Cách Xưng Hô Chuẩn Mực Cô Dì Chú Bác Trong Gia Đình Việt Nam

Cách xưng hô trong gia đình Việt Nam vô cùng phong phú và đa dạng, thể hiện qua nhiều danh xưng phù hợp với vai vế, thứ bậc và mối quan hệ của mỗi gia đình. Đặc biệt, cách xưng hô cô dì chú bác giữa gia đình bên nội và bên ngoại cũng có sự khác biệt đáng chú ý. Hãy cùng Mytour khám phá chi tiết về cách xưng hô cô dì chú bác ở từng miền nhé!

Cách xưng hô với gia đình bên nội

Trong ngôn ngữ và văn hóa người Việt, cách xưng hô cô dì chú bác trong gia đình được phân biệt rõ ràng giữa họ hàng bên nội và bên ngoại. Việc xưng hô đúng theo thứ tự vai vế thể hiện truyền thống và phẩm hạnh của mỗi gia đình. Dưới đây là cách xưng hô chuẩn theo gia đình bên nội, được chia cụ thể như sau:

Cách gọi ông bà

Trong gia đình bên nội, ông bà nội (cha mẹ của bố) thường là người có thứ bậc cao nhất, đứng ngang hàng với các anh/chị/em của ông bà. Do đó, cách xưng hô với các anh/chị/em của ông bà cũng giống như xưng hô với ông bà, tức là gọi ông đối với người nam và bà đối với người nữ. Tuy nhiên, ở một số gia đình còn có những danh xưng như cụ, ông cố nội hay bà cố nội, chỉ bố mẹ của ông bà nội.

Cách gọi cô, dì, chú, bác đúng chuẩn

Tiếp theo là cách gọi những người ngang hàng với bố, tức là anh/chị/em ruột của bố. Việc xưng hô cô dì chú bác có sự phân biệt rõ rệt giữa vai vế và giới tính. Cụ thể như sau:

• Anh trai của bố gọi là bác (bác trai), vợ của bác cũng gọi là bác (bác gái).
• Chị gái của bố được gọi là bác, chồng của chị gọi là bác trai trong cách xưng hô của người miền Bắc. Còn tại miền Nam và miền Trung, chị của bố thường được gọi là cô, còn chồng của cô là dượng.
• Em trai của bố gọi là chú, vợ của chú gọi là thím.
• Em gái của bố gọi là cô, chồng của cô gọi là chú. Cách xưng hô này phổ biến ở cả miền Bắc và miền Nam, nhưng ở miền Trung, em gái của bố gọi là o và chồng của o là dượng.

Cách gọi anh, chị, em trong gia đình

Cách xưng hô với những người anh/chị/em là con cái của anh/chị/em ruột của bố sẽ như thế nào? Trong văn hóa Việt Nam, việc xưng hô không dựa vào tuổi tác mà theo vai vế, thể hiện sự phân biệt thứ bậc trong gia đình.

Ví dụ cụ thể như sau: Con gái của anh trai bố dù nhỏ tuổi hơn, nhưng vẫn phải gọi là chị vì vai vế lớn hơn (con của bác). Hay con trai của em gái bố dù lớn tuổi hơn nhưng vẫn gọi là em vì người đó thuộc vai vế nhỏ hơn (con của cô).

Cách gọi với gia đình bên ngoại

Gia đình bên ngoại là gia đình phía bên mẹ. Giống như với gia đình bên nội, cách xưng hô trong họ hàng bên ngoại cũng có những điểm tương đồng và sự khác biệt cần chú ý. Dưới đây là cách gọi cô dì chú bác trong gia đình bên ngoại chi tiết như sau:

Cách gọi ông bà

Thứ bậc cao nhất trong gia đình bên ngoại là ông bà ngoại, tức là cha mẹ của mẹ. Các anh/chị/em của ông bà ngoại được gọi là ông (với người nam) hoặc bà (với người nữ).

Có thể xưng hô chi tiết hơn, như với em gái của bà ngoại gọi là bà dì, em trai của bà ngoại gọi là ông cậu, còn chị gái và anh trai của bà ngoại gọi là bà bác, ông bác. Tuy nhiên, trong một số gia đình bên ngoại, thứ bậc cao nhất lại là ông bà cố ngoại, tức là bố mẹ của ông bà ngoại.

Cách gọi cô, dì, chú, bác họ ngoại

Tiếp theo là cách gọi những người ngang hàng với mẹ, tức là anh/chị/em ruột của mẹ. Cách gọi cô dì chú bác với gia đình bên ngoại được quy định như sau:

• Anh trai của mẹ gọi là bác, vợ của bác gọi là bác gái trong cách xưng hô của người miền Bắc. Người miền Trung gọi anh trai mẹ là cụ, vợ của cụ là mự. Còn ở miền Nam, anh trai mẹ được gọi là cậu, vợ của cậu là mợ.
• Chị gái của mẹ được gọi là bác ở miền Bắc, chồng của bác gọi là bác trai. Tại miền Trung và miền Nam, chị của mẹ gọi là dì, còn chồng của dì là dượng.
• Em gái của mẹ ở cả ba miền đều gọi là dì, nhưng cách gọi chồng dì khác nhau. Miền Bắc gọi chồng dì là chú, miền Trung và miền Nam gọi chồng dì là dượng.
• Em trai của mẹ được gọi là cậu ở miền Bắc và Nam, vợ của cậu là mợ. Miền Trung gọi em trai mẹ là cụ, và vợ của cụ là mự.

Cách gọi anh, chị, em trong gia đình

Đối với những người ngang hàng với mình như anh/chị/em bên ngoại, tức là con cái của anh/chị/em ruột của mẹ, chúng ta gọi theo vai vế chứ không phân biệt tuổi tác. Cách xưng hô anh/chị/em bên gia đình ngoại giống như cách xưng hô đối với gia đình bên nội, dựa vào thứ bậc của các anh/chị/em ruột của mẹ.

Cách gọi trong gia đình miền Nam

Khám phá cách xưng hô cô dì chú bác trong gia đình người miền Nam với những quy tắc đặc trưng như sau:

Cách gọi trong gia đình miền Bắc

Khám phá cách xưng hô cô dì chú bác đối với các thành viên trong gia đình người miền Bắc dưới đây:

Bài viết đã giới thiệu đến bạn đọc những quy tắc xưng hô cô dì chú bác và các mối quan hệ họ hàng trong gia đình Việt Nam. Hy vọng bài viết giúp bạn phân biệt và áp dụng đúng cách xưng hô. Đừng quên ghé thăm Mytour.vn để cập nhật thêm nhiều bài viết thú vị khác về các chủ đề như: mua nhà đất, cho thuê phòng trọ, phong thủy,… nhé!

Nguyễn Trà My