Buzz
Cảm nhận về Trao duyên của Nguyễn Du dưới đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn hiểu sâu hơn về văn học, cũng như phát triển khả năng tự học và sáng tạo trong làm văn.
Đoạn trích Trao duyên đã phản ánh một cách chân thực thời đại của mình. Thời kỳ đồng tiền có thể thay đổi số phận con người, phá vỡ đạo đức và đầy bất công. Mặc dù đã trải qua nhiều năm, nhưng tác phẩm Truyện Kiều vẫn là một biểu tượng về nhân văn và giá trị nhân bản. Dưới đây là 9 bài cảm nhận hay nhất về đoạn trích Trao duyên để các bạn tham khảo. Hãy cùng xem thêm Phân tích 12 câu thơ đầu của bài thơ Trao duyên, và phân tích toàn bộ bài thơ.
Dàn ý cảm nhận về đoạn trích Trao duyên
Bố cục 1
1. Khai mạc
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều
- Tổng quan về đoạn trích Trao duyên
2. Phần chính
a. Sự kêu gọi trao duyên của Thúy Kiều (12 câu thơ đầu)
* Phần mở đầu: Thúy Kiều khẩn cầu sự clịch trích
- Sử dụng từ ngữ 'cậy', 'chịu' trong cử chỉ 'lạy', 'thưa' tạo nên sự chân thành và ấm áp trong lời nhờ cậy.
- Khích lệ sự trân trọng và lòng tin vững chắc trong việc xin sự clịch trích.
- Thúy Kiều thông qua lời nói và cử chỉ của người biết ơn để truyền đạt thông điệp đến Thúy Vân.
=> Hành vi của Kiều là một minh chứng cho sự thông minh, tinh tế và tôn nhị của cô.
* Phần tiếp theo: Thúy Kiều thuyết phục
- Bốn câu thơ sau: Thúy Kiều kể về tình yêu với chàng Kim
+ 'Quạt ước” và “chén thề” là biểu tượng của những kỷ niệm đẹp về tình yêu với chàng Kim.
- Bốn câu thơ cuối: Lý do Kiều quyết định trao duyên
+ Gia đình gặp biến cố, Kiều quyết định hy sinh tình yêu để thực hiện trách nhiệm hiếu thảo.
+ Thúy Vân còn trẻ, còn có tương lai phía trước.
+ Kiều hy vọng Thúy Vân sẽ hiểu và đồng ý với lời thỉnh cầu của mình, thậm chí còn nhắc đến tình thân và cái chết.
=> Thúy Kiều là người thông minh, hiếu thảo, và quý trọng tình nghĩa.
b. Thúy Kiều trao kỉ vật và dặn dò Thúy Vân (14 câu thơ tiếp theo)
* Sáu câu đầu: Thúy Kiều gửi kỉ vật cho Thúy Vân
- Tất cả những vật dụng như “chiếc vành”, “bức tờ mây”, “phím đàn”, “mảnh hương nguyền” là biểu tượng của mối tình sâu đậm.
- Hai từ “của chung” thể hiện sự lúng túng, do dự của Kiều khi trao lại những kỉ vật cho em.
- Sự mâu thuẫn, xung đột: Lí trí khuyên bảo trao đi mạnh mẽ nhưng tình cảm lại không cho phép.
* Tám câu thơ tiếp: Lời dặn dò của Kiều
- Kiều dường như cảm nhận trước cuộc sống và cái chết: gió hiu hiu, hồn, thân xác nát bởi bồ liễu, dạ đài, người thác oan.
=> Thể hiện sự đau đớn, tuyệt vọng của Kiều và lòng trung thành của nàng. Ngay cả khi qua đời, nàng vẫn nhớ về Kim Trọng
c. Thực tại đầy xót xa và lời nhắn gửi tới chàng Kim (tám câu thơ cuối)
- Dù do hoàn cảnh ép buộc, nàng vẫn cảm thấy tội lỗi và cô phụ Kim Trọng. - Tiếng gọi của Kim Trọng vẫn âm thầm và đầy xúc động. Cả đoạn thơ như tiếng than van đau xót.
=> Kiều lãng quên nỗi đau của mình để lo lắng cho người khác
d. Đánh giá về nghệ thuật
- Sử dụng thể thơ lục bát một cách linh hoạt, độc đáo
- Các tục ngữ dân gian được khai thác
- Tôn vinh tài năng của Nguyễn Du
3. Tổng kết
Tóm tắt lại giá trị về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
Phần ý thứ 2
1. Giới thiệu
Giới thiệu về Nguyễn Du và tác phẩm 'Truyện Kiều', đặc biệt là đoạn trích 'Trao duyên'
2. Nội dung chính
- Tâm trạng của Thúy Kiều khi nhờ cậy và thuyết phục Thúy Vân: Mặc dù là chị nhưng Kiều vẫn khiêm nhường, cầu khẩn với em gái. Hành động này có phần tiên phong và mâu thuẫn với truyền thống, nhưng phản ánh đúng bản chất nhân văn trong hoàn cảnh khó khăn. Trước khi nhờ cậy, Kiều đã tỏ ra kính cẩn, tôn trọng Vân như một người ân nhân.
- Cảm xúc của Thúy Kiều khi trao lại kỉ vật cho Thúy Vân: Những món quà như chiếc vành, bức tờ mây, phím đàn, mảnh hương nguyền giờ đã trở thành của ba người, mặc dù trao đi nhưng trái tim của Kiều vẫn chứa đựng tình cảm sâu lắng, không quên được những kỷ niệm với người yêu.
- Cảm xúc của Thúy Kiều khi nhớ về mối tình với Kim Trọng: Kiều quay về hiện thực, không còn những kỷ niệm ngọt ngào nữa, mà chỉ còn là một thực tại đầy đau đớn, thất vọng và tan vỡ. Bây giờ, tình duyên của nàng đã chấm dứt, cuộc đời nàng dường như đang chuyển sang một trang mới, số phận của nàng giống như “bạc như vôi”.
3. Kết luận
Đánh giá: Qua đoạn trích “Trao duyên”, chúng ta không chỉ hiểu được bi kịch của tình yêu và số phận của Thúy Kiều mà còn thấy được nhân cách cao quý của nàng, một người phụ nữ hoàn hảo với tài năng và sắc đẹp, giàu lòng hy sinh và lòng nhân ái.
Sơ đồ tư duy về cảm nhận đoạn trích Trao duyên
Cảm nhận về Trao duyên của Nguyễn Du - Mẫu 1
Trong văn học thời trung cổ Việt Nam, các tác phẩm phản ánh hiện thực xã hội và bày tỏ các giá trị nhân văn vẫn chưa được chú ý đúng mức, vì những vấn đề này thường nhạy cảm và gặp phải sự phản đối, tranh cãi từ nhiều người. Đặc biệt là các tác phẩm viết về phụ nữ, miêu tả nỗi đau của họ, và về mong muốn hạnh phúc gia đình thường bị coi thường, không được coi trọng và Truyện Kiều chính là một trong những tác phẩm gây nhiều tranh cãi khi mô tả về Thúy Kiều – một cô gái tài sắc vẹn toàn nhưng mang nỗi đau của một kỹ nữ đầy đau đớn. Chỉ sau vài trăm năm, giá trị thực sự và nhân văn của tác phẩm này mới được công nhận và làm sáng tỏ, trở thành một trong những kiệt tác của văn học Việt Nam. Có thể nói, Truyện Kiều tổng hợp tất cả những nỗi đau của phụ nữ trong thời kỳ phong kiến, bao gồm cả sự thống khổ của kỹ nữ, những cảm xúc phức tạp giữa hiếu thảo và tình yêu, nỗi thương đau vì tình yêu bất hạnh, và nỗi khổ sở của việc phải sống trong hôn nhân không hạnh phúc. Trong đoạn trích Trao duyên, nỗi đau khi phải từ bỏ tình yêu để trung thành với lời hiếu thảo và nỗi đau của thân phận của Thúy Kiều được thể hiện rất sâu sắc, qua đó cũng thể hiện được những phẩm chất đẹp trong con người của cô gái tài hoa nhưng không may mắn này.
Thúy Kiều là con gái lớn trong một gia đình giàu có, sống trong điều kiện êm đềm, giàu sang, nhưng chỉ trong một khoảnh khắc, gia đình bị bắt giam sai, cha và em bị giam giữ, tài sản bị tịch thu. Trong chớp mắt, nàng đã mất tất cả, kể cả Kim Trọng, người mà nàng yêu, vì khi gia đình nàng gặp nguy khó, anh đã quay về quê nhà để chia buồn, nhưng không thể giúp được gì, đó là số phận mà nàng phải đối diện một mình. Tiền bạc, tài sản đã mất hết, Kiều phải bán thân để giải cứu cha và em mình khỏi tù, phải bán thân cho Mã Giám Sinh – một kẻ buôn người giả danh, chỉ để kiếm được 400 lượng! Mọi thông minh, mọi sự khéo léo cuối cùng chỉ đổi lại một số tiền nhỏ, đổi lại một cuộc sống đầy nhục nhã mà Kiều không ngờ rằng sau này sẽ phải trải qua 15 năm trầm luân, hai lần lưu lạc, hai lần chữa bệnh, đầy đau khổ.
Sau khi giải quyết xong vấn đề gia đình, cứu được cha và em, làm tròn nghĩa vụ hiếu thảo, nhưng còn vấn đề tình yêu của nàng thì sao. Nỗi đau không chỉ là nỗi đau về số phận, mà còn là nỗi đau của việc phải từ bỏ tình yêu đầu đời, làm đầy đủ lời hiếu thảo với người cha và em. Nàng đã phải phụ bạc, phải hy sinh tất cả để giữ cho gia đình hạnh phúc, và cách duy nhất để trả nghĩa cho Kim Trọng, nàng đã nghĩ ra là trao duyên cho Thúy Vân, em gái của mình, nhờ em gánh mối “duyên thừa” giúp nàng chăm sóc, yêu thương Kim Trọng cho đến hết đời.
Trong quan niệm hiện đại, hành động của Thúy Kiều có thể được coi là ích kỷ, không công bằng với Thúy Vân, nhưng trong thời phong kiến, việc Thúy Vân thay thế nàng trả nghĩa cho Kim Trọng là điều rất bình thường. Mặc dù Thúy Kiều đã phải hy sinh cả cuộc đời, cả tình yêu của mình để cứu gia đình, nhưng việc Thúy Vân đảm nhận phần trách nhiệm đó với chị gái của mình cũng là điều hợp lý. Tuy nhiên, với tư duy hiện đại, Thúy Kiều cũng hiểu rằng việc nói ra với Thúy Vân là một quyết định khó khăn và cần phải thận trọng để không làm tổn thương đến người em gái nàng yêu quý nhất.
