Cảm nhận về bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ

Đề bài: Cảm nhận về bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ

Cảm nhận về bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ

I. Tổng quan Cảm nhận về bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ
 

1. Khai mạc

* Giới thiệu về nhà thơ, tác phẩm:
- Thế Lữ, một gương mặt quen thuộc trong thế giới thơ mới.
- Bài thơ 'Nhớ rừng' là tác phẩm xuất sắc của ông, đánh dấu sự nghiệp văn chương đặc sắc của nhà thơ.
 

2. Phần thân bài

a. Hoàn cảnh xuất bản:
- Xuất bản vào năm 1934.
- Đăng trong tập 'Mấy vần thơ' và phát hành vào năm 1935.

b. Tâm trạng của con hổ trong vườn bách thú

- Tâm trạng bức bối của hổ: hiện lên ở khổ thơ đầu tiên với những từ ngữ như 'gặm một khối căm hờn', 'chán ghét lũ người kia'...
- Hổ nhớ về thời kỳ hoàng kim, hùng vĩ của mình: nhớ về rừng thiêng với 'bóng cây già rụt', với những tràng ca thiên nhiên mãnh liệt cùng với những hình ảnh tuyệt vời của thiên nhiên, đầy màu sắc, ánh sáng, âm thanh.
- Hổ trở về hiện tại với những tiếng thở dài, đầy bi ai: 'Lạc! Thời kỳ huy hoàng đã đi đâu'.

c. Nhận định tổng quát:

- Dạng thơ tự do, hình ảnh thơ phong cách và ấn tượng → tạo hình chúa sơn lâm đầy sức mạnh trong tâm trí người đọc.
- Đặt bối cảnh sáng tác trong bối cảnh xã hội của đất nước thời điểm đó → bài thơ trở thành tiếng nói, là lời thèm khát tự do của đám đông nhân dân, thể hiện giá trị nhân quyền và tình yêu quê hương, đất nước từ phía nhà thơ.
 

II. Đoạn văn mẫu Cảm nhận về bài thơ Nhớ rừng của Thế Lữ

Thế Lữ, một tác giả đặc sắc của phong trào Thơ mới, để lại nhiều tác phẩm thơ ấn tượng trong văn hóa thơ Việt Nam. 'Nhớ rừng' là một trong những tác phẩm độc đáo của ông, làm nổi bật sự nghiệp sáng tác đặc biệt của nhà thơ.

Bài thơ được sáng tác vào năm 1934, in trong tập 'Mấy vần thơ' và phát hành năm 1935. Thông qua lời nhân vật chính là con hổ bị giam cầm tại vườn bách thú, Thế Lữ thể hiện sự tù túng, oan trái khi bị hạn chế tự do.

Đầu bài thơ là sự phẫn uất, căm giận tột cùng của con hổ:

'Gặm một khối căm giận trong lồng sắt
Ta nằm trải tháng ngày trôi qua'

Chúa sơn lâm, thường được coi là người lãnh đạo vùng rừng, giờ đây lại bị nhốt trong 'lồng sắt'. Hổ đang mất tự do, bị kiểm soát bởi con người, không còn tự do lang thang. 'Khối căm giận' là sự tức giận, hận thù đến tận cùng của con hổ, cách sử dụng 'khối căm giận' không chỉ thể hiện tâm trạng nặng nề mà còn làm nổi bật sự tù túng đã lâu khiến nó muốn 'gặm', muốn cắn nát, muốn nhai vụn sự tức giận trong lòng. Hoàn cảnh sống của hổ được mô tả ngay từ câu thơ đầu tiên, tiếp theo là tư thế 'nằm trải' mà một chúa sơn lâm chưa bao giờ trải qua trong rừng xanh. Những điều này khiến con hổ tự cảm thấy đau lòng cho số phận của mình:

'Ngày xưa, bản thân hổ bị khinh rẻ và bị giam cầm,
Trở thành điều thu hút sự chú ý, một món đồ chơi,
Đối diện một đám gấu ngốc nghếch,
Với cặp báo trong chuồng, hoàn toàn lạ lẫm'

Hổ, ngựa vương của rừng sâu, bây giờ trở thành nô lệ của lồng sắt, trở thành một 'món đồ chơi', một 'điều thu hút sự chú ý', và đặc biệt phải đối mặt với những con vật thấp kém khác. Hổ đã mất bản dạng, không còn được sống cuộc sống của mình, mất đi vẻ uy nghi, vẻ mạnh mẽ để sống trong sự nhạt nhòa. Điều này phản ánh tâm trạng chung của những người bị hạn chế tự do. Viết trong bối cảnh xã hội kiểm soát, năm 1934 thật sự kết hợp với nỗi đau, sự tuyệt vọng của nhân dân dưới ách đô hộ, bị kiểm soát bởi lực lượng thực dân.

