1. Bài mẫu số 1
2. Bài mẫu số 2
3. Bài mẫu số 3
Đề bài: Cảm nhận sâu sắc về cuộc đời nhà văn Nguyễn Đình Chiểu
3 bài viết xuất sắc về cuộc đời của nhà văn Nguyễn Đình Chiểu
1. Bài mẫu số 1: Cảm nhận sâu sắc về cuộc đời nhà văn Nguyễn Đình Chiểu
Với tư cách là một nhà thơ, sự sâu sắc và thâm thúy trong tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu không chỉ là lời khen, mà còn là biểu hiện của lòng trung thành với đạo lý, văn hóa Việt Nam.
NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU, biểu tượng của tinh thần Việt trong những thời kỳ khó khăn, chứa đựng sự đau thương của dân tộc. Dù mù lòa và gặp nhiều khó khăn, ông đã chọn con đường viết văn để góp phần vào sự nghiệp bảo vệ quê hương.
Trên khía cạnh văn hóa, Nguyễn Đình Chiểu được coi là người Việt trân trọng đạo lý, tận tâm với nhân loại, và mang đậm bản sắc dân tộc. Ông có tư duy rõ ràng, không ngần ngại hy sinh vì người khác và sẵn sàng đối mặt với khó khăn, nghèo đói mà không ái ngại danh lợi hay sức mạnh.
Với đủ vai trò xã hội và sứ mệnh như nhà thơ, nhà giáo, bác sĩ, công dân, và chiến sĩ yêu nước, Nguyễn Đình Chiểu vẫn giữ vững tinh thần và hoàn thành xuất sắc mọi trách nhiệm. Cuối đời, ông để lại một tấm gương sống sáng tạo và đẹp đẽ như một bài học về cuộc sống trong sạch và tuyệt vời:
'Cuộc đời có thể che phủ bởi bóng tối
Thực tâm hãy là một tấm gương rạng ngời'
Con người có thể chịu ảnh hưởng của môi trường, nhưng nhân cách không chỉ là sản phẩm đơn thuần của hoàn cảnh. Ngày nay, như cụ Nguyễn Du đã từng nói: 'Dù thế gian có khó khăn đến mấy, nhân đức vẫn chiến thắng'.
Nhân cách của Nguyễn Đình Chiểu là một minh chứng sống động về tính năng động của con người. Dù cuộc đời gặp nhiều thử thách, nhưng ông không bao giờ từ bỏ trước số phận. Sự kiên cường trước gian nan chính là biểu hiện của tâm hồn văn hóa và nhân cách cao đẹp của Nguyễn Đình Chiểu.
Trong vai trò nhà thơ, sự sâu sắc và thâm thúy trong tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu là điều đáng chú ý. Ông không ngần ngại khen chê một cách rõ ràng và minh bạch, tuân theo chuẩn mực văn hóa Việt Nam. Nhà thơ mù lòa này là một trong những người đầu tiên đặt ra thông điệp lên án hành động phản văn hóa của thực dân xâm lược. Về tội ác hủy diệt cuộc sống yên bình của nhân dân, ông miêu tả:
'Những gia đình bị bỏ rơi, trẻ em môi máu chạy trốn
Như chim non lạc mẹ, tự do chưa kịp nếp cánh'.
Với hành động xâm lược, hủy diệt văn hóa, thực dân đã phá hủy tài sản và di sản văn hóa quý giá của nhân dân Việt Nam. Nguyễn Đình Chiểu lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ:
'Sông Bến Nghé đựng bao nỗi lòng
Đồng Nai chứng kiến lịch sử gian truân'.
Tài sản tích góp là kết quả của đời sống lao động đầy sáng tạo và khó nhọc. Tranh ngói không chỉ là biểu tượng của sự nghiệp lớn mà còn là ngôi nhà của nền văn hóa lâu dài, được xây dựng bởi tinh thần và trí tuệ của nhiều thế hệ. Trong thời kỳ đất nước đối diện với nguy cơ lâm nguy, Nguyễn Đình Chiểu không chấp nhận sự đầu hàng và phản bội. Ông từ chối và khinh miệt những kẻ hèn nhát, phản văn hóa:
'Dám dẫm bằng danh đẹp phai
Đứt ruột non xanh rụng rơi làm sao!'.
