Cảm nhận về đoạn “Thuyền của tôi trôi trên dòng sông Đà... trên mặt nước”

Buzz

Đọc tóm tắt

- Nguyễn Tuân mô tả sự sống động và thơ mộng của sông Đà qua các hình ảnh như 'nụ sữa', 'búp có tranh', và 'hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa'. Tác giả gợi mở về sự tĩnh lặng và vẻ đẹp hiền hòa của dòng sông, làm dấy lên lòng ao ước khám phá vẻ đẹp của miền Bắc Việt Nam.

Đề bài

Cảm nhận về đoạn “Thuyền của tôi trôi trên sông Đà... trên mặt nước” .

Lời giải chi tiết

Nếu một lần tôi hỏi “Anh có biết Nguyễn Tuân không ?”, anh trả lời “Biết !” nhưng nếu tôi thêm “Anh có biết tác phẩm Sông Đà không ?”, anh trả lời “Không !” thì tôi tin mình đã có đủ cơ sở để khẳng định lời anh không chính xác. Thật vậy, khi nói đến Nguyễn Tuân trước Cách mạng tháng Tám, người ta phải nhắc về hình ảnh ông lái đò trên sông Đà, cũng như sau Cách mạng tháng Tám, khi nhắc đến Nguyễn Tuân người ta không thể không nhắc đến tập tùy bút Sông Đà của ông.

Thông qua Sông Đà, với bút tài của mình, Nguyễn Tuân đã không chỉ vẽ nên bức chân dung của người lái đò trên sông Đà, của những người lao động trên sông được tôn lên như nghệ sĩ, mà còn mang đến cho con sông Đà một linh hồn thật sự: biết vui, biết buồn, biết giận dữ, biết phẫn nộ, biết nhớ thương... Tuy nhiên, khi gấp lại trang sách, trong tôi vẫn cảm nhận được câu này: “Thuyền của tôi trôi trên sông Đà... trên dòng trên”.

Sau những cơn giận dữ, sóng vỗ tung bờ, sau những trận “làm mình mẩy” với con người Tây Bắc, con sông Đà lại trở về với vẻ đẹp hiền hòa, thanh bình của nó: “Cảnh sông ở đây lặng tờ. Có vẻ từ đời Lí, đời Trần, đời Lê, dòng sông này cũng đã yên bình đến thế mà thôi”. Câu văn đọc nghe rất êm ái, mênh mang..., giống như những gợn sóng trên sông Đà. Tôi dám khẳng định rằng, nếu tác giả chỉ mô tả cảnh “yên bình” không thôi, người đọc cũng đủ hiểu được sự tĩnh lặng của dòng nước, giống như con sông quê mình, hay như con sông ngay trước cửa nhà mình. Tuy nhiên, Nguyễn Tuân đã viết thêm:

“Có vẻ từ đời Lí, đời Trần, đời Lê, dòng sông này cũng đã yên bình đến thế mà thôi”. Con sông không chỉ là của hiện tại, mà nó còn đưa người ta trở lại quá khứ. Bởi người ngắm sông - người đang trôi giữa dòng nước, đang chìm trong ký ức, cảm xúc trôi dạt về với lịch sử dân tộc. Nguyễn Tuân đã làm cho câu chữ của mình, phủ lên bề mặt con sông Đà một lớp sương khói huyền ảo, mơ màng, xa xăm, đẹp và thơ mộng. Bỗng dưng tôi nhớ những câu ca dao:

Một sớm em rời quê tôi đi

Nhịp chày ở Yên Thái, bóng dáng của Tây Hồ.

Mặc dù cũng lãng đãng như khói sương, nhưng rõ ràng không gian của hồ Tây bị cô lập và giới hạn hơn so với không gian của con sông Đà của Nguyễn Tuân.

