1. Các nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ
Trẻ biếng ăn, không tăng cân là vấn đề phổ biến khi trẻ có biểu hiện ăn ít, không chịu ăn, hay gây rối trong khi ăn, không nhai hoặc nuốt, thậm chí nôn ói khi nhìn thấy thức ăn,…
Trẻ biếng ăn thường gầy gò, phát triển chậm
Các nguyên nhân gây ra tình trạng này rất đa dạng như:
-
Thói quen xấu khi ăn: Cha mẹ tạo ra thói quen ăn xấu cho trẻ, như việc kéo dài bữa ăn, cho trẻ ngậm thức ăn, lựa chọn thức ăn,…
-
Trẻ không tập trung khi ăn: Nếu trẻ bật ti vi, chơi đồ chơi, hoặc thích được bế rong khi ăn, họ sẽ không tập trung đủ để ăn đủ và không có hứng thú ăn.
-
Trẻ ăn không đúng giờ: Nếu trẻ ăn vào các thời điểm không đúng, không tạo ra sự thèm ăn và không ăn đủ.
-
Trẻ gặp vấn đề về sức khỏe như: rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón
-
Thức ăn không được ưa thích: Trẻ không thể ăn ngon miệng với thức ăn họ không thích, đặc biệt khi phải ăn trong thời gian dài, dẫn đến trẻ kén ăn, thiếu dinh dưỡng và khó tăng cân.
Trẻ biếng ăn có thể do không được ưa thích thức ăn
2. Tác động của biếng ăn đối với việc trẻ không tăng cân là gì?
Một trong những hậu quả đầu tiên của việc trẻ biếng ăn, đặc biệt là biếng ăn trong thời gian dài, là trẻ không tăng cân, không tăng chiều cao hoặc tăng rất chậm dù đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng. Trung bình mỗi trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên sẽ tăng từ 100 - 200 g mỗi tháng, trẻ không hoặc tăng thấp hơn mức này do biếng ăn là một vấn đề cần được chú ý.
Nếu tình trạng biếng ăn và không tăng cân kéo dài, trẻ có thể mắc suy dinh dưỡng, kém phát triển từ nhẹ đến nặng. Điều này cũng dẫn đến sức đề kháng giảm sút, tăng nguy cơ mắc bệnh và biến chứng. Hậu quả này lại càng khiến trẻ biếng ăn hơn.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hầu hết trẻ biếng ăn và không tăng cân khi còn nhỏ sẽ phát triển chiều cao chậm sau này, thậm chí có thể dẫn đến còi cọc và vóc dáng thấp bé không thể khắc phục khi trưởng thành. Vì vậy, không nên xem nhẹ nếu con bạn đang gặp phải vấn đề này mà cần tìm cách khắc phục.
3. Giải quyết vấn đề trẻ biếng ăn và không tăng cân
Làm thế nào để giải quyết vấn đề trẻ biếng ăn và không tăng cân là mối lo của nhiều bậc phụ huynh, nhiều người lo lắng và thử nhiều phương pháp nhưng vẫn chưa đạt được kết quả. Nguyên nhân chính là do không khắc phục đúng nguyên nhân gây ra biếng ăn của trẻ hoặc không khắc phục triệt để.
Hỗ trợ trẻ ăn ngon miệng để tăng cân và chiều cao
Dưới đây là một số biện pháp kích thích trẻ ăn ngon miệng, ăn nhiều hơn và từ đó cân nặng, chiều cao cũng tăng lên nhanh chóng hơn.
3.1. Không ép buộc trẻ ăn
Nhiều bậc phụ huynh thấy trẻ biếng ăn, ăn ít và có xu hướng ép trẻ ăn đủ lượng thực phẩm cần thiết. Tuy nhiên, những hành động trừng phạt, đánh mắng, quát tháo chỉ làm trẻ sợ hãi hơn và không muốn ăn, tác dụng ngược lại khiến trẻ tránh xa việc ăn và hình thành thói quen ăn uống xấu sau này.
Thay vào đó, cha mẹ nên chuẩn bị các món ăn mới, lạ mắt, kích thích khẩu vị của trẻ. Đặc biệt cần cung cấp bữa sáng giàu dinh dưỡng vì đây là thời điểm trẻ thoải mái nhất và ăn được nhiều nhất trong ngày.