“Nhờ em, em nghe lời
Hãy ngồi cho chị rồi sẽ thưa”
Thúy Kiều đã sử dụng từ ngữ như “nhờ”, “lời”, “lạy”, “thưa” khi nói chuyện với Thúy Vân. Trong bối cảnh xã hội, vai trò của Kiều và Vân là không phù hợp với những lời nói này, bởi dù có chênh lệch tuổi tác, Kiều vẫn là chị, Vân là em nên phải tuân thủ phép tắc kính trên nhường dưới. Tuy nhiên, trong tình huống của Thúy Kiều, cách nói của nàng là một sự khôn khéo, tinh tế. Nàng muốn mở miệng nhờ em gái chuyện trao duyên, nhưng nàng cũng sợ em gái không đồng ý, không thấu hiểu cho mình, vì vậy Kiều sử dụng cách nói “nhờ em”, tức là lời nhờ vả khẩn thiết, sâu sắc, sau đó “em nghe lời” tức là lời cảnh báo trước về sự việc khó khăn mà nàng định nói. Sau đó, Kiều rất cẩn thận nói với Vân “Hãy ngồi cho chị rồi sẽ thưa” đó là một hành động không bình thường, trang trọng, mang tính nghiêm túc. Việc Kiều lạy tức xem Vân như ân nhân của mình, là người duy nhất mà nàng có thể tin tưởng gửi gắm, đồng thời hành động này cũng đẩy Thúy Vân vào tình thế khó xử, khó mà từ chối được lời nhờ vả của chị gái, dù nàng không biết đó là chuyện gì.
Sau khi lễ lạy với Thúy Vân, Kiều mới nhẹ nhàng “thưa” chuyện với em gái một cách thẳng thắn. Nàng và Kim Trọng đã không còn duyên phận “Giữa đường đứt gánh tương tư”, nàng đã phải phụ lại tình với chàng Kim, tội lỗi ấy dù là tình huống ép buộc nhưng chắc chắn cũng khiến Kim Trọng khó mà quên đi. Đặc biệt Thúy Kiều là người biết biết hiểu biết biết biết biết, chữ tín trong tình yêu với nàng còn thiêng liêng hơn nữa, chính vì thế Thúy Vân em gái ruột của nàng là sự lựa chọn tốt nhất trong hoàn cảnh này để giúp nàng chia sẻ gánh nặng, trả lại phần ân tình với Kim Trọng.
Kể từ khi gặp chàng Kim ,
Khi ngày quạt ước, khi đêm chén thề.
Sự đau đớn bất ngờ nào,
Tình hiếu khôn lẽ vẫn vương trên hai bên?
Ngày xuân em còn nhiều,
Đau lòng không nguôi, thay lời nước mắt.
Dẫu thân thể tan tác,
Nụ cười chín suối vẫn nồng nàn”
Trong lời kể của Thúy Kiều, có thể cảm nhận được tình cảm sâu sắc mà nàng dành cho Kim Trọng, nhớ về những lời thề ước mà trái tim đau nhức. Khi biến cố xảy ra, Thúy Kiều không có lựa chọn nào khác ngoài việc phụ lại duyên tơ với chàng Kim, tội lỗi ấy dù là tình huống bất khả kháng nhưng chắc chắn cũng làm Kim Trọng không thể cưỡng lại được. Đặc biệt Thúy Kiều là người biết trân trọng lễ nghĩa, tình yêu đối với nàng còn thiêng liêng hơn, chính vì thế Thúy Vân em gái ruột của nàng là sự lựa chọn tốt nhất trong tình huống này để giúp nàng chia sẻ gánh nặng, trả lại phần ân tình với Kim Trọng.
Kiều nói những lời đau đớn, xót xa như thế chắc là để Vân hiểu được những khổ đau trong lòng nàng, dù biết rằng “Ngày xuân em còn dài”, cuộc sống nên trải qua những điều tốt lành hơn, có được tình yêu, hạnh phúc như ước mơ, chứ không phải là trải qua một duyên phận như thế này. Nhưng ngày xuân của Vân còn ở đây, ít nhất nàng vẫn có thể sống cuộc sống bình yên, còn ngày xuân của Kiều có lẽ đã kết thúc ở đây, ai sẽ thương xót cho nàng? Thúy Kiều nhận thân phận chị, cũng là thân phận của người chịu lòng trọng đạo cậy nhờ Vân, mong rằng Vân hiểu và “Xót tình máu mủ thay lời nước non”, giúp nàng hoàn thành ước mơ trước khi rời xa. Mấy câu “Chị dù thịt nát xương mòn/Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây”, gần như là lời dặn dò, ý nguyện cuối cùng của một con người đang có những cảm xúc không mấy tốt đẹp về cuộc sống của mình. Liệu Thúy Vân có lòng từ chối khi nghe những lời đau xót như vậy không?
“Chiếc vành cùng bức tờ mây
Duyên này em giữ, vật này chung ta sở hữu.
Dù em có trở thành vợ hay chồng,
Xót lòng người định mệnh không bao giờ quên!
Khi mất đi người, chỉ còn lại chút niềm tin,
Đàn với hương sẽ gợi nhớ về ngày xưa.”
Chờ Thúy Vân đồng ý xong, Kiều mang những kỷ vật, đính ước của mình và Kim Trọng ra trao cho em gái, hành động này có ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tấm lòng của Kiều với việc trao duyên cho em gái. Đối với nàng, không phải là việc xong xảy món nợ tình, rồi đi ra đi vào, mà là sự trân trọng với tình cảm này. Kiều luôn dành cho nó một vị trí đặc biệt, luôn muốn nó được giữ gìn, dù bây giờ nó đã phai mờ, thế nhưng đã trao tình thì phải trao lại cả những kỷ vật đính ước, thể hiện sự quyết đoán, mạnh mẽ của Thúy Kiều, dù trong lòng nàng chứa đựng nhiều nỗi đau. Nỗi đau, sự day dứt, tiếc nuối hiện rõ trong từng lời nàng dặn Thúy Vân, trao cho em “chiếc vành cùng bức tờ mây”, nhưng lại dặn em “Duyên này em giữ, vật này chung ta sở hữu” tức là duyên này từ nay là của riêng Thúy Vân với Kim Trọng nhưng những vật này thì lại là của cả hai. Thúy Kiều dặn dò Thúy Vân rằng đừng bao giờ quên mình, nếu có lòng thương cho chị định mệnh thì đàn với hương sẽ nhắc nhớ, như là lời dặn dò u buồn, đau lòng. Sâu trong những lời nói của Thúy Kiều không chỉ là những cảm xúc không tốt đẹp về một cuộc sống nhiều sóng gió, sự chán chường trước số phận, mà đó còn là mong mỏi hy vọng rằng dù nàng đi thế nhưng Kim Trọng vẫn nhớ đến những kỷ vật quý giá ấy, ít nhất cũng đủ khiến lòng Kiều được an ủi.
“Mai sau dù có ra sao,
Đốt hương kia, so với dây đàn này.
Nhìn ra cỏ cây xanh biếc,
Thấy gió hiu hiu thì hay chị về.
Tâm còn gắn bó với lời thề,
Thân tan mòn, hồn về trúc mai.
Dạ đài cách lối, trọn lời,
Rồi xin chén nước cho người than oan.”
Ở những câu tiếp theo, Thúy Kiều tiếp tục dặn dò em gái như lời dặn dò cuối cùng của chính mình, Thúy Kiều bán mình cho người, không phải là đi vào con đường tuyệt vọng, nhưng đối với nàng cuộc sống đã kết thúc, lại nhớ đến Đạm Tiên và giấc mộng đoạn trường, Kiều càng có những cảm xúc không tốt đẹp về số phận của mình. Điều đó khiến Kiều đau khổ, nhưng nàng vẫn ẩn nhẫn, nén nhịn nỗi đau vào lòng, nhẹ nhàng dặn dò Thúy Vân, cũng hy vọng em sẽ có cuộc sống hạnh phúc, chỉ cần là những lúc rảnh rang, đốt hương, gảy đàn với Kim Trọng, mong rằng vợ chồng em sẽ nhớ đến một người phụ nữ bất hạnh “Rồi xin chén nước cho người than oan”. Đủ để thấy rằng Thúy Kiều không chỉ là một hình mẫu lý tưởng, sống hiểu biết lý lẽ, chu toàn mọi việc, mạnh mẽ, mà nàng còn là một con người biết yêu thương, đau buồn, khổ sở, tuyệt vọng trước số phận của mình.
“Giờ đây trâm gãy bình tan,
Làm sao kể hết muôn vàn tình thương!
Trăm nghìn lời cảm tạ tình quân
Duyên phận ngắn ngủi, đã thế đủ rồi.
Chia sẻ số phận như vôi?
Nước chảy hoa trôi, phận nơi lạc quê.
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!
Thôi từ đây tôi đã phụ người!”
Sau khi đã sắp xếp xong mọi việc, Thúy Vân rời khỏi, chỉ còn lại Thúy Kiều một mình, nàng nhìn lại toàn bộ những biến cố đã trải qua, và cái đau đớn nhất, là mối tình với Kim Trọng. Cặp đôi trẻ đẹp từng mơ mộng về một hôn nhân hoàn mỹ, được ngưỡng mộ, nhưng chỉ cần một biến cố từ xã hội đã phá hủy tất cả, chỉ còn lại “trâm gãy bình tan”, không thể nào sửa chữa được. Kiều nhớ về những khoảnh khắc hạnh phúc bên Kim Trọng “Làm sao kể hết muôn vàn tình thương” mà lòng như bị vắt thắt, đầy tiếc nuối, đặc biệt là việc phản bội đã khiến nàng cảm thấy vô cùng xấu hổ và hối hận.