Nguyễn Đình Chiểu coi trọng ngòi bút như một vũ khí chiến đấu. Ông chỉ trích gay gắt những người viết lá cải và phản quốc, như kẻ thù Tôn Thọ Tường giả vờ làm văn sĩ. Cụ viết:
'Ngày nay, nơi tập trung nhóm văn chương
Giống như vóc dê, da cọp, nặng trĩu thực hư'.
Các tác phẩm văn học của Nguyễn Đình Chiểu vẫn đọng mãi trong lòng nhân dân. Nhân vật anh hùng của ông mang đậm lối sống anh hùng, trọng công bằng và đạo lý xã hội, đánh giá cao con người và ghét bỏ bất công. 'Hào khí Đồng Nai' hiện diện rõ trong các nhân vật của ông, từ Lục Vân Tiên đến những nghĩa sĩ kháng Pháp. Truyện thơ Lục Vân Tiên trở thành di sản dân gian với các biểu diễn như nói thơ, hát hò, và ca cả trong sinh hoạt văn hóa quần chúng. Đề tài của Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga ngày nay còn được thể hiện trong nhạc kịch, phim truyện, và các sáng tác hiện đại. Một thế kỷ qua, tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu vẫn là nguồn cảm hứng và sống động trong văn hóa nhân dân.
Là một nhà giáo, Nguyễn Đình Chiểu dành đời mình để giáo dục thế hệ trẻ. Ông truyền đạt tri thức về đạo lý truyền thống và nhân cách kỳ cựu của người Việt. Hào khí Đồng Nai, biểu tượng văn hóa của miền Nam, được nuôi dưỡng và phát huy nhờ công tri của những người thầy đầy tâm huyết, trong đó có Nguyễn Đình Chiểu. Ông học từ nhà giáo Võ Trường Toản, một nhà giáo nổi tiếng về giáo dục tri ngôn, nuôi dưỡng tinh thần và phẩm chất của học trò. Trong dòng họ, Võ Trường Toản là thầy của Nghè Chiêu, và Nghè Chiêu là thầy của Nguyễn Đình Chiểu.
'Võ Trường Toản dạy Nghè Chiêu.
Nghè Chiêu là thầy dạy Nguyễn Đình Chiểu.'
Từ trường Hòa Hưng của Võ Trường Toản, tinh thần của các nhà văn thơ đời trước và đồng thời với Nguyễn Đình Chiểu luôn đầy 'hơi chính khí'. Kẻ sĩ Gia Định là kết quả của phong cách giáo dục xuất sắc của ông thầy, người đã dạy nên những học trò nổi tiếng hơn chính mình.
Thầy Đồ Chiểu tiếp tục dạy học trò theo phong cách đó.
Nhiều thế hệ môn sinh của Đồ Chiểu thu nhận giáo dục của thầy với ý chí mạnh mẽ, tinh thần kiên trì để trở thành 'trang dẹp loạn', điều mà cụ Đồ Chiểu luôn ao ước. Từ Nhiêu Đẩu, Nhiêu Gương ở Mỏ Cày cuối thế kỷ XIX đến các trí thức Nho học Lê Văn Đẩu, Trần Văn An, Huỳnh Khắc Mẫn ở Ba Tri nửa đầu thế kỷ XX, tất cả là những thế hệ môn sinh tràn đầy nhiệt huyết, mang theo dấu ấn của giáo dục của Nguyễn Đình Chiểu.
Nhân cách của nhà giáo Nguyễn Đình Chiểu đã có ảnh hưởng sâu rộng đến vùng đất Bến Tre và xa hơn. Là đất anh hùng, nơi đã sinh ra nhiều nhân vật anh hùng tham gia vào cuộc chiến tranh cứu nước. Nói về đất Bến Tre cũng chính là nói về quê hương của cụ Đồ Chiểu, nơi duy trì và truyền thống văn hóa Việt Nam. Nguyễn Đình Chiểu là biểu tượng và người có công bảo vệ, kế thừa những giá trị tốt đẹp nhất của truyền thống văn hóa ấy cho thế hệ sau.
