Đề bài: Cảm nhận về vẻ đẹp tứ bình trong bài thơ Việt Bắc
Bức tranh tứ bình Việt Bắc của học sinh giỏi
I. Tổ chức ý cảm nhận về bức tranh tứ bình trong bài thơ Việt Bắc ngắn gọn (Chuẩn)
1. Khai mạc
- Giới thiệu về nhà thơ Tố Hữu và nét đặc trưng của thơ ông: Tố Hữu, biểu tượng thơ ca cách mạng Việt Nam, sáng tác kết hợp giữa trữ tình và chính trị, đậm chất dân tộc.
- Giới thiệu về bài thơ Việt Bắc: Đại diện cho thơ của Tố Hữu, tập trung vào bức tranh tứ bình.
- Nêu vấn đề nghiên cứu: Cảm nhận về bức tranh tứ bình trong bài thơ.
2. Thân bài
a. Phần khởi đầu
- Kỹ thuật nghệ thuật: Sử dụng câu hỏi tu từ, áp dụng điệp từ 'ta', cắt ngắn từ 'những hoa cùng người'...(Còn tiếp)
>> Xem chi tiết Dàn ý cảm nhận về bức tranh tứ bình trong bài thơ Việt Bắc tại đây
II. Bài văn mẫu Cảm nhận về bức tranh tứ bình trong bài thơ Việt Bắc học sinh giỏi (Chuẩn)
1. Bài văn Cảm nhận tốt nhất về bức tranh tứ bình trong bài thơ Việt Bắc
1.1. Dàn ý cực kỳ xuất sắc về bức tranh tứ bình Việt Bắc:
1.1.1. Khởi đầu:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm.
- Tổng quan về bức tranh tứ bình trong bài thơ.
a) Cảnh mùa đông:
* Thiên nhiên:
- 'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi': Bức tranh xanh mênh mông với điểm chấm là màu đỏ của hoa chuối.
- 'Đỏ tươi': Màu sắc rực rỡ.
=> Điểm nhấn cho bức tranh đông.
* Con người:
- 'Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng': Tầm vóc lớn lao, kì vĩ chủ động giữa thiên nhiên rộng lớn.
=> Thể hiện sức mạnh của con người giữa bản sắc thiên nhiên.
b) Cảnh mùa xuân:
* Thiên nhiên:
- 'Mơ nở trắng rừng': Hình ảnh bông hoa mơ khoe sắc giữa rừng bạt ngàn.
=> Bức tranh xuân tràn đầy sinh khí.
* Con người:
- 'Đan nón chuốt từng sợi giang': Hình ảnh công việc đan nón phục vụ cuộc sống, chiến đấu.
=> Gợi cảm giác cẩn trọng, tỉ mỉ của người lao động.
c) Cảnh mùa hè:
* Thiên nhiên:
- 'Ve kêu': Âm thanh quen thuộc báo hiệu mùa hè.
- 'Rừng phách đổ vàng': Màu vàng rực rỡ của rừng phách chuyển mùa.
* Con người:
- 'Cô em gái hái măng một mình': Hình ảnh người lao động vất vả, thầm lặng.
=> Con người hiện lên một mình nhưng không cô đơn.
d) Cảnh mùa thu:
* Thiên nhiên:
- 'Ngày thu trăng rọi hòa bình': Vầng trăng bạc ánh khắp khu rừng.
=> Khung cảnh bình yên, quen thuộc.
* Con người:
- 'Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung': Tiếng hát ca ngợi tình yêu thương, lòng trung hiếu.
e. Đánh giá về giá trị nội dung và nghệ thuật:
- Giá trị nội dung:
+ Bức tranh tứ bình đẹp, hài hòa giữa cảnh và người.
* Giá trị nghệ thuật:
- Sử dụng cách xưng hô 'mình - ta'.
- Kết cấu đối đáp.
- Thể thơ lục bát.
1.1.3. Kết luận:
- Tổng hợp cảm nhận về bức tranh tứ bình.
1.2. Bài văn Cảm nhận xuất sắc về bức tranh tứ bình trong bài thơ Việt Bắc
Tố Hữu, vị nhà thơ trữ tình chính trị xuất sắc của văn học Việt Nam, để lại di sản thơ ca đầy ý nghĩa. Bài thơ nổi tiếng của ông, 'Việt Bắc,' là biểu tượng cho sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người.
Đầu tiên, tác giả mở đầu bằng hình ảnh mùa đông tươi tắn, nền xanh tràn đầy sinh lực:
'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi'
'Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng'
Khung cảnh mùa đông hiện lên với màu xanh của núi rừng đại ngàn, tô điểm bởi những đóa hoa chuối rực rỡ giữa bức tranh xanh mênh mông. Hai gam màu nóng và lạnh giao nhau tạo nên sự hài hòa cho rừng Đông. Trên nền xanh tươi, con người tỏa sáng, với tầm vóc lớn lao, đứng trên đỉnh đèo cao, thể hiện sức mạnh và kiên cường trong kháng chiến. Bức tranh này giống như một tác phẩm nhiếp ảnh, với ánh sáng chiếu vào con người, tạo nên vẻ huyền bí và tinh tế.
Chuyển sang bức tranh mùa xuân, sự thay đổi gam màu là rõ nét:
'Ngày xuân mơ nở trắng rừng'
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.