Trước tình cảnh trớ trêu của số phận, Thúy Kiều đã cầu xin Thúy Vân để nhận lỗi, và bây giờ, nàng lại cầu xin Kim Trọng như là một lời xin lỗi sâu sắc. Mấy câu “Trăm nghìn lời cảm tạ tình quân/Duyên phận ngắn ngủi, đã thế đủ rồi” thể hiện tình yêu sâu đậm của Thúy Kiều dành cho Kim Trọng, khi nàng coi đó là điều quan trọng nhất cuộc đời, đồng thời than trách về duyên phận ngắn ngủi làm nỗi tiếc nuối, xót xa cho một mối tình không thể thực hiện, phải kết thúc trong đau đớn. Cùng với sự tiếc nuối, tội lỗi với Kim Trọng, Kiều còn tự nhận thức sâu sắc về số phận của mình. Đó là lời kêu gọi, bất lực trước bất công của xã hội “Phận sao phận bạc như vôi/Nước chảy hoa trôi, phận nơi lạc quê”, Thúy Kiều tự thấy tiếc nuối cho cuộc đời mình, cuộc sống của một người phụ nữ hoàn hảo nhưng đầy bế tắc, bị đẩy vào cảnh làm thiếp thất, nhục nhã, phải tự cắt đứt tình duyên mà mình luôn trân trọng. Bấy nhiêu đau thương đó, đặc biệt là sự đau khổ, uất ức khi phải xa cách với Kim Trọng đã khiến Kiều khóc lóc trong tuyệt vọng, xót xa “Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang! Thôi từ đây tôi đã phụ người!”, mở ra một chuỗi bi kịch, bất hạnh, khổ đau.
Trích đoạn Trao duyên là một trong những đoạn văn nổi bật của Truyện Kiều khi thể hiện được nỗi đau của Thúy Kiều trước những biến cố trong gia đình và tình yêu. Từ đó phản ánh những nét đặc sắc trong tính cách của nàng, sự thông minh, hiểu biết lý lẽ, tình yêu sâu sắc với Kim Trọng, cũng như ý thức sâu sắc về số phận đau khổ của bản thân. Thể hiện lòng nhân đạo, thấu hiểu và đồng cảm sâu sắc của Nguyễn Du đối với thân phận của phụ nữ trong xã hội thời xưa, cũng như lòng trân trọng của ông đối với những con người có phẩm chất cao quý như Thúy Kiều.
Cảm nhận về đoạn văn Trao duyên - Mẫu 2
Truyện Kiều là một tác phẩm bất hủ của Nguyễn Du trong văn học Việt Nam. Đoạn “Trao duyên” trong tác phẩm là một phần đặc sắc, mô tả chân thực tâm trạng của Thúy Kiều khi trao duyên cho em gái Thúy Vân.
Theo diễn biến của câu chuyện, ý nguyện kết duyên trăm năm giữa Thúy Kiều và Kim Trọng chưa kịp trở thành hiện thực thì bi kịch đã đến với gia đình Kiều. Đối diện với nỗi đau của cha và em gái, Kiều quyết định hy sinh bản thân để giúp đỡ. Trải qua đêm dài thức trắng, nghĩ về Kim và tình yêu, Kiều đau đớn và nuối tiếc, buộc phải nhờ em gái trao duyên với Kim. Câu chuyện diễn ra từ câu 723 đến câu 756 của tác phẩm:
Thúy Kiều nói với em gái:
'Em hãy đồng ý với chị,
Ngồi xuống để chị lạy em.'
Cả lời nói lẫn cử chỉ của Kiều đều bày tỏ lòng mong mỏi, sự cầu nguyện. Hành động 'lạy' của Kiều đặt Thúy Vân vào tình thế khó từ chối, đồng thời cũng là dấu hiệu cho thấy sự quan trọng của điều Kiều sẽ nói với Vân.
“Giữa lối đường, tình cảm nát tan
Thẻo mạc mối duyên dở dang nặng lòng”
Thành ngữ 'đứt gánh tương tư' mô tả tình yêu dang dở của Kiều và Kim. Tình cảm mới bắt đầu nhưng đã phải đối mặt với sóng gió. Kiều, trong đau khổ, trao lại cho em mối 'tơ thừa'. Cô hiểu đau lòng của Vân khi nhận mối duyên này, vì đối với Vân, nó chỉ là 'mối tơ thừa'. Hai từ 'nặng lòng' cuối câu thể hiện hy vọng của Kiều vào Vân, mong em thay mình vẹn tròn nghĩa với Kim.
Dù lời đã nói ra, nhưng lòng vẫn chưa thể xóa nhòa nỗi niềm. Kiều chia sẻ với em những kỷ niệm đẹp với Kim:
“Kể từ ngày gặp Kim,
Trăm bậc tình chỉ vẹn tô điểm.”
Từ 'khi' càng làm nổi bật tình yêu của Kiều và Kim. Họ đã trải qua những khoảnh khắc hạnh phúc, ước nguyện và cam kết. Nhưng giờ đây, Kiều phải đối mặt với thực tại khắc nghiệt:
“Sự sóng gió không ngờ,
Hiếu tình với gia đình, tình yêu với Kim
Cơn sóng gió đột ngột đến, đẩy Kiều và gia đình vào hoàn cảnh nguy biến. Trong sự lựa chọn giữa hiếu thảo với gia đình và tình yêu với Kim Trọng, Kiều đã chọn hiếu thảo - bán mình để cứu cha và em. Nhưng làm con hiếu, nàng buông tay với tình yêu chưa đủ kết thúc, trở thành người phụ tình. Nghĩ về tình yêu với Kim, Kiều không muốn Kim phải chịu khổ như mình, nên nhờ cậy Vân. Để thuyết phục em, Kiều thì thầm:
“Ngày mai còn dài lắm em,
Xót máu mủ, thay lời nước non.
Dẫu thân tan xác rã mòn,
Cười vui sẽ đọng mãi trong hồn.”
Bốn câu thơ toát lên toàn bộ hy vọng, mong ước của Kiều, như là một lời cầu xin sâu sắc từ tận đáy lòng. Kiều thông minh khi nhấn mạnh niềm vui của mình sẽ truyền cảm hứng cho Vân. Lý do của Kiều hợp lý, đầy tình cảm, khiến Vân không thể từ chối sự nhờ cậy từ người chị đáng thương.
Khi trao “chút của tin” - chiếc vành với bức tờ mây, Thúy Kiều nhớ đến đêm thề nguyền trong quá khứ, vừa thương tiếc vừa xót xa không dứt. Kiều chìm đắm trong nỗi đau đớn tột cùng:
“Ngày mai, dù bước vào bao kỷ niệm
Mùi hương bếp ấy, so với dây tơ này
Nhìn xuống lá cây mênh mông,
Cảm nhận tiếng gió hiu hiu, chị nhớ về.”
Khi trao kỷ vật cho em, lòng Kiều đau nhưng rất mâu thuẫn. Trong tâm trí nàng, có sự xung đột giữa vai trò và bản tính, lý trí và tình cảm. Nàng cảm thấy tình yêu chưa phai nhạt nhưng cũng không thể tiếp tục, và sự sống không hạnh phúc cũng không khác gì sự không sống. Ý nghĩ về cái chết luôn ám ảnh trong suy tư của nàng.
Sáu câu cuối đoạn này là lời nói đầy thổn thức của Kiều. Nàng như quên rằng đang nói chuyện với Vân và chỉ tập trung vào cảm xúc riêng của mình, bày tỏ sự phụ tình trong lòng:
“Lòng thành kính gửi tình yêu của tôi,
Tình duyên ngắn ngủi chỉ còn nhiêu đó.
Tình cảm, số phận tan như vôi?
Nước trôi cuốn đi, hạnh phúc đã mất.”
Kiều gửi lời biệt thêm tình yêu của mình bằng cảm xúc chan thành và sâu sắc. Tình duyên mơ mộng đã kết thúc sớm, và Kiều cảm thấy số phận mình như vô tri. Nàng chấp nhận sự lụi tàn của tình yêu và hạnh phúc đã qua. Thành ngữ 'tan như vôi' thể hiện sự đau khổ và bi thương của Kiều.
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi rồi, thôi rồi, thiếp đã làm tổn thương chàng từ bây giờ!”
Cuối cùng, Kiều vẫn quan tâm đến người khác hơn bản thân mình. Dù đang chịu đựng nỗi đau không lối thoát, nàng vẫn tự trách mình là kẻ đã phản bội và lo lắng cho người mình yêu quý. Khi gọi tên Kim Lang, Kiều vừa thể hiện sự tận tâm, vừa làm nổi bật trái tim nhân từ, trân quý tình cảm của mình.
Đoạn trích 'Trao duyên' dù không dài nhưng rất đặc sắc. Nó thể hiện vẻ đẹp của lòng trung thành, lòng chung thủy và sự hiểu biết sâu sắc về nỗi đau tinh thần của một người phụ nữ trong tình yêu. Tính nhân văn cao cả được thể hiện qua từng câu thơ của Nguyễn Du.
Cảm nhận về đoạn 'Trao duyên' - Mẫu 3
Truyện Kiều của Nguyễn Du là một trong những tác phẩm nổi bật nhất, góp phần làm nên di sản văn học cao quý của Việt Nam. Tác phẩm này với 3254 câu thơ lục bát kể về cuộc sống bi đạo của Thúy Kiều, một người con gái tài sắc nhưng đầy bi kịch. Nhiều đoạn trích từ tác phẩm được sử dụng trong giáo trình để giảng dạy, trong đó có đoạn 'Trao duyên'. Đoạn này tái hiện một cách chân thực nỗi đau của tình yêu trong cuộc đời đầy gian nan của Thúy Kiều, thể hiện sự đồng cảm của Nguyễn Du với số phận bi đắt và tình yêu dang dở của nàng.
Thúy Kiều và Kim Trọng tình cờ gặp nhau, họ dành cho nhau tình cảm đặc biệt. Kiều 'xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” để gặp Kim Trọng và kết tóc thề nguyện cùng nhau. Tình yêu của họ là nhân duyên tiền định, nhưng vận mệnh lại đẩy họ xa nhau, Kiều buồn bã nhờ cậy em:
“Cậy em em có chịu lời,
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.”
'Cậy' ở đây là lời thỉnh cầu, trông mong được giúp đỡ. Từ 'chịu' thể hiện sự khẩn thiết, Kiều như đang van nài em, đặt Thuý Vân vào tình thế khó lòng từ chối. Hành động “lạy”, “thưa” kết hợp cùng lời nói của Kiều thể hiện sự khéo léo, chân thành khi nhờ cậy em.
Tình yêu vốn là tình cảm thiêng liêng, hành động trao duyên của Kiều không hề dễ dàng. Nàng mở lòng cùng Vân:
“Giữa đường đứt gánh tương tư
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Kể từ khi gặp chàng Kim
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề.”
