Cảm Nhận Văn Mẫu Lớp 9 về Bài Thơ Nói Với Con (Sơ Đồ Tư Duy) - 4 Dàn Ý & 15 Bài Cảm Nhận Nói Với Con

Cảm Nhận Bài Thơ Nói Với Con Tuyển Chọn 15 Bài Văn Hay Nhất, Kèm Theo 4 Dàn Ý Chi Tiết và Sơ Đồ Tư Duy, Giúp Các Em Học Sinh Cảm Nhận Sâu Sắc Hơn Những Tình Cảm Tha Thiết, Sâu Nặng Của Người Cha Dành Cho Con.

Bài Thơ Nói Với Con Để Lại Biết Bao Ấn Tượng Sâu Đậm Trong Lòng Độc Giả, Bộc Lộ Tình Yêu Quê Hương, Xứ Sở và Niềm Tự Hào Về Người Đồng Mình của Nhà Thơ Viễn Phương. Mời Các Em Cùng Theo Dõi Bài Viết Dưới Đây của Mytour Để Ngày Càng Học Tốt Môn Văn 9.

Đề Bài: Cảm Nhận của Em về Bài Thơ Nói Với Con của Y Phương. Bài Thơ Gợi Cho Em Những Suy Nghĩ Gì Về Trách Nhiệm của Người Làm Con?

Cảm Nhận Về Bài Thơ Nói Với Con Của Y Phương

• Sơ Đồ Tư Duy Cảm Nhận Bài Thơ Nói Với Con
• Dàn Ý Chi Tiết Cảm Nhận Bài Thơ Nói Với Con (4 Mẫu)
• Cảm Nhận Bài Thơ Nói Với Con Của Y Phương (14 Mẫu)
• Cảm Nhận Của Em Về Bài Thơ Nói Với Con

Sơ Đồ Tư Duy Cảm Nhận Bài Thơ Nói Với Con

Dàn Ý Chi Tiết Cảm Nhận Bài Thơ Nói Với Con 

1. Giới Thiệu

• Tóm Tắt Về Tác Giả và Phong Cách Sáng Tác.
• Giới Thiệu Tác Phẩm.

2. Nội Dung Chính:

a. Gợi Nhắc Về Tình Cảm Bảo Vệ, Âu Yếm và Yêu Thương ấm Áp Của Gia Đình, Cộng Đồng và Quê Hương Đối Với Mỗi Con Người.

* Trong Gia Đình “Chân Phải...Tiếng Cười”:

• Mô tả quá trình phát triển của đứa con trong tình yêu thương của gia đình, tạo hình ấm cúng của mái nhà và giá trị quý giá của niềm hạnh phúc đơn giản mà đáng trân trọng.
• Cha muốn gửi gắm với con về công lao nuôi dưỡng và sinh thành, con là món quà quý giá cha mẹ được ban tặng, là niềm tin và hy vọng cho cuộc đời của cha mẹ.

* Trong không gian làng quê: “Người đồng mình...cho những tấm lòng”:

• Nhấn mạnh vẻ đẹp của “người đồng mình” trong công việc, trong văn hóa yêu đời và đơn giản, thấm đượm trong cuộc sống của làng quê.
• Tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên và hòa bình của quê hương thông qua “Rừng cho hoa”, vẻ đẹp tình thân của quê hương qua câu “Con đường cho những tấm lòng”.
• Khơi gợi về vẻ đẹp và hạnh phúc gia đình qua lời kể về ngày cưới của cha mẹ.

=> Dù là những hình ảnh thông thường trong cuộc sống hàng ngày ở vùng núi Bắc, nhưng qua bút pháp của Y Phương, chúng mang một vẻ đẹp khác biệt, đậm chất thơ và tự hào, yêu thương của người con Cao Bằng.

b. Tâm Hồn Đẹp Của “Người Đồng Mình”:

• Tinh thần kiên cường, sức mạnh và ý chí vượt qua mọi khó khăn, tạo nên một cộng đồng dân tộc đặc sắc.
• Qua niềm tự hào sâu sắc về tâm hồn đẹp của “người đồng mình”, người cha đã dạy dỗ con bằng tấm lòng, mong con sau này sẽ kế thừa và phát triển những phẩm chất ấy, “Sống trên đá không sợ đá gập ghềnh/Sống trong thung không sợ thung nghèo đói/Sống như sông như suối/Lên thác xuống ghềnh/Không ngại khó khăn”.
• “Người đồng mình” hiện lên với vẻ đẹp tự lực, tự chủ, dù cuộc sống khó khăn, nhưng họ không từ bỏ, mà ngày càng mạnh mẽ, phát triển trong việc xây dựng quê hương.
• Xây dựng phong tục tập quán tốt đẹp, lưu truyền qua thế hệ, tạo ra một cộng đồng dân tộc đoàn kết, thống nhất.

3. Tổng Kết:

• Đưa ra cảm nhận tổng quan.

.....