Nguyễn Đình Chiểu là một bác sĩ tài năng, một lương y hiểu biết sâu rộng về y học phương Đông và y học truyền thống Việt Nam, không chỉ trong lĩnh vực y thuật mà còn trong lĩnh vực đạo đức, với tư duy rằng y đạo của ông chủ yếu là đạo làm người và đạo làm bác sĩ cứu người. Tác phẩm cuối đời của ông, 'Ngư Tiều y thuật vấn đáp', là một tác phẩm giáo dục về cách sống và cách hành nghề y thuật để cứu người. Tư tưởng chủ đề của tác phẩm là yêu nước và yêu thương con người:
'Xưa nói quốc thử lời khen phải
Giúp sống dân ta trọn lẽ trời'
Giáo sư Lê Trí Viễn, trong lời tựa của cuốn sách 'Ngư tiều y thuật vấn đáp' năm 1982, viết: 'Y thuật của ông là sự kết hợp của kiến thức y học trong hàng trăm cuốn sách suốt mấy thế kỷ. Tư tưởng yêu nước của ông không chỉ mang tính cá nhân của một con người trong một đời người mà còn có chiều sâu lịch sử của dân tộc suốt hàng ngàn năm. Tất cả đã hòa quyện thành một nguyên tắc hồi sinh sức khỏe, một triết lý sống, một con đường phù hợp cho những người yêu nước thông thường trong bối cảnh quê hương đang đối mặt với địch: giữ vững tinh thần không bỏ phục vụ kẻ thù, thực hiện công việc có ý nghĩa vừa giúp dân, vừa giúp nước...'.
Với lương y Nguyễn Đình Chiểu, y đạo là nhân đạo, và chủ nghĩa nhân đạo của ông chính là chủ nghĩa nhân đạo nhân dân, gần gũi với chủ nghĩa nhân đạo của cộng sản:
'Người đau khổ như ta đau
Phương nào cứu chữa, nhanh chóng lành mạnh.
Kẻ ăn mày cũng sanh đẳng
Bệnh vẫn được chữa trị miễn phí cho người nghèo'.
Danh dự của ông Đồ Chiểu không chỉ là trong lĩnh vực y học, khi ông ra đi, nhiều bệnh nhân vẫn nhớ đến lòng nhân ái của ông, nhiều người từ xóm láng giềng đến xin để giúp tang lễ của ông như là con cháu trong gia đình.
Kỳ Nhân Sư, biểu tượng lý tưởng trong tác phẩm 'Ngư Tiều y thuật vấn đáp' của Nguyễn Đình Chiểu, đã tự tước mắt mình để gìn giữ chính nhân đạo và y đạo, không để nghề y phục vụ cho kẻ thù của tổ quốc và nhân dân. Hình ảnh cao quý của Nguyễn Đình Chiểu vẫn được thể hiện rõ trong các thế hệ bác sĩ sau này, với tinh thần từ thiện, không chỉ xem nghề y là cách kiếm lời từ đau khổ của bệnh nhân.
Nguyễn Đình Chiểu, qua thơ, thể hiện tình yêu nước, lòng thương dân và sử dụng thơ làm vũ khí chống giặc. Trong vai trò là ông Đồ giáo dục, ông không ngừng làm việc để nuôi dưỡng 'hào khí Đồng Nai,' bảo tồn bản sắc văn hóa Việt Nam giữa thời kỳ khó khăn. Làm thầy thuốc, Nguyễn Đình Chiểu chấp nhận đạo lý cứu người, không chỉ làm nghề vì lợi ích cá nhân mà còn vì mục tiêu từ thiện. Ông thực sự là một người trí thức có lối sống đúng đắn và biết trân trọng phẩm giá của con người, giữ vững tiết tháo của một người sĩ tử.
