hành Vi

Nghe Tiếng Kêu của Chim. Một nguyên tắc không hoàn toàn chắc chắn và tốn nhiều thời gian, nhưng những con vẹt thích học nói thường là con trống. Dù có học nói các câu hay không, chim trống thường hót và huýt sáo nhiều hơn, trong khi chim mái thường ít hót hơn và kêu rít hơn chim trống.

Đặt Gương Trước Mắt Chim. Vẹt Mã Lai trống thường đứng trước gương, ra dáng, kêu gọi hoặc nhìn vào chiếc gương. Nếu chim nhanh chóng mất hứng thú với chiếc gương, có lẽ nó là chim mái.

Quan Sát Hành Vi Tán Tình của Chim Trống. Vẹt Mã Lai trống thường hào hứng tán tỉnh bạn tình, nhưng đôi khi chúng có thể biểu hiện các hành vi này mà không cần có con vẹt nào khác quanh đó.

Quan Sát Hành Vi Lãng Mạn của Chim Mái. Chim mái nói chung ít hăng hái trong việc kết đôi hoặc giao phối và thường không biểu hiện các hành vi này trừ khi có chim trống quanh đó.

Chú Ý Đến Hành Vi Tự Sướng. Phần lớn người chăn nuôi chim đều nhận ra hành vi cọ huyệt của chim lên các cành đậu, vật dụng, thậm chí cả tay của chủ nhân. Hành vi này thường thấy ở chim trống, nhưng cũng có trường hợp ngoại lệ.

Quan Sát Hiện Tượng Đẻ Trứng. Hiển nhiên chỉ có chim mái mới đẻ trứng, nhưng điều này không giúp phân biệt nếu có quả trứng trong lồng nuôi nhiều chim. Để xác định giới tính chính xác của vẹt, hãy nuôi từng con trong một lồng và cung cấp tổ riêng hoặc hướng máy quay về tổ để quan sát hành vi.
Lời Khuyên
Cảnh Báo
- Nếu mua vẹt Mã Lai từ cửa hàng thú cưng hoặc người gây giống, họ thường xác định giới tính khi bán. Phương pháp này không đảm bảo chính xác 100% trừ khi có xét nghiệm DNA, nhưng đối với người gây giống có kinh nghiệm, phỏng đoán thường đáng tin cậy.
- Chim mái có thể cắn, nhưng hành vi này phụ thuộc vào tính cách của từng con.
- Nếu một con vẹt Mã Lai đẻ trên 8 quả trứng và hơn hai lứa mỗi năm, có thể đó là hiện tượng đẻ trứng quá mức. Điều này có thể dẫn đến thiếu vitamin A và canxi. Bác sĩ thú y có thể tiêm thuốc cho chim nếu các biện pháp thay thế không hiệu quả.
- Nên cung cấp nang mực để chim luyện mỏ và cung cấp canxi.
- Việc gây giống có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe nếu chim mái chưa đến 18 tháng. Vẹt Mã Lai chưa hoàn toàn trưởng thành cũng khó có khả năng làm bố mẹ tốt. Nếu bạn nuôi nhiều vẹt Mã Lai trống và mái hoặc chưa xác định được giới tính, bạn nên tách chúng ra cho đến khi chim trưởng thành, hoặc để ý những dấu hiệu của hành vi giao phối.
- Những cặp vẹt Mã Lai đã kết đôi thỉnh thoảng cũng ẩu đả nhưng hiếm khi nghiêm trọng đến mức bị thương.