Cảm Nhận Về Bài Thơ Nói Với Con Của Y Phương

Cảm nhận về bài thơ Nói với con - Mẫu 1

Gia đình và quê hương là nơi bắt đầu cuộc đời của mỗi người. Tình cảm gia đình và quê hương là sợi dây vô hình niềm giữ chân những người xa xứ với gốc nguồn. Với lối viết tâm tình nhẹ nhàng, Y Phương khiến ta cảm nhận được niềm hạnh phúc giản dị của một gia đình mà ai trong chúng ta cũng từng trải qua:

'Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước đến tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười'

Ngôn ngữ thơ đơn giản mộc mạc, hình ảnh thơ chân thực cùng với nhịp thơ nhanh kết hợp với cấu trúc hình ảnh: 1 bước, 2 bước. Tạo nên bức tranh gia đình ấm áp hòa hợp đầy niềm vui hạnh phúc. Trung tâm của bức tranh là đứa trẻ tập đi, tập nói, từng bước chân, tiếng cười của nó được cha mẹ nâng niu. Với những câu thơ này, Y Phương như làm cha mẹ thật sự, với niềm vui và hạnh phúc khi đón chờ cô con gái đầu lòng. 4 câu thơ đầu tiên ông viết là lời tâm sự niềm hạnh phúc lớn lao nhất của con người khi được sinh ra và lớn lên trong tình yêu thương của gia đình. Những câu thơ như lời nhắc nhở về cội nguồn gia đình.

Những con người không chỉ lớn lên trong tình thương gia đình mà còn có một mái ấm lớn hơn, đó là quê hương. Y Phương nhắc nhở trong ba câu thơ tiếp theo. Con người đồng mình, chính là con người quê hương, con người của vùng miền, những người uống chung dòng suối, đi chung một con đường. Ba từ 'người đồng mình' gợi lên tình cảm thân thiết giữa những người quê hương. Lời thơ chứa đầy tình cảm trực tiếp qua từ 'yêu lắm' và cụm từ 'con ơi', tạo giọng điệu lời thơ tha thiết chan chứa tình yêu và lòng trọng người đồng mình. Trong lời thơ, công việc của người đồng mình được diễn đạt qua ba động từ liên tiếp: 'đan, ken cài'. Hai câu thơ làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn mơ mộng lãng mạn. Nghệ thuật ẩn dụ: 'cài nan hoa', 'ken câu hát' với đôi tay khéo léo của con người quê hương vót nan tre nan trúc để đan lờ được nhìn như đan hoa. Vách nhà không chỉ được đan bằng bùn đất rơm rạ mà còn được đan bằng những câu hát. Ý thơ xuất phát từ thực tế, song cũng được đúc kết từ cái nhìn tinh tế của Y Phương.

Y Phương vẽ nên hình ảnh của thiên nhiên quê hương qua 'những cánh rừng bạt ngàn và con đường dài vô tận'

“Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.'

Hoa biểu tượng cho cái đẹp tinh thần, là kết tinh của điều tinh túy mà rừng mang lại cho con người những gì đẹp nhất. Ẩn dụ 'những con đường' mở ra ý thơ sâu sắc, con đường không chỉ là đường đi hàng ngày mà còn là hình ảnh cho đường đời, trên đó con sẽ nhận được sự giúp đỡ từ những người đồng mình. Con người và thiên nhiên quê hương xây dựng cho con tâm hồn sống vì quê hương, con phải biết trân trọng và bảo vệ quê hương. Kết thúc khổ thơ cuối, cha kể về ngày cưới, ngày hai tâm hồn gặp nhau mang lại niềm hạnh phúc tốt đẹp nhất.

Khổ thơ tiếp theo cha kể về phẩm chất của người đồng mình. Mở đầu là câu nói: ‘người đồng mình thương lắm con ơi’ - từ yêu chuyển thành từ thương, diễn tả cảm xúc chan chứa. Cha tự hào, thương xót cho nỗi vất vả nhọc nhằn của người đồng mình.

'Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn'

Câu thơ ngắn tạo ra sự đối lập giữa hai hoàn cảnh sống và ý chí kiên cường của người đồng mình. Điển hình là việc sử dụng độ cao của núi và tầm xa của rừng để diễn đạt về khó khăn và ý chí nghị lực.

'Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói'

Hai câu thơ gợi lên cuộc sống khó khăn của người đồng mình và nhắc nhở con phải biết trân trọng và bảo vệ quê hương, không được rời bỏ quê hương vì khó khăn.

Mạch cảm xúc như được nối dài qua từng câu thơ:

'Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc'

Nghệ thuật so sánh: 'sống - sông, suối' kết hợp với ẩn dụ 'lên thác xuống ghềnh' thể hiện sự mạnh mẽ, dũng cảm của người đồng mình trong cuộc sống khó khăn.

Hình ảnh 'thô sơ da thịt' diễn đạt về sức mạnh và tinh thần cao thượng của người đồng mình trong công việc hàng ngày.

'Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương'

Công việc đục đá và xây dựng quê hương là biểu tượng cho sự mạnh mẽ và ý chí kiên cường của người đồng mình.

'con ơi tuy thô sơ....nghe con'

Lời nhắn của người cha dành cho con đầy trìu mến, nhấn mạnh về lẽ sống cao đẹp và ý chí kiên cường của người đồng mình.

