Buzz
Nếu bạn đang học lớp 12 chuẩn bị bước vào Đại học, Cao đẳng? Sinh viên năm nhất? Sinh viên năm hai, năm ba? Hãy mỉm cười và trân trọng bởi tôi mong mỏi được như các bạn, được quay lại từng khoảnh khắc của tuổi trẻ. Điều này có nghĩa là bạn đang có nhiều cơ hội để chuẩn bị cho tương lai của mình.
'Sau hơn 2 năm học Cao đẳng, tôi đã trải qua một số công việc thêm: từ nhân viên đóng gói hàng hóa, làm gia sư, bán hàng siêu thị, giới thiệu sản phẩm, đến nhân viên bán hàng thời trang, nhân viên phục vụ, pha chế tại quán cà phê,… Tất cả những công việc ấy dù ít hay nhiều đã mang lại cho tôi kha khá kinh nghiệm và kỹ năng cần thiết cho cuộc sống hiện tại và tương lai. Làm thêm không chỉ mang lại tiền bạc mà còn những mối quan hệ tuyệt vời và những bài học giúp tôi thay đổi suy nghĩ về cuộc sống', đó là lời chia sẻ của một sinh viên tốt nghiệp tại CTIM và hiện đang có việc làm ổn định sau khi tốt nghiệp.
Hi vọng bài viết này sẽ mang lại cho các bạn nhiều điều hữu ích được rút ra từ kinh nghiệm thực tế của sinh viên:
1. Một câu hỏi mà hầu như tất cả sinh viên đều đặt ra: 'Có nên làm thêm khi là sinh viên không'?
Câu trả lời là: Có, sinh viên nên làm thêm.
Nhiều bạn có quan niệm sai lầm về việc làm thêm: cho rằng mất thời gian, ảnh hưởng đến việc học hoặc chỉ nghĩ rằng bố mẹ sẽ đảm bảo tài chính hoàn toàn, không cần phải làm thêm, hoặc đơn giản là không muốn làm vì...lười, chỉ muốn ở nhà và có nhiều thời gian để thư giãn, đi chơi với bạn bè và làm mọi điều mình thích.
Hãy để tôi giải thích cho bạn nghe, một công việc làm thêm thực sự sẽ mang lại nhiều hơn những gì bạn tưởng: tiền bạc, mối quan hệ, những kinh nghiệm, cơ hội thăng tiến... và một điều đặc biệt là sự hướng dẫn từ những người đi trước.
Trải qua những ngày tháng bước chân lên Sài Gòn, gia đình tôi gặp nhiều khó khăn nên tôi quyết định lên TP học nhưng cần phải kiếm việc làm để tự nuôi sống. Nhìn lại, tôi thấy mình rất may mắn khi được ở KTX của CTIM và lúc đó tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy số lượng sinh viên đi làm thêm nhiều đến mức vượt xa những gì tôi tưởng tượng, và tôi được hướng dẫn vào làm nhân viên bán hàng trong trung tâm thương mại gần trường với điều kiện rất thuận lợi tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng, nơi được xem như trung tâm giàu có của quận 7 với nhiều nhà hàng nước ngoài và trung tâm mua sắm, thu hút rất nhiều sinh viên làm thêm.
Sau khi tốt nghiệp, không biết bản thân đã làm bao nhiêu công việc. Nhưng thực sự, con người của tôi đã thay đổi rất nhiều qua từng công việc. Tôi học được cách linh hoạt hơn trong quan sát, học hỏi và thích ứng với môi trường mới. Tôi hiểu được giá trị của tiền bạc mình kiếm được và từ đó trân trọng công lao của bố mẹ nhiều hơn. Tôi học được kiên nhẫn, học cách xin lỗi mặc dù không phải lúc nào cũng có lỗi, học cách biết ơn một cách chân thành. Những bài học về đối nhân xử thế, về cách sống, về tầm nhìn... mà bạn không bao giờ học được trong trường học.
Những sai lầm thường gặp của sinh viên khi đi làm thêm:
Nếu bạn có một người chỉ dẫn hoặc hướng dẫn bạn trước đó, bạn sẽ không cảm thấy lạc hậu. Nhưng nếu không có ai để tư vấn, bạn nên tìm hiểu kỹ lưỡng trước để tránh những sai lầm không đáng có.
Công việc nhẹ nhàng, lương cao - Luôn luôn là lựa chọn
Ngay cả những người thông minh cũng có thể dễ dàng bị lừa. Hãy để tôi kể cho bạn nghe về lần suýt bị lừa vào một tổ chức đa cấp. Vào cuối năm nhất, tôi đã có một công việc làm thêm tại một cửa hàng thời trang nhưng vẫn còn nhiều thời gian rảnh. Tôi lướt qua một số nhóm trên Facebook và tìm thấy một công việc nghe có vẻ rất hấp dẫn: công việc nhẹ nhàng, lương cao, làm online, không áp đặt doanh số, bla bla... Sau đó, tôi đã mất 300 nghìn đồng cho một khóa học mà thực ra chỉ là một buổi hội thảo đa cấp với một vài tờ giấy vô nghĩa. Điều kỳ lạ là, chỉ có mình tôi là rời khỏi buổi họp đó giữa chừng. Các bạn sinh viên còn lại dường như rất hào hứng và có vẻ như sẽ tiếp tục chi tiền để trở thành nạn nhân của những tổ chức lừa đảo. Thậm chí có cả các bạn sinh viên đến từ những trường đại học hàng đầu như Đại học Kinh tế, Khoa học Tự nhiên... Đó là cách mà những kẻ lừa đảo làm việc, lợi dụng tình cảm nhân từ của các bạn sinh viên, và kỹ thuật lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi.
Không nên đi làm thêm chỉ vì vui chơi
Thái độ của bạn đối với công việc bạn đang làm sẽ ảnh hưởng đến cách bạn thực hiện công việc đó. Không ai muốn có một đồng đội chỉ coi công việc làm thêm như một trò vui để kiếm vài đồng tiền tiêu vặt. Hãy thái độ nghiêm túc và coi đó là một nhiệm vụ quan trọng. Hãy đảm bảo bạn làm việc với trách nhiệm.
Tôi sẽ từ bỏ công việc ngay khi tôi cảm thấy chán chường
Mọi công việc đều có những khó khăn riêng. Mọi môi trường đều cần thời gian để thích nghi. Hãy đảm bảo bạn có thể ở lại ít nhất 2 tháng và cố gắng hết mình. Nếu vẫn cảm thấy không phù hợp, hãy tìm kiếm công việc mới.
Dù công việc hiện tại không phù hợp, tôi vẫn ngại thay đổi
Nếu bạn không thích công việc hiện tại mà lại ngại tìm kiếm việc mới, ngại thay đổi, ngại phỏng vấn, thì bạn nên thay đổi tư duy ngay. Nếu không có đam mê với công việc hiện tại, bạn sẽ không thể phát triển hết tiềm năng của mình.
Tôi chỉ muốn đi làm, không cần học
Hãy cân nhắc giữa việc học và làm thêm. Lập một lịch trình hợp lý có thể giúp bạn. Đi làm để có thêm kinh nghiệm và kiến thức hỗ trợ cho việc học và công việc sau này.
Tôi cũng thích làm việc, thỉnh thoảng bỏ học để đi làm nhưng không quá thường xuyên. Tuy nhiên, tôi luôn bù đắp bằng những thời gian ôn thi cần thiết. Bạn không cần phải học nhiều, nhưng cần có một chiến lược học tập thông minh và hiệu quả.
Những điều cần chú ý trước khi bắt đầu làm thêm
Từ những sai sót mà mọi sinh viên đều có thể gặp phải, hãy chú ý đến những điều sau đây:
Chọn lựa công việc phù hợp với:
Khả năng và sở thích
“Biết mình biết người trăm trận trăm thắng” không hề sai. Hiểu rõ bản thân, hiểu rõ những gì bạn thích và khả năng của mình sẽ giúp bạn dễ dàng tìm được công việc phù hợp nhất. Nếu bạn không hát hay, bạn không thể trở thành ca sĩ biểu diễn tại các quán trà được. Hoặc nếu bạn không tỉ mỉ, khéo léo, bạn cũng không thể chọn công việc yêu cầu sự cẩn trọng. Nếu bạn không biết mình thích làm gì, hãy thử nhiều công việc khác nhau trước khi quyết định theo đuổi công việc mà bạn cảm thấy phù hợp nhất.
Phương tiện đi lại, giờ làm việc
Phương tiện di chuyển cũng là một vấn đề quan trọng. Hãy chọn một vị trí làm việc thuận tiện. (Từ KTX CTIM bạn có thể đi bộ đến các nhà hàng tại Phú Mỹ Hưng hoặc đi bộ đến Trung tâm Thương mại Crecent Mall nơi thường xuyên tuyển sinh viên làm thêm) Nếu bạn chỉ có xe đạp hoặc không có phương tiện, hãy chọn một nơi làm việc gần nhà hoặc gần trường. Nếu có xe máy, hãy chọn nơi gần nhưng không quá xa, giúp tiết kiệm xăng... Đồng thời, nếu bạn ở trọ, hãy chú ý đến giờ làm việc và giờ nghỉ.
Hiểu rõ về môi trường làm việc trước khi bắt đầu
Nếu có thể, hãy tìm hiểu kỹ về nơi bạn định ứng tuyển. Hỏi những người đã từng làm ở đó về lý do họ rời bỏ công việc đó... để đánh giá mức độ phù hợp của công việc với bản thân.
Chọn lựa đúng nguồn thông tin đáng tin cậy để tìm việc thêm
Tránh tham gia vào các trang, nhóm không rõ nguồn gốc trên Facebook để tìm việc làm. Để tránh bị lừa dối, hãy tìm kiếm cơ hội việc làm từ các trang uy tín hoặc từ những nguồn hỗ trợ việc làm được nhà trường đảm bảo.
Những kỹ năng cần phát triển từ việc làm thêm
Hãy coi việc đi làm như một cơ hội học hỏi. Trong quá trình làm việc, hãy chú ý phát triển những kỹ năng mà bạn cần. Bạn sẽ cảm ơn bản thân mình rất nhiều về điều này trong tương lai.
Kỹ năng giao tiếp
Một kỹ năng quan trọng vô cùng. Giao tiếp tốt không chỉ giúp bạn được đồng nghiệp hoặc cấp trên yêu quý mà còn mang lại thuận lợi trong công việc. Xin chào, xin lỗi và cảm ơn là những điều cơ bản cần biết. Biết cách im lặng khi cần và kiềm chế cảm xúc. Biết nói sao cho người nghe và chính mình thoải mái. Kỹ năng giao tiếp sẽ được rèn luyện khi bạn tiếp xúc với khách hàng trực tiếp như: phục vụ, bán hàng...
Ngoại ngữ
Với tình hình hiện nay, muốn có nhiều cơ hội, bạn cần có ngoại ngữ. Kỹ năng ngoại ngữ được phát triển tốt khi làm việc trong môi trường sử dụng ngoại ngữ nhiều, như: làm trợ giảng tại trung tâm ngoại ngữ, gia sư ngoại ngữ, phục vụ hoặc bán hàng tại những nơi có khách nước ngoài. CTIM nằm ở trung tâm với nhiều người nước ngoài: Mỹ, Nhật, Hàn Quốc là cơ hội tốt để giao tiếp ngoại ngữ cho sinh viên.
Kỹ năng quản lý bản thân
Khi làm việc ở bất kỳ môi trường nào, hãy đảm bảo bạn có thể quản lý bản thân tốt mà không bị ảnh hưởng bởi người khác.
Ví dụ, khi tôi làm việc ở một cửa hàng thời trang, nhân viên thường xuyên đến muộn vì nhiều lí do không chính đáng, xin nghỉ với lý do cá nhân mặc dù đang trong tình trạng thiếu nhân viên nghiêm trọng. Nếu mọi người đều như vậy, cửa hàng sẽ ra sao? Bởi đôi khi việc quản lý trở nên dễ dàng với nhân viên quá lắm mà không phải lúc nào cũng có những đồng nghiệp có ý thức. Tôi biết nhiều bạn trẻ cũng vậy, vẫn khá mải chơi và chưa thực sự suy nghĩ cho lợi ích chung. Hành động của bạn không chỉ ảnh hưởng đến một hoặc hai người khác. Với thái độ làm việc như thế, dù bạn làm ở công việc nào cũng dễ bị sa thải và không có cơ hội thăng tiến. Do đó, việc quản lý bản thân rất quan trọng. Hãy áp dụng một số điều cơ bản sau:
-Đi làm đúng giờ (thậm chí trước giờ 5-10 phút).
-Không về sớm hơn giờ quy định (có thể nán lại 5-10 phút).
-Luôn làm việc nghiêm túc, sẵn lòng giúp đỡ người khác và làm những công việc không thuộc về mình.
-Chỉ xin nghỉ khi có việc quan trọng và sẵn lòng làm thêm giờ nếu cần.
Kỹ năng quan sát và ứng biến nhanh
Trong công việc, có nhiều tình huống rủi ro xảy ra, đòi hỏi bạn phải nhanh nhẹn và có tầm nhìn để giải quyết mà không cần phải nhờ đến người khác. Đôi khi việc quan sát tốt sẽ giúp bạn ghi điểm với cấp trên.
Ví dụ, khi tôi làm phục vụ ở một quán cà phê, đã có nhiều tình huống dở khóc dở cười xảy ra. Khách hàng order nhầm đồ uống, dẫn đến phục vụ nhầm. Tôi đã xử lý tình huống này bằng cách giới thiệu đồ uống mới cho khách hàng và tặng voucher giảm giá. Hành động này được quản lý đánh giá cao và tôi nhận được nhiều voucher hơn cho nhân viên.
Bạn khác biệt ở điểm nào? Hãy chứng minh điều đó và luôn phấn đấu để hoàn thiện bản thân mỗi ngày. Công việc thêm sẽ giúp bạn tiếp xúc với nhiều người và học hỏi từ đời sống hàng ngày.
Cơ hội biến công việc thêm thành công việc ổn định lâu dài
Công việc thêm không chỉ để vui chơi và kiếm tiền. Nếu bạn làm việc tốt hơn mức được giao, bạn có thể thăng tiến hoặc sử dụng kinh nghiệm để khởi nghiệp. Đừng bao giờ bỏ lỡ cơ hội.
Cơ hội luôn có, chỉ cần bạn mở lòng và cố gắng. Hãy thay đổi cách nhìn về công việc thêm và lập kế hoạch cho tương lai. Mọi thứ đều phụ thuộc vào năng lực và cố gắng của bạn.
