Cảm nhận bức tranh của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa của bài thơ Sang Thu

Đề bài:Cảm nhận về bức tranh thiên nhiên khi chuyển mùa trong bài thơ Sang Thu

Cảm nhận về hình ảnh thiên nhiên khi giao mùa trong bài thơ Sang Thu

I. Cấu trúc Cảm nhận bức tranh thiên nhiên khi chuyển mùa trong bài thơ Sang Thu (Hoàn chỉnh)

1. Bắt đầu:

- Giới thiệu về nhà thơ Hữu Thỉnh và bài thơ Sang Thu
- Tổng quan về hình ảnh thiên nhiên khi chuyển mùa trong bài thơ Sang Thu

2. Phần chính:

a. Tổng quan:

- Bài thơ Sang Thu được viết vào năm 1977, xuất hiện trong tập 'Từ chiến hào tới thành phố'.
- Hữu Thỉnh tận dụng bài thơ để diễn đạt những cảm nhận tinh tế về sự chuyển biến của đất trời khi thu về.

b. Đánh giá hình ảnh giao mùa:

- Những dấu hiệu thu đến:
+ Mùi 'Hương ổi': là dấu hiệu đầu tiên, rõ nét nhất khi trời đất bắt đầu chuyển sang mùa thu.
+ Quả ổi: là biểu tượng thường thấy trong văn hóa Việt Nam, thường đua nhau nở hoa, đậu quả vào mùa thu.
+ Từ 'bỗng' đặt ở đầu câu: thể hiện sự bất ngờ, kỳ diệu của nhà thơ khi gặp những dấu hiệu của mùa thu.
+ 'Gió se lạnh': là làn gió khô ráo, không còn nhiệt độ của mùa hè mà mát dịu, dễ chịu hơn.
+ 'Sương chùng chình': Tấm sương bao phủ từng ngõ nhỏ.
→ Sự xuất hiện đột ngột của những dấu hiệu mùa thu quen thuộc khiến nhà thơ thốt lên: 'Chợt thấy thu về'.

- Biến đổi của bản đồ trời mùa thu:
+ Con sông chảy nhẹ nhàng, êm đềm 'dịu dàng'
+ Bầy chim 'vội vã' bay về phương Nam để tránh khỏi lạnh.
+ Sự đối lập giữa hai từ ngữ 'dịu dàng', 'vội vã': thể hiện sự tương phản của thế giới tự nhiên khi mùa thu đến.
+ Hình ảnh 'bầy mây mùa hạ': là tưởng tượng độc đáo nhất trong bài thơ.

c. Đánh giá nội dung và nghệ thuật:

- Nội dung:
+ Bức tranh mùa thu của đồng bằng Bắc Bộ được thể hiện qua những dấu hiệu và cảnh sắc quen thuộc.
+ Bài thơ là sự thể hiện tình yêu sâu sắc của nhà thơ đối với thiên nhiên.

- Diễn đạt nghệ thuật:
+ Thể thơ với năm chữ linh hoạt, tinh tế.
+ Sử dụng các phương tiện nhân hoá, ẩn dụ, so sánh và liên tưởng một cách khéo léo.
+ Ngôn ngữ thơ đơn giản, gần gũi, hình ảnh thơ phong phú và sâu sắc.
+ Sử dụng từ ngôn rất tinh tế kết hợp với cảm xúc ngỡ ngàng, tạo nên sự đặc sắc cho bài thơ Sang Thu.

3. Kết luận:

Tổng hợp và khẳng định giá trị của bài thơ.

II. Mẫu văn bài viết Cảm nhận bức tranh thiên nhiên khi chuyển mùa trong bài thơ Sang Thu (Hoàn chỉnh)

Hữu Thỉnh, một trong những đại diện nổi bật của văn hóa hiện đại Việt Nam, đã để lại dấu ấn qua nhiều tác phẩm nổi tiếng như: M Vang Chiến Hào, Thư Mùa Đông, Trường Ca Biển,... Tuy nhiên, không thể không nhắc đến bài thơ xuất sắc nhất của ông - 'Sang Thu'. Bức tranh mùa thu đẹp diệu của đất trời, từ hạ sang thu, được ông miêu tả tinh tế trong tác phẩm này.

Bài thơ 'Sang Thu' ra đời năm 1977, xuất hiện trong tập 'Từ Chiến Hào Đến Thành Phố' của Hữu Thỉnh. Tác phẩm chứa đựng những cảm nhận tinh tế về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ đến mùa thu, là tác phẩm đặc sắc của nhà thơ.

Hữu Thỉnh, con người sinh ra và lớn lên ở vùng quê đồng bằng Bắc Bộ, khiến cho mùa thu ở đất Bắc trở nên thân thuộc và gần gũi với ông. Tuy nhiên, khi nhìn thấy những dấu hiệu chớm thu của thiên nhiên đất trời, nhà thơ cũng không khỏi bất ngờ và kinh ngạc:

'Đột nhiên cảm nhận hương ổi
Lướt bên trong làn gió se lạnh
Sương chùng chình qua những ngõ nhỏ
Có lẽ mùa thu đã về'

Hữu Thỉnh tạo nên bức tranh mùa thu tinh tế của thiên nhiên bằng những đường nét bút chấm phá. Ông nhận biết những dấu hiệu mùa thu một cách tinh tế, như mùi 'hương ổi' thoang thoảng trong 'gió se' lạnh, làn sương mờ mịt buổi sớm bao trùm xóm làng. Từ 'bỗng' đặt ở đầu câu thể hiện sự ngỡ ngàng, kinh ngạc khi nhận ra mùi hương ổi đánh thức giác quan nhạy bén. 'Hương ổi' là tín hiệu rõ ràng nhất khi mùa thu bắt đầu. 'Hương ổi' phả vào gió, lan tỏa khắp nơi, báo hiệu sự đến của thu. 'Phả' như một hành động tự nhiên, tình tế của 'hương ổi' khi hòa mình vào gió, mang đến không khí mát mẻ, dịu dàng của mùa thu.