Bài thơ thể hiện tình cảm gia đình và lời ca ngợi truyền thống cần cù của người quê hương, với sự tha thiết và nghiêm khắc về một lẽ sống cao đẹp.

Cảm nhận bài thơ Nói với con - Mẫu 2 của Y Phương.

Y Phương là một nhà thơ người dân tộc Tày, sáng tác thơ chân thật, mạnh mẽ, trong sáng và mang đậm lối tư duy của người dân tộc niềm núi.

Tâm tình của người cha về cội nguồn sinh dưỡng được thể hiện qua bài thơ.

Câu thơ mở đầu với hình ảnh cha mẹ và con, tình yêu thương gia đình, sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ đối với con.

Mô tả gia đình ấm áp, hình ảnh đứa con nhỏ tập đi tập nói được cha mẹ nâng niu, bảo bọc, và lời tâm sự của cha về gia đình.

Sự gắn bó, yêu thương của người đồng mình với con, và công việc lao động chăm chỉ của họ được thể hiện qua những hình ảnh đặc trưng của quê hương.

Miêu tả cuộc sống lao động của người dân quê, việc đan lờ, ken vách được kết hợp với hình ảnh đẹp của thiên nhiên và nghệ thuật truyền thống của dân tộc.

Sự phong phú của thiên nhiên và tấm lòng hào hiệp của con người được thể hiện qua hình ảnh rừng hoa và con đường tình yêu thương.

Lời tâm sự trìu mến của cha dành cho con về sự hào phóng của thiên nhiên, ẩn dụ về ý nghĩa sâu sắc của con đường và tấm lòng trong việc xây dựng quê hương.

Cha dặn con về những phẩm chất cao quý của người đồng mình.

Tình thương của người đồng mình hiện hữu trong câu 'Người đồng mình thương lắm con ơi', và lời khuyên về chấp nhận khó khăn và vươn lên trong cuộc sống.

Tâm tình của cha về những giá trị tinh thần cao quý của người đồng mình, qua việc đo nỗi buồn và đo xa nuôi lớn chí lớn.

Cha khuyên con không được chê bai khó khăn, thách thức trong cuộc sống, mà phải mạnh mẽ vượt qua như sông suối, nhưng cũng không quên đề cao ý chí và khát vọng.

Đặt từ “sống” ở đầu ba câu liên tiếp, kết hợp với điệp cấu trúc câu, nhấn mạnh thái độ sống và phong cách sống của người đồng mình.

Sự giản dị và mạnh mẽ của người đồng mình được thể hiện qua cụm từ “thô sơ da thịt”, thể hiện ý chí và lòng kiên cường của họ trong cuộc sống.

Người đồng mình không chỉ sống đơn giản mà còn là những người bảo tồn và truyền lại những phong tục truyền thống của quê hương.

Những lời tâm tình cuối cùng của cha dành cho con, khuyên con vững lòng, không bao giờ nhỏ bé trước khó khăn và hãy luôn tự tin bước đi trên con đường của mình.

Cha thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm đặc biệt đến con qua những lời nhắn nhủ thấm đẫm tình cảm.

Chuỗi từ “con ơi” tôn vinh tình cha, vẫn gợi lên sự giản dị mộc mạc qua cụm từ “thô sơ da thịt”, khuyến khích con không ngừng phấn đấu và tự tin vươn lên.

Bài thơ đã chạm đến lòng người với cảm xúc chân thành và sâu lắng.

Nhận định về bài thơ Nói với con - Mẫu 3

Trong sự phát triển văn học hiện đại của Việt Nam, thơ Y Phương và những nhà thơ dân tộc thiểu số khác đã đóng góp không nhỏ với cách nghệ thuật giàu sức mạnh và tinh tế.

Bài thơ với cấu trúc và cách diễn đạt đặc biệt đã gây ấn tượng mạnh mẽ và thuyết phục.

Việc đứa con chập chững bước đi đầu tiên đánh dấu một bước ngoặc quan trọng trong cuộc đời, đầy trang trọng và cảm động. Nó không chỉ là việc bắt đầu bước chân tự lập, mà còn là niềm tin yên bình trong lòng cha mẹ. Hạnh phúc của gia đình nhen nhóm trong tâm hồn cha mẹ như một kỷ niệm về ngày cưới đẹp nhất.

Đứa con chân phải đến bên cha
Chân trái bước tới mẹ

Câu thơ truyền đạt sự yêu thương, sự quý trọng từ cha mẹ dành cho con. Đứa trẻ lớn lên với niềm hồn nhiên của mặt trời không bao giờ lạc hướng, tiếng nói và tiếng cười như những ánh sáng rực rỡ trong cuộc sống.

Một bước kết nối tiếng nói
Hai bước đến với tiếng cười

Sự tưởng tượng phong phú và sáng tạo của nhà thơ được thể hiện qua những hình ảnh đầy ấn tượng. Không chỉ là một tấm lòng cha mẹ mà còn là quê hương, vốn nuôi dưỡng sự lớn lên của đứa con với ba yếu tố quan trọng: rừng, con đường, và những người đồng mình.

