Cảm nhận đặc sắc về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh

Đề bài: Cảm nhận về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh

3 bài văn mẫu Cảm nhận về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh
 

1. Cảm nhận về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh, mẫu số 1:

Lâu nay, chúng ta đã hiểu rõ về vẻ đẹp của thơ trong sáng và đầy cảm xúc của Xuân Quỳnh. Tiếp tục hành trình với Tiếng gà trưa, chúng ta lại một lần nữa bắt gặp những cảm xúc đặc biệt này. Bài thơ là bức tranh chân thật về tình yêu quê hương, đất nước, được nhà thơ biểu đạt qua hình tượng tiếng gà trưa. Đó là âm thanh gọi về những kí ức, những cảm xúc tận cùng và nơi bình yên cho tâm hồn con người.

Tiếng gà trưa là âm thanh giản đơn, quen thuộc của làng quê Việt. Nó hồi sinh cuộc sống bình yên, niềm vui lao động, ấm áp của những người nông dân sau những ngày làm việc chăm chỉ. Xuân Quỳnh đã làm mới thứ âm thanh ấy bằng cảm xúc mới, đầy nồng nàn, khiến nó trở nên thiêng liêng hơn trong những hồi tưởng về người lính chiến đấu. Nó như một đoạn hồi ức, làm sống lại những khoảnh khắc đẹp đẽ trong ký ức của người lính. Tiếng gà trưa là tiếng gọi của quê hương, gia đình, xóm làng, rơi vào trái tim người lính, trở thành nguồn động viên mạnh mẽ cho họ.

'Vang...vang tiếng trống ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bước chân đỡ mệt
Nghe hồi tưởng về tuổi thơ'.

Khi đến câu thơ thứ hai trong hai mươi sáu câu thơ, Tiếng gà trưa lại vang lên ba lần, âm thanh ấy hồi tưởng về những kí ức đáng quý. Xa xa tiếng gà trưa vang lại, người chiến sĩ hồi tưởng về bà thân yêu, đang chăm sóc từng quả trứng hồng. Những quả trứng hồng, đàn gà sum sê đông đúc.

'Tiếng gà trưa
Tổ rơm hồng trứng nâu
Con gà mái mơ đẹp
Đằng sau hoa trắng
Con gà mái vàng rực
Lông óng ánh màu nắng.'

Tuyển chọn những bài viết Cảm nhận về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh

Tiếng gà trưa vang lên trong làng nhỏ, người lính hồi tưởng về người bà thân thương. Tuổi thơ bên bà là một kho tàng kí ức, những trò hiếu kỳ, sự tò mò của đứa trẻ quan sát con gà đẻ trứng. Bị bà mắng, sợ mặt bị trách oan, trong trái tim đầy lo lắng:

'Tiếng gà trưa
Tiếng bà la mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này đôi khi
Cháu nhìn gương soi mặt
Lòng trẻ con lo lắng
Khi gió đông về
Bà lo đàn gà ốm
Mong trời đừng sương gió
Để cuối năm bán gà
Cháu được áo mới.'

Nổi bật trong những câu thơ đó là hình ảnh người bà chân thành, dành tình thương cho cháu. Bà luôn quan tâm, hy sinh và mệt mỏi để có được đàn gà tốt, giúp cháu có những bộ quần áo mới, dù nhỏ nhưng ý nghĩa lớn. Đoạn thơ giản dị nhưng gần gũi, chi tiết miêu tả liên quan đến quê hương làng xóm, đồng thời là những ký ức không bao giờ phai nhạt trong trí trẻ thơ. Nỗi lo của bà rất xúc động, đàn gà có thể chết nếu sương muối đọng đêm lạnh và cháu lại không có quần áo mới.