Trong nỗi đau xót của tình yêu đứt gánh, keo loan ngỡ trăm năm nhưng đành nhớ em “chắp mối”. Hai tiếng “mặc em” cất lên là sự tin tưởng, phó mặc cho Vân, mong cầu Vân sẽ cùng Kim Trọng kết lại keo loan. Trong nỗi đau chia sẻ tình yêu, bao kỉ niệm tươi đẹp của khoảng thời gian hạnh phúc ùa về trong tâm trí. Điệp từ “khi” kết hợp với các cụm động từ “gặp chàng Kim”, “quạt ước”, “chén thề” thể hiện tình yêu bền chặt của Kiều- Kim. Nhưng hiện thực phũ phàng, tình yêu tan vỡ, trái tim nàng như rỉ máu vì tình yêu tan vỡ, đau đớn vô cùng. Cậy nhờ Vân trả nghĩa cho Kim Trọng cũng là để lòng nàng được nhẹ nhõm khi trong nỗi mặc cảm của một kẻ phụ tình. Hết lòng thuyết phục Vân, nàng mong em gái mình có thể hiểu và chấp nhận lời thỉnh cầu, dẫu biết điều đó thật khó cho Vân:
'Sự đâu sóng gió bất kì
Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai'
Để trọn đạo làm con, Kiều buộc phải bán mình chuộc cha và em, gìn giữ ấm êm gia đình. Giữa chữ tình và chữ hiếu, Kiều chọn chữ hiếu bởi công lao dưỡng dục nghìn nặng trăm sâu, Kiều nào thể dứt bỏ. Nàng không đành lòng lựa chọn hạnh phúc riêng mà quay lưng với biến cố của gia đình. Bởi thế mà nàng đau đớn khôn nguôi, tình yêu đẹp đẽ vừa chớm nở đây thôi lại vội vàng vỡ tan, trái tim nàng như rỉ máu vì tình yêu tan vỡ, xót xa, đau đớn vô cùng. Cậy nhờ Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng cũng là để lòng nàng được nhẹ nhõm khi trong nỗi mặc cảm của một kẻ phụ tình. Hết lòng thuyết phục Vân, nàng mong em gái mình có thể hiểu và chấp nhận lời thỉnh cầu, dẫu biết điều đó thật khó cho Vân:
'Ngày xuân em hãy còn dài
Xót tình máu mủ thay lời nước non
Chị dù thịt nát xương mòn
Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây'
Bằng sự thông minh, suy nghĩ thấu đáo của mình, Kiều đã khéo léo đưa ra ba lý lẽ để thuyết phục Vân. Trước hết là Vân có thanh xuân, Vân còn trẻ, Vân sẽ có thời gian để cùng Kim Trọng tìm hiểu mà kết tóc se duyên trong đoạn cuộc đời còn lại. Hơn nữa, Kiều và Vân lại là chị em ruột thịt, Vân nào có thể đành lòng nhìn chị khổ đau, dằn vặt trong mặc cảm tội lỗi phụ bạc tình yêu. Cuối cùng, nàng nói về cái chết của bản thân, một niềm vui tìm thấy trong nỗi đau của cái chết “Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây”, nếu được Vân chấp thuận thì dù có phải chết, Kiều cũng an lòng mà nhắm mắt. Từng lời lẽ của Thuý Kiều thốt ra đều hợp lẽ, hợp tình, Kiều dằn lòng gặm nhấm nỗi đau thương, chịu thua thiệt về bản thân mình, chỉ mong Vân giúp mình cùng Kim Trọng kết duyên để bù đắp cho người mình thương. Mặc cảm tội lỗi dường như đang bao vây lấy tâm trí và trái tim nhỏ bé nơi Kiều. Lời nhờ cậy và thuyết phục Vân của Thuý Kiều thật cảm động, chân thành , tha thiết biết bao.
Bằng 12 câu thơ lục bát và lựa chọn từ ngữ tinh tế, Nguyễn Du đã thành công vẽ nên bức tranh bi kịch của tình yêu và nỗi đau của Thuý Kiều trong cuộc khổ nạn của số phận.
Cảm nhận về Trao duyên - Mẫu 4
Truyện Kiều của Nguyễn Du là tấm bức tranh về xã hội phong kiến đầy bất công và khổ đau, đặc biệt là đối với phụ nữ. Nhân vật chính là Vương Thuý Kiều – một cô gái trẻ đẹp và tài năng. Trong một dịp đi chơi, nàng đã gặp và có duyên với Kim Trọng - một chàng trai tài giỏi. Hai người hứa hẹn dưới ánh trăng. Nhưng gia đình Kiều gặp nạn, khiến nàng phải hy sinh bản thân để cứu cha và em. Đêm trước khi ra đi, Kiều nhờ em gái trả nghĩa cho Kim Trọng. Đoạn trích Trao duyên thể hiện tình cảm và nỗi đau của Kiều khi phải từ bỏ tình yêu.
Đoạn trích Trao duyên nằm ở phần hai của tác phẩm. Kim Trọng phải về quê lo tang lễ cho ông. Đúng lúc đó, gia đình Kiều gặp nạn, nàng phải bán mình để cứu cha và em. Nhớ về tình yêu với Kim, Kiều không muốn phụ lòng tình, nên nhờ em gái trả nghĩa cho Kim.
Chuyện tình của Kiều và Kim là bí mật, người duy nhất biết là Kiều, cô đã chia sẻ với em để em thay mình trả nghĩa. Điều này khiến người nghe cảm thấy xót xa và đau lòng! Kiều đã mở lòng với em trong sự e ngại và lấp lửng:
“Cậy em, em hãy chịu lòng
Ngồi xuống cho chị xin lời ơn”.
Mặc dù là chị, là người cao hơn Thuý Vân, nhưng mỗi lời nói, hành động của Kiều lúc này lại như là của một người dưới, đang kêu gọi sự giúp đỡ từ em gái. Đầu tiên, Kiều bày tỏ sự kêu gọi với hai từ “cậy em”. “Cậy em” chứ không phải “nhờ em”, chỉ hai từ nhưng mang sức mạnh lớn lao, bao gồm cả sự cầu xin vô tận của nàng. Thuý Kiều “cậy” vào sự giúp đỡ từ em gái, không biết liệu em có “chịu lòng” hay không, nhưng lời nói của nàng mang đến một sức ép mạnh mẽ khiến Thuý Vân khó lòng từ chối. Tiếp theo, Kiều sử dụng hành động “xin lời ơn” để thể hiện sự tôn trọng đối với Vân. Đây là một hành động không thường, rất trang trọng và nghiêm túc. Mặc dù là chị nhưng Kiều lại quỳ gối trước em gái của mình? Tuy nhiên, trong trường hợp này, điều đó cũng là điều tự nhiên bởi Kiều coi Vân như người cứu vớt duy nhất cho tình yêu của mình. Em gái cũng là nơi duy nhất mà Kiều có thể trao gửi tấm lòng và qua hành động và lời nói như vậy, Thuý Vân sẽ khó lòng từ chối lời kêu gọi từ chị gái. Ở đây, người đọc có thể nhìn thấy sự thông minh và tinh tế trong cách nói của Kiều, cô là một người phụ nữ thông minh, tinh tế, mặc dù đang trải qua bao nỗi đau, nhưng vẫn tỏ ra là một người phụ nữ hoàn hảo.
Sau khi thể hiện tấm lòng của mình với sự tôn kính đối với em gái, Kiều tiếp tục chia sẻ về mối tình đầu của mình:
“Giữa con đường giang tay gánh nặng tương tư
Dây tơ tình mong manh giao gặp em”
Mối tình giữa nàng và Kim là một câu chuyện tình yêu tuyệt đẹp, nàng xinh đẹp và chàng lịch lãm. Nhưng sóng gió đã làm cho tình yêu ấy phải kết thúc sớm, phải “đứt gánh tương tư” giữa chừng đường. Mặc dù có nỗi đau riêng và đau đớn không thể tả, nhưng việc nàng phải từ bỏ Kim Trọng là sự thật không thể tránh khỏi, vậy nên Kiều nhờ Vân “kết nối những sợi tơ tình” này thay cho mình. Khi thấy Thuý Vân vẫn chưa hiểu hết mọi điều, Kiều kể về mối tình của mình, mong em sẽ hiểu lý do mà nàng làm như vậy và chấp nhận mối duyên mà Kiều gửi gắm:
“Kể từ khi bắt đầu gặp Kim,
Khi ngày hứa hôn, khi đêm thề thốt.
Sự đau sóng gió không ai tránh khỏi,
Hiếu tình và tình yêu, liệu hai điều có thể cân bằng?
Ngày mai em hãy còn nhiều,
Máu và nước mắt thay cho lời chân thành.
Dù thân hình bị tổn thương,
Nụ cười vẫn sẽ dành cho người thương.”
Nàng kể về câu chuyện tình yêu của mình, từ khi gặp gỡ cho đến khi thề nguyện, tất cả đều là những khoảnh khắc đẹp như mơ. Có lẽ trong khoảnh khắc này, Kiều đã cảm thấy hạnh phúc, bởi vì nàng đã có những khoảnh khắc tuyệt vời bên người mình yêu thương. Tuy nhiên, càng hạnh phúc bấy nhiêu, thì nàng càng đau đớn bấy nhiêu vì “sự đau sóng gió không ai tránh khỏi”. Sóng gió đến bất ngờ khiến cho nàng phải xa lìa tình yêu ấm áp, nàng không thể duy trì được cả tình hiếu và tình yêu. Vậy nên, nàng phải phụ tình Kim Trọng, nhưng Kiều là người biết về trách nhiệm và là người phụ nữ thông minh, vì vậy trong thời điểm này, dù đau đớn, nhưng chỉ có em gái mới có thể chia sẻ cùng nàng và trả nghĩa cho Kim Trọng. Kiều đề cập đến lý do rằng “ngày mai em còn nhiều” có nghĩa là thanh xuân của Vân vẫn còn dài, Vân hãy chấp nhận mối duyên này vì nàng. Dù có phải chết, Kiều vẫn “nụ cười” ở nơi chín suối. Những lời này đầy ánh sáng trong bóng tối, đầy nỗi đau và lo lắng về tương lai đầy khó khăn của Kiều, liệu một người như Vân có thể từ chối?
Tình yêu là những lời thề hẹn, là những kỷ niệm và vật kỷ vật trao cho nhau. Kỷ vật là thứ mà mỗi khi nhớ về người yêu, ta thường hay lấy ra để “nhìn vật mà nhớ người”. Nhưng giờ đây, Kiều đã quyết định trao đi tình yêu của mình, nên nàng cũng phải trao đi kỷ vật tình yêu quý báu nhất của mình:
“Chiếc vành với tờ giấy mây,
Duyên này hãy giữ, đây là của cả hai.
Dù em trở thành vợ hay chồng,
Xin đừng quên điều này dù có thất bại!
Mất đi người, còn chút niềm tin,
Âm nhạc và hương thơm của những ngày xưa.”
