Người tiêu dùng Trung Quốc đang rất tức giận.
Chiếc plug-in hybrid màu bạc của BYD, hãng sản xuất xe điện hàng đầu Trung Quốc, khiến Mandy Pan đầy hi vọng. Nhưng chỉ sau 4 tháng, mức giá giảm bất ngờ, khiến Pan sốc.
“Tôi cảm thấy như bị đánh lừa mất 15.000 nhân dân tệ. Họ cần phải đền bù cho chúng tôi. Mua chiếc xe này, tôi thực sự hối hận”, Pan chia sẻ.
Thị trường xe điện Trung Quốc, sau nhiều năm tăng trưởng, đang phải đối mặt với suy thoái. Giảm giá để duy trì doanh số bán hàng khiến nhiều người mua không hài lòng với việc mất giá nhanh chóng.
Các công ty khởi nghiệp như HiPhi, WM Motor và Aiways đã gặp khó khăn tài chính, trong khi Levdeo và Singulato Motors phải đối mặt với thủ tục phá sản.
Thị trường xe điện Trung Quốc đang gặp nhiều vấn đề, từ việc giảm giá đến khủng hoảng tài chính của các công ty sản xuất.
Theo các chuyên gia, ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc đang chuyển từ thời kỳ tăng trưởng không kiểm soát sang hợp nhất. Doanh số hàng năm của ô tô năng lượng mới, bao gồm xe điện và xe plug-in hybrid, dự đoán sẽ tăng 22% vào năm 2024. Tốc độ được cho là chậm hơn so với những năm trước.
Các nhà sản xuất ô tô đang tích cực giảm giá. Kể từ tháng 2, BYD - thương hiệu bán chạy nhất Trung Quốc với doanh số khoảng 2,4 triệu chiếc vào năm 2023 - cũng giảm giá hầu hết các dòng xe của mình. Một phiên bản plug-in hybrid trị giá 79.800 nhân dân tệ (11.112 USD) đã ra đời với khẩu hiệu “Pin rẻ hơn động cơ”.
“Tâm lý chung về nền kinh tế Trung Quốc là không tốt. Vẫn còn quá nhiều thương hiệu và vẫn còn quá nhiều sản phẩm”, Tú Lê, người sáng lập công ty tư vấn Sino Auto Insights, nói với Rest of World.
Chính sách giảm giá đến cùng cực khiến các chủ sở hữu xe điện thất vọng, đặc biệt là những người mới mua ô tô thời gian gần đây. Vào tháng 2, nền tảng giám sát chất lượng ô tô 12365auto.com cho biết họ đã nhận được 6.884 khiếu nại về việc thay đổi giá, chủ yếu nhằm vào các thương hiệu xe điện trong nước. Trên trang mạng xã hội Xiaohongshu, các chủ sở hữu BYD còn thành lập các nhóm riêng để thảo luận về cách đòi bồi thường, chẳng hạn như gọi điện cho đại lý hoặc liên hệ với các cơ quan bảo vệ quyền lợi. Họ cho rằng mình đã bị đâm sau lưng.
Ming Yang, chủ sở hữu ô tô ở tỉnh phía đông An Huy, cho biết cô đã mua một chiếc sedan BYD Seal vào cuối năm 2022 với giá 240.000 nhân dân tệ (33.337 USD) để tận dụng trợ cấp của chính phủ. Đến tháng 2, mẫu xe này đã giảm khoảng 40.000 nhân dân tệ (tương đương 5.556 USD).
“Những người bình thường như tôi đã làm việc chăm chỉ trong nhiều tháng để kiếm được số tiền này”, Yang bực bội chia sẻ dòng cảm nghĩ.
Theo Zhang Xiang, giáo sư Đại học Khoa học và Công nghệ Huanghe,
cuộc chiến về giá đã giúp ngành công nghiệp xe điện đông đúc của Trung Quốc loại bỏ dần những công ty nhỏ lẻ. Công ty tư vấn AlixPartners cho rằng chỉ có 25 đến 30 trong số hơn 160 thương hiệu có khả năng duy trì tài chính ổn định vào năm 2030.
“Tại thị trường Trung Quốc, hầu hết các nhà sản xuất xe điện đều lỗ do cạnh tranh khốc liệt. Giá lithium đắt đỏ được coi là nguyên nhân chính dẫn đến kết quả kinh doanh tồi tệ, song ngay cả khi giá vật liệu này không tăng lên, lợi nhuận các công ty này vẫn rất tiêu cực”, một nhà phân tích họ Gong nói.
HiPhi nằm trong số đông những công ty không gặp may mắn. Kể từ khi ra mắt mẫu xe đầu tiên vào năm 2020, hãng này thất bại trong việc tăng doanh số, trong khi công ty mẹ Human Horizons phải đình chỉ hoạt động vào tháng 2 mới đây. Người sáng lập Ding Lei cho biết ông dự định dành 3 tháng tới để khám phá các phương án đầu tư và tiếp quản.
Meow Li, người đã mua một chiếc HiPhi Y với giá 369.000 nhân dân tệ (51.263 USD) vào năm 2023, cho biết bản thân cô cảm thấy vô cùng lo lắng. Nếu công ty phá sản, xe của cô sẽ không thể sửa trong trường hợp xảy ra tai nạn.
“Mua hàng từ các công ty khởi nghiệp xe điện chẳng khác nào thực hiện một khoản đầu tư rủi ro”, Sun Fangyuan, người có tầm ảnh hưởng trong ngành ô tô, nói với Rest of World.
Được biết, HiPhi thiếu tiền đến mức các nhân viên phải đi rao bán thực phẩm đông lạnh trên các buổi phát trực tiếp để kiếm thêm thu nhập. Trong buổi livestream gần đây trên ứng dụng chị em của TikTok, Douyin, giám đốc dự án HiPhi, Yang Yueqing, còn nướng bít tết trên bếp điện chạy bằng SUV HiPhi Y để gián tiếp quảng bá sản phẩm.
“Thị trường xe điện ở Trung Quốc yêu cầu các tiêu chuẩn cao. Để tồn tại, một công ty phải có đủ vốn, phát triển sản phẩm mạnh mẽ và sở hữu đội ngũ bán hàng chất lượng”, David Zhang, giáo sư tại Cao đẳng Khoa học và Công nghệ Huanghe ở Zhengzhou, tỉnh Hà Nam, nhấn mạnh.
Nguồn: Rest of World, SCMP