Tín hiệu thứ ba của mùa thu là màn sương mù lan tỏa khắp chốn. Màn sương chậm chạp che phủ những con ngõ nhỏ xung quanh xóm làng. Nhà thơ nhân hoá màn sương như có linh hồn, 'chùng chình' từng bước chậm lại để bao trùm lên khắp xóm làng thân yêu. Màn sương như một dạng linh hồn đang trải qua sự sống động, 'chùng chình' để báo hiệu mùa thu đã về. Tất cả những dấu hiệu quen thuộc kia hiện hữu, khiến nhà thơ kinh ngạc và ngỡ ngàng, thốt lên, tự hỏi

'Hình như thu đã về'

'Hình như' là cảm giác mơ hồ, không rõ ràng. Nhà thơ thảng thốt, ngỡ ngàng trước những biến đổi của đất trời khi thu về, khiến ông không tin vào chính mình và tự hỏi

Tuy nhiên, sau những khoảnh khắc kinh ngạc, bức tranh mùa thu với những sự biến đổi của đất trời hiện hữu rõ ràng hơn:

'Sông giờ trở nên dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã'

Bức tranh thu bây giờ hiện ra trong sự rõ ràng. Dòng sông mùa hạ, một khi cuồn cuộn, giờ đã yên bình, êm đềm hơn. Nó trôi đi nhưng trong sự tĩnh lặng của mùa thu đất trời. Ngược lại, những chú chim bỗng nhiên 'bắt đầu vội vã' bay về phương Nam, tránh cái lạnh của mùa thu. Sự sắp xếp từ láy tượng hình 'dềnh dàng', 'vội vã' tạo ra sự đối lập, làm cho ta cảm nhận được biến chuyển của vạn vật khi mùa thu đến. Mùa thu đặc biệt vì mọi thứ đều chuyển động: sông trở nên 'dềnh dàng', chim lại 'vội vã', màn sương chậm rãi 'chùng chình'. Tất cả chỉ để chờ đón mùa thu!

Tuy nhiên, vẻ đẹp tinh tế nhất, độc đáo nhất trong những biến chuyển của đất trời mùa thu chính là 'đám mây mùa hạ':

'Có bóng mây thu hạ
Vẫn giữ chút nắng vàng'

Bóng mây trên bầu trời vẫn giữ lại chút nắng hạ, như đang giữ gìn những khoảnh khắc ấm áp của mùa hạ. Chúng 'vẫn giữ chút nắng vàng' khiến ta nghĩ rằng có lẽ bóng mây đó còn muốn giữ lại hơi ấm của mùa hạ. Sự liên tưởng của nhà thơ rất độc đáo, tạo nên một không gian tưởng nhớ đặc biệt về mùa hạ.

Đất trời đã bước vào mùa thu. Không gian của mùa hạ đang dần dần thu hẹp. Thế nhưng nơi đâu đó, ánh nắng cuối cùng của mùa hạ vẫn tỏa sáng trong bức tranh:

'Vẫn còn nắng hạ kia
Tiếc nuối hương mưa bay
Dòng sấm giờ trở nên ôn ào
Trên hàng cây già'

Những tia nắng vẫn lấp lánh, những cơn mưa vẫn điểm đều bằng những tiếng sấm, nhưng tất cả đã trở nên nhẹ nhàng, như một bức tranh mùa thu tan biến trong không gian.

Bài thơ Sang thu là hình ảnh nhẹ nhàng nhưng rõ ràng của sự chuyển động của thiên nhiên, đất trời khi mùa hạ chuyển sang thu. Những thay đổi được Hữu Thỉnh ghi lại qua cảm nhận tinh tế, bằng những hình ảnh quen thuộc.

Với thể thơ năm chữ hiện đại và các biện pháp nghệ thuật như nhân hoá, so sánh, ẩn dụ, Hữu Thỉnh đã tạo nên bức tranh giao mùa mới lạ mà vẫn gần gũi. Ngôn ngữ trong thơ giản dị, mộc mạc, gần gũi với mọi người. Hình ảnh thơ sáng tạo, độc đáo với những liên tưởng đặc sắc. Sử dụng từ láy và giọng điệu ngỡ ngàng, ông tạo nên hình ảnh thu bình yên của quê hương Bắc Bộ.

Sang thu của Hữu Thỉnh mang đến cho chúng ta cảm nhận rõ bức tranh giao mùa ở quê hương đẹp đẽ, giản dị và tràn ngập tình thơ. Đây thực sự là một trong những bài thơ mùa thu độc đáo và tuyệt vời nhất trong văn chương Việt Nam.

""""THE END"""---

Bài thơ Mùa Thu tuyệt vời với hình ảnh bắt mắt về sắc thu. Hãy đọc thêm về: Phân tích hai khổ đầu bài thơ Mùa Thu đẹp, Cảm nhận của tôi về bài thơ Mùa Thu, Chất lượng và tầm quan trọng của bài thơ Mùa Thu, Cảm nhận về bức tranh thu trong bài thơ Mùa Thu để hiểu sâu hơn về vẻ đẹp của tự nhiên khi mùa thu bắt đầu được trải nghiệm qua cảm xúc tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh nhé!