Mỗi người khi sinh ra đều mang những đặc tính riêng để thể hiện giá trị của bản thân. Cái tôi ở mỗi cá nhân có thể thay đổi tùy theo môi trường xung quanh. Nếu bạn để cái tôi quá lớn, nó sẽ có ảnh hưởng đến công việc. Hãy tìm hiểu thêm về cái tôi, cái tôi cao có thể gây ra những hậu quả gì và cách để giảm thiểu cái tôi của bản thân nhé.
Định nghĩa chung về cái tôi là sự nhận thức về bản thân của mỗi người từ khi sinh ra. Đó là việc tự nhận thức, tự đánh giá về tư cách, phẩm chất và giá trị của bản thân. Từ đó, có thể xác định vị trí của bản thân trong xã hội so với người khác.
Bên cạnh đó, định nghĩa cái tôi có thể được hiểu rõ hơn từ nhiều quan điểm khác nhau. Dưới đây là ba quan điểm về cái tôi:
- Theo Triết học: Cái tôi trong triết học đơn giản là những đặc điểm riêng để phân biệt bản thân với người khác.
- Theo Tâm lý học: Cái tôi là cốt lõi của tính cách con người, liên quan chặt chẽ đến thực tại và bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các yếu tố xã hội hàng ngày. Cái tôi là một miền của tâm thức, được hình thành bởi sự tiếp xúc với thế giới bên ngoài và giúp duy trì sự cân bằng giữa sự ham muốn vô thức và các tiêu chuẩn nhân cách xã hội.
- Theo Phật giáo: Cái tôi trong Phật giáo được gọi là “ngã” và giải thích dựa trên thể tính trường tồn, không chịu sự ảnh hưởng từ sự sinh tử hay tụ tán. Cái tôi được hình thành từ thân thể và tâm thức, hai yếu tố này có thể thay đổi theo thời gian.
Khi hiểu được bản chất của tính cách, có thể bạn sẽ tự hỏi liệu tính cách quá lớn có mang lại lợi ích hay gây ra vấn đề cho bản thân. Sự tự tin quá mức và ảo tưởng không phản ánh đúng điều kiện thực tế là những biểu hiện của tính cách quá lớn. Điều này có thể khiến người ta cảm thấy mình là trung tâm của mọi thứ hoặc tự mình đắm chìm trong cảm giác tự ti.
Nói cách khác, tính cách quá lớn có thể gây cản trở cho chúng ta trong nhiều mặt, làm mất đi khả năng nhận biết và đánh giá sự thật. Khi đó, chúng ta dễ dàng đưa ra những nhận định và đánh giá thiên vị, bị chi phối và biến dạng bởi những quan điểm sai lầm.
Những người có tính cách quá lớn thường có những hành vi không đúng chuẩn, tự vênh vang và bảo vệ quan điểm của mình quá mức, bỏ qua ý kiến của người khác. Điều này thường dẫn đến mâu thuẫn và làm cho họ trở nên ghen tức và ích kỷ.
Khi tính cách quá lớn có thể gây ra những ảnh hưởng không tốt đến cuộc sống, đặc biệt là trong công việc. Tuy nhiên, những ảnh hưởng này cũng có thể có hai mặt tích cực và tiêu cực tùy thuộc vào cách mà người đó biểu hiện.
Các nhân viên có tính cách quá lớn thường là những người có năng lực và tài năng. Họ thường đảm nhận vai trò quan trọng trong sự phát triển của công ty, mang đến những ý tưởng sáng tạo và thực hiện dự án một cách quyết đoán. Điều này giúp tập thể phát triển hơn.
Hơn nữa, nhân viên có tính cách quá lớn có thể truyền cảm hứng và động lực cho đồng nghiệp khác để phát triển. Điều này giúp tăng năng suất làm việc và đóng góp vào sự thành công của tập thể.
Ngoài những tác động tích cực, cái tôi quá lớn cũng có thể trở thành một vấn đề nghiêm trọng trong công việc của bạn. Dưới đây là những tác động tiêu cực chủ yếu mà tính cách quá lớn có thể gây ra cho bạn.
- Một nhân viên có tính cách quá lớn có thể thiếu sự tôn trọng đối với ý kiến của người khác. Họ thường không nhạy cảm đến cảm xúc của đồng nghiệp, điều này làm cho đối phương cảm thấy bất thoải mái, nhạy cảm và khó làm việc cùng với họ.
- Những người có cái tôi cao thường khó nhận ra lỗi lầm vì họ luôn muốn duy trì hình ảnh tốt của bản thân. Điều này dẫn đến việc đổ lỗi cho hoàn cảnh hoặc cho người khác. Hậu quả là xung đột trong quan hệ lao động.
- Là một người có tính cách quá lớn, họ thường không muốn nhận sự giúp đỡ từ người khác, phớt lờ những đóng góp ý kiến của đồng nghiệp và tự mình tự vận động. Điều này dẫn đến sự thiếu hợp tác và khó khăn trong môi trường làm việc nhóm.
Cái tôi là một phần của bản thân mỗi người, và thực tế là nó không gây ra tác động xấu nếu chúng ta biết cách điều chỉnh, kiểm soát và sử dụng nó đúng cách. Đặc biệt trong công việc, chúng ta cần phải biết cách giảm thiểu tính cách quá lớn để phù hợp với từng tình huống để có thể thể hiện được bản thân một cách đúng đắn. Dưới đây là một số cách giúp bạn kiểm soát tính cách quá lớn của bản thân trong công việc:
Hãy dừng việc so sánh bản thân với người khác, bất kể là tích cực hay tiêu cực. Hành động này sẽ làm cho bạn trở nên lo lắng và tự ti hơn.
Hãy nhớ rằng, mỗi người đều có điểm mạnh và điểm yếu khác nhau. Thay vì so sánh, hãy tập trung phát huy ưu điểm của mình, lắng nghe và cải thiện những điểm yếu để hoàn thiện bản thân mỗi ngày.
Nếu bạn thường có xu hướng giải thích quá nhiều để bảo vệ quan điểm của mình, hãy dành thời gian để lắng nghe đồng nghiệp nhiều hơn. Trong một tổ chức, tranh luận là không thể tránh khỏi, vì vậy hãy cố gắng không ngay lập tức phản đối ý kiến của đồng nghiệp. Việc lắng nghe với tinh thần học hỏi sẽ giúp cả bạn và tập thể phát triển một cách bền vững.
Khi nghe những ý kiến đóng góp từ người khác, bất kể tích cực hay tiêu cực, hãy bình tĩnh để phân tích và rút kinh nghiệm, hoặc đáp trả thích đáng.
Khi được khen ngợi, bạn có thể tự hào và yêu bản thân hơn, nhưng đừng quá tự mãn, hãy dùng đó làm động lực để tiếp tục nỗ lực. Đối với những lời phê bình, hãy tiếp thu và thay đổi để cải thiện bản thân.
Những người có tính cách quá lớn thường dễ suy sụp trước thất bại, và điều này khiến họ mất đi niềm tin vào bản thân. Để thành công, chìa khóa là biết nhìn nhận đúng về thành công và chấp nhận thất bại. Từ những thất bại, họ có thể nhận ra những điểm yếu và cố gắng để cải thiện.
Nhân viên có cái tôi cao thường khó mở lòng và chấp nhận ý kiến từ người khác. Thay vì giữ vững quan điểm cá nhân, hãy cởi mở và thấu hiểu người khác để làm việc hiệu quả hơn.
'Mất kiểm soát' luôn là mối đe dọa lớn nhất có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Trong cuộc sống và công việc, những xung đột không đáng có có thể xảy ra, vì vậy hãy cố gắng duy trì bình tĩnh. Hãy từ bỏ cái tôi để nhìn nhận vấn đề một cách lạc quan, kiểm soát cảm xúc để có thể đưa ra những quyết định chính xác.
Sau khi hiểu được cái tôi là gì, chúng ta nhận thấy rằng cái tôi của mỗi người sẽ có tác động tích cực hơn khi biết cách kiểm soát một cách hợp lý. Cái tôi quá lớn hoặc quá nhỏ đều không tốt, hãy học cách điều chỉnh kịp thời để giúp bản thân phát triển đúng hướng trong sự nghiệp. Hy vọng với những chia sẻ từ CareerBuilder, bạn sẽ ngày càng hoàn thiện bản thân mình hơn.