Rừng sinh hoa
Con đường mở lòng

Sắc đẹp thiên nhiên không chỉ là vẻ ngoại hình, không chỉ là thứ có thể nhìn thấy bằng mắt mà còn là 'tấm lòng', một trạng thái tinh tế, chỉ người có tâm hồn sâu lắng mới cảm nhận được. Câu thơ này thể hiện sự sâu sắc và khái quát của vẻ đẹp tự nhiên. Rừng che chở, con đường mở lối, nhưng đáng quý nhất vẫn là trái tim của con người trong xứ sở:

Người đồng mình thương con nhiều lắm

Vậy cái đáng 'thương nhiều' đó là phẩm chất và tinh thần lạc quan trong cuộc sống:

Đan nan hoa cài tự nghìn đôi
Vách nhà hát vang câu ngọt ngào.

Thì ra dưới vẻ 'thô sơ da thịt', tức là bên trong một tâm hồn lãng mạn không biết bao! Mạch thơ kể về sự giao thoa giữa quê hương và gia đình, nuôi nấng đứa trẻ trong những bước đầu đời của nó. Ý thức về nguồn gốc từ cả hai đồng lòng giúp đứa trẻ bước vào con đường lớn, rộng hơn trong tương lai.

Phần tiếp theo của bài thơ là những lời gửi gắm, lời dặn dò khi đứa trẻ đã lớn lên, bước đi xa hơn, xa khỏi mái nhà thân yêu và núi rừng quê hương. Ta thấy một cách diễn đạt rất độc đáo nhưng cũng rất sâu lắng:

Mở lòng với nỗi buồn
Nuôi lòng khát vọng lớn

Sử dụng nỗi buồn để đo chiều cao, sử dụng khát vọng để đánh giá độ xa. So với đoạn trước, câu thơ này có vẻ nặng nề hơn và do đó mạnh mẽ hơn. Nó đặt ra những vấn đề quan trọng hơn, vấn đề ý nghĩa của cuộc sống:

Sống trên đá không than trách đá gập ghềnh
Sống trong thung không oán trách thung nghèo đói
Sống tự do như sông suối
Lên thác xuống ghềnh
Không e dè trước khó khăn

Ở đây, người trưởng thành phải nhận ra hoàn cảnh. Những vật liệu như đá, thung, thác, ghềnh đều là biểu tượng của nghèo khó, khó khăn. Đó là những thách thức rất khó khăn nhưng lại cần phải vượt qua bằng nghị lực. Biểu hiện đầu tiên của nghị lực là không bao giờ nản lòng, sau đó là sẵn lòng thích ứng như người Kinh thường nói 'chân cứng đá mềm'. Cách suy nghĩ, cách sống đó phản ánh bản sắc dân tộc Việt Nam thông qua một lối diễn đạt đặc biệt nhưng vẫn cứng rắn. Ba từ 'sống' ở đầu câu nối tiếp nhau không chỉ là lời dạy bảo thông thường mà còn là sự kính trọng và truyền đạt tình thương, như việc giữ lửa và truyền đốt lửa cho nhau, đó là vấn đề sống chết. Nói về nghị lực cũng là nói về nhân cách. Nhân cách đó là không bao giờ chịu đựng 'nhỏ bé', phải luôn tự hào và không ngừng phấn đấu như 'Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương'... Một lần nữa, quê hương hiện lên như nguồn lực tiếp thêm sức mạnh, nhưng không chỉ là yếu tố an ủi, động viên, mà là tư duy quyết đoán và tiến bước về mục tiêu của cuộc sống.

Về nghệ thuật thơ, cùng với cách diễn đạt, sáng tạo hình ảnh (như đã trình bày), cần phải nói thêm về nhịp điệu, giọng điệu, thể loại thơ và các biện pháp tu từ. Về nhịp điệu thơ có thể chậm, nhanh, chậm trong kể chuyện, nhanh trong việc thể hiện khát vọng làm người, khi mạch thơ chỉ còn là một mũi tên chỉ hướng mục tiêu. Đặc biệt, sự thưa thớt và không đồng đều của câu chữ về 'người đồng mình' như một điểm nhấn, tạo ra một tiết tấu tự nhiên phụ thuộc vào cảm xúc và ý nghĩ của người cha trong cuộc trò chuyện (với hình ảnh đứa con không xuất hiện). Nếu ở phần đầu, sự dịu dàng, nhẹ nhàng là điều kiện chính thì ở phần sau sự lý trí được đặt lên hàng đầu. Dù có ngọt ngào hay nghiêm túc, trong tất cả vẫn là tiếng nói tự hào và hy vọng. Về thể thơ, Nói với con được viết bằng một loại thơ tự do, không ràng buộc, với chiều dài không đồng đều của từng câu thơ. Thể loại thơ này phù hợp với lối suy nghĩ bình dị, tự nhiên không cầu kỳ, không làm mọi cách để thể hiện. Ngoài ra, cần chú ý đến các biện pháp tu từ, như điệp từ (trong nhiều trường hợp), sự đối lập để làm nổi bật ý thơ như 'Người đồng mình thô sơ da thịt - Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con', ở đây có sự đối lập giữa thể xác và tinh thần. Hoặc cách diễn đạt liên tiếp theo kiểu bắc cầu : 'Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương - Còn quê hương thì làm phong tục'. Các yếu tố nghệ thuật này tự nó có sự kết hợp như tấm vải đa màu, những chiếc túi thổ cẩm xinh xắn, một loại 'túi thơ' của người miền núi.

