Với tác giả, tác phẩm Cải ơi là một trong những tác phẩm hay nhất trong môn Ngữ văn lớp 11. Cuốn sách Kết nối tri thức cung cấp đầy đủ thông tin về nội dung chính quan trọng của tác phẩm Cải ơi.
Tác giả và tác phẩm: Cải ơi - Ngữ văn lớp 11 Kết nối tri thức
I. Tác giả Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyễn Ngọc Tư sinh năm 1976 tại Cà Mau, thường được biết đến với biệt danh 'cô Tư'.
- Là một trong những nhà văn thuộc thế hệ 7x, trước khi trở thành nhà văn, Nguyễn Ngọc Tư là một cô gái nông dân bình thường ở vùng sông nước Cà Mau. Sự động viên từ cha cùng với tài năng văn chương và sự đồng cảm với những khó khăn của con người đã thúc đẩy cô bắt đầu sự nghiệp viết văn của mình.
- Ba tác phẩm đầu tiên của Nguyễn Ngọc Tư được xuất bản trên tạp chí Văn nghệ bán đảo Cà Mau. Với phong cách văn chương độc đáo, cô đã thu hút sự chú ý của độc giả và được mời làm việc tại tạp chí này.
- Tiếp sau đó, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư liên tục cho ra đời nhiều tác phẩm gây tiếng vang và đoạt được nhiều giải thưởng danh giá. Hiện nay, bà đã trở thành thành viên của Hội nhà văn Việt Nam và được coi là một hiện tượng văn học đặc biệt ở miền Nam, một tác giả biểu tượng của sự mộc mạc và bình dị thôn quê.
- Nguyễn Ngọc Tư đã xuất bản nhiều tác phẩm, trong đó có nhiều truyện như Ông ngoại, Biển người mênh mông, Giao thừa, Nước chảy mây trôi, Cái nhìn khắc khoải, và Cánh đồng bất tận.
II. Khám phá tác phẩm Cải ơi
1. Thể loại
Tác phẩm Cải ơi thuộc thể loại truyện ngắn.
2. Nguồn gốc và bối cảnh sáng tác
Tác phẩm Cải ơi được lấy từ tập truyện Cánh đồng bất tận, xuất bản năm 2005, là tập truyện ngắn nổi tiếng nhất của tác giả Nguyễn Ngọc Tư.
3. Cách thức diễn đạt
Văn bản Cải ơi được diễn đạt qua hình thức tự thuật
4. Người kể câu chuyện
Văn bản Cải ơi được kể theo ngôi thứ ba
5. Tóm tắt nội dung văn bản Cải ơi
Cải ơi là một truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nó khắc họa một cảm xúc sâu sắc về những đau khổ trong cuộc sống. Nhân vật chính, Năm nhỏ - một người cha già, đã dành hàng chục năm để tìm kiếm con gái của mình, Cải. Con gái đã rời nhà từ khi còn trẻ vì sợ phạt vì một lỗi nhỏ, và kể từ đó không có tin tức gì về cô. Năm nhỏ đã thậm chí còn phạm tội để có cơ hội xuất hiện trên truyền hình và báo chí, chỉ để thấy con mình nói một cách tuyệt vọng khi được phỏng vấn. Tác phẩm này gửi gắm nhiều thông điệp nhân văn sâu sắc qua câu chuyện của một người cha tìm kiếm con yêu.
6. Bố cục của văn bản Cải ơi
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “…đi tìm con Cải về”: Con Cải rời nhà và ông Năm bắt đầu hành trình tìm kiếm.
- Phần 2: Tiếp tục đến “…lần theo dấu vết”: Hành trình tìm kiếm của ông Năm.
- Phần 3: Tiếp tục đến “…đâu thì cũng được”: Lo lắng của ông Năm trong cuộc tìm kiếm.
- Phần 4: Còn lại: Câu chuyện của ông Năm.
7. Ý nghĩa của nội dung
Nội dung chính của tác phẩm tập trung vào tình cảm cha con, tình thương gia đình, và là một bài học sâu sắc về tình cha trong xã hội, khuyến khích mọi người yêu thương cha hơn trong cuộc sống hàng ngày.
8. Giá trị nghệ thuật
Với cách diễn đạt độc đáo và sâu sắc, Nguyễn Ngọc Tư đã thể hiện tài năng của mình trong việc khám phá tâm trạng của nhân vật một cách xuất sắc.
III. Phân tích chi tiết tác phẩm Cải ơi
1. So sánh trình tự các sự kiện trong câu chuyện và trình tự trong việc kể (cấu trúc câu chuyện) và đánh giá về hiệu quả nghệ thuật của cách sắp xếp câu chuyện.
Tương đồng: Các sự kiện đều bổ sung cho nhau, tạo nên sự hấp dẫn của câu chuyện.