Tiếp tục lạc trong mạch cảm xúc sâu thẳm, ta cảm nhận được tác giả đang hiện diện đâu đó trên con sông Đà, nhập thể với cỏ cây sóng nước, để lộ ra trước ống kính những vẻ đẹp cụ thể gợi cảm. Chính vì là người của cảnh này, tình này mới tạo ra những hình ảnh như “nụ sữa”, “búp có tranh”, “bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử”, “hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa”, “con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương”, “một tiếng còi sương”, rồi “đàn cá quẫy vọt bụng trắng như bạc rơi thoi”... cùng dáng dấp “lững lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi” của con sông Đà... Một loạt sắc màu, hình ảnh, và những so sánh tinh tế khiến người đọc phải thích thú, cảm phục tài năng của người viết. Tuy nhiên, khi đọc kỹ hơn, ta mới nhận ra rằng Nguyễn Tuân không chỉ muốn gây ấn tượng mạnh với mắt của người đọc bằng những từ ngữ tinh tế này mà đằng sau những câu từ sáng tạo đó là một ý nghĩa thuần khiết như “nụ sữa”. Nhìn lại, từ “nụ sữa” đến “búp có tranh” là một điều gì rất tươi mới, e ấp, đến “con hươu thơ ngộ”, bờ sông “hoang dại như một bờ tiền sử”, “hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa”... đều là những điều ban đầu, nguyên sơ... Và ẩn sau những hình tượng, những thực thể đó, ta còn thấy một sức sống dồi dào, tươi mới, trẻ trung, đang ẩn nấp, đang nảy nở, đang chuyển động, tương tác... Bắt được tinh thần của cảnh vật, đòi hỏi cảm xúc của Nguyễn Tuân phải tinh tế đến đâu. Chính xác hơn, như trên đã nói, Nguyễn Tuân đã hoà mình vào thiên nhiên, vào trời, mây, núi non sông Đà, để đại diện cho nó, thể hiện trạng thái nguyên sơ của nó. Có thể hiểu rằng, Nguyễn Tuân không chỉ mô tả cảnh sông Đà hoàn toàn dưới cái nhìn chủ quan của người ngắm mà còn thể hiện bằng mắt khách quan như chính con sông Đà hiện tại đang có.

Đoạn văn này cho thấy vẻ đẹp thơ mộng, sức sống tiềm tàng của sông Đà, sự chân thành trong cảm xúc của người ngắm cảnh và một lần nữa, buộc ta phải ngưỡng mộ, kính phục ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân, những ý nghĩa, sự so sánh có hồn có mắt được nâng niu, chăm chút qua “hàng trăm tuần trà, hàng ngàn lần dạo phố Hà Nội, đi Đông đi Tây để rút lọc, giữ lại cho chúng ta”.

Tôi sinh ra và lớn lên ở miền Nam, uống ngụm nước ngọt của dòng sông Cửu Long hiền hòa, khi đọc văn của Nguyễn Tuân, tôi thấy ao ước, mong chờ: ước một lần được đặt chân đến với sông Đà, được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thực của một con sông ở miền Bắc đất nước mình...

Tôi cũng là người Việt Nam, biết yêu quý và bị rung động bởi vẻ đẹp của non sông Việt Nam, có thể là tôi cũng sẽ viết những suy nghĩ sâu sắc và thơ mộng theo guồng sáng tạo của tác giả Sông Đà.

Nguyễn Thị Hồng

(Trường PTTH Chuyên Bến Tre)

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Tác giả Nguyễn Tuân mô tả con sông Đà như thế nào trong tác phẩm?

Nguyễn Tuân mô tả con sông Đà như một sinh thể sống động với đầy đủ cảm xúc. Con sông có những lúc giận dữ, sóng vỗ bờ, nhưng cũng có những khoảnh khắc hiền hòa, thanh bình, gợi lên một không gian vừa lãng mạn vừa hoang sơ.

Vì sao tác giả nhấn mạnh sự bình yên của dòng sông Đà qua các thời kỳ lịch sử?

Tác giả sử dụng câu ‘Có vẻ từ đời Lí, đời Trần, đời Lê’ để liên kết dòng sông với lịch sử dân tộc. Điều này thể hiện dòng sông không chỉ là hiện tại mà còn gắn liền với quá khứ, tạo nên chiều sâu ý nghĩa và sự liên kết giữa con người với lịch sử.

Lý do tác giả sử dụng hình ảnh tinh tế như ‘nụ sữa’ và ‘búp có tranh’ trong miêu tả cảnh vật?

Những hình ảnh như ‘nụ sữa’ và ‘búp có tranh’ mang lại sự tươi mới, nguyên sơ cho cảnh vật. Chúng thể hiện một sức sống mãnh liệt, căng tràn, giống như dòng sông Đà đang chuyển động không ngừng, mang lại cảm giác tươi mới và thanh khiết.

Cảnh vật trong đoạn văn có những biểu hiện gì về cảm xúc của tác giả?

Tác giả thể hiện cảm xúc rất tinh tế và hòa quyện vào thiên nhiên. Những hình ảnh như ‘con hươu thơ ngộ’, ‘tiếng còi sương’ thể hiện cảm giác nhớ thương, nhẹ nhàng nhưng cũng đầy ẩn ý về sự kỳ vĩ và thiêng liêng của cảnh vật.

Văn phong của Nguyễn Tuân trong tác phẩm Sông Đà có đặc điểm gì nổi bật?

Văn phong của Nguyễn Tuân đặc trưng với những từ ngữ tinh tế, hình ảnh độc đáo và so sánh sáng tạo. Ông khéo léo hòa mình vào thiên nhiên, tạo ra những miêu tả vừa cụ thể vừa lãng mạn, mang đậm dấu ấn cá nhân và cảm xúc chân thật.