Trao đi kỷ vật tình yêu cũng là trao đi tất cả những gì còn lại của mối duyên này. Điều này cho thấy Kiều không chỉ trao duyên cho Vân vì nghĩa vụ với Kim Trọng mà còn là trao đi bằng cả tấm lòng yêu thương của mình. Nàng luôn giữ những kỷ vật này bằng sự quý trọng và tôn trọng cao cả, nhưng giờ đây khi đã nhờ cậy em gái trả nghĩa cho tình yêu của mình, nàng muốn trao hết tất cả tình yêu của mình cho em, dù lòng nàng đang đau đớn và lo lắng. “Chiếc vành với tờ giấy mây”, “âm nhạc và hương thơm của những ngày xưa”, tất cả đều được trao lại cho em với sự nuối tiếc và đau khổ. Kiều dặn em rằng: “Duyên này hãy giữ, đây là của cả hai”. Nàng trao duyên, trao đi tấm lòng yêu thương, nhưng trong lòng nàng là biết bao nỗi lo lắng. Tình duyên là của Vân, nhưng kỷ vật này là của cả hai. Có lẽ Kiều đang rất buồn bã, lo lắng và đau khổ khi phải trao đi tình yêu của mình, nàng vẫn muốn giữ lại một phần của mối tình đậm sâu này chăng?
Hơn nữa, Kiều nhắc nhở em gái đừng quên mình, đừng quên người chị “bạc mệnh” này, khi nhìn những đồ vật này, hãy nhớ đến nàng. Những từ ngữ đầy ảm đạm, thê lương, như lời nhắn của một người chuẩn bị rời xa thế gian. Ẩn chứa trong đó dường như là sự biết trước không lành của Kiều về cuộc sống đầy sóng gió của mình phía trước, nỗi tuyệt vọng về số phận của chính mình.
Dù rằng Kiều sắp ra đi theo chồng, nhưng những lời của Kiều lại như lời nhắn nhủ em gái trước khi nàng rời xa thế gian này:
“Ngày mai dù có bao giờ,
Đốt lên bức hương ấy, so với tơ phím này.
Nhìn ra bãi cỏ, cây cối,
Khi thấy gió thổi, hãy biết chị sẽ trở về.
Lòng vẫn mang gánh nặng lời thề,
Thân còn lại với bờ sông xưa.
Bàn đạp lối cũ, tiếng rơi,
Rót chén nước cho ai đó đang than oan.”
Những lời của Kiều tràn ngập nỗi tuyệt vọng dù nàng chỉ đang bán thân cho người. Có lẽ với nàng, tuổi thanh xuân đã kết thúc, bao ước mơ, khát vọng đã tan biến. Nhớ về số phận của Đạm Tiên mà nàng đã gặp trong lễ thanh minh, nàng càng có cảm giác không hạnh phúc cho tương lai của mình. Trong lòng nàng, mọi hy vọng đều tắt lịm, chỉ còn nỗi đau mất mát tình yêu, sự tối tăm khi nhìn về phía trước, có lẽ những điều đó đã khiến nàng suy nghĩ về cái chết nhiều hơn là một cuộc sống bình thường. Tuy nhiên, dù trong đau đớn, trong cảm giác không hạnh phúc như thế, Kiều vẫn muốn Vân có được một cuộc sống bình yên, hạnh phúc, và dù nàng có ở bên kia thế giới, nàng vẫn chỉ mong Vân “rót chén nước” cho người chị bạc mệnh này. Từng lời của Kiều thể hiện nàng là một người phụ nữ thông minh, chu toàn, dù trong đau khổ, xót xa, nàng vẫn không oán trách, không tức giận.
Tất cả những điều cần nhắc nhở, Kiều đã nhắc lại hết cho Vân. Sau đó, Vân rời đi, chỉ còn Kiều trong căn phòng, giờ đây, mọi cảm xúc trong lòng nàng mới phát ra mạnh mẽ. Những nỗi đau, xót xa giờ đây mới được thể hiện rõ ràng, bùng nổ trong sự tức tưởi:
“Giờ này trâm gãy bình tan,
Nói ra làm sao xiết muôn vàn tình cảm!
Trăm ngàn gửi lời tạ ơn tình yêu,
Duyên phận ngắn ngủi, chưa kịp sưởi ấm.
Thế phận bạc như vôi?
Đã chẳng còn gì để giữ, nước trôi phận làng.
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!
Thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Kiều hiểu rõ tình hình hiện tại, nàng chấp nhận số phận rằng nàng và Kim Trọng phải xa nhau “trâm gãy bình tan”, nàng phải buông bỏ tình cảm. Một mối tình đẹp nhưng lại vụt tắt chỉ vì một biến cố đột ngột. Những giây phút hạnh phúc chỉ còn là “duyên phận ngắn ngủi”, nàng gửi lại tình yêu của mình. Trái tim Kiều đau đớn, nhưng nàng vẫn cảm thấy tiếc nuối và xấu hổ khi phải từ bỏ mối tình này. Dù đã nhờ Vân trả lại duyên cho Kim Trọng, nhưng Kiều vẫn tự trách mình. Tình cảm nàng dành cho Kim Trọng sâu sắc, quý giá, và phải trao đi là nỗi tiếc nuối và đau đớn lớn lao nhất.
Nếu như trước đó Kiều không oán trách số phận trước mặt Vân, thì giờ đây nàng bày tỏ sự oán trách:
“Phân sao phận bạc như vôi?
Đã chẳng còn gì để giữ, nước trôi phận làng.”
Nàng oán trách nhưng cũng đành bất lực trước sự ngang trái của xã hội, của số phận mình. Một cô gái tài sắc như nàng nhưng giờ đây phải đau khổ, buông bỏ số phận, đau lòng khi phải làm phận thiếp cho người khác, tự cắt đứt mối tình đẹp đẽ. Nỗi đau và sự tủi nhục khi phải chia lìa Kim Trọng đã khiến nàng thốt lên trong vô vọng:
“Hỡi Kim Lang! Ôi Kim Lang!
Thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Tiếng kêu thảm thương đó là bắt đầu cho một hành trình đầy biến động, mười lăm năm lang thang không nơi nương tựa của Vương Thuý Kiều.
Đoạn trích Trao duyên khởi đầu cho cuộc hành trình đầy gian nan của Thuý Kiều. Nguyễn Du thông qua từ ngữ tinh tế đã tái hiện một cách sống động hình ảnh một Kiều thông minh, quyến rũ hơn người. Qua từng lời nói khi trao duyên, Nguyễn Du làm rõ tâm trạng phức tạp của Kiều, sự đau khổ khi phải từ bỏ mối duyên đầu. Đoạn trích cũng thể hiện lòng nhân đạo của Nguyễn Du khi ông cảm thông với số phận đau khổ của phụ nữ trong xã hội cũ.
Cảm nhận về đoạn trích Trao duyên - Mẫu 5
Nguyễn Du, một đại thi hào của Việt Nam, đã sống trong thời đại nhiều biến cố, nơi xã hội bị áp đặt bởi tiền bạc. Ông thấy rõ sự bất công và thối nát của xã hội. Ông cảm thông sâu sắc với nỗi đau của phụ nữ trong thời kỳ đó. Những tác phẩm của ông, như 'Truyện Kiều', thể hiện tình cảm thương cảm, lòng bi ai với phụ nữ bất hạnh. Trong đoạn trích 'Trao duyên', Nguyễn Du diễn tả cảnh Kiều phải trao duyên cho em gái mình, đồng thời làm nổi bật nỗi đau và tuyệt vọng khi tình yêu tan vỡ, phải từ bỏ lòng trung thành với Kim Trọng.
Kiều cảm thấy đau lòng khi chia sẻ với em về mối tình của mình. Hình ảnh 'ngày hẹn, đêm thề' truyền đạt từ 'khi' miêu tả mối quan hệ gắn bó, sâu sắc. 'Kết thúc tình yêu' là sự mong manh, vụn vỡ đột ngột, bất ngờ. Kiều mong em sẽ tiếp tục nhớ đến Kim Trọng. 'Dù có em' là việc ủy thác, hy vọng và ép buộc Vân phải ở lại với Kiều:
'Từ khi gặp anh Kim,
Khi ngày hẹn, khi đêm thề.
Dù cuộc đời có sóng gió,
Tình yêu vẫn đầy đủ, không hối tiếc'
Trong một thời đại đầy bất công, nàng phải chịu đựng nhiều đau khổ. Cha nàng bị người xấu xa hãm hại, khiến nàng phải bán thân để cứu cha. Sự hiếu thảo đồng nghĩa với tình yêu không hề giảm bớt
Nàng cảm thấy Thúy Vân vẫn còn trẻ và là người duy nhất mà nàng có thể tin tưởng, vì vậy nàng quyết định gửi lại mối tình này cho em:
'Ngày xuân còn rất dài,
Đau lòng vì tình, thay lời lòng.
Dù thân xác tan tành,
Cười tươi hơn nước suối mùa xuân.'
Kiều hy vọng Vân sẽ chấp nhận mối quan hệ của họ với Kim Trọng dù có thể đây là sự kết thúc. Kiều mong rằng ngay cả khi mình không còn tồn tại trên thế giới này, cũng sẽ được an ủi khi Vân đồng ý.
Tại đây, Kiều chia sẻ những kỷ vật của tình yêu giữa mình và Kim Trọng để trao cho Vân. Dù việc trao đi có nghĩa là mất đi, nhưng Kiều hi vọng rằng em sẽ xem đó như là kỷ vật của cả ba người:
'Chiếc vòng, tờ giấy mây đó
Duyên phận này sẽ được giữ, vật này là của chúng ta cả.
Dù em sẽ trở thành vợ hay chồng,
Xin đừng quên lời thề khi ta còn sống!
Khi mất đi người, chỉ còn lại một chút hy vọng,
Âm nhạc và hương thơm quen thuộc ngày xưa.
Mai sau, dù có điều gì xảy ra,
Hương thơm ấy sẽ còn đốt cháy, so với hòa nhạc này.
Nhìn ra, thấy cỏ cây, gió lay động,
Thì mong chị sẽ trở về.
Trái tim còn ấp ủ lời thề,
Đời tàn, chỉ còn lại những cây liễu rụng lá.'