Cảm nhận về bài thơ Nói với con - Mẫu 4

'Quê hương là gì mà mẹ dạy yêu?
Quê hương là gì mà ai đi xa cũng nhớ nhiều?'

Mỗi người đều có một quê hương, nơi đầu tiên tiếp nhận tiếng khóc và chào đón ta khi mới chào đời. Nghĩ về quê hương, trong mỗi người lại hiện lên một hình ảnh độc đáo, đẹp đẽ cùng với một cảm xúc chân thành và tự hào. Do đó, dù đã có nhiều bài thơ nói về quê hương nhưng quê hương trong bài Nói với con của Y Phương vẫn gợi lại cho ta những cảm xúc sâu lắng và đáng trân trọng.

Có lẽ, mọi người đều như vậy, những điều thường được nhắc đến khi nghĩ về quê hương là những điều chân chất, giản dị nhất. Nếu Đỗ Trung Quân liên kết quê hương với hình ảnh 'chùm khế ngọt', 'đường đi học', hay 'con diều biếc'... thì Y Phương đã chỉ ra cho con người:

'Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng'.

Đó là một vùng quê núi rừng vẫn còn non nớt, nhưng con người ở đó rất đáng quý, mảnh đất giàu truyền thống văn hoá và đặc biệt là đất đai nuôi dưỡng tâm hồn, tấm lòng chất phác thiện lương. Những người cùng quê thương yêu lắm nhưng cũng có tính cách mạnh mẽ, kiên cường đầy tinh thần (Cao đo nỗi buồn; Xa nuôi chí lớn). Quê hương trong Nói với con có những điều riêng biệt nhưng cũng có những điểm chung.

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất trong tâm hồn mỗi đứa con (và của chúng ta người đọc) chính là những lời dạy bảo, khuyên răn của người cha. Đứa con trước cha, trước quê hương luôn là hình ảnh yêu thương, yếu đuối nhất và luôn cần sự che chở, dạy bảo. Bài học từ cha mẹ luôn là động lực giúp đứa con trưởng thành, mạnh mẽ trước thách thức của cuộc sống.

Dù có điều gì xảy ra, cha vẫn luôn muốn
Sống trên đá không than trách về đá gập ghềnh
Sống trong thung không than trách về thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Trải qua nhiều khó khăn mà không lo lắng
Người cùng quê thô sơ, bản lĩnh
Không ai bé nhỏ cả đâu con.

Giọng điệu trong đoạn thơ đã khơi dậy cảm xúc của người đối diện về những lời dạy dỗ ấm áp, chân thành, và quan trọng. Dù cuộc sống có ra sao, con người vẫn cần vượt lên mọi khó khăn để tồn tại. 'Nỗi buồn' giúp con người biết sống kiên nhẫn, ý chí sẽ giúp họ luôn nỗ lực và phấn đấu. 'Cao đo nỗi buồn/Xa nuôi chí lớn' như một lời khích lệ, là nguồn động viên mà cha muốn truyền đạt cho con, giúp con tự tin bước đi và luôn giữ niềm tin vào cuộc sống, vượt qua mọi thử thách.

'Cha' không cần nói nhiều hơn, cha không thể thay thế cuộc sống của con, cha chỉ biết khuyên con: 'Dẫu làm sao?', dẫu con gặp khó khăn hay thất bại trên đường đời, quan trọng là con phải chấp nhận và không bao giờ từ bỏ. Khó khăn là nơi để rèn luyện tâm hồn. Con phải 'sống như sông như suối' dù có gặp 'thác, ghềnh' cản trở vẫn phải vượt qua. Nhưng điều quan trọng nhất cha dạy con là không quay đầu lại, không hối tiếc với quê hương đã nuôi dưỡng con lớn.

Dù quê hương là một vùng rừng núi hoang sơ đầy khó khăn, nhưng con người - 'người đồng mình' đã tự khẳng định bằng nghị lực, ý chí và niềm tin, là biểu tượng của sự dũng cảm:

Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
...
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.

Hãy luôn là người đồng mình, xứng đáng không bao giờ nhỏ bé dù đi đến đâu, sống ở đâu.

Với lời thơ đẹp và gần gũi, hình ảnh thơ quen thuộc và giọng thơ chắc nịch nhưng đầy thiết tha, bài thơ Nói với con không chỉ mang đậm tình thương mà còn chứa đựng những bài học quan trọng về xứ sở và nguồn gốc của chúng ta. Đó chính là nguồn năng lượng của chúng ta.

Cảm nhận về bài thơ Nói với con - Mẫu 5

Y Phương, sinh năm 1948, là nhà thơ của dân tộc Tày, sống ở vùng cao của tỉnh Cao Bằng. Những tác phẩm của Y Phương như những bức tranh thổ cẩm của vùng núi rừng mang đậm tình cảm gia đình chân thành. 'Nói với con' là một trong những bài thơ tiêu biểu cho phong cách sáng tác của tác giả, thể hiện sự chân thành của cha dành cho con.