Nhớ về thời kỳ hoàng kim của mình, hổ trải qua:

'Sống mãi trong biển cảm xúc và kí ức
Những thời kỳ hoàng kim của quá khứ'

Cuộc sống hiện tại đầy thách thức, đến mức khiến con hổ phải 'sống trong biển cả cảm xúc', nhớ mãi về những ngày tự do. Ngay sau đó, bức tranh về cảnh núi non bát ngát cùng hình ảnh của chúa sơn lâm được mô tả tinh tế bởi Thế Lữ:

'Hồi ức về sơn lâm trải dài, cây cổ thụ mạnh mẽ,
Với âm thanh của gió reo vang, tiếng núi hát rộn ràng,
Với khúc hát bất tận vang lên,

Những động từ mạnh mẽ 'reo', 'hát', 'rộn' thể hiện sự hùng vĩ của thiên nhiên, núi rừng. Nhưng hình ảnh đó, dù có hùng tráng đến đâu, chỉ làm nền cho sự xuất hiện của con hổ:

'Bước chân ta đều, kiêu hãnh, đường đi hoàng kim,
Duyệt bề mặt như sóng cuộn nhấp nhô,
Vòng qua bóng cây tĩnh lặng, lá chọc thủy tinh.
Trong bóng tối, đôi mắt sáng ngời như đèn đêm,
Thảo nào khiến mọi thứ đều chìm trong im lặng'

Với lời thơ sắc bén, Thế Lữ đã vẽ lên hình ảnh một chúa sơn lâm vô cùng mạnh mẽ, bước đi đầy oai hùng, cùng tấm thân uốn lượn giữa sóng, đôi mắt lung linh trong bóng tối. Tư thế vững vàng ấy không chỉ tạo ra sự kính sợ từ mọi sinh linh mà còn là nguồn tự hào không gì sánh kịp cho chính con hổ:

'Ta tự biết mình là vị chúa tể vô song
Trong thế giới hoa lá bất khuất, không gì sánh bằng'

Sự tự tin rõ ràng là chúa tể tuyệt vời nhất đã làm nổi bật bức tranh về sức mạnh của con hổ. Cuộc sống tự do và tư thế oai hùng kia chỉ khiến nó cảm thấy tức giận, bất mãn với cuộc sống giam giữ. Tất cả này đã tạo nên khát khao tự do bùng cháy trong con hổ. Nhớ về 'những đêm vàng bên bờ suối', 'những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn', những bình minh tươi sáng, và tiếng hót líu lo của chim đều là những kí ức không chỉ là nỗi nhớ, mà còn là sự đau đớn của chúa sơn lâm bị giam giữ trong lồng sắt. Nhưng dù thiên nhiên có tươi đẹp đến đâu, vẻ oai hùng đó có mạnh mẽ đến đâu, chỉ là quá khứ, khiến cho con hổ phải than thở: 'Oh! Thời oanh liệt đã điều đâu?'. Thế Lữ đã khiến cho con hổ tự nhìn nhận lại tình hình hiện tại của mình từ những ngày huy hoàng. Câu thơ đã làm cho người đọc cảm thấy thương xót trước số phận của con hổ. Nỗi nhớ đó khiến nó chỉ biết 'ôm niềm uất hận ngàn thâu' trước những cảnh 'không đời nào thay đổi' nhạt nhẽo và tẻ nhạt. Hổ nhớ về 'rừng thiêng ta từng chiếm bao', nhớ 'nơi thênh thang ta từng tự do vùng vẫy'. Mỗi kí ức là một đau đớn kìm nén. Mỗi dòng thơ khiến ta đau lòng trước thân phận của một chúa sơn lâm. Mỗi suy ngẫm làm cho ta cảm nhận được tình cảnh của nhân dân Việt Nam thời kỳ khó khăn.

Thường người nói rằng văn học phải phản ánh đời sống, để người đọc thấy rõ hơn về mọi điều trong cuộc sống. 'Nhớ rừng' của Thế Lữ đã thực hiện điều đó. Nhà thơ đã sử dụng lời của con hổ để diễn đạt sự tù túng, ngột ngạt của chính mình cũng như của toàn dân Việt Nam trước ách đô hộ, trước cảnh khốn khổ. Có thể nói, thông qua thể thơ tự do và những hình ảnh thơ kỳ diệu, lộng lẫy, Thế Lữ đã tạo ra hình ảnh thành công về một chúa sơn lâm đầy ám ảnh trong trái tim độc giả.