Câu nói: 'Những tình cảm đẹp sẽ là nguồn động lực mạnh mẽ trong tâm hồn!' thể hiện rõ trong truyện. Vì thương cha, cô bé tám tuổi quyết không nhận ai khác làm bố dù bị đánh. Vì thương con, người chiến sĩ vẫn kiên trì làm lược cho con gái dù đang ở chiến trường. Có người cho rằng tình cha con không thể đẹp bằng tình mẹ con, nhưng khi đọc 'Chiếc lược ngà' của Nguyễn Quang Sáng, bạn sẽ có cái nhìn khác về điều này.
Câu chuyện xoay quanh cuộc gặp gỡ giữa bé Thu và cha mình, ông Sáu. Khi ông Sáu rời gia đình đi chiến đấu, bé Thu chỉ mới một tuổi. Đến khi ông trở về thăm nhà, bé Thu đã 8 tuổi và không nhận ra cha vì vết sẹo trên mặt ông không giống như trong bức ảnh chụp với mẹ. Trong ba ngày ở nhà, ông Sáu cố gắng gần gũi với con nhưng bé Thu vẫn từ chối gọi ông là cha. Đến lúc bé Thu nhận ra cha, ông Sáu phải rời đi. Ông hứa sẽ làm một chiếc lược ngà tặng con. Trong thời gian chiến đấu, ông cần mẫn làm chiếc lược cho con gái nhưng chưa kịp trao thì đã hi sinh. Trước khi mất, ông chỉ kịp giao chiếc lược cho bạn để gửi lại cho con mình.
Cô bé Thu là nhân vật trung tâm của câu chuyện, được tác giả khắc họa tinh tế và nhạy bén. Thu là một cô bé cá tính mạnh mẽ, bướng bỉnh và gan góc, khiến người đọc ấn tượng về sự kiên quyết của cô trong việc không gọi ông Sáu là cha. Thu thể hiện thái độ ngang bướng nhưng cũng bộc lộ một tình cảm vô cùng đẹp dành cho cha. Trong suy nghĩ của bé, hình ảnh của người cha 'chụp chung với mẹ trong bức ảnh' vẫn là duy nhất, và sự thay đổi ngoại hình của ông Sáu do vết sẹo chiến tranh khiến cô khó chấp nhận. Tác giả đã khéo léo xây dựng những tình huống thử thách cá tính của bé Thu, thể hiện sự cứng cỏi nhưng cũng đầy hồn nhiên, thể hiện bản tính của một đứa trẻ 8 tuổi. Cuối cùng, khi Thu nhận ra cha, tình cảm cha con dâng trào, kết thúc câu chuyện một cách xúc động.
Vào ngày ông Sáu phải đi, bé Thu mạnh mẽ và gan góc bỗng trở nên yếu đuối như bị bỏ rơi. Cô đứng lặng ở góc nhà, nhìn mọi người xung quanh cha mình, ao ước được hòa vào sự ấm áp của gia đình. Dù muốn chạy đến ôm cha, nhưng bé cảm thấy nghẹn ngào, chờ mong cha nhận ra sự hiện diện của mình. Khi cha chào trước khi đi, tình cảm của bé Thu bùng nổ. Cô hét lên “Ba...” rồi chạy ào tới ôm chặt cha. Cô hôn cha từ đầu đến vai, bao gồm cả vết sẹo trên má cha. Lần đầu gọi “Ba” của bé Thu vang lên từ sâu thẳm trái tim, mang giá trị thiêng liêng. Bé cảm nhận niềm hạnh phúc của đứa con có cha. Ngòi bút của tác giả tạo nên nhân vật bé Thu mạnh mẽ nhưng vẫn hồn nhiên và ngây thơ. Câu chuyện còn ca ngợi tình cha con sâu đậm qua hình ảnh ông Sáu, người lính chiến đấu vì nhiệm vụ cao cả. Ông phải xa gia đình nhiều năm nhưng vẫn luôn khao khát gặp con và nghe con gọi cha. Dù ngày gặp lại con đầy éo le khi bé Thu không nhận ra cha, ông Sáu muốn bù đắp cho con, nhưng cái bi kịch khiến tình cha con trở nên đầy xúc động. Tình cảm dồn nén, tiếc nuối, nhưng cũng mừng mừng tủi tủi khi bé Thu cuối cùng gọi “Ba,” mang ý nghĩa đẹp đẽ.
Không ai ngờ rằng một người lính từng trải qua nhiều gian khổ lại trở nên yếu lòng trước con gái mình. Những giọt nước mắt hiếm hoi của người đàn ông từng trải khó khăn chảy ra khi ông lần đầu cảm nhận sự ấm áp của tình cha con thực sự! Bé Thu mong ba mua cho một chiếc lược, và đó trở thành mong muốn duy nhất của người cha. Ông dồn hết tình yêu vào việc tỉ mỉ làm chiếc lược cho con gái. Cuối truyện, hình ảnh ông Sáu trao cây lược cho người bạn để giữ lời hứa cho con thể hiện tình yêu cha con sâu đậm. Chiếc lược ngà còn là biểu tượng của tình cha con đẹp đẽ, là di sản nối kết giữa cái mất mát và sự tồn tại. Dù không chải tóc cho bé Thu, chiếc lược gỡ rối tâm hồn ông Sáu và trở thành biểu tượng tình cảm bất diệt. Truyện tố cáo chiến tranh tàn khốc, gây chia ly và mất mát, nhưng cũng thể hiện sức mạnh, niềm căm thù và sự dũng cảm của những người như Thu, cô giao liên can đảm. 'Chiếc lược ngà' là một câu chuyện đẹp về tình cha con, thành công trong việc xây dựng hình tượng bé Thu và gửi gắm thông điệp nhân văn về tình cảm gia đình, đôi lứa và đồng đội trong thời chiến.