Chiếc vòng, tờ giấy mây đó đề cập đến tình cảm sâu đậm và lời thề thiêng liêng của Kim-Kiều. Âm nhạc và hương thơm quen thuộc đã trở lại ngày xưa, quá khứ. Những kỷ vật quý giá này chứng minh cho mối tình đẹp. Việc trao kỷ vật là sự mâu thuẫn giữa hoàn cảnh bắt buộc và nội tâm của Kiều, xác nhận sự đối lập giữa tình cảm và lý trí, giữa nhân cách và thân phận của Kiều. Tâm trạng của Kiều đầy mâu thuẫn giữa hành động và từ ngữ, giữa lý trí và tình cảm.
'Trăm nghìn lời thề dành cho tình yêu của ta,
Duyên phận ngắn ngủi chỉ đến đây thôi.
Số phận bạc như vôi,
Khi nước chảy hoa tàn lỡ làng.
Ôi Kim Trọng! Hỡi Kim Trọng!
Thiếp đã đánh mất chàng từ đây trở đi!'
Kiều tưởng tượng về hai tình huống đối lập. Một là Thúy Vân và Kim Trọng sum họp, hai là linh hồn bạc mệnh của nàng. Dù nàng có ra đi, tình yêu của nàng với Kim vẫn đậm đà. Trong khoảnh khắc này, sự rối bời và oan khuất khiến Kiều không còn nhận ra rằng nàng đang nói với chính mình. Kiều dự đoán trước cảnh bi kịch, sự đau buồn đang chờ đợi nàng phía trước.
Tình yêu mất đi cũng giống như cái chết, một sự trống rỗng khi không còn tình yêu, đó là sự chết tinh thần. Tiếng nói nhân từ với số phận, biểu hiện sự chân thành với tình yêu. Chuyển từ việc nói chuyện cùng em sang việc độc thoại trong lòng. Trao kỷ vật, lòng thổn thức, đau đớn.
Nàng lạy trăm nghìn gửi tình quân của mình, như một cách để thể hiện lời xin lỗi chân thành và lời chia tay trước khi chia ly. Tình duyên dường như sẽ đi cùng nhau đến cuối cùng nhưng lại ngắn ngủi chỉ như vậy thôi.
Đoạn trích về việc trao duyên thật sự là một đoạn trích sâu sắc và ý nghĩa. Nó không chỉ thể hiện được tâm trạng của Thúy Kiều mà còn phản ánh được sự bất công trong xã hội phong kiến. Tình duyên của người con gái thường bị đánh mất. Dù nàng đi đâu, nàng vẫn nhớ về mối tình với Kim Trọng.
Cảm nhận về đoạn trích về việc Trao Duyên - Mẫu 6
Khi nhắc đến văn học Việt Nam, không ai không biết đến 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du. 3245 câu thơ lục bát, mỗi câu đều đọng lại trong lòng người, lưu luyến qua thời gian. 'Trao duyên' là một trong những đoạn trích nổi bật trong Kiều. Nó đã thành công tái hiện sâu sắc sự phức tạp của tâm trí và xao lãng của Kiều khi cậy nhờ Thúy Vân thay mình trả ơn nghĩa cho Kim Trọng.
Thúy Kiều và Kim Trọng từng gặp nhau, và họ đều cảm thấy hấp dẫn với nhau. Một đêm trăng thanh, họ đã thề nguyền tình yêu. Nhưng sau đó, Kim Trọng phải về quê lo tang chú ruột. Biến cố bất ngờ ập đến gia đình Thúy Kiều. Để cứu cha và em trai, Kiều phải bán mình cho Mã Giám Sinh. Vì trách nhiệm hiếu thảo, nàng đành từ bỏ mối tình với Kim Trọng. Lời thề trước đó không thể thực hiện được. Trước khi đi theo Mã Giám Sinh, Thúy Kiều quyết định nhờ cậy Thúy Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng.
“Dựa vào em, em có chịu nghe lời
Ngồi lên để chị kính lễ sau đó sẽ nói
Trong chuyện tình đâu bền vững
Chắp mối duyên xưa mặc em”
Trong gia đình, Kiều là chị, Vân là em. Dù có vị thế cao hơn, nhưng khi trao duyên, Kiều luôn tự hạ thấp mình để khẩn cầu Vân. Những từ ngữ như 'dựa vào', 'chịu' khiến lời nhờ cậy trở nên cảm xúc. Không chỉ nhờ, mà là 'dựa vào'. Từ này không chỉ mang ý nghĩa khẩn cầu mà còn tạo ra sự nặng nề. Mặc dù muốn Vân thay mình tiếp tục mối duyên với Kim Trọng, nhưng Kiều hiểu rằng điều đó là bất công với Vân. Cách ứng xử của Kiều thể hiện sự thông minh và tế nhị.
Là chị, nhưng Kiều không đứng ở vị trí của người chị mà dùng tư thế của người yếu để nói với Thúy Vân. Lời nhờ cậy vẫn được diễn đạt một cách dè dặt, không ép buộc mà 'mặc em' quyết định. Tình yêu với Kim Trọng không phải là điều thoáng qua, mà là điều ghi sâu trong tâm trí. Kiều phải đối mặt với nỗi đau khi từ bỏ. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh đó, cách Kiều ứng xử vẫn thể hiện sự thông minh và tế nhị.
Để thuyết phục Thúy Vân, Kiều đã chia sẻ về hoàn cảnh bức bối của mình và mối tình dang dở với Kim:
“Từ khi gặp Kim chàng
Trong ngày quạt ước, đêm chén thề
Bão táp không lối thoát
Hiếu tình mất lý, lòng vẫn kiên trung”
'Ngày quạt ước” và “đêm chén thề” là những biểu tượng của những kỷ niệm ngọt ngào với Kim. Nhưng cũng là những nỗi đau sâu sắc, như một lưỡi dao châm vào lòng. Tình yêu bị chia cắt, vẫn đau đớn.
“Ngày mai có thể còn dài
Xót máu mủ thay lời nước non
Dù thân xác tan thành hài cốt
Cười vẫn thơm hương suối nước xanh”
Trong tâm hồn sâu thẳm của người phụ nữ hoàn hảo là những nỗi đau và tâm sự cắt sâu vào tâm trí. Mỗi từ mỗi câu đều đau lòng. Kiều hy vọng Vân hiểu và đồng ý với lời van xin của mình. Nguyện ước trao duyên là sự tha thiết, cảm thương sâu sắc. 'Thân xác tan thành hài cốt”, “cười vẫn thơm hương suối” là những lý do thuyết phục khiến Vân không thể từ chối. Đồng thời, Kiều cũng đề cập đến tình thương gia đình và sự bất hạnh sắp tới, một số phận đầy sóng gió.
Sau khi thuyết phục em bằng lời lẽ khôn ngoan, hiểu biết lòng và tâm lí, Thúy Kiều đã trao lại cho Thúy Vân những dấu vết của tình yêu với Kim Trọng, hoàn tất nghi thức trao duyên:
“Vành và tờ mây ấy
Duyên này hãy giữ, vật này thuộc chúng ta
Dù em sẽ là vợ nên chồng
Xót lòng về số phận đầy đau buồn
Chỉ còn lại chút niềm tin
Âm nhạc và hương thơm xưa”
Tất cả những dấu vết như “vành”, “tờ mây”, “âm nhạc”, “hương thơm” là bằng chứng cho một thời khắc tình cảm sâu sắc, minh chứng cho một mối tình đẹp giữa Kim và Kiều. Dù đã kết thúc, dù thuộc về quá khứ, chúng vẫn vô cùng thiêng liêng với Kiều, khi nàng trao lại cho em, trái tim nàng không thể kìm nén nỗi xót xa, không nỡ. Đây chính là lúc tâm trí và tình cảm của nàng đối mặt với mâu thuẫn.
Hai từ “thuộc chúng ta” thể hiện sự lúng túng, do dự, cho thấy tâm trạng của Kiều khi trao lại dấu vết cho em. Lý trí nói rằng phải trao đi, nhưng tình cảm lại không thể. Nếu trước đó, Kiều tỏ ra mạnh mẽ, thông minh trong lời nói. Thì lúc này, mỗi từ đều phản ánh sự tiếc nuối, xót xa. Mỗi lời nói như nghẹn lại, trào ra cảm xúc uất ức, mang theo nỗi đau trong lòng người con gái lần đầu rung động trước thử thách cuộc đời.
'Dù mai sau có ra sao
Đốt lửa kia, so với mảnh hương này,
Nhìn ra những cỏ lá cây
Thấy gió hiu hiu, thì hãy quay về.
Hồn còn mang nặng lời thề
Thân xác tan thành bùn đất, đền trái tim thổn thức.
Dạ đài khuất, lời xin
Rót chén nước cho kẻ oan trái'
Kiều dường như đã linh cảm về số phận và cái chết của mình. Nàng tự nhận mình bạc mệnh, nghĩ về việc mình sẽ ra đi. Dù phải đến một thế giới mới, dù không thể quay lại cuộc sống bình thường và số phận mong manh. Kiều vẫn chưa hề thanh thản mà còn nặng trái tim hơn với tình duyên, cuộc đời vẫy gọi trong sự bất lực thác oan, đau đớn.
Chấp nhận trao duyên cũng là chấp nhận từ bỏ mối tình này, cắt đứt mối liên hệ với Kim. Vậy nên, khi trao kỉ vật cho Thúy Vân, linh hồn của nàng dường như cũng mất đi. Nỗi đau bây giờ không thể kìm nén mà trào dâng trong tâm trí tuyệt vọng, buồn bã:
“Bây giờ gương trám gãy nát
Kể cũng không đủ để diễn đạt tình cảm!
Trăm nghìn lời lạy chàng yêu,
Duyên phận ngắn ngủi có ngần ấy thôi
Phận đời sao buồn như vôi!
Chảy đi hoa nước, lỡ làng
Ôi Kim Trọng! Hỡi Kim Trọng
Thôi, từ nay, em đã phụ chàng rồi”
Dù do hoàn cảnh ép buộc, dù do tai họa bất ngờ đổ xuống. Nàng vẫn cảm thấy mình có lỗi, mình là người đã làm tổn thương Kim. Tiếng gọi của Kim Trọng vang vọng đầy yêu thương và đau đớn. Đoạn thơ như lời than thở đau lòng. Mọi bi kịch, mọi đau khổ và tình cảm sâu nặng của Kiều dường như đã đạt tới đỉnh cao. Nhưng, ta vẫn nghe thấy trong đó tiếng lòng cảm thông của tác giả và sự trân trọng đối với cô gái trọng nghĩa.