Trong những dòng thơ đầu tiên, tác giả đã diễn đạt về tình yêu của cha mẹ và sự quan tâm của quê hương đối với đứa con.

“Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười”

Từ khi còn trong bụng mẹ, đứa con đã được bao bọc và yêu thương bởi vòng tay cha mẹ. Mỗi ngày, mỗi giờ, việc con lớn lên cũng là ngày cha mẹ trông mong. Khi con bước những bước đầu tiên trong cuộc đời, cha mẹ luôn đứng bên để chứng kiến và động viên. Hình ảnh “chân phải”, “chân trái”, “tiếng nói”, “tiếng cười” rất gần gũi và thân quen. Bài thơ hiện ra trước mắt là hình ảnh gần gũi và quen thuộc của cuộc sống hàng ngày, là sợi dây gắn kết gia đình thêm gần nhau.

Bốn dòng thơ tiếp theo, tác giả nhắc nhở con về nguồn gốc quê hương:

“Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên tuyệt vời nhất trên đời”

“Người đồng mình” được nhắc đến với tình cảm thân thiết và trìu mến. Họ là những người dân mộc mạc, bình dị, làm việc siêng năng và khéo léo trong mọi công việc. “Người đồng mình” không chỉ làm việc chăm chỉ mà còn có tài năng và khéo léo. Từ “đan”, “cài” không chỉ ám chỉ sự gắn bó mà còn nói lên tình cảm sâu sắc và không thể nào phai nhạt của họ. Tác giả đã truyền đạt cho con tình cảm và nguồn gốc mà con nên trân trọng và giữ gìn. Quê hương là nơi nuôi dưỡng con lớn, rừng cho hoa biểu trưng cho những điều tốt đẹp, con đường cho những tấm lòng là đường dẫn đến sự hiểu biết, làm giàu tâm hồn con, giúp con nhận biết nguồn cội của quê hương. Con cần nhớ về nguồn gốc vì đó là nơi mà con đã trưởng thành không chỉ về thân hình mà còn về tâm hồn.

Hai dòng thơ:

“Ngày đầu tiên tuyệt vời nhất trên đời, cha mẹ luôn nhớ về ngày cưới.”

Như để nhắc nhở con, con là bông hoa tươi đẹp nhất mọc nở từ tình yêu của cha mẹ. Điều đó khiến cha mẹ luôn yêu thương và quan tâm con.

Bài thơ tiếp theo, tác giả nêu bật những phẩm chất tốt đẹp của người đồng mình và ước ao tốt đẹp cho con. Vẫn là “Người đồng mình”, vẫn là âm thanh thân thiết và gần gũi. Vẫn là giọng điệu trầm ấm, tình cảm, người cha nói với con về những phẩm chất cao quý của người đồng mình.

“Con yêu dấu, đừng bao giờ quên
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn “

Dù cuộc sống của họ khó khăn “Cao đo nỗi buồn, xa nuôi chí lớn”, nhưng họ vẫn là những người rất mạnh mẽ, có tinh thần kiên cường và yêu thương quê hương. Chính tình cảm mạnh mẽ đó đã khiến họ “tự tay đắp nên quê hương”. Họ đã xây dựng quê hương với những nét đẹp truyền thống, bằng lòng kiên cường của mình. Người cha ca ngợi những người mộc mạc, giản dị, nhưng đầy tâm hồn và ý chí mạnh mẽ. Dù thiên nhiên không thiên vị họ bằng địa hình thuận lợi, cuộc sống khó khăn, họ vẫn không ngừng yêu thương quê hương, sống chăm chỉ, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn.

Từ đó, cha nhắc nhở con phải sống có trách nhiệm, trung thành với quê hương. Con phải biết chấp nhận, dũng cảm vượt qua khó khăn bằng ý chí và niềm tin của mình:

“Sống trên đá không than trách đá gập ghềnh
Sống trong thung không phiền lòng thung nghèo đói
Sống tự giống như sông suối
Vượt qua thác rơi, ghềnh đứt
Không sợ khó nhọc.”

Lời cha gửi gắm với con tràn ngập tâm huyết để mong con sống xứng đáng với “người đồng mình”. Cha còn muốn con nhớ về quê hương, yêu thương đất nước như người đồng mình yêu quê hương dân tộc:

“Người đồng mình thật mạnh mẽ từng chất như đất sỏi
Chẳng có ai là nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự mình khắc xây đất nước cao lớn quê hương
Còn quê hương, mặc dù có những lỗi lầm
Và ước mong lớn nhất của cha:
“Con yêu dấu, dù da thịt sơ sài
Hãy bước đi
Không bao giờ bị coi thường
Nghe theo cha.”

Người đồng mình dù vẫn còn khó khăn, vẫn là người đồng mình. Con là phần của nơi này. Cha ước mong con đi trên hành trình dài không bao giờ chùn bước, sợ hãi, mà con sẽ mạnh mẽ, quyết tâm để xây dựng quê hương, xây dựng đất nước

Bài thơ “Nói với con” của Y Phương dùng từ ngôn ngữ thơ mộng như cuộc trò chuyện chân thành kết hợp với thể thơ tự do phản ánh tình yêu cha dành cho con. Cha tỏ ra tự hào về phẩm chất quê hương, dân tộc và khuyên con sống đúng, xứng đáng với người đồng mình, từ đó truyền đạt những triết lý nhân sinh.

Cảm nhận bài thơ Nói với con - Mẫu 6

Trong thơ ca, tình cha con thường được thể hiện phong phú. Tuy nhiên, những bài thơ về tình cha thì có vẻ ít hơn. Bài thơ 'Nói với con' của Y Phương là một trong số ít đó. Nó thể hiện tình cảm gia đình ấm áp, tình yêu quê hương mặn nồng, và ca ngợi truyền thống nghĩa tình, sức sống mạnh mẽ của người dân miền núi.

Trong từng lời cha, hình ảnh con lớn lên trong sự che chở của cha mẹ, người đồng mình và quê hương hiện lên. Bài thơ mở ra với khung cảnh gia đình ấm áp, tiếng cười vang vọng:

Chân phải….
….tiếng cười.

Khung cảnh ấy giống như một bức tranh: hình ảnh đứa bé ngây thơ bước đi, biết nói trong sự yêu thương của cha mẹ; cha mẹ chăm sóc từng bước đi, từng nụ cười, tiếng nói của con. Gia đình là nơi ấm áp, tổ ấm để con lớn lên trong tình thương yêu. Đó là không khí thường thấy trong những gia đình hạnh phúc. Cách diễn đạt ở đây độc đáo với hình ảnh cụ thể.

Không chỉ gia đình, con còn trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong tình yêu quê hương:

Người đồng mình yêu thương con, chia sẻ tấm lòng

Tác giả vận dụng lối diễn đạt mộc mạc, địa phương của dân tộc để xây dựng hình ảnh thơ. Cảm nhận, tình cảm, cảm xúc được diễn đạt trực tiếp bằng hình ảnh. Lao động đã mang lại nhiều điều tốt đẹp từ quê hương và người đồng mình. Con đường đây là biểu tượng của quê hương, của những bước chân đi xuôi ngược trong cuộc sống.

Cha mẹ… trên đời

Không chỉ nói về nguồn sống, cha còn nhắc nhở con về đức tính cao đẹp của 'người đồng mình' và ước mơ của cha về con. Đó là lòng yêu lao động, hăng say với tấm lòng. Đó là sức mạnh bền bỉ vượt qua mọi khó khăn, gian truân.

Người đồng mình yêu con lắm

Tình thương đó là sức mạnh để 'người đồng mình' vượt qua mọi khó khăn cuộc đời. Câu thơ 'cao đo nỗi buồn xa nuôi chí lớn' diễn tả sức mạnh chí khí của 'người đồng mình': sống vất vả, nghèo đói, cực nhọc nhưng có chí lớn, luôn yêu quý tự hào, gắn bó với quê hương. Người cha muốn giáo dục con sống có nghĩa tình, chung thủy với quê hương, biết vượt qua khó khăn, thử thách bằng ý chí và niềm tin. Lời dạy con về đạo lý làm người.

Người cha nhấn mạnh truyền thống của người đồng mình:

Người đồng mình sống giản dị, mạnh mẽ

Truyền thống đó đáng tự hào, dù 'thô sơ da thịt', ăn mặc giản dị, nhưng không hề nhỏ bé về tâm hồn, ý chí và khát vọng xây dựng quê hương. Họ tự hào với truyền thống quê hương, dạy con tự tin, vững bước trên đường đời, không được sống tầm thường, nhỏ bé, ích kỷ. Hai tiếng 'nghe con' kết thúc bài thơ với tấm lòng thương yêu, kỳ vọng, là lời dạy dỗ của người cha.

Bài thơ mang giọng điệu nhẹ nhàng, chân tình, đầy cảm xúc và sự mới lạ. Y Phương đã thể hiện tình cảm gia đình ấm áp, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc. Bài thơ giúp hiểu sâu hơn về vẻ đẹp tâm hồn của dân tộc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống.

Cảm nhận về bài thơ Nói với con

Quê hương là nơi mỗi người trưởng thành, là nơi vỗ về yêu thương. Bài thơ thể hiện tình cảm gia đình, tình cảm cha con trong bối cảnh quê hương.

Quê hương là nơi có gia đình mình, nơi vòng tay yêu thương của cha mẹ luôn rộng lớn. Bài thơ thể hiện tình cảm cao đẹp với gia đình.

'Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười'

Từ những bước chân đầu tiên của con trong cuộc đời đã có hình bóng của cha mẹ. Lúc còn nhỏ, con được ba mẹ dẫn dắt, giúp đỡ, mỗi bước đi đều được ba mẹ khích lệ động viên, và mỗi bước đi đều là niềm vui của cả ba mẹ. Trong lòng bàn tay của cha mẹ, con có thể tự tin bước đi trên con đường của mình. 'Tiếng nói', 'tiếng cười' luôn rộn ràng trong gia đình hạnh phúc, đó là niềm tin và sự yên tâm tuyệt đối để con phát triển mỗi ngày. Bốn câu thơ như một câu chuyện tự kể, chứa đựng tâm hồn rộng lớn của những người cha mẹ với đứa con thơ.

