Cách xử lý khi bị trật gân mắt cá chân

1. Cách chẩn đoán trật gân mắt cá chân

- Gân mắt cá chân có thể bị trật do vận động quá mức hoặc do tai nạn, khiến cho dây chằng quanh mắt cá chân và khớp cổ chân bị căng ra. Tình trạng này được gọi là trật gân mắt cá chân. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương của dây chằng, chúng ta có thể phân loại thành các mức độ như sau:

Bong gân mắt cá chân thường phát sinh sau khi gặp chấn thương

+ Bong gân nhẹ: Dây chằng bị giãn, sợi gãy nhỏ, chân sưng nhẹ và đau nhưng vẫn có thể di chuyển bình thường.

+ Trung bình: Bó sợi bị gãy khoảng 25-75%. Chân sưng, da bầm tím, đau nhức khiến việc di chuyển trở nên khó khăn.

+ Nặng: Dây chằng có thể bị gãy hoàn toàn, gây đau nặng, sưng to, người bệnh gần như không thể di chuyển. Cần phải điều trị kịp thời để phục hồi nhanh chóng.

- Để chẩn đoán bệnh, ngoài việc kiểm tra lâm sàng, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện các xét nghiệm và chụp hình cần thiết. Chi tiết như sau:

+ X-quang: Phương pháp đơn giản và phổ biến nhất để đánh giá tổn thương xương.

+ MRI: Khi có nghi ngờ về rạn xương, gãy xương, tổn thương khớp và dây chằng, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện MRI để xác định rõ tình trạng tổn thương.

+ CT scan: Dùng để xác định rõ hình ảnh tổn thương vùng mắt cá chân từ nhiều góc độ khác nhau.

2. Cách điều trị bong gân mắt cá chân

2.1. Nguyên lý điều trị

Trong quá trình điều trị bong gân mắt cá chân, cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:

+ Giảm sưng và bảo vệ mắt cá chân bị tổn thương. Người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn trong thời gian này.

+ Áp dụng các phương pháp điều trị để tăng cường tính linh hoạt và mở rộng phạm vi chuyển động cho bệnh nhân.

Sơ cứu bong gân mắt cá chân đúng cách là điều cần thiết

2.2. Các biện pháp đơn giản để điều trị bệnh

- Nghỉ ngơi: Khi bị bong gân mắt cá chân, người bệnh cần nghỉ ngơi, không di chuyển để tránh làm tổn thương vùng mắt cá chân trở nên nghiêm trọng hơn.

- Chườm đá lạnh: Giúp giảm sưng và đau. Cách thực hiện rất đơn giản: chỉ cần chườm túi lạnh vào vùng mắt cá chân trong khoảng 15-30 phút, sau đó nghỉ 4 tiếng trước khi tiếp tục chườm.

- Ép phẳng: Bằng cách sử dụng nẹp và băng, vùng mắt cá chân sẽ được giữ ổn định. Tuy nhiên, chỉ nên thực hiện khi sưng đã giảm. Tránh quấn quá chặt để không ảnh hưởng đến lưu thông máu. Lưu ý rằng, nếu máu không lưu thông tốt, tổn thương có thể trở nên nghiêm trọng hơn và thời gian phục hồi cũng sẽ kéo dài.

- Nâng cao chân: Phương pháp phổ biến được áp dụng cho các trường hợp chấn thương vùng chân. Nên thực hiện nâng cao chân hơn tim trong khoảng 48 giờ đầu tiên sau khi chấn thương.

- Nạng có thể được sử dụng cho những trường hợp bị bong gân ở mức độ nhẹ, giúp cho việc di chuyển trở nên dễ dàng hơn.

Áp dụng vật lý trị liệu để chữa trị chấn thương

- Vật lý trị liệu: Khi chấn thương đã giảm sưng và đau. Việc thực hiện các bài tập vật lý trị liệu là rất quan trọng để phục hồi chân nhanh chóng. Nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia để lựa chọn bài tập phù hợp nhất với tình trạng của chân. Tránh tập luyện sai cách và tập với cường độ cao có thể gây tổn thương nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe của xương khớp trong tương lai.

2.3 Phương pháp điều trị phẫu thuật

Hầu hết các trường hợp bị bong gân mắt cá chân đều có thể được điều trị hiệu quả mà không cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên, trong những trường hợp mà các biện pháp trên không mang lại kết quả tích cực, bác sĩ có thể xem xét phương pháp phẫu thuật.

Mục đích của phẫu thuật là loại bỏ các mảnh xương, sụn lỏng, nối hoặc tái tạo dây chằng bị rách, đứt. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của từng trường hợp, các bác sĩ sẽ quyết định liệu có thực hiện mổ hở hay mổ nội soi. Một số trường hợp sau phẫu thuật cũng cần sử dụng nạng hoặc thanh nẹp để bảo vệ mắt cá chân.

3. Cách phòng ngừa bong gân mắt cá chân

Dưới đây là một số biện pháp giúp bạn giảm nguy cơ bị bong gân mắt cá chân:

- Nên khởi động kỹ trước khi thực hiện hoạt động vận động, tập thể dục hoặc thể thao. Khởi động giúp làm nóng cơ bắp và giãn cơ dần dần, giảm nguy cơ chấn thương.

Khởi động trước khi tập thể dục để giảm nguy cơ chấn thương

- Tập thể dục thường xuyên giúp cơ bắp trở nên mềm mại và linh hoạt hơn. Chỉ cần tập luyện mỗi ngày khoảng 30 phút, bạn sẽ thấy cơ bắp và xương khớp khỏe mạnh hơn và tinh thần sảng khoái hơn rất nhiều.

- Trong quá trình tập luyện, cần chú ý đến thời tiết và bề mặt chạy để tránh trơn trượt. Nên tập luyện trên bề mặt phẳng để giảm nguy cơ chấn thương.

- Nghỉ ngơi đúng lúc: Khi cảm thấy cơ thể mệt mỏi, không nên ép buộc mình, chỉ cần tập luyện phù hợp với khả năng của bạn.

Chọn những dụng cụ tập tốt, giày và quần áo phù hợp cho việc tập luyện.

Xây dựng chế độ ăn lành mạnh, cung cấp đủ vitamin, chất béo, canxi, protein và uống đủ nước hàng ngày để duy trì sức khỏe cơ bắp và xương khớp.

Giữ cân nặng ổn định, tránh tình trạng thừa cân hay béo phì.