Với cuộc đời và sự nghiệp đầy ý nghĩa, Nguyễn Đình Chiểu đã góp phần quan trọng làm phong phú đời sống văn hóa dân tộc qua những khó khăn và thử thách. Nhân dân tôn kính và trân trọng ông như một nhà văn hóa xuất sắc, là người có đóng góp lớn cho sự sáng tạo và lịch sử của dân tộc.
Trải qua đề số 3 trong bài làm văn lớp 11, cảm nhận sâu sắc về cuộc đời nhà văn Nguyễn Đình Chiểu, em có thể tham khảo thêm các ý như: So sánh tài sắc của Thúy Vân và Thúy Kiều như trong đoạn trích 'Đầu lòng hai ả tố nga... Tường đông ong bướm đi về mặc ai' (Nguyễn Du, Truyện Kiều), 'Nguyễn Khuyến và Tú Xương chia sẻ niềm tâm sự giống nhau nhưng có sự khác biệt về giọng thơ'. Hãy làm rõ ý kiến trên và thêm ý như Vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu, được Mytour tuyển chọn và giới thiệu.
2. Bài mẫu số 2: Cảm nhận sâu sắc về cuộc đời nhà văn Nguyễn Đình Chiểu
Nguyên Thủ tướng Phạm Văn Đồng từng diễn đạt về cuộc đời và thơ của Nguyễn Đình Chiểu như một điều 'Trên trời có vì sao có ánh sáng đặc biệt'. Điều tạo nên ấn tượng sâu nhất về cuộc đời ông có lẽ là tấm gương của một con người nghị lực và đạo đức. Ông là chiến binh dũng cảm, sống chân thành và đầy nghị lực. Một nhân vật luôn đứng vững trên lẽ phải, luôn chiến đấu vì nhân dân và trở thành tấm gương đáng kính trong lòng mọi người.
Nguyễn Đình Chiểu sinh năm 1822, qua đời năm 1888, tên thường gọi Đồ Chiểu. Là người học rộng tài cao, từng đỗ tú tài. Năm 1847, ông ra Huế chờ thi khoa Kỉ Dậu 1849, nhưng trớ trêu mẹ ông mất. Vì thương mẹ, ông đã khóc đến mù lòa. Pháp chiếm Gia Định, ông về Ba Tri, Bến Tre. Vẫn dạy học và làm thuốc, ông liên kết với nhóm nghĩa binh chống Pháp. Mù mắt nhưng ông tích cực sử dụng văn chương kêu gọi lòng yêu nước.
Nguyễn Đình Chiểu, con người trọng đạo lý, sống nặng tình, giữ bản sắc dân tộc và yêu ghét rõ ràng. Ông sẵn sàng hi sinh vì cứu người, không màng danh lợi. Ông là tấm gương nghị lực, dùng văn chương để đánh giặc, ngôn từ là vũ khí sắc bén.
Cụ Đồ Chiểu là tên đã góp phần lớn trong giáo dục, hình ảnh thầy giáo trọn đời, tâm huyết với môn sinh. Bài giảng đạo lí của ông là hình ảnh của một kẻ sĩ. Ông cống hiến cho y học, là thầy thuốc giỏi. Ngư Tiều y là tác phẩm dạy đạo làm thầy thuốc cứu người và đạo làm người.
Cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương sáng chói. Thơ văn của ông thể hiện lòng yêu nước, yêu thương con người:
' Xưa rằng quốc thử lời khen phải
Giúp sống dân ta trọn lẽ trời'
Đọc những bài thơ yêu nước của ông, lòng cháy bỏng hồi sinh thời kỳ chống Pháp, niềm kiêu hãnh bền bỉ của nhân dân miền Nam.
Qua văn tế, ông ca ngợi sĩ phu, nông dân chống giặc, tấm lòng trung nghĩa. 'Văn tế nghĩa Cần Giuộc' - áng văn bi tráng, sống mãi trong lịch sử chống xâm lược. 'Lục Vân Tiên' - trường ca tôn vinh chính nghĩa, khám phá giá trị đạo đức, tình thương lẫn nhau giữa con người.