Nếu gia đình là điểm tựa của con, thì quê hương chính là nơi con nuôi dưỡng ước mơ và tâm hồn. Trong thơ Nguyễn Bính, hồn quê được miêu tả như cánh đồng, giậu mồng tơi trước sàn, cây cầu tre nhỏ; còn trong thơ Tế Hanh, hồn quê là mặn mòi của biển cả và những người lao động chải lưới mệt mỏi. Hồn quê trong bài thơ này là rừng, con đường quê, và những con người chân chất, giàu nghị lực.

'Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng'

Quê hương có rừng xanh ngát, tạo nên vẻ đẹp của mình với những bông hoa đủ sắc hương. Con đường quen thuộc chứa đựng tấm lòng yêu thương và sự gắn bó. Rừng già che chở, bảo vệ quê hương bằng vẻ đẹp giản dị, tươi mới, còn con đường là nơi chứa đựng những tấm lòng nhân hậu, yêu thương; những vật thể tưởng chừng vô tri vô giác lại góp phần làm đẹp cho quê hương, mang theo tình cảm và sự cống hiến lớn lao.

Cha nói với con như một lời chia sẻ tâm tư, cũng là mong ước và niềm tự hào, hy vọng rằng con, dù ở đâu, dù là ai, cũng có thể đóng góp sức mình để xây dựng quê hương giàu đẹp.

Không chỉ có con đường và rừng xanh, người dân quê hương cũng rất đáng quý:

'Người đồng mình yêu thương lắm con ơi.
Đan lược cây cỏ nan hoa
Vách nhà ken cắm câu hát.'

Vẻ đẹp và sự đáng yêu của người dân xứ sở bắt nguồn từ tinh thần hạnh phúc, yêu cuộc sống. Họ yêu thích những điều đơn giản của cuộc sống gốc rễ. Mặc cho khó khăn, họ vẫn lạc quan, kiên trì, tin tưởng vào cuộc sống.

'Người đồng mình' không chỉ là người kiên trì, giàu lòng yêu thương, mà còn là những người có tinh thần lạc quan, biết vươn lên, luôn mạnh mẽ trước khó khăn, gian khổ:

'Người đồng mình yêu thương con nhiều lắm
Vượt lên trên nỗi buồn
Quyết tâm nuôi dưỡng chí lớn'

Từ những tính từ 'cao', 'xa' được đặt ở đầu câu, nhấn mạnh tinh thần vượt khó, sự kiên cường trong cách sống của người dân quê hương. Dù gặp khó khăn, họ vẫn giữ vững tinh thần quyết tâm, không bao giờ chùn bước, luôn nuôi dưỡng chí lớn trong lòng. Cha thương yêu những người đồng mình nhiều hơn, kính trọng họ nhiều hơn:

'Người đồng mình chân chất, thô sơ, bền bỉ
Không ai là nhỏ bé cả
Quê hương là nơi họ tự mình xây dựng
Và quê hương là phong tục, truyền thống'

Những người con quê hương luôn giữ gìn truyền thống, phong tục của mình để phát triển và tiếp nối. Họ sống một cuộc sống đơn giản, không màu mỡ, không giàu có, nhưng họ luôn dựa vào sức lao động của bản thân, dù gặp khó khăn và thử thách. Tầm vóc của họ không hề nhỏ bé, họ luôn kiên cường, không ngừng phấn đấu để làm đẹp quê hương, tạo ra những phong tục, truyền thống đặc biệt cho quê hương mình.

Cuối cùng, người cha muốn truyền đạt những lời khuyên chân thành, kèm theo những ước nguyện của cha về tương lai của con:

'Dù bất cứ điều gì, cha vẫn ước mong
Sống trên đá không chê đá đồi núi
Sống trong thung không chê thung cỏ mọc um tùm
Sống như dòng sông, suối
Leo thác, xuống đèo không ngại gian khó'

Nguyện vọng của cha dành cả đời mong con sống đứng vững, mạnh mẽ giữa quê hương. Dù khó khăn, mệt mỏi, đừng từ bỏ và than trách. Cha ước mong con sống như dòng sông, suối, vượt qua thác, đèo không ngần ngại, luôn tin tưởng vào bản thân, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để đạt được thành công. Hãy nuôi dưỡng những phẩm chất, đức tính của người con quê hương để trở nên hoàn thiện hơn.

Bài thơ chứa đựng tình cảm chân thành, sâu sắc, cho thấy tình yêu thương của cha dành cho con vô cùng lớn lao và trao cho con niềm tin đẹp đẽ. Thêm vào đó là những ước nguyện và hi vọng từ cha truyền vào con. Tình thương của cha thật đáng trân trọng, quý giá và đáng ngưỡng mộ. Trọn một đời, cha vẫn luôn dành cho con những điều tuyệt vời và những lời khuyên quý báu nhất.

....