Khung cảnh mùa xuân chuyển màu từ xanh tinh khôi sang trắng tinh khôi của hoa mơ. 'Mơ nở' như một hình ảnh thơ mộng với muôn ngàn cánh hoa mơ trắng bung nở. Sức sống của mùa xuân lan tỏa khắp rừng, tạo nên bức tranh trắng rừng tinh khôi. Trong cảnh đẹp ấy, con người xuất hiện chuốt từng sợi giang thành vành nón. Từ 'chuốt, từng' thể hiện sự tận tụy, tài năng của người Việt Bắc. Đây không chỉ là vẻ đẹp của công việc mà còn là sự đẹp của tâm hồn dân tộc, gửi gắm niềm tự hào và lòng tri ân.
Bức tranh mùa hè mở đầu bằng sắc vàng rực rỡ:
'Ve kêu rừng phách đổ vàng'
Nhớ cô em gái hái măng một mình.
Bức tranh mùa hè rực rỡ với âm thanh tiếng ve. Khung cảnh độc đáo của mùa hè Việt Bắc kết hợp sắc màu sặc sỡ của ánh sáng, tạo nên bức tranh sáng tạo. Tiếng ve như là điểm nhấn, làm cho lá cây chuyển sang màu vàng, thể hiện sự biến đổi của thời gian. Trong cảnh ngày hè, hình ảnh người sơn nữ Việt Bắc hiện lên, làm việc với lòng say mê và tận tụy. Sự xuất hiện của con người giữa thiên nhiên hoang vu không gây ám ảnh, ngược lại, tạo nên cảm giác ấm áp, gần gũi. Cô gái được miêu tả là người lao động chăm chỉ, thể hiện tình cảm sâu sắc giữa người Việt Bắc và người kháng chiến.
Bức tranh mùa thu đánh dấu kết thúc tứ bình:
'Ngày thu trăng rọi hòa bình'
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.
Mùa thu đánh dấu sự kết thúc của 15 năm kháng chiến. Nó là thời điểm của sự chia ly, người đi và kẻ ở. Rừng núi mở ra với vẻ đẹp mênh mông, vầng trăng trên cao tỏa sáng, tạo nên bức tranh huyền bí. Ánh trăng rọi xuống, những giọt sáng trắng rơi nhẹ, tạo thành tấm thảm hoa trắng phủ đất. Trăng thu ở Việt Bắc tỏa sáng hơn, soi đường cho nhân dân trong những đêm gian khổ kháng chiến. Hình ảnh con người xuất hiện qua giai điệu ân tình thủy chung. Đó là lời hát đồng điệu của người ra đi và người ở lại. Bài thơ mở đầu bằng câu hỏi đầy cảm xúc 'Ta về, mình có nhớ ta' và kết thúc bằng câu trả lời cảm động 'Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung'. Cảm nhận sâu sắc về tình yêu thủy chung, những giai điệu đong đầy nghĩa tình, tô điểm cho bức tranh mùa thu cuối cùng.
Với việc sử dụng thể thơ lục bát dân dụ kết hợp với giọng điệu nhẹ nhàng, Tố Hữu đã làm cho người đọc hòa mình vào vẻ đẹp của bức tranh tứ bình Việt Bắc.
Thông qua mô tả về bức tranh thiên nhiên, độc giả có thể cảm nhận được sự tinh tế và sâu sắc của nhà thơ Tố Hữu đối với cuộc sống. Chỉ có những tâm hồn nhạy cảm như ông mới có khả năng vẽ lên được bức tranh hòa quyện giữa cảnh đẹp tự nhiên và con người như vậy.
2. Bài văn Cảm nhận về bức tranh tứ bình trong bài thơ Việt Bắc ngắn nhất hay số 2
Tố Hữu, hình mẫu của thơ ca cách mạng Việt Nam, là nguồn cảm hứng bất tận. Bài thơ 'Việt Bắc' là biểu tượng của thơ trữ tình - chính trị, kết hợp sự lãng mạn và tinh thần dân tộc. Đây không chỉ là một tác phẩm về anh hùng cách mạng mà còn là bức tranh tình ca về cuộc đấu tranh, về con người Việt Bắc. Ai đã đọc, khó lòng quên vẻ đẹp hòa quyện của bức tranh tứ bình - sự giao thoa tuyệt vời giữa thiên nhiên và con người Việt Bắc.
Mở đầu phần miêu tả bức tranh tứ bình trong 'Việt Bắc' bằng một câu hỏi tu từ, một điểm nhấn đầy ấn tượng:
Ta về, mình có nhớ ta
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người
Bằng câu hỏi tu từ và điệp từ 'ta', tác giả nhấn mạnh nỗi nhớ và lòng thủy chung sâu sắc. Nỗi nhớ đó, tình cảm ấy hướng về 'hoa cùng người'. Cách nói tách biệt 'hoa' và 'người' thể hiện sự hòa quyện giữa thiên nhiên và nhân cách Việt Bắc, đặc trưng cho cuộc sống chiến đấu và đồng lòng của nhân dân.
Bắt đầu bức tranh tứ bình trong bài thơ là cảnh đẹp mùa đông rực rỡ tại núi rừng Tây Bắc của đất nước:
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng
Hình ảnh thiên nhiên nổi bật với màu xanh bát ngