Ở quốc gia mà ngay cả việc tải ứng dụng cũng khó khăn, nghề thợ sửa iPhone được nhiều người tôn trọng và ngưỡng mộ.
Bí kíp của các thợ sửa iPhone
Ángel García Padrón đã sửa chiếc MacBook Pro bị ngấm nước cho một nhà báo người Đức tại cửa hàng nhỏ của mình ở Havana, Cuba.
Tuy nhiên, khi nhà báo mang chiếc máy đến Apple Store chính thức ở Berlin, các kỹ thuật viên tại đây tỏ ra nghi ngờ khi nói rằng không thấy bất kỳ dấu vết nào cho thấy chiếc MacBook từng bị ướt.
'Vậy thì thợ sửa chữa từ Cuba của tôi chắc chắn phải là một phù thủy', nữ nhà báo nói với nhân viên Apple.
García Padrón đã quen với công việc sửa chữa như vậy hàng ngày. Việc xử lý các sản phẩm của Apple ở Cuba đòi hỏi một loại bí kíp đặc biệt.
Mặc dù lệnh cấm hạn chế xuất khẩu, tái xuất khẩu, bán và cung cấp các sản phẩm của Apple sang Cuba đã được nới lỏng vào năm 2015, việc sử dụng và sửa chữa thiết bị vẫn gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân là vì các linh kiện thay thế cơ bản rất khó nhập khẩu do không thể mua trực tiếp từ Apple.
Vấn đề không chỉ nằm ở phần cứng: Việc tải xuống ứng dụng hoặc cập nhật phần mềm rất gian nan vì địa chỉ IP của Cuba bị chặn. Thậm chí, việc thiết lập ID Apple mới với xác minh hai yếu tố cũng yêu cầu số điện thoại từ bên ngoài Cuba.
García Padrón là một thành viên của nhóm nghiên cứu sản phẩm Apple, họ đang vượt qua những hạn chế tại Cuba để phát triển các hoạt động kinh doanh sửa chữa có lợi nhuận.
Trong hơn một thập kỷ, các kỹ thuật viên Apple tại Cuba đã phát triển từ những người thợ làm việc cật lực thành một cộng đồng nhỏ mạnh mẽ, bao gồm những thợ sửa chữa nổi tiếng, được cả dân địa phương và người nước ngoài tôn trọng.
Sự vắng mặt của các cửa hàng và đại lý chính thức của Apple ở Cuba đã thúc đẩy một hệ sinh thái tập trung vào cộng đồng, dựa vào các nhà cung cấp không chính thức và mạng lưới cá nhân xuyên quốc gia có thể mua các bộ phận thay thế.
Orlando Gutiérrez là một trong những người đầu tiên tại Cuba mở cửa hàng sửa chữa iPhone ở khu phố Vedado của Havana.
Anh ta cho biết, việc tìm một người sửa chữa Android là điều dễ dàng. 'Bạn có thể thậm chí tìm thấy vài cửa hàng liên tiếp trên một con đường', anh ta nói. 'Nhưng kỹ thuật viên Mac thì quý báu hơn nhiều'.
Đơn giản nhưng thu hút
Kể từ khi mở cửa vào năm 2011, Gutiérrez bắt đầu phục vụ cho những khách hàng là người có điều kiện để du lịch nước ngoài và mua thiết bị Apple.
Một trong những khách hàng của anh là ca sĩ nhạc reggaeton Yosdani Jacob Carmenates. Nam ca sĩ đã mua một chiếc iPhone trong chuyến thăm Miami, nhưng sau đó phát hiện ra anh hoàn toàn không thể sử dụng nó khi trở về Havana. Ca sĩ không thể cài đặt ứng dụng hoặc cập nhật phần mềm điện thoại cho đến khi anh đến cửa hàng Meca Móvil.
Gutiérrez cho biết những tình huống này là dễ dàng giải quyết nhất, chỉ cần sử dụng mạng riêng ảo (VPN) để giấu đi vị trí thiết bị ở Cuba.
Trước khi kết nối 3G trở nên phổ biến, Gutiérrez thường bị yêu cầu cài đặt các ứng dụng như phiên bản ngoại tuyến của Wikipedia (mà anh mô tả là 'Google Cuba').
Mặc dù thời gian đã thay đổi, nhưng vẫn có khách hàng yêu cầu cài đặt Duolingo - ứng dụng học tiếng Anh, ứng dụng ngân hàng trực tuyến Banca Remota hoặc các nền tảng phát trực tuyến như Netflix.
Dịch vụ này đặc biệt có giá trị trong thời điểm mà các điểm truy cập Internet công cộng ở Cuba rất hiếm và hầu hết mọi người không đủ khả năng chi trả.
Một số kỹ thuật viên của Apple giải quyết vấn đề bằng cách đảm bảo duy trì công việc tại các cơ quan chính phủ có kết nối Internet, cho phép họ thường xuyên tải xuống các ứng dụng và phần mềm để cài đặt trên thiết bị của khách hàng.
Bất chấp sự mất giá của đồng peso Cuba trong vài năm qua, chi phí cài đặt một gói ứng dụng vẫn luôn nằm trong khoảng từ 1 đến 5 USD.
Ngày nay, khi người dân Cuba tiếp cận công nghệ từ nước ngoài nhiều hơn, nhu cầu về các dịch vụ như tạo ID Apple và mở khóa nhà mạng trên iPhone ngày càng tăng. Các kỹ thuật viên địa phương đã phát triển nhiều chiến lược sáng tạo.
Để tạo ID Apple bằng số điện thoại, họ sử dụng các trang web miễn phí như TextNow, nơi cung cấp cho người dùng tin nhắn SMS và cuộc gọi không giới hạn từ bên ngoài Cuba.
Nhiều người Cuba cũng thường yêu cầu cài đặt Windows trên máy tính Apple vì nó dễ sử dụng hơn. Ngoài ra, người dùng iPhone của các nhà mạng di động như AT&T, Verizon hoặc T-Mobile cũng cần kỹ thuật viên mở khóa thiết bị để có thể sử dụng với thẻ SIM Cuba.
Vượt qua những khó khăn để tồn tại, vẫn có nhiều thách thức lớn đối với các thợ sửa điện thoại ở quốc gia này do thiếu hụt các thiết bị sửa chữa chuyên dụng và linh kiện thay thế.
Trong thời kỳ dịch bệnh, với số lượng chuyến bay đến Cuba bị hạn chế, Chris Gámez Ruiz, 23 tuổi, cần sửa bàn phím của chiếc MacBook Air của mình.
Anh đã thuê một trong những kỹ thuật viên sửa MacBook được săn đón nhất ở Cuba: Raiko Israel Pupo Hondal, người sáng lập Railab, một cửa hàng sửa chữa Apple ở Havana.
Pupo Hondal đã cố gắng đặt mua bàn phím thay thế từ nước ngoài nhưng không thành công. Sau đó, anh quyết định thay thế nó bằng một bàn phím cũ khác 'chỉ có 4 phím' bị hỏng.
Gámez Ruiz rất hài lòng với kết quả sửa chữa và trả công cho Pupo Hondal là một chiếc iMac bị hỏng. Sau khi tất cả các bộ phận hữu ích của nó được lấy ra, iMac được trưng bày như một vật trang trí ở cửa hàng, cùng với một bộ sưu tập các máy tính Mac cũ và bị hỏng khác đã được tái chế trong khoảng thời gian sáu năm.
'Chúng tôi người Cuba đã quen với việc làm mọi thứ chỉ với nguồn lực hạn hẹp trong tay', Hondal chia sẻ với Rest of World.
'Mỗi chiếc máy Mac được sửa chữa thành công cũng chính là giải cứu chúng khỏi bãi rác — và ngay cả những chiếc máy không còn giá trị, chúng tôi cũng tìm ra cách sửa chữa cho chúng trong tương lai. Phép màu của chúng tôi là biến những thứ mà người khác đã bỏ đi thành những thứ có giá trị', anh nói thêm.