'Ôi chiếc quần chéo gút,
Chân rộng dài lau sạch đất
Chiếc áo bên cạnh trúc màu
Qua lại nghe sột soạt'

Cháu sẽ khắc sâu trong trí nhớ mỗi khi đàn gà được bán, bà lại đi chợ lựa cho cháu những bộ quần áo tuyệt vời. Tình cảm yêu thương ấm áp của bà luôn dành hết cho cháu, cho con. Quãng thời gian thơ ấu bên bà là khoảnh khắc đầy kỷ niệm khó phai.

Lần thứ tư, tiếng gà trưa lại vang lên. Tiếng gà gọi về những ước mơ của người lính trẻ.

'Tiếng gà trưa

Âm thanh rộn ràng của tiếng gà trưa, giản dị nhưng thiêng liêng, kích thích tình cảm đẹp trong tâm hồn người lính hành quân. Tiếng gà trưa không chỉ là âm thanh của một con vật, mà là lời gọi của tuổi thơ, của tình yêu hồng, là những giai điệu của ký ức trong trẻo. Nó hiện diện, vẫn vọng mãi trong trái tim nhà thơ, trong những giấc mơ hồn nhiên. Âm thanh ấy đã chìm sâu vào tiềm thức của đứa cháu nhỏ, ngọt ngào và xúc động vì nó liên quan đến tình yêu thương cao quý. Đó là lý do tại sao đứa cháu quyết tâm sống trọn đời mình:

'Cháu bước vào trận chiến hôm nay
Vì tình yêu quê hương thân thương
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, vì bà
Vì tiếng gà cất lên
Trứng hồng của tuổi thơ.'

Điệp từ 'vì' được nhấn mạnh với 4 lần lặp, là sức mạnh đẩy đưa người chiến sĩ vào cuộc chiến đấu. Đó là vì tình yêu quê hương, vì xóm làng quen thuộc nơi chôn rau cắt rốn của tuổi thơ. Đất nước, quê hương vô cùng rộng lớn, nhưng chỉ tồn tại mãi trong dáng bà thầm lặng hi sinh, gắn với âm thanh của tiếng gà trưa quen thuộc. Ha tiếng 'bà ơi' vang lên nghe mới tha thiết mà đằm thắm làm sao, nó vừa xúc động thiêng liêng, vừa bỏng sôi mãnh liệt. Giống như nó được chực trào ra từ tận đáy lòng thổn thức không thể kìm lòng. Tiếng gà cũng là tiếng gọi thân yêu của bà, của mẹ, của quê hương. Tiếng gọi thân yêu ấy như là niềm tin cho người chiến sĩ trong cuộc chiến đấu bảo vệ quê hương yêu dấu. Cảm nhận được tình cảm sâu sắc từ tuyến đầu đến phương hậu, cuộc kháng chiến gian khổ có thể làm mệt mỏi, bom đạn có thể hủy diệt mọi thứ, nhưng những ký ức về bà, những kỷ niệm ấu thơ và tiếng gà trưa vẫn luôn sống mãi, vẫn tỏa sáng trong trái tim người.

Bài thơ 'Tiếng gà trưa' như một nốt trầm sâu lắng, đậm chất da diết của người lính trên bước đường hành quân đầy khó khăn. Nhưng tiếng gà ấy không chỉ là tên gọi khác của ký ức, của hồi ức, của tình bà cháu thiêng liêng và vĩnh cửu. Bằng cách sử dụng điệp từ một cách linh hoạt, với những hình ảnh giản dị nhưng xúc động, Xuân Quỳnh đã chuyển tải đầy đủ tâm huyết của mình đến độc giả.

"""""-KẾT THÚC PHẦN 1"""""-

Dưới đây là phần Đánh giá về bài thơ Tiếng gà trưa phần kế tiếp, học sinh hãy sẵn sàng trả lời các câu hỏi trong SGK, Lập bài Soạn về Tiếng gà trưa và tiếp theo là phần Soạn bài Điệp ngữ để nâng cao kiến thức môn Ngữ Văn lớp 7.