Thủ tướng Phạm Văn Đồng nhận xét: 'Trên trời có những vì sao ánh sáng khác thường, văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu cũng vậy'. Ông thể hiện tinh thần quyết liệt, chống lại ác, tôn vinh những tấm gương cao đẹp như Vân Tiên, Hớn Minh, Tử Trực... Yêu thương và chống ghét rõ ràng, phân biệt thiện ác, bạn thù.
Cụ Đồ Chiểu, từ ngày xưa, luôn khắc sâu ước mơ học với tinh thần trân trọng. Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu thấu hiểu sâu sắc, chép lời khen, lời chỉ trích rõ ràng, tuân theo đạo lý và văn hóa Việt Nam.
'Chở bao đạo thuyền sóng sánh
Đâm mấy kẻ gian giả tà'
Nguyễn Đình Chiểu, tận tâm cho nghĩa cả đời, mù lòa, đầy gian nguy, vẫn kiên trì tôn thờ chính nghĩa. Thâm hồn thơ ca đánh bại bạo lực, ông là biểu tượng sáng ngời của văn chương. Cuộc đời, sự nghiệp, và nhân cách của ông là huyền thoại cao quý.
3. Bài mẫu số 3: Cảm nhận sâu sắc về cuộc đời nhà văn Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu, một tượng đài văn hóa của Việt Nam, đồng hành với đời sống và văn hóa dân tộc. 'Văn thơ của ông như một ngôi sao sáng trên bầu trời văn hóa Việt Nam' (Phạm Văn Đồng). Cuộc đời và tác phẩm của ông là nguồn động viên lớn cho người đọc, là bản năng cao quý của văn nghệ và tư tưởng.
Trải qua cuộc sống loạn lạc, Nguyễn Đình Chiểu, người sinh năm 1822, đã làm nên một tấm gương sáng trong văn hóa Việt Nam. Dù mù lòa, ông vẫn giữ vững tinh thần, tập trung vào sứ mệnh văn hóa và tư tưởng. Nguyễn Đình Chiểu là bức tranh sống động về lòng trung hiếu và tình yêu nước.
Nguyễn Đình Chiểu, với cái tên Cụ Đồ Chiểu, không chỉ là nhà thơ xuất sắc mà còn là nhà giáo và nhà y học kiệt xuất. Mặc dù số phận đầy gian truân, ông vẫn giữ vững lẽ sống, giảng dạy học trò và cống hiến cho y học dân dụ. Cuộc sống của ông là biểu tượng cho sự kiên trì và lòng nhân ái cao cả.
Cuộc đời của Nguyễn Đình Chiểu là một câu chuyện về nghị lực và tinh thần vượt lên trước khó khăn. Mặc cho mù lòa, ông không ngừng chiến đấu cho lẽ phải và công bằng. Điều đó làm nổi bật tầm quan trọng của thái độ tích cực trước những thách thức của cuộc sống.
Năm 1858, Pháp xâm lược Đà Nẵng, Gia Định. Trong thế kỷ loạn lạc, Nguyễn Đình Chiểu bày tỏ lòng yêu nước bằng văn bút chiến đấu chống giặc. Cảm nhận sâu sắc về sự kiên trung của ông trong cuộc chiến khó khăn chống Pháp.
Cuộc đời của Nguyễn Đình Chiểu là sự thống nhất giữa lí tưởng và thực tế. Thơ văn ông là bức tranh sống về đau thương và chiến đấu của dân tộc. Tác phẩm như Lục Vân Tiên, Dương Từ-Hà Mậu là những di sản văn hóa to lớn, ghi lại lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết trong nhân dân.
Cuộc sống của Đồ Chiểu là biểu tượng cho lòng kiên trung và đạo đức. Mặc dù mù lòa, ông không ngừng chiến đấu cho lẽ phải và công bằng. Thông qua thơ văn, Nguyễn Đình Chiểu là nguồn động viên cho thế hệ hôm nay về nghị lực và lòng yêu nước.
