Bác Hồ là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Khi Bác ra đi, lòng kính yêu tha thiết và niềm tiếc thương vô hạn của người dân Việt Nam, đặc biệt là những người miền Nam chưa từng gặp Bác, được thể hiện chân thành, cảm động trong bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương.
Lòng kính yêu của nhân dân miền Nam dành cho Bác được thể hiện chân thành qua từng dòng thơ:
Con ở miền Nam đến thăm Lăng Bác
Dòng thơ đầu tiên như một lời tâm sự của một người chiến sĩ, một người con miền Nam sau nhiều năm xa cách, được trở về bên Bác. Một tiếng con nhỏ nhưng đủ thể hiện lòng kính yêu sâu sắc với một vị cha già dân tộc. Tiếng con ấy thật đẹp. Mặc dù chưa từng gặp Bác, nhưng tác giả cũng như nhân dân miền Nam vẫn nhận ra công lao to lớn của Bác và tình cảm của Bác dành cho miền Nam. Chính vì vậy, bằng cách ẩn dụ một cách chân thành, tác giả đã so sánh Bác với mặt trời, một mặt trời thứ hai, rực rỡ:
Mỗi ngày mặt trời lên trên lăng
Nhìn thấy một mặt trời đỏ lửa trong lăng.
Hoặc như:
Bác nằm trong giấc ngủ yên bình
Dưới ánh trăng sáng dịu hiền
Rất nhẹ nhàng, sự kính trọng và tình yêu thương của tác giả đối với Bác đến mức không nghĩ rằng Bác đã ra đi mà chỉ nghĩ Bác đang ngủ, yên bình dưới ánh trăng sáng dịu hiền. Nhưng dù vậy, sự thật là Bác đã ra đi. Nghĩ đến điều đó, Viễn Phương cảm thấy đau đớn: Đau như thấu xương tủy! Mất đi một người thân thương, luôn là nỗi đau xót xa, ở đây, mất đi người cha già, tác giả cảm thấy đau đớn thấu tận trái tim. Tình cảm ấy dành cho Bác thật lớn lao, sâu sắc.
Nhưng còn hơn thế, niềm xúc động và lòng thành kính của tác giả đã biến thành ước mơ thổ lộ:
Muốn hóa thành chim hót vang quanh lăng Bác
Muốn trở thành đoá hoa toả hương đâu xa
Có vẻ như tác giả mong muốn có một điều kỳ diệu để trở thành những thứ mà Bác yêu thích nhất xung quanh lăng. Một con chim bé nhỏ, một đoá hoa góp phần tô điểm cho nơi Bác an nghỉ. Ngay từ câu đầu tiên của tác phẩm, chúng ta đã gặp dòng thơ:
Ôi! Hàng tre xanh mướt Việt Nam
Hàng tre Việt Nam kia, biểu tượng cho lòng trung thành của người dân Việt Nam luôn ở bên Bác, không bao giờ xa cách. Tác giả cũng như vậy, những người con phương Nam cũng như vậy, muốn biến thành cây tre để góp phần vào hàng tre Việt Nam, để lan tỏa bóng dáng dịu dàng bên Bác. Thật là sâu sắc, chân thành. Cũng như sự sâu sắc, chân thành trong tình yêu của tác giả khi phải rời xa Bác trước đó:
Mai về miền Nam, lòng xót thương rơi nước mắt
Âm thanh của sự thương xót là điều cảm động và đau lòng đối với Bác. Tình cảm mà tác giả và hàng triệu người dân miền Nam dành cho Bác thật chân thành nhưng cũng đơn giản quá.
Chỉ với vài dòng thơ ngắn ngủi, nhưng đã đủ để phản ánh lòng kính yêu vô hạn của nhân dân miền Nam dành cho Bác. Tình yêu này sâu sắc, thiết tha, lớn lao không khác gì trái tim của Bác.