2. Đánh giá về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh, mẫu số 2:

Theo dòng thời gian, mọi thứ luôn trải qua sự biến đổi theo quy luật của thời gian, nhưng có một điều vĩnh viễn không thay đổi - đó là những cảm xúc từ ký ức tuổi thơ mà mỗi người đều trải qua. Đối với những chiến sĩ trong bài thơ 'Tiếng gà trưa' của Xuân Quỳnh, ký ức ấy là tiếng gà 'cục...cục tác cục ta' từ những năm tháng thanh xuân bên người bà thân yêu. Từ tình cảm mặn nồng và yêu thương bà, người đọc có thể cảm nhận sâu sắc tình yêu đối với quê hương và đất nước mà nhà thơ muốn truyền đạt.

Bài thơ được sáng tác vào năm 1968, thời kỳ đầu của cuộc chiến tranh khốc liệt chống lại quân Mỹ và gian khổ. Trong bối cảnh đó, nhà thơ đã lựa chọn một khung cảnh đặc biệt để làm nổi bật cảm xúc:

Trên hành trình xa xôi của quân đội, bước chân dừng lại bên xóm nhỏ, tiếng gà vang lên như một ký ức thuở ấu thơ: 'Cục... cục tác cục ta'.

Như một câu chuyện về hành trình đầy cảm xúc, trên đường đi, khi ngang qua một xóm nhỏ, tiếng gà vang lên, như làm sống lại những kí ức rộn ràng trong tâm trí. Tiếng gà vang lên, và ngay lập tức:

Nghe xao động dưới nắng trưa
Nghe bàn chân nhẹ nhàng đỡ mệt mỏi
Nghe gọi về những thời kỳ tuổi thơ hồn nhiên.

Bài viết về cảm nhận về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh

Từ 'nghe' được lặp lại ba lần như làm bùng cháy cảm xúc bâng khuâng, không lời. Tiếng gà, như một lực lượng mạnh mẽ, khiến cho nắng phải xao động, hoặc có lẽ đó là trái tim con người xao động, khiến cho nắng như chuyển động. Chỉ cần bắt gặp tiếng gà, mệt mỏi trên con đường hành quân dường như tan biến, nhường chỗ cho những kí ức ấu thơ đi theo tiếng gà ùa về. Mọi hình ảnh của tuổi thơ như hiện lên trong tâm trí tác giả:

Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những quả trứng
Gà mái mơ hoa trắng đốm
Gà mái vàng lông óng như màu nắng
Tiếng gà trưa
Như tiếng bà vẫn mắng:
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Những kí ức của tuổi thơ bên bà là những con gà mái mơ với 'hoạ đốm trắng' và 'lông óng như màu nắng'. Những hình ảnh như tiếng bà mắng khi nhìn gà đẻ sẽ lang mặt đều là những bức tranh không thể phai nhòa trong ký ức của Xuân Quỳnh. Kỉ niệm ấy còn là tình cảm chắt chiu thầm kín của bà:

Tiếng gà trưa
Tay bà khéo léo soi trứng
Chăm sóc từng quả cẩn thận
Cho con gà mái ấp

Hình ảnh của người bà 'tay khéo soi trứng' rất đẹp, hiền lành, là hình ảnh của một người bà chu đáo, chăm sóc cho đàn gà đẻ trứng và đồng thời lo lắng cho gia đình thân yêu.

