Cảm nhận về bài thơ 'Nhớ đồng' của Tố Hữu - Văn mẫu lớp 11

Cảm nhận về bài thơ 'Nhớ đồng' của Tố Hữu là một trong những chủ đề thú vị của môn Ngữ văn lớp 11 trong sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1.

Bài cảm nhận về 'Nhớ đồng' cung cấp dàn ý chi tiết và bài văn mẫu rất xuất sắc, góp phần tạo ra sự ấn tượng mạnh mẽ. Điều này giúp học sinh lớp 11 có thêm gợi ý ôn tập và nâng cao kiến thức, cũng như biết cách viết và giải quyết vấn đề. Nhờ đó, họ có thể nhanh chóng viết ra những bài văn hay. Đồng thời, hãy xem thêm bài phân tích 'Nhớ đồng'.

Dàn ý cảm nhận về bài thơ 'Nhớ đồng'

I. Mở đầu

Giới thiệu sơ lược về tác giả và tác phẩm 'Nhớ đồng'

II. Nội dung chính

1. Tóm tắt

- Tác giả Tố Hữu (1920-2002)

• Tên thật: Nguyễn Kim Thành
• Sinh ra tại làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
• Gia đình: sinh ra trong một gia đình nghèo theo phái Nho.

- Tác phẩm 'Nhớ đồng' được viết trong thời kỳ Tố Hữu bị thực dân Pháp giam giữ tại nhà tù Thừa Phủ

2. Phân tích chi tiết

a. Sự nhớ nhà của người tù cộng sản về cuộc sống tự do, thoải mái bên ngoài nhà tù

- Tiếng hò vang vọng mãi trong không gian. Trong cái nắng trưa oi ả, âm nhạc của tiếng hò trở nên cô đơn, hiu quạnh, khiến cho nhân vật trong tác phẩm cảm thấy sự lạnh lẽo của cảnh vật xung quanh.

- Tiếng hò cũng như là âm nhạc đồng điệu cùng với nỗi cô đơn, lạnh lẽo. Sự nhớ nhung sâu sắc về quê hương và cuộc sống tự do, phồn thịnh bên ngoài nhà tù tối om ánh sáng vào tâm trí của nhân vật.

• Âm than buồn rầu, cảm xúc đầy khắc khoải => tạo nên cảnh lòng cô đơn, lạc lõng của người chiến sĩ bị giam giữ, sống trong bóng tối, không ai bên cạnh, hoàn toàn cách biệt với thế giới bên ngoài => nỗi cô đơn, sầu bi của một người yêu cuộc sống.
• Việc lặp lại nhấn mạnh ngay tức khắc và kết nối các ý khác nhau đã làm nổi bật cảm xúc, đậm chất nỗi nhớ tha thiết.

- Tình yêu quê hương hiển hiện trong lòng nhớ của tác giả.

Các hình ảnh thân quen, đơn giản, gần gũi hiện lên => nỗi nhớ sâu sắc không thể nào quên lãng.

- Gợi nhớ về những người thân yêu

- Tiếng hát khơi gợi kỷ niệm về bố mẹ xa xôi => nhớ về những linh hồn đã ra đi,

- Tình cảm nhớ thương chân thành

- Hồi tưởng về bản thân, nhớ lại những ngày tháng hoạt động cách mạng tự do => Bùng nổ lý tưởng, sôi động, nhiệt huyết => Càng cảm thấy tủi nhục, cô đơn với cuộc sống bị giam cầm, mất đi tự do.

b. Biến động tâm trạng của nhà thơ Tố Hữu

- Nỗi nhớ rõ ràng thể hiện qua tâm trạng của nhà thơ:

• Tiếng hò đẩy mình về ký ức quê hương sâu lắng: Cảnh quê rõ ràng, được miêu tả qua hình ảnh: cồn đồng, ruộng mạ, làng xóm, khoai tươi, con đường quen thuộc, mạc màu xanh tốt, chiều buông sương phủ ruộng đồng => Đây là những hình ảnh thân quen, thân thương nơi quê nhà nhưng giờ đây trở nên xa lạ bấy nhiêu.
• Nỗi nhớ về những người thân: từ hình ảnh gợi nhớ đến hình dáng con người, rồi nhớ về hình ảnh người mẹ già và cuối cùng là nhớ về bản thân khi còn tự do, hoạt động cách mạng.
• Nỗi nhớ lan tỏa từ hiện tại về quá khứ.

=> Nhà thơ tỏ ra bất mãn với cuộc sống hiện nay, nhớ về quê hương thân yêu, nhớ về bạn bè, người thân, người mẹ già và cả bản thân => Nỗi nhớ lan tỏa khắp nơi trong tâm trí của tác giả, ông yêu cuộc sống, mong muốn được tự do.

III. Kết luận

Cảm nhận của tôi sau khi đọc xong bài thơ Nhớ đồng

Cảm nhận về bài thơ Nhớ đồng

Tố Hữu là một trong những nhà thơ lớn của thơ ca hiện đại Việt Nam. Với bảy tập thơ lớn, thơ của ông được coi là một bản sử thi về cách mạng của dân tộc. Đối với Tố Hữu, việc sáng tác thơ không chỉ là nghệ thuật mà còn là cách để thể hiện niềm tin và lý tưởng cách mạng. Bài thơ Nhớ đồng là biểu hiện của tình yêu thương quê hương, nhớ về cảnh vật, con người, đồng bào, đồng chí của những tù nhân cách mạng trẻ tuổi trong những ngày bị giam giữ ở nhà tù Thừa Thiên Huế.

