Bài thảo luận: Cảm nhận về đoạn 'Thuyền tôi trôi trên sông Đà... trên dòng trên'
Cảm nhận chi tiết trong đoạn văn của Người lái đò sông Đà
Ý kiến về đoạn văn 'Thuyền trôi trên dòng sông Đà... trên sóng nước'
Trong tâm hồn mỗi người Việt, dòng sông luôn là hình bóng quen thuộc và để lại nhiều dấu ấn khó phai. Điều này rõ ràng hiện hữu trên miền đất đầy tài nguyên thiên nhiên, nơi mà Nguyễn Tuân đã tạo ra kiệt tác 'Người lái đò sông Đà'. Dưới bàn tay tài năng của tác giả, sông Đà trở thành một nhân vật với hai tính cách đối lập: mãnh liệt và trữ tình. Đoạn văn 'Thuyền tôi trôi trên trên sông Đà.... trên dòng sông' thực sự là bức tranh tuyệt vời, tô điểm cho vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của dòng sông.
Sau khi miêu tả về tính cách mãnh liệt, dữ tợn của sông Đà qua những chi tiết về nước, đá, sóng, đặc biệt là ở những quãng sông hẹp và những điểm hút nước mạnh mẽ, ngòi bút của tác giả chuyển hướng miêu tả vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con sông. Vẻ dịu dàng đó được thể hiện qua hình ảnh tinh khôi và tâm hồn. Với bút pháp tài năng, uyên bác và sự quan sát tinh tế, tác giả mô tả sông Đà như một người con gái kiều diễm: 'con sông Đà tuôn dài, tuôn dài như một mái tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc mở ra như hoa ban và hoa gạo vào tháng hai'. Đẹp đẽ hơn nữa, vẻ đẹp này được hiện thực hóa qua những chi tiết của quang cảnh bên bờ sông. Từ con thuyền nhìn xuống: 'Thuyền tôi trôi trên sống Đà', dòng sông được mô tả chi tiết và cụ thể. Dưới bàn tay của tác giả, quang cảnh ven sông hiện ra với sự yên bình, tĩnh lặng: 'Cảnh bên bờ sông ở đây im lặng như tờ'. Nguyễn Tuân đã sử dụng mọi khả năng của bút để tạo ra những nét mô tả chi tiết về vẻ 'im lặng như tờ' này như một họa sĩ tài năng. Những hình ảnh về 'một nương ngô mới nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa', 'cỏ tranh đang mọc những búp nõn' cho thấy cảnh vật được thể hiện qua vẻ đẹp của sự tươi mới, tràn đầy sức sống. Trong không gian thơ mộng, tĩnh lặng đó, chỉ có một hình ảnh duy nhất của một đàn hươu 'cúi đầu ngốn búp cỏ tranh đẫm sương đêm' đã kết hợp thiên nhiên hiện lên trong sự giao thoa, kết nối.
Bức tranh thiên nhiên trỗi dậy với sự tươi mới, tinh khôi đã đưa tác giả vào một không gian huyền bí, 'hoang dại như một bờ tiền sử', 'hồn nhiên như một câu chuyện cổ tích xưa'. Đằng sau những cảm nhận tinh tế, chúng ta có thể thấy được tâm hồn của một nghệ sĩ tài năng, uyên bác đã hòa mình vào thiên nhiên cùng mây trời non nước sông Đà. Tác giả đã cảm nhận hết vẻ tinh khôi, thần thái tràn đầy sức sống của cảnh vật và bắt trọn từng khoảnh khắc và mọi chuyển động: 'Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi lừ lừ trôi trên một mũi đò', rồi 'hươu vểnh tai'. Hình ảnh này gợi cho chúng ta nhớ đến chú nai vàng trong những câu thơ của tác giả Lưu Trọng Lư:
'Chú nai vàng đầy huyền bí
Chạm nhẹ trên những chiếc lá vàng già'
Trước những dòng văn của Nguyễn Tuân, chú hươu trong tác phẩm của ông hay chú nai vàng lắng nghe 'Tiếng thu' trong thơ Lưu Trọng Lư đều đánh thức sự tinh khôi, thuần khiết của thiên nhiên. Sau khi khám phá quanh cảnh ven sông, tác giả chuyển hướng miêu tả cảnh dưới lòng sông. Những hình ảnh sống động hiện lên với sắc màu và hình thức đa dạng trong sự so sánh và tương phản tinh tế: 'Bầy cá dầm xanh nhảy múa trên mặt sông, bụng trắng như bạc rơi xuống như bông trắng thơi'. Và dòng sông như càng trở nên sống động, như có tâm hồn con người, chảy chậm như 'nhớ những hòn đá thác xa xôi trên thượng nguồn Tây Bắc'.
Như vậy, thông qua đoạn văn của Nguyễn Tuân, chúng ta được chứng kiến vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con sông Đà đặc biệt và của thiên nhiên Tây Bắc nói chung. Đồng thời, chúng ta hiểu thêm về tình yêu đối với thiên nhiên và những nét đặc sắc tiêu biểu trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Nguyễn Tuân.
Người lái đò sông Đà của nhà văn Nguyễn Tuân là một tác phẩm vô cùng nổi tiếng. Ngoài bài cảm nhận về đoạn 'Thuyền tôi trôi trên sông Đà... trên dòng trên', hãy tham khảo thêm những bài làm văn mẫu khác như Cảm nhận về Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân, Chứng minh rằng thiên nhiên trong Người lái đò sông Đà là biểu tượng của sự trữ tình, Hình tượng người lái đò qua bài tùy bút Người lái đò Sông Đà, Nhân vật ông lái đò trong thiên tùy bút Người lái đò sông Đà, và Cảm nhận vẻ đẹp trữ tình của sông Đà. Bạn cũng có thể tham khảo các tài liệu như Bài giảng Người Lái Đò Sông Đà và Soạn bài Người lái đò sông Đà để có cái nhìn đa chiều về tác phẩm này. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