'Trao duyên' là một bức tranh vẽ lại bi kịch tình yêu tan vỡ đầy đau thương của Kiều. Qua đó tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp của Kiều: trung thành nhưng cũng sắc sảo, mặn mà. Nguyễn Du cũng thể hiện được tài năng mô tả tâm trạng nhân vật với sự tinh tế. Không chỉ là lòng đồng cảm, Nguyễn Du còn dường như tự mình trải lòng. Tâm hồn của Kiều qua đó được tái hiện vô cùng toàn diện. Đằng sau tất cả, là một tấm lòng nhân từ, tinh thần nhân đạo và cái nhìn sâu sắc của Nguyễn Du.
Đoạn trích này là sự kết hợp hài hòa giữa thể thơ lục bát và các biện pháp tu từ. Đặc biệt qua các thành ngữ dân gian, ngôn ngữ bình dân và ngôn ngữ bác học, Nguyễn Du đã thành công trong việc mô tả tâm trạng đau đớn dằn vặt của Kiều khi trao duyên. Từ đó làm nổi bật hình ảnh người con gái trọng tình trọng nghĩa. Đoạn trích không chỉ thể hiện tài năng miêu tả tâm lí nhân vật của Nguyễn Du mà còn thể hiện tấm lòng nhân đạo sâu sắc, tình yêu thương và sự cảm thông của ông dành cho nhân vật.
Đoạn trích 'Trao duyên' mang đến cho chúng ta cái nhìn chân thực hơn về thời đại. Thời đại đồng tiền có thể làm đổ vỡ số phận con người, làm suy thoái đạo đức và đầy rẫy bất công. Đã rất nhiều năm qua, người ta vẫn nhớ mãi tác phẩm mang giá trị nhân đạo 'Truyện Kiều'.
Cảm nhận về đoạn trích Trao duyên - Mẫu 7
Nguyễn Du là nhà thơ lỗi lạc của văn học Việt Nam. Thông qua kiệt tác “Truyện Kiều”, ông tái hiện một cách chân thực hình ảnh một xã hội phong kiến cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX mục nát, bất công đã chèn ép, đẩy con người đến bước đường cùng. “Trao duyên” là một trong những đoạn trích đặc sắc trong Truyện Kiều, đã phần nào thể hiện được diễn biến tâm lí phức tạp, sự giằng xé trong tâm trạng của Kiều trong đêm cầu cứu Thúy Vân trả ân nghĩa cho Kim Trọng.
Sau khi bị thằng bán tơ hãm hại, gia đình gặp biến cố, Thúy Kiều đã quyết định bán mình cho Mã Giám Sinh để cứu cha và em trai bị bắt giam. Đặt chữ hiếu lên trên cũng có nghĩa Thúy Kiều phải từ bỏ mối tình đẹp còn đang dang dở với Kim Trọng. Không thể thực hiện lời thề nguyền lứa đôi, Thúy Kiều nhờ Thúy Vân thay mình hoàn thành lời hứa với Kim Trọng dù trong lòng đầy đau đớn, xót xa:
“Nhờ em, xin em đồng ý
Xin em ngồi lên để ta thưa rằng
Đường trần gặp trở ngàn đường
Mối tơ thừa này cần em đan thêm”
Về mặt vị thế trong gia đình, Thúy Kiều có địa vị cao hơn so với Thúy Vân. Nhưng khi trao duyên, Thúy Kiều đã sử dụng những từ ngữ và hành động như 'cậy', 'lạy', 'thưa' để làm cho lời nhờ cậy trở nên tha thiết hơn, không khí trò chuyện trở nên nghiêm túc, thiêng liêng hơn. Thúy Kiều dùng từ 'cậy' thay vì 'nhờ' để tạo ra sức nặng khiến Thúy Vân khó có thể từ chối. Thúy Kiều muốn Thúy Vân thay mình bù đắp cho chàng Kim nhưng cũng hiểu rằng điều này sẽ bất công với Vân, nên đã có những hành động trang trọng, trái với lễ nghi: quỳ, lạy.
Quyết định trao duyên cho Thúy Vân không chỉ thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối của Thúy Kiều đối với em mà còn cho thấy Thúy Kiều coi Thúy Vân như người đã giúp đỡ mình trong thời khốn khó. Lời nói của Thúy Kiều với Thúy Vân khi trao duyên đều rất dứt khoát, mạnh mẽ “Mối tơ thừa này cần em đan thêm”, nhưng đằng sau sự mạnh mẽ ấy là nỗi đau thấu tâm can vì với Thúy Kiều, mối tình với Kim Trọng không phải là một mối tình trăng gió mà là một mối tình sâu sắc ghi dấu trong tâm trí.
Sau khi thuyết phục em bằng những lời nói và hành động sắc sảo, khiến em không thể từ chối, Thúy Kiều đã chia sẻ những tâm sự đầy thiết tha về mối tình dang dở của mình với chàng Kim:
“Từ ngày gặp chàng Kim
Khi ngày cầu hôn, khi đêm thề ước
Trên đời gặp nhiều sóng gió
Hiếu tình với tình vẫn hai bên cân bằng”
Kiều đã kể cho em về cuộc gặp gỡ và hẹn ước cùng chàng Kim. Những hình ảnh ước lệ như “cầu hôn”, “đêm thề ước” một lần nữa đưa ra những kỷ niệm tình yêu đẹp đẽ, sâu đậm với chàng Kim nhưng cũng gợi lên nhiều đau đớn, xót xa khi hiện thực trái ngang đã phân chia tình yêu của hai người. Kim Trọng phải trở về quê chịu tang chú, Thúy Kiều phải bán mình để cứu cha, việc đặt chữ hiếu trước chữ tình khiến mối duyên không thể hoàn hảo “Hiếu tình với tình vẫn hai bên cân bằng”.
“Ngày xuân ấy, xin đừng rời xa
Xót lòng máu mủ thay lời nước non
Dù thân thể tan tác xương mòn
Vẫn còn thơm mát dáng hình cười xinh”
Thúy Kiều chia sẻ những nỗi lòng, nỗi đau từ tận đáy lòng với Thúy Vân, hy vọng Vân sẽ hiểu và đồng ý với yêu cầu của mình. Để làm cho lời yêu cầu trở nên cảm động hơn, Thúy Kiều đã nhắc đến tình máu mủ và cả cái chết, làm cho nguyện ước trao duyên của Thúy Kiều trở nên tha thiết và đau đớn hơn. “Thân thể tan tác xương mòn”, “vẫn còn thơm mát dáng hình cười xinh” không chỉ là lời thuyết phục khiến Thúy Vân không thể từ chối mà còn là dự cảm không lành của Thúy Kiều về tương lai, số phận của mình.
Thúy Kiều thông qua lời trao duyên đã cho thấy sự sắc sảo, thông minh và sự hiểu biết sâu sắc trong cách thuyết phục của mình. Để hoàn tất nghi thức của việc trao duyên, Thúy Kiều đã trao lại cho Thúy Vân những kỉ vật tình yêu của mình với Kim Trọng:
“Chiếc vành và tờ mây kia
Duyên này, xin để lại, cất giữ chúng
Dù em nên vợ nên chồng
Khắc sâu trong tim nỗi nhớ mong mãi
Đánh mất người nhưng giữ chút kỷ niệm
Phím đàn và hương nguyền ngày xưa”
Những kỉ vật tình yêu như “chiếc vành”, “tờ mây”, “phím đàn”, “mảnh hương nguyền” thể hiện đoạn tình cảm sâu nặng, thiêng liêng của mối tình Kim – Kiều. Vì chúng liên quan đến tình yêu, những nguyện thề thiêng liêng nên khi trao lại cho Thúy Vân, Kiều lại cảm thấy chút xót xa, không thể quên. Đến đây, ta có thể thấy sự mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm của Kiều. Nếu như những câu thơ trên, Kiều thể hiện sự dứt khoát, mạnh mẽ đầy khôn khéo khi trao lời thì đến lúc trao kỉ vật lại thể hiện rõ sự tiếc nuối, xót xa. Lời nói như uất nghẹn, như chực trào nức nở đã thể hiện nỗi đau đứt ruột của người con gái trước những ngang trái của cuộc đời.
Chấp nhận trao duyên là việc cắt đứt mối quan hệ với chàng Kim. Sau khi trao lại những kỉ vật cho Thúy Vân, trong nỗi đau cùng cực, Thúy Kiều thẫn thờ như người vừa đánh mất linh hồn, chỉ còn lại những độc thoại đau đớn cùng một tâm trí bế tắc, túng quẫn:
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Đoạn trích “Trao duyên” giúp ta hiểu rõ hơn về tài năng miêu tả tâm lí nhân vật bậc thầy của đại thi hào Nguyễn Du, đặc biệt trong việc khắc họa tâm trạng đau đớn, xót xa của nàng Kiều khi quyết định trao duyên, đoạn tuyệt mối tình đẹp đẽ, thiêng liêng với chàng Kim. Cũng qua đây, tác giả lên án xã hội phong kiến bất công, đồng thời bày tỏ sự đồng cảm của mình với số phận đau khổ, ngang trái của con người, nhất là người phụ nữ trong xã hội xưa.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên - Mẫu 8
Nguyễn Du - nhà thơ nhân đạo chủ nghĩa của văn học Việt Nam, tác giả của thi phẩm đã đi sâu và luôn tồn tại trong tâm thức người đọc khi nhắc đến ông: “Truyện Kiều”. Truyện Kiều là sáng tác chữ Nôm đặc sắc từ nội dung đến nghệ thuật nhưng ấn tượng nhất đối với tôi đó chính là đoạn trích “Trao duyên” nằm trong tác phẩm nghệ thuật này.
Nhan đề đoạn trích là “Trao duyên” nhưng trớ trêu thay đây không phải là cảnh trao duyên thơ mộng của nam nữ như trong ca dao xưa ta vẫn thường gặp. Có đọc mới hiểu, trao duyên ở đây nghĩa là gửi gắm tình cảm, duyên phận của mình cho một người khác, nhờ người khác chắp nối tiếp tình cảm dở dang của mình. Như trong sự trao duyên của Kiều, hoàn cảnh thật éo le, cay đắng!
“Cậy em em có chịu lời,
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”
Một sự nhún nhường gần như van vỉ, nàng phải lạy em mình như lạy một vị ân nhân, một bậc bề trên. Không phải là “nhờ” mà là “cậy”, từ “ cậy” mang bao nhiêu sự thiêng liêng, lòng tin tưởng kèm với “lạy” và “thưa”, tất cả gộp lại tạo nên sự thay bậc đổi ngôi giữa hai chị em. Và điều đó trở nên thật tài tình, Nguyễn Du như đọc thấu được nỗi lòng nhân vật.
“Giữa đường đứt gánh tương tư,
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.”
