Cách xử lý khi gặp khó thở: Những thông tin quan trọng cho bệnh nhân

1. Nguyên nhân gây ra khó thở là gì?

Những người trưởng thành khỏe mạnh bình thường thường thở khoảng 20 lần mỗi phút. Quá trình này diễn ra một cách tự nhiên và không đòi hỏi quá nhiều sức lực. Sau khi tập thể dục nặng, tần suất hô hấp có thể tăng lên nhưng không gây ra tình trạng khó thở. Khó thở xảy ra khi lượng không khí vào phổi không đủ. Tình trạng này có thể nhẹ hoặc nặng. Khi gặp phải khó thở, bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu sau:

Các triệu chứng khó thở khiến nhiều người lo lắng

• Mất hơi.

• Không đủ không khí để thở, cảm giác nghẹt thở.

• Khó khăn trong việc hít thở sâu.

• Tần suất nhịp thở tăng lên.

• Cảm thấy đau ngực.

• Khi phổi không nhận được đủ lượng oxy cần thiết, cơ thể cảm thấy khó chịu và mất cảm giác an toàn.

Khó thở có thể xem là một vấn đề cấp tính (bị khó thở đột ngột) hoặc là một vấn đề mạn tính (tình trạng khó thở kéo dài). Tình trạng khó thở cấp tính có thể diễn ra từ vài phút cho đến vài tiếng đồng hồ. Đồng thời, chứng khó thở cũng có thể đi kèm theo một số dấu hiệu khác như sốt, phát ban hoặc ho. 

Khó thở mãn tính có thể khiến người bệnh cảm thấy khó thở khi thực hiện các hoạt động hàng ngày. Ngay cả khi đứng lên hoặc ngồi xuống cũng khiến bạn cảm thấy thiếu hơi. Đôi khi, vấn đề này trở nên trầm trọng hơn trong một số tình huống như khi nằm thẳng, đặc biệt đối với những người có vấn đề về tim hoặc phổi. 

2. Các nguyên nhân gây ra tình trạng khó thở

Có rất nhiều trường hợp khó thở đột ngột xảy ra chỉ trong thời gian ngắn. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, 85% có thể là do các bệnh về tim hoặc phổi. Đây là hai bộ phận quan trọng trong việc vận chuyển O2 để nuôi cơ thể và loại bỏ khí CO2 độc hại. Vì vậy, các vấn đề về tim và phổi có thể ảnh hưởng đến quá trình hít thở.

Khó thở do nguyên nhân nào?

Một số tình trạng có thể ảnh hưởng đến tim hoặc phổi và gây khó thở bao gồm:

• Các bệnh về phổi: Hen suyễn, ung thư phổi, lao phổi hoặc viêm phổi,...

• Các vấn đề về tim: Suy tim, hở van tim hoặc cơ tim giãn,...

Ngoài ra, một số nguyên nhân khác có thể gây ra tình trạng khó thở bao gồm:

• Thiếu máu.

• Các vấn đề về tuyến giáp.

• Cảm thấy lo lắng và hoảng sợ thường xuyên.

• Vô tình hít phải các vật liệu lạ vào phổi.

• Trào ngược dạ dày.

• Bị sốc phản vệ (một loại dị ứng rất nguy hiểm).

• Béo phì, thừa cân, hút thuốc lá thường xuyên, làm việc trong môi trường ô nhiễm không khí.

3. Cần làm gì khi bị khó thở?

Làm gì khi bị khó thở là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu. Để giải quyết vấn đề này, trước hết, bạn cần xác định nguyên nhân chính. Sau khi xác định nguyên nhân, một số phương pháp thở và thư giãn có thể giúp cải thiện tình trạng. Một số bài tập có thể thực hiện tại nhà bao gồm:

Phương pháp giải quyết khó thở? Một số bài tập cải thiện

3.1. Những bài tập thở sâu

Các bài tập thở sâu bằng bụng sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng này. Bạn có thể thực hiện tại nhà theo các bước sau:

• Nằm phẳng trên sàn và đặt hai tay lên bụng.

• Hít thở sâu bằng mũi cho đến khi bụng căng lên để lấy không khí vào phổi một cách dễ dàng hơn. 

• Giữ hơi thở trong vài giây.

• Thở ra chậm rãi bằng miệng để đẩy hơi ra khỏi phổi. 

Bạn có thể thực hiện bài tập này mỗi ngày vài lần hoặc khi cần. Hiệu quả sẽ cao nhất khi bạn thực hiện thở chậm và sâu. Ngoài ra, bạn cũng có thể thử các bài tập thở bằng cơ hành. Nhiều nghiên cứu cho thấy thở sâu không đúng cách có thể có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Tốt nhất là nên thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

3.2. Thực hiện thở mím môi

Khó thở? Phương pháp thở này cũng giúp giảm tần suất thở, giảm tình trạng khó thở. Đặc biệt hữu ích nếu khó thở do căng thẳng. Bạn có thể thực hiện như sau:

Thực hành thở mím môi cũng làm cho hơi thở dễ chịu hơn

• Ngồi thẳng lưng trên ghế với vai thả lỏng.

• Mím môi chặt lại với nhau chỉ để một khe nhỏ giữa.

• Hít vào qua mũi trong vài giây.

• Thở ra từ từ qua kẽ hở giữa môi.

Bạn có thể áp dụng phương pháp thở này bất cứ khi nào cảm thấy khó thở. Hãy lặp lại bài tập này vài lần cho đến khi cảm thấy cơ thể được cải thiện.

3.3. Giữ cơ thể luôn trong tư thế thoải mái nhất

Một tư thế thoải mái và có điểm tựa sẽ giúp bạn thư giãn và tái tạo hơi thở tốt hơn. Đặc biệt hữu ích nếu khó thở do căng thẳng hoặc làm việc quá mức. Các tư thế dưới đây giảm áp lực lên đường thở và cải thiện hơi thở:

• Ngồi chếch người về phía trước, có thể dùng bàn để đỡ đầu.

• Dựa lưng vào tường khi ngồi.

• Khi nằm, đầu và gối nên được đặt cao hơn.

3.4. Thực hiện xông hơi

Xông hơi là một phương pháp cải thiện khi bạn gặp khó khăn trong hít thở. Việc này giúp làm thông thoáng mũi họng và làm dễ thở hơn đáng kể. Hơi ẩm và ấm sẽ làm cho đờm loãng và dễ bị đẩy ra ngoài, từ đó giúp cải thiện triệu chứng khó thở một cách hiệu quả. Để thực hiện xông hơi tại nhà, bạn có thể làm như sau:

Xông mũi họng để làm thông thoáng đường thở

• Đổ nước nóng vào một tô lớn.

• Thêm vài giọt tinh dầu bạc hà hoặc tinh dầu yêu thích vào tô nước.

• Ngồi phía trên tô nước nóng (khoảng cách 20cm) và che đầu bằng một chiếc khăn.

• Hít thở sâu để hơi ấm đi vào mũi và họng, tăng hiệu quả.

• Nếu nước quá nóng, hãy để nguội trước khi xông để tránh bỏng da.

4. Thay đổi lối sống để cải thiện hơi thở

Bên cạnh các biện pháp đã đề cập, thay đổi lối sống lành mạnh cũng sẽ giúp cải thiện hơi thở. Các điều chỉnh bao gồm:

• Giảm cân nếu bị béo phì để giảm áp lực đường hô hấp.

• Tập thể dục đều đặn với các bài tập tăng cường hơi thở.

• Tránh tập thể dục ở nơi nóng hoặc cao.

• Ngừng hút thuốc và tránh khói thuốc.

• Hạn chế tiếp xúc với chất gây dị ứng và bảo vệ đường hô hấp ở nơi ô nhiễm môi trường.

• Tuân thủ chặt chẽ kế hoạch điều trị của bác sĩ nếu nguyên nhân của khó thở là một bệnh lý.

Một lối sống lành mạnh có lợi cho cơ thể

Nói chung, khó thở đột ngột và kéo dài gây ra nhiều lo lắng. Tuy nhiên, việc thực hiện các bài tập thở và thư giãn tại nhà có thể giúp cải thiện tình trạng nhanh chóng. Nếu khó thở kéo dài mà không có cải thiện, bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.