Mỗi năm trôi qua
Khi gió mùa đông về
Bà lo đàn gà trông
Mong trời đừng có sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu có áo mới quần mới
Ồ, chiếc quần chéo màu gạch
Ống rộng vuốt nhẹ đất
Chiếc áo thoải mái bay
Khi đi nghe tiếng sột soạt

Tất cả niềm hi vọng của bà đều đặt vào đàn gà. Bà lo sợ trời mùa đông có sương muối, ảnh hưởng đến đàn gà. Chỉ mong cuối năm bán gà để có tiền mua quần áo mới cho cháu. Hình ảnh những chiếc quần áo mới đổi lấy từ bán gà, những chiếc quần chéo màu gạch rộng vuốt nhẹ đất, và chiếc áo thoải mái bay khi đi, là biểu tượng của tình cảm thân thương và tâm huyết của người bà dành cho cháu. Tình cảm ấy luôn ẩn sau tiếng gà trưa:

Tiếng gà trưa
Mang theo bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về mơ mộng
Giấc ngủ tràn ngập hồng sắc trứng

Và từ tình cảm gia đình cụ thể, Xuân Quỳnh đã tổng hợp thành tình yêu lớn lao đối với tổ quốc:

Cháu bước vào chiến trận
Vì tình yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thương
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ

Ta cảm nhận tâm trạng của người lính, họ mang theo kí ức về tuổi thơ, khiến cho con đường hành quân trở nên đầy nhiệt huyết. Xuân Quỳnh nhấn mạnh rằng mục đích chiến đấu ngày hôm nay là vì tổ quốc, vì bà, và vì những kỉ niệm hồn nhiên của tuổi thơ. 'Ổ trứng hồng tuổi thơ' không chỉ là biểu tượng của quá khứ, mà còn là biểu tượng của sự bình yên bị đe dọa khi giặc Mĩ xâm nhập. Nhà thơ khẳng định rằng họ chiến đấu để bảo vệ quê hương, bảo vệ bình yên cho mọi gia đình trên đất nước.

Bài thơ bằng ngôn từ giản dị nhưng sâu sắc, làm cho chúng ta hiểu rõ tình cảm thân thiết giữa hai thế hệ trong gia đình, hòa quyện trong tình yêu quê hương.

3. Nhận định về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh, mẫu số 3:

Xuân Quỳnh (1942-1988) - nhà thơ tài năng với những tác phẩm nổi bật như Thuyền và biển; Sóng; Tiếng gà trưa... thể hiện sự nồng nàn và đầy thương yêu trong hồn thơ. Bài thơ Tiếng gà trưa được sáng tác trong giai đoạn đầu của cuộc chiến chống Mỹ. Tiếng gà trưa là âm thanh gắn liền với quê hương, gia đình, và làng xóm, đặc biệt là trong trái tim của người lính ra trận, trở thành điểm đến tinh thần cho họ.

Tiếng gà nhà nào nhảy ổ cục... cục tác cục ta vang lên từ xóm nhỏ. Âm thanh giản dị của tiếng gà là nguồn cảm hứng quen thuộc từ thời thơ ấu đến nay trong làng quê. Đối với người lính, âm thanh quen thuộc này mang đến những cảm xúc sâu sắc. Nó làm rơi vào trái tim anh những cảm nhận của tuổi thơ đẹp đẽ, giúp bước chân anh nhẹ nhàng hơn, và kích thích tình cảm hồn nhiên:

Cục... cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Trong đoạn thơ thứ hai, giữa hai mươi sáu câu thơ, âm thanh của Tiếng gà trưa lặp lại ba lần, hồi sinh những kỷ niệm quý giá. Tiếng gà trưa vọng lên xa, nhắc nhở người chiến sĩ về người bà thân yêu, những quả trứng hồng chăm sóc từng chi tiết. Trong khung cảnh đó, đàn gà nhiều màu sắc và lứa gà đa dạng nổi bật:

Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng.

3. Nhận xét về bài thơ Tiếng gà trưa mới nhất:

Trong bức tranh gà mà Xuân Quỳnh mô tả, ê rơm vàng ốc những quả trứng hồng, con gà mái mơ với bộ lông đa dạng theo nhiều màu sắc - đen, trắng, hồng... như một tác phẩm nghệ thuật. Bóng vàng rực rỡ của con gà mái vàng, lông óng lên như màu nắng, bà và cháu vừa tung những hạt gạo, những hạt cơm cho đàn gà ăn, quan sát chúng nhặt thóc quanh sân. Cháu và bà đếm số lượng chú gà trong khu vườn nhỏ của gia đình.

Tiếng gà trưa vang lên tại xóm nhỏ, khiến người chiến sĩ nhớ về người bà thân yêu. Tuổi thơ bên bà chứa đựng biết bao kỷ niệm đáng nhớ, với tính hiếu kỳ và lòng tò mò của trẻ nhỏ quan sát con gà đẻ trứng. Bị bà mắng, cháu sợ mặt lang lên, trong lòng trẻ thơ nảy sinh nỗi lo lắng:

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Không thể quên hình ảnh của bà tận tâm, khom tay soi trứng... bà 'tận tảo' 'chắt chiu' từng quả trứng hồng cho con gà mái ấp. Đồng thời, cháu nhớ đến những nỗi lo lắng của bà khi mùa đông đến:

Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới.

Đoạn thơ nghe giản dị mà thật gần gũi, chi tiết tác giả miêu tả chặt chẽ với quê hương làng xóm, là những kỉ niệm không bao giờ phai nhạt trong tâm trí trẻ thơ. Nỗi lo của bà cảm động xiết bao, đàn gà có thể bị chết nếu sương muối giá lạnh và cháu bà chẳng được may áo mới.

Ôi cái quần chéo go,
Ống rộng dài quết đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt

Cháu luôn nhớ sau mỗi lần bán gà, bà lại ra chợ chọn mua cho cháu bộ quần áo đẹp. Tình cảm yêu thương nồng hậu của bà luôn dành trọn cho cháu, cho con. Tuổi thơ bên bà là quãng đời đầy những kí ức khó quên.

Lần thứ tư Tiếng gà trưa lại vang lên. Tiếng gà gọi về những giấc mơ của người lính trẻ.

Tiếng gà trưa
Đem theo bao nhiều hạnh phúc
Đêm cháu về, giấc ngủ hồng sắc trứng.

Âm thanh xao lạc của tiếng gà trưa, bình dị và thiêng liêng, như làn hơi ấm từ quê hương, từ đất mẹ thân yêu.

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ

Trong bài thơ, ba câu thơ tuyệt vời: ổ rơm hồng những trứng; giấc ngủ hồng sắc trứng; ổ trứng hồng tuổi thơ - đều nói về hạnh phúc của tuổi thơ, hạnh phúc của gia đình làng xóm. Hình ảnh người bà hiện lên trong tâm trí người chiến sĩ hành quân làm trái tim tràn đầy vẻ đẹp. Lưu Trọng Lư khi nghe 'Xao xác gà trưa gáy não nùng' đã nhớ về nụ cười đen nhánh, màu áo đỏ của mẹ hiền đã đi xa. Bằng Việt khi xa quê nhớ về quê hương qua hình ảnh người bà kính yêu. Tiếng tu hú kêu gọi hè về, nhớ bếp lửa ấm áp với bà nhen nhóm sớm hôm. Bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh đánh thức ký ức về người bà qua âm thanh xao xác của gà trưa.

Bài thơ Tiếng gà trưa là một tác phẩm ngọt ngào, đầy cảm xúc. Tiếng gà không chỉ là âm thanh quen thuộc, mà còn là sự gọi nhớ của bà, mẹ, và quê hương. Tiếng gọi đó như niềm tin, động viên cho người chiến sĩ trong cuộc chiến đấu bảo vệ đất nước thân yêu.

"""""HẾT"""""-

Để củng cố hiểu biết về bài thơ Tiếng gà trưa, các em có thể tham khảo thêm các văn bản như: Soạn bài Tiếng gà trưa, Phân tích bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh, Cảm nhận về tình cảm bà cháu trong bài thơ Tiếng gà trưa, Phân tích khổ thơ đầu tiên của bài thơ Tiếng gà trưa.