Khác biệt:
+ Trong câu chuyện, các sự kiện xảy ra không theo một trình tự cố định mà rất phức tạp, từ việc ở quê, đến tham gia đoàn ca múa nhạc, sau đó lại nhớ về quê, tưởng nhớ về Năm nhỏ, hành trình tìm kiếm Năm nhỏ, hồi tưởng về quá khứ, rồi quay về hiện tại.
+ Các sự kiện trong câu truyện được sắp xếp một cách hợp lý và cuốn hút. Truyện kể về hành trình đầy gian nan của ông Năm trong việc tìm kiếm cô con gái đã mất tích từ khi còn nhỏ. Mặc dù bị người dân đồn thổi và đối xử tàn nhẫn, ông vẫn không ngừng hy vọng tìm thấy con gái của mình, và sau 12 năm, điều ước của ông đã thành hiện thực.
Cách tả câu chuyện mặc dù không tuân theo một trình tự cố định nhưng lại làm cho nội dung trở nên thú vị và độc đáo. Điều này tạo ra sự tò mò cho độc giả khi tác giả liên tục thay đổi cảnh quay của câu chuyện, chuyển từ bối cảnh hiện tại sang quá khứ và ngược lại. Cách kể này không chỉ làm nổi bật hình ảnh của người cha điên cuồng tìm kiếm con gái mình mà còn khiến cho cảm xúc của độc giả biến đổi liên tục, từ sự xúc động đến sự hồi hộp. Qua đó, tác giả đã thành công trong việc kể chuyện và gợi cảm xúc cho độc giả.
2. Đặc điểm của người kể chuyện trong truyện: ngôi kể, quan hệ và thái độ của người kể chuyện đối với các nhân vật
- Tác giả kể câu chuyện theo góc nhìn thứ ba và sử dụng tên riêng của nhân vật.
- Quan hệ và thái độ của người kể chuyện đối với các nhân vật: Người kể đã hiểu biết rất sâu sắc về từng nhân vật và kể chuyện một cách chân thực và gần gũi hơn nhờ vào việc đặt mình vào hoàn cảnh của họ. Cách diễn đạt cuộc trò chuyện trong truyện rất chân thực và đời thực, từ đó phản ánh rõ tính cách và hoàn cảnh của mỗi nhân vật. Đặc biệt, hình ảnh ông Năm với niềm khát khao tìm lại con gái đã làm cho câu chuyện trở nên đặc biệt và sâu sắc hơn. Tác giả đã thành công trong việc tạo dựng hình ảnh của nhân vật người cha trong câu chuyện.
3. Hệ thống điểm nhìn trong tác phẩm (người kể chuyện chủ yếu trần thuật theo điểm nhìn của mình hay của nhân vật, điểm nhìn bên trong hay bên ngoài chiếm ưu thế, từng điểm nhìn làm hé lộ những điều gì trong tâm lí nhân vật).
Trong truyện, tác giả chủ yếu trình bày theo góc nhìn bên trong, tức là thông qua suy nghĩ và cảm xúc của từng nhân vật để diễn đạt câu chuyện và giải quyết tình huống. Ví dụ, khi Diễm Thương giả vờ làm Cải, ông Năm đã phản ứng bằng những câu hỏi và biểu hiện của mình, thể hiện rõ sự ngạc nhiên và xúc động. Bằng cách kể từ góc nhìn của nhân vật, tác giả đã thành công trong việc tạo ra những câu chuyện độc đáo và gợi cảm xúc sâu sắc.
4. Sự kết hợp giữa lời kể của tác giả và lời nói của nhân vật đã tạo nên một câu chuyện đặc sắc và cuốn hút.
- Khi thắt dây giày, ông già hỏi, “Nhớ quá khứ quá, không thể ngủ được hả tía ?”. Ông già gật đầu buồn bã, nghe như tiếng lá rụng hoa rơi, lòng bần thần, không biết phải làm sao để tìm lại con Cải.
- Một lần, Diễm Thương xuất hiện, bất ngờ gọi “Ba !”. Ông già đứng im lặng, ngơ ngác một chút, môi run lập bập hỏi Cải có phải là con mình. Diễm Thương gật đầu. “Thật à, con là Cải hả ?….
- Diễm Thương cười, vui vẻ đứng dậy phủi tay, nói “Không ngờ mình diễn hay đến thế”, sau đó cô nhìn vào đôi mắt sâu của ông già, mỉa mai, “Thật là, ba không nhận ra con mình à ?”.
→ Toàn bộ câu chuyện đều là sự kết hợp giữa lời kể của tác giả và lời nói của nhân vật. Sự kết hợp này là yếu tố quan trọng giúp câu chuyện trở nên sống động hơn, hấp dẫn hơn và sâu sắc hơn. Nhờ vào điều này, câu chuyện trở nên thú vị hơn, độc đáo hơn và gần gũi hơn với độc giả, giúp họ hiểu sâu hơn về nội dung.
Hãy học bài Cải nhé
Các bài học giúp bạn hiểu sâu hơn về bài Cải nhé, bài văn lớp 11 và các nội dung khác: