Vì sao bệnh về xương khớp nặng nề hơn ở những người cao tuổi vào mùa lạnh?
Bệnh về cơ xương khớp là một vấn đề phổ biến tại Việt Nam và trên thế giới. Theo thống kê ở Anh, bệnh lý về xương khớp chiếm khoảng 50% dân số, tỷ lệ tương đương ở cả nam và nữ. Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh xương khớp cao nhất thế giới. Ước tính từ ngành y tế cho thấy con số này đã tăng khoảng 20% so với trước đây.
Tại Bệnh viện Đa khoa Mytour, các bác sĩ gặp phải nhiều bệnh nhân mắc đau khớp ở mọi độ tuổi, từ trẻ em đến người cao tuổi. Trong số đó, tỷ lệ bệnh nhân cao tuổi chiếm phần lớn với những vấn đề phổ biến như thoái hóa khớp gối, thoái hóa cột sống, đau thần kinh tọa, và loãng xương.
Người cao tuổi là nhóm có tỷ lệ mắc các bệnh về cơ xương khớp cao nhất
Đặc biệt, tỷ lệ người cao tuổi đến khám vì đau khớp tăng mạnh khi thời tiết lạnh. Giải thích về hiện tượng này, ThS.BSNT Trịnh Thị Nga, Chuyên gia Cơ xương khớp tại BVĐK Mytour cho biết: Thời tiết lạnh đi kèm với sự giảm áp suất khí quyển làm tăng áp lực nội tại tại các khớp, đồng thời cũng gây co cơ và giảm lưu lượng máu xung quanh khớp, khiến cho người bệnh cảm thấy đau đớn hơn. Đặc biệt, thời tiết lạnh kèm theo việc thời gian ban đêm kéo dài trong mùa đông cũng ảnh hưởng đến tâm lý, cảm xúc của người bệnh, làm cho họ dễ bị trầm cảm, lo âu hơn, từ đó cũng làm tăng cảm giác đau cơ thể.
Điều cần chú ý là khi bệnh nhân giảm vận động do ảnh hưởng của thời tiết lạnh hoặc đau đớn, nguy cơ ngã gãy tăng cao lên, đặc biệt cần chú ý đến nhóm bệnh nhân mắc loãng xương, bởi nguy cơ gãy xương ở những bệnh nhân này rất cao.
Ngoài ra, vào mùa đông, chế độ ăn uống và sinh hoạt của người dân cũng có một số thay đổi. Người dân có thói quen uống rượu, tập trung vào việc ăn uống nhiều hơn, dẫn đến tăng axit uric trong máu, từ đó tăng nguy cơ mắc các bệnh về đau khớp cấp tính như bệnh gout.
Cách ngăn ngừa các bệnh về xương khớp
Bệnh về cơ xương khớp có thể ngăn ngừa một cách hiệu quả, do đó, để có hệ xương khỏe mạnh cần áp dụng các biện pháp sau:
- Chế độ dinh dưỡng: Đảm bảo chế độ dinh dưỡng khoa học và lành mạnh, bao gồm việc bổ sung canxi từ các thực phẩm như tôm, cua, cá, ngũ cốc, rau xanh, sữa, trứng... và thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để giữ cho xương chắc khỏe.
- Chế độ vận động: Tập thể dục mỗi ngày trong 30 phút, với một chương trình tập thể dục phù hợp (khởi động trước khi tập), đặc biệt vào mùa đông nên tập thể dục trong nhà.
- Chế độ nghỉ ngơi: Ngủ đủ giấc trong khoảng 8 giờ mỗi ngày, tránh thức khuya, giảm căng thẳng...
- Giữ ấm cơ thể, dùng bình nước nóng chườm ấm ở các vùng khớp, và có thể áp dụng phương pháp xoa bóp tại chỗ...
- Thăm khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện bệnh sớm, không chỉ về bệnh lý cơ xương khớp mà còn về các bệnh lý ở các cơ quan khác như tim mạch, hô hấp, tiêu hóa...
Thăm khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện bệnh kịp thời và điều trị hiệu quả
Nếu cảm nhận được những triệu chứng đau khớp thường xuyên, cảm giác khó khăn khi di chuyển vào mỗi buổi sáng khi thức dậy, cảm thấy đau nhức khớp nhiều vào buổi tối, khớp sưng to đỏ, có biểu hiện sốt, giảm cân…. mọi người nên đến kiểm tra sức khỏe để phát hiện bệnh sớm.
Một phương pháp kiểm tra hiệu quả cho các vấn đề về xương khớp
Dựa trên kinh nghiệm chữa bệnh của BS Nga, phần lớn người mắc bệnh về xương khớp là do quá trình thoái hóa nên có thể tự theo dõi tình trạng sức khỏe tại nhà. Trong trường hợp khớp sưng to, đau đớn nhiều, hoặc có các triệu chứng tổn thương toàn thân như sốt, mệt mỏi thì nên đến bệnh viện để kiểm tra, những người chưa từng có bệnh lý về xương khớp trước đó thì nên tới khám sớm nhất có thể.
Trên thực tế lâm sàng, các bác sĩ đã gặp nhiều trường hợp bệnh nhân đến khám xương khớp mà trước đó đã tự điều trị thuốc tại nhà mà không rõ loại, không rõ chẩn đoán, khi đến bệnh viện đã bỏ lỡ cơ hội điều trị sớm, đặc biệt là những trường hợp bệnh viêm khớp (như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp…) có nguy cơ gây tổn thương khớp, tàn phế về sau.
Người bệnh có thể tự theo dõi tình trạng sức khỏe tại nhà thông qua các triệu chứng và các xét nghiệm định kỳ. Các biểu hiện cần theo dõi bao gồm: Đau khớp, sưng khớp, cảm giác khó khăn khi di chuyển, tê bì, suy nhược cơ thể…. kèm theo các biểu hiện tổn thương toàn thân như sốt, thay đổi cân nặng, phát ban, …. Bên cạnh đó, người bệnh có thể theo dõi qua xét nghiệm máu như lượng acid uric tăng cao hoặc gout; calci, vitamin D, β crosslaps ở bệnh nhân loãng xương theo hướng dẫn của bác sĩ.
Thường thấy khi kiểm tra về bệnh lý xương khớp, bác sĩ thường yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm sau để đặt chẩn đoán và theo dõi bệnh tình:
- Xét nghiệm cơ bản: Xét nghiệm tế bào máu ngoại vi, men gan, chức năng thận, chỉ số viêm (CRP, máu lắng), calci, vitamin D;
- Xét nghiệm đặc hiệu theo bệnh lý: Gout (acid uric), viêm khớp dạng thấp (RF, anti CCP), loãng xương (β crosslaps), viêm cột sống dính khớp (HLA B27), bệnh hệ thống (kháng thể kháng nhân - ANA, kháng thể kháng chuỗi kép - dsDNA, Anti Sm, pANCA, cANCA…);
- Xét nghiệm dịch khớp: Phát hiện vi khuẩn gây bệnh nếu nghi ngờ nhiễm trùng, kiểm tra lao khớp, phát hiện tinh thể urat trong bệnh gout…
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể được yêu cầu thực hiện một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh sau:
- Siêu âm khớp: Phát hiện dịch khớp, tổn thương mềm quanh khớp, phát hiện các biến đổi sớm trong bệnh viêm khớp.
- Chụp X-quang khớp: Phát hiện tổn thương xương bao gồm: gãy xương, rạn nứt xương, u xương; tổn thương khớp như hẹp khe khớp, gai xương thoái hóa, khuyết xương, dính khớp….
- Chụp cắt lớp vi tính (CT-scanner): Đánh giá tổn thương u xương, chấn thương xương - chấn thương cột sống.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đánh giá các tổn thương của khớp, dây chẳng, cơ, tủy xương, u xương, áp-xe….
Đau cơ xương khớp có nguy cơ tiềm ẩn gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời
Với mục tiêu đem lại sức khỏe xương khớp tốt nhất, Bệnh viện Đa khoa Mytour luôn áp dụng những dịch vụ, kỹ thuật mới nhất để trở thành địa chỉ uy tín đáng tin cậy của cộng đồng trong lĩnh vực này.