“Gánh tương tư” thật đâu có nhẹ nhàng gì. Nhưng gánh nặng vật chất thì còn có thể san sẻ, nhờ người khác giúp được chứ “gánh tương tư” mà nhờ người khác giúp la điều hiếm thấy xưa nay….Chắc hẳn nàng đã ở trong một tình cảnh khó khăn không còn cách nào khác là phải nhờ đến em “chắp mối tơ thừa”. Từ đầu đến cuối đoạn thơ không hề thấy lời nói của Thúy Vân vì trên hết tình máu mủ ai nỡ từ chối nhau?. Trong tình cảnh bi thương của mình, Thúy Kiều không chỉ trao duyên mà còn trao cả nỗi đau của mình cho em gái
“Kể từ khi gặp chàng Kim,
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề.
Sự đâu sóng gió bất kì,
Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”
Thúy Kiều không chỉ trao duyên mà còn trao cả nỗi đau của mình cho em gái.
Tình cảm Kiều Kim sâu nặng là thế, mặn mà là thế, “ngày quạt ước”, “đêm chén thề” hỏi sao nàng Kiều không khỏi đớn đau, tê tái. Lòng nàng như ngàn kim đâm, rỉ máu xót xa lay động sâu tâm hồn người đọc. Nhưng khi sóng gió gia đình đến, cha bị bắt đi, nay chữ “hiếu” với chữ “tình” không thể song song… Quyết định chọn chữ “hiếu” bán mình chuộc cha là hy sinh chữ “tình”, coi như linh hồn nàng đã mất đi một nửa…Qua lời Thúy Kiều, Nguyễn Du đay nghiến cả một xã hội. Hiếu-tình là hai giá trị tinh thần không thể đặt lên bàn cân được. Một xã hội bắt con người phải lựa chọn những giá trị không thể lựa chọn được thì xã hội đấy là một xã hội tàn bạo
“Ngày xuân em hãy còn dài,
Xót tình máu mủ thay lời nước non.
Chị dù thịt nát xương mòn,
Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây.”
Hai chị em đều “xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê” vậy mà nàng nói ngày xuân em hãy còn dài, đau đớn biết chừng nào!. Thuyết phục em thật khéo léo bằng tình chị em, tình máu mủ ruột thịt, Thúy Kiều vô hình chung đã khiến Thúy Vân không thể nào chối từ. Lời lẽ của nàng là vì lo cho Kim Trọng, mong sao chàng Kim có được hạnh phúc trong tan vỡ. Trong đau khổ tuyệt vọng nàng còn biết lo cho hạnh phúc của người khác, chẳng lo rằng mình có thể sẽ trải qua bao nhiêu cay đắng đến “thịt nát xương mòn”. Thật là một cô gái có đức hy sinh lớn lao. Qua đó Nguyễn Du đã thể hiện giá trị nhân đạo đáng trân trọng ở Kiều…
“Chiếc vành với bức tờ mây,
Duyên này thì giữ vật này của chung.
Dù em nên vợ nên chồng,
Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên.”
Trao kỉ vật của mình và chàng Kim cho em, thật sự lòng nàng vẫn cắn rứt lời thề nguyền đêm trăng của mình và Kim Trọng. Nguyễn Du dùng hai hình ảnh đối lập “nên vợ nên chồng”, “người mệnh bạc” để gợi nỗi thương tâm, băn khoăn, chua xót của Kiều.
Toàn bộ đoạn trích là lời thoại của Kiều nói với Thúy Vân. Tuy nhiên, có lúc, Kiều chuyển đối tượng như đang nói với Kim Trọng chứ không còn nói với Thúy Vân nữa. Ý nghĩa sự chuyển đổi đối tượng cho thấy khả năng Nguyễn Du nắm bắt một cách tinh tế quy luật diễn biến tâm trạng của nhân vật, đồng thời cho thấy khả năng miêu tả nội tâm nhân vật của Nguyễn Du. Ngoài ra ta có thể thấy được giá trị nhân đạo sâu sắc của Nguyễn Du đối với nàng Kiều trong từng lời nói...
Đoạn trích “Trao duyên” thật sự đã làm rung động trái tim của không chỉ riêng tôi mà hẳn đã đi vào lòng không ít các bạn đọc khi xem “Truyện Kiều”.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên - Mẫu 9
Đoạn trích 'Trao duyên' trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du làm xúc động lòng người, thể hiện tâm trạng đau buồn của Thúy Kiều khi muốn chuyển giao tình yêu cho Kim Trọng sang Thúy Vân, em gái, để giải thoát cho cha và em trai bị giam cầm.
Tâm trạng đau khổ của Thúy Kiều khi phải từ bỏ sự duyên phận đã định, những kỷ niệm ngọt ngào vẫn hiện hữu trong lòng.
Tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng là một mối tình hoàn hảo giữa hai người, nhưng vì biến cố gia đình nên Thúy Kiều quyết định hy sinh bản thân để mang lại hạnh phúc cho gia đình. Hành động 'bán mình chuộc cha' thể hiện sự đau khổ trong lòng Thúy Kiều.
Đoạn trích 'Trao duyên' thể hiện qua hình ảnh đối ngược, khi Thúy Kiều, người lớn hơn, phải quỳ gối trước em mình, Thúy Vân, khi cô phải nhờ đến em. Những câu thơ này thể hiện sự chua xót trong lòng người con gái hiền lành, đoan trang, và hiếu thảo của Thúy Kiều.
Cậy em, em có chịu lời,
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.
Giữa đường đứt gánh tương tư,
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Những từ như 'cậy em' và 'ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa' thể hiện sự cần cẩu của Thúy Kiều với em gái Thúy Vân, bày tỏ tình cảm chân thành của nàng. Tình yêu đôi khi là điều khó khăn.
Trong hai dòng thơ tiếp theo, Thúy Kiều nhớ lại mối tình với Kim Trọng, biểu hiện sự không lòng khi phải từ bỏ.
Thúy Kiều buồn khi nghĩ về Kim Trọng, hiểu rằng việc mất người yêu sẽ làm anh đau lòng. Tình yêu gây ra nỗi đau.
Thúy Kiều biết rằng Thúy Vân không yêu Kim Trọng và ngược lại, nhưng nàng muốn họ hạnh phúc bên nhau. Vì Kim Trọng là người tốt và Thúy Vân là một cô gái tốt, nên Thúy Kiều sẽ ra đi mà không ân hận.
Vì vậy, Thúy Kiều chia sẻ tâm tư với Thúy Vân về tình cảm với Kim Trọng như một cách để em hiểu.
Từ khi gặp Kim Trọng,
Khi ngày hứa hôn, đêm thề thốt.
Song sóng cuộc đời bão tố không ngơi,
Hiếu tình vượt cả ranh giới bốn phương
Xã hội phong kiến đầy tàn ác và bất công với những người con gái như Thúy Kiều và nhiều người khác. Gia đình nàng, mặc dù đang yên bình, lại chịu trận khi bị sóng gió cuốn trôi, khiến cha và em trai bị giam giữ. Thúy Kiều, không thể đứng nhìn, phải tìm cách giải cứu họ.
Thúy Kiều, một người con gái hiếu thuận và nhân hậu, luôn sẵn lòng hy sinh cho người khác. Việc trao duyên cho em gái, Thúy Vân, là biểu hiện của tình thương và lo lắng của nàng không chỉ dành cho gia đình mà còn cho người thân yêu.
Ngày xuân, hãy trường tồn
Thương nhớ lời nước non thấm máu
Dẫu thân thể tan tác, xương mòn,
Cười nụ tràn khoe màu tươi đẹp
Thúy Kiều mong muốn Thúy Vân hiểu được tình cảm chị em và khổ đau của mình, mong em chấp nhận lời đề nghị của mình. Nếu em chịu, dù thân thể tan tác, nụ cười vẫn luôn tươi sáng trong lòng nàng.
Trong đoạn 'Trao duyên', Thúy Kiều đã trao cho Thúy Vân kỷ vật của tình yêu với Kim Trọng, biểu hiện mối tình chị em và lòng nhân ái khi Thúy Vân sẽ chăm sóc Kim Trọng thay cho Thúy Kiều.
Duyên này thì giữ, vật này của chung.
Mai sau, dù có gì xảy ra,
Đốt lò hương ấy, so với sợi tơ này.
Nhìn ra cỏ cây bên đường,
Thấy gió đùa nhẹ, tức là chị đang về.
Trái tim vẫn ghi nhớ lời thề,
Nguyện vương vấn bên liễu, đối diện với tre mai.
Kỷ vật của Thúy Kiều, một chiếc trâm và tờ mây, đại diện cho tình yêu và cam kết với Kim Trọng. Nhưng giờ đây, chúng chỉ là những kỷ niệm sống mãi trong kí ức của Thúy Kiều, người đã quyết định trao lại chúng cho Thúy Vân.
Dù đã chia tay, nhưng Thúy Kiều vẫn nhớ Kim Trọng và lời hứa của mình. Cô đau đớn thốt lên: 'Ôi Kim Trọng ơi! Thiếp đã phụ chàng từ bây giờ'.
Trăm nghìn lời cầu nguyện tình yêu,
Tơ duyên ngắn ngủi cũng đã đến hồi kết thúc.
Phận số sao thay như vôi,
Nước chảy, hoa trôi, lối vắng tanh.
Ôi Kim Trọng! Hỡi Kim Trọng!
Thôi rồi! Thiếp đã từ bỏ chàng từ nay.
Thúy Kiều đã gửi đến người tình trăm lời xin lỗi vì đã phụ lòng của chàng, không thể giữ trọn vẹn lời thề ban đầu là người bội bạc phụ tình trước. Nhưng hoàn cảnh gia đình nàng đã đẩy Thúy Kiều vào tình thế không có lựa chọn nào khác.
Nghệ thuật so sánh đặc sắc của Nguyễn Du khi so sánh số phận với vôi, một vật liệu trắng bạc, có sức làm phai nhạt và mài mòn nhiều thứ khác.
Đoạn trích 'Trao duyên' là một tác phẩm xuất sắc thể hiện tính nhân văn của nó, nó thể hiện tâm trạng giằng xé của Thúy Kiều khi phải đối diện với sự lựa chọn giữa bên hiếu và tình thương, và nàng đã chọn bên hiếu. Tuy nhiên, nàng cảm thấy xót xa khi nghĩ về tình duyên của mình.
Tình duyên của người con gái, nặng lời thề, nhưng giờ đây phải trở thành người bội bạc, phụ lòng người con trai mà nàng đã hẹn ước. Nàng cảm thấy xót xa khi không thể giữ được lời thề ngày nào với Kim Trọng.