Vào tháng 7 năm 1939, Tố Hữu bị thực dân Pháp bắt và giam giữ tại nhà tù Thừa Thiên Huế. Mặc dù bị giam cầm trong tù, nhưng ông vẫn tiếp tục sáng tác thơ. Bài thơ Nhớ đồng được viết ra trong tình hình đó và được chọn lọc trong tập thơ Từ ấy, một phần trong bộ tác phẩm Từ ấy.

'Gì sâu hơn những kỷ niệm buồn
Hiu quạnh trong tiếng hò vọng về!
Đất cồn thơm mùi dậy trong gió
Khói sương mát nhẹ phủ bên ngoài
Thấy những dòng sông xanh mơn mởn
Và những cánh đồng bát ngát cày sâu?'

Trong tình hình trữ tình, khi nghe tiếng hò vọng lên trong trời trưa êm đềm, nhà thơ cảm nhận sâu sắc sự hiu quạnh, và bất chợt ông nhớ về quê hương, về con người, những người lao động trên cánh đồng quê kia. Đó là sự đồng cảm, hòa mình vào nỗi hiu quạnh: hiu quạnh của không gian trống trải, của thời gian trưa lặng, của cuộc đời khó khăn và hiu quạnh trong lòng người bị giam giữ giữa bốn bức tường đá, tách biệt khỏi thế giới bên ngoài.

Về mặt nội dung, hai dòng thơ mang lại một tiếng than. Tiếng kêu lên xác nhận sự hiu quạnh sâu sắc mà nhà thơ đang trải qua. Cũng là tiếng kêu của một triết lý về sự hiu quạnh đến cùng, không gì có thể sánh bằng! Qua đó, ta thấy một trái tim hoang vắng vì sự chia cách và thiếu vắng cảnh vật cuộc sống bên ngoài. Vì vậy, đó là tiếng than của một người đầy yêu đời mà bị chia lìa khỏi cuộc sống.

Âm thanh của tiếng hò làm nhớ về quê hương. Thế giới bên ngoài là đồng quê, hình ảnh con người, mùi hương, sắc màu, âm thanh. Đó là những hình ảnh thân quen, đậm đà của quê hương, vùng đất. Trong sự xa cách, nỗi nhớ của nhà thơ dường như trở nên càng mạnh mẽ hơn. Trong sự xa lìa, hình ảnh, hương vị, âm thanh, sắc màu của quê hương trở nên vô cùng gần gũi.

'Có gì sâu sắc bằng những trưa hiu quạnh
Ôi ruộng đồng quê thân thương ơi!
Đâu những đôi vai còng xuống dưới cái cày
Và đất ướt mùi hi vọng tỏa ra hương ngọt ngào
Đâu hết bàn tay chất đầy cỏi ngày mai?'

Tác dụng nghệ thuật của việc lặp lại trước hết là liên kết. Lặp lại và điệp từ kết nối các khía cạnh khác nhau, thậm chí là xa cách, tạo ra một dòng ý liền mạch. Nhưng quan trọng hơn là tác dụng biểu cảm. Việc lặp lại này như một điệp khúc, nó nhấn mạnh, làm sâu sắc cảm xúc, khắc sâu ý tưởng. Lặp lại, điệp từ tạo ra một nhịp điệu vòng quanh, làm cho nỗi niềm trở nên cảm thấy đậm đà và sâu lắng hơn.

Hình ảnh đồng quê hiện lên rất rõ qua nỗi nhớ của tác giả. Đó là cảnh đồng ruộng với cồn đất thơm, ô mạ xanh mơn mởn, nương khoai ngọt sắn bùi; là xóm nhà im lìm, con đường mòn vắng bóng theo năm tháng. Tất cả đều là những cảnh quen thuộc, thân quen mà rất đáng quý. Là bóng dáng của những người lao động chân chất, nhọc nhằn, và đặc biệt là bóng dáng của người mẹ già - những người đã sống một cuộc đời dày công với ruộng đất. Họ chân thành và kiên trì như chính mảnh đất mà họ sinh sống.

'Và một ngày kia, tôi nhận ra mình
Nhe nhàng như con chim hót vang lời
Bay về đồng đất hòa mình vào tiếng ca
Trên chín tầng cao kia ngút ngàn bầu trời'

Hình ảnh con chim hót như là biểu tượng cho mong muốn được bay cao trên bầu trời tự do, được quay lại với cuộc sống tự do của con người. Đây là tâm trạng hạnh phúc nhất của người chiến sĩ trong tù.

Tâm trạng của tác giả trong bài thơ rất chân thực, trọn vẹn và liền mạch. Nỗi nhớ bắt nguồn từ một “tiếng hò đưa hố não nùng“. Tiếng hò gợi dậy thế giới đồng quê bên ngoài từ cảnh sắc đến những dáng hình quen thuộc. Rồi nhớ về những ngày còn được thỏa sức hoạt động cho cách mạng, cuối cùng lại trở lại thực tại đau thương của cảnh nhà tù và khát vọng muốn được tự do, được cống hiến. Cả bài thơ thấm đượm nỗi nhớ thương da diết, khôn nguôi; khiến độc giả thêm cảm phục hình ảnh của nhà thơ Tố Hữu - một người chiến sĩ cách mạng.

Những vần thơ như vậy trong Nhớ đồng và tập thơ Từ ấy giúp chúng ta hiểu và trân trọng thế hệ cha anh, một di sản sẽ được kính trọng qua các thế hệ tương lai.