3.2. Tạo thực đơn phong phú, hấp dẫn, kích thích sự thèm ăn ở trẻ
Đôi khi trẻ biếng ăn do tâm trạng chán nản, không hứng thú với những món ăn thông thường trong thời gian dài và thiếu sự hấp dẫn. Vì thế, cha mẹ nên cải thiện thực đơn bằng cách thay đổi đa dạng món ăn, làm đẹp mắt và thường xuyên đưa những món trẻ yêu thích lên bàn ăn. Phương pháp này sẽ khuyến khích trẻ thèm ăn và ăn nhiều hơn.
3.3. Hình thành thói quen ăn uống khoa học, đúng giờ
Khá nhiều trẻ biếng ăn và không tăng cân thường có thói quen ăn uống không lành mạnh như: ăn không đúng giờ, ăn nhiều bữa trong ngày, kéo dài thời gian ăn mỗi bữa, và ăn bất cứ lúc nào trong ngày. Để khắc phục, cha mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn vặt nhiều, và bữa phụ nên chọn thức ăn nhẹ, dễ tiêu hóa.
Nên tập cho trẻ ăn đúng giờ và đúng bữa
Hơn nữa, nên tạo cho trẻ thói quen ăn đúng giờ mỗi bữa, và ăn cùng gia đình để tạo ra môi trường ăn uống vui vẻ và hỗ trợ trẻ ăn nhiều hơn. Khi thấy các bạn cùng trang lứa ăn ngon lành, trẻ cũng sẽ có động lực ăn uống, và ăn nhiều hơn so với việc ăn một mình.
3.4. Chia nhỏ khẩu phần ăn
Nếu trẻ biếng ăn và không thể ăn được lượng thực phẩm đủ trong các bữa chính, cha mẹ có thể giải quyết bằng cách chia nhỏ khẩu phần ăn của trẻ. Thay vì 3 bữa chính, nên chia thành nhiều bữa nhỏ hơn, từ 5 - 6 bữa, để trẻ có thể ăn được đa dạng thực phẩm vào các thời điểm khác nhau trong ngày.
3.5. Tránh cho trẻ uống quá nhiều nước trước và sau bữa ăn
Uống nhiều nước sẽ làm trẻ cảm thấy no, dẫn đến trẻ ăn ít hơn và có thể gặp tình trạng đầy bụng sau khi ăn. Vì vậy, cần tránh cho trẻ uống quá nhiều nước hoặc sữa trước bữa ăn hoặc vào ban đêm, để không ảnh hưởng đến khẩu phần ăn của trẻ.
3.6. Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động thể thao
Tham gia hoạt động thể thao với các môn yêu thích giúp trẻ tiêu hao năng lượng, tạo cảm giác đói bụng và từ đó ăn nhiều hơn. Điều này cũng áp dụng cho người lớn, giúp tăng cân và phát triển chiều cao.
3.7. Bảng thực đơn giàu dinh dưỡng
Nếu bé thích ăn và ăn nhiều nhưng thức ăn không cung cấp đủ dinh dưỡng, việc tăng cân sẽ trở nên khó khăn. Vì thế, hãy đảm bảo rằng thực đơn của bé đầy đủ dinh dưỡng, năng lượng và chứa đủ vitamin, khoáng chất để kích thích sự thèm ăn.
Thực đơn đa dạng thực phẩm, đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp bé ăn nhiều hơn
Do đó, việc trẻ không tăng cân do không thích ăn có thể được khắc phục bằng nhiều cách nhưng cần sự kiên nhẫn và sự hiểu biết để giúp đỡ trẻ vượt qua khó khăn. Nếu các biện pháp tại nhà không hiệu quả, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được tư vấn và giúp đỡ.
Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Mytour là địa chỉ đáng tin cậy cho cha mẹ khi cần thăm khám và làm các xét nghiệm vi chất cho trẻ. Đội ngũ y bác sĩ có nhiều kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại tại Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và Tiêu chuẩn CAP (College of American Pathologists) ngày 7/1/2022, đảm bảo chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh lý của trẻ và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.