Cá đuối là một loài cá sụn mình phẳng có gai chích ở giữa đuôi. Chúng sống ở vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, dễ dàng tiếp xúc với con người. Dù không gây tổn thương nghiêm trọng, việc xử lý vết thương từ cá đuối là rất quan trọng.
Quy trình
Phát hiện triệu chứng nghiêm trọng

Hãy bình tĩnh. Dù vết chích của cá đuối có thể gây đau nhức và lo sợ, hầu hết các trường hợp tử vong không phải do nọc độc mà do những biến chứng khác.

Nhận biết các dấu hiệu. Hãy dành thời gian để nhận biết các dấu hiệu mà bạn có thể gặp phải. Các dấu hiệu thường bao gồm: Đau, Sưng, Chảy máu, Cơ thể yếu dần, Đau đầu, Chuột rút, Buồn nôn/Nôn mửa/Tiêu chảy, Hoa mắt/Chóng mặt, Tim đập nhanh, Khó thở, Ngất xỉu.

Ưu tiên xử lý các dấu hiệu nghiêm trọng. Một số dấu hiệu nghiêm trọng hơn các dấu hiệu khác. Hãy xác định xem bạn có phản ứng dị ứng, chảy máu nhiều hoặc bị nhiễm nọc độc. Đối với những dấu hiệu này, bạn cần phải điều trị y tế ngay lập tức.

Chọn lựa phương pháp điều trị thích hợp. Dựa vào mức độ nghiêm trọng của dấu hiệu, bạn sẽ chọn phương pháp điều trị y tế phù hợp nhất. Điều này có thể là tự sơ cứu, đến bệnh viện hoặc gọi xe cấp cứu.
Chăm sóc vết thương

Rửa vết thương với nước biển. Khi ở dưới nước, hãy rửa vết thương ngay bằng nước biển. Sử dụng kẹp trong hộp sơ cứu (nếu có) để lấy gai cá đuối hoặc mảnh gãy của gai ra khỏi vùng bị thương. Sau khi rửa sạch vết thương, ra bờ và lau khô bằng khăn sạch, chăm sóc để vết thương không tồi tệ hơn.

Dừng chảy máu. Sau khi bị cá đuối chích, thường sẽ có vết chảy máu. Để dừng chảy máu, bạn có thể áp lực ngón tay lên vết thương hoặc phía trên vết thương trong vài phút. Áp lực càng lâu, máu sẽ ngưng chảy nhanh hơn.

Sử dụng nước nóng. Khi áp lực dừng chảy máu, bạn có thể ngâm vết thương trong nước ấm. Nước ấm giúp làm dịu cơn đau và làm giảm độc tố của nọc độc. Đảm bảo nhiệt độ nước khoảng 45°C và cẩn thận tránh bị bỏng. Ngâm vết thương trong khoảng 30 - 90 phút hoặc cho đến khi vết thương dịu đi.

Theo dõi tình trạng vết thương. Việc chăm sóc vết thương đúng cách bao gồm làm sạch và giữ vết thương khô ráo. Không băng kín vết thương và không sử dụng thuốc mỡ không có kháng sinh. Nếu vết thương bắt đầu có dấu hiệu viêm nhiễm, hãy đến ngay bệnh viện.
Tìm sự giúp đỡ y tế

Tự sơ cứu. Hộp sơ cứu thường dễ tìm. Khi nhận dạng triệu chứng và xử lý vết thương, sử dụng những dụng cụ như gạc, dung dịch rửa vết thương, kẹp gắp, thuốc giảm đau và thuốc mỡ kháng sinh.

Tìm trạm y tế gần nhất. Sự giúp đỡ từ nhân viên y tế là quan trọng để xử lý vết thương. Điều này giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng. Hãy tìm trạm y tế gần nhất để được tư vấn và điều trị đúng cách.

Gọi cấp cứu. Đây là biện pháp an toàn nhất trong những tình huống sau: bị đâm chích ở các vị trí nguy hiểm, không có hộp sơ cứu hoặc trạm y tế, xuất hiện dấu hiệu dị ứng, mất nhiều máu hoặc nhiễm nọc độc, có tiền sử bệnh hoặc đang dùng thuốc ảnh hưởng đến việc điều trị vết thương, hoặc nếu bạn cảm thấy bất kỳ dấu hiệu nào đáng ngờ.
Lời khuyên
- Khi bơi, đặc biệt ở vùng nước nhiệt đới, hãy luôn cảnh giác và quan sát xung quanh. Tránh tiếp xúc trực tiếp với cá đuối và các loài biển nguy hiểm khác.
- Luôn cố gắng lấy nọc độc ra khỏi vết thương mà không gây thêm tổn thương cho bản thân.
- Nếu vết thương bị ngứa, hãy tránh gãi hoặc chà nó để tránh tình trạng sưng nhiều hơn.
- Nước tiểu có thể giúp loại bỏ nọc độc từ vết thương.
Cảnh báo
- Những người có hệ miễn dịch yếu như bị đái tháo đường hoặc nhiễm HIV/AIDS cần đến bệnh viện ngay lập tức để được điều trị đúng cách.
- Nếu có nghi ngờ, hãy đến trạm y tế gần nhất hoặc gọi cấp cứu.
- Gọi cấp cứu hoặc đến trạm y tế gần nhất nếu gặp những dấu hiệu sau:
- Co thắt ngực
- Mặt, môi hoặc miệng sưng
- Khó thở
- Nổi mẩn ngứa khắp cơ thể
- Buồn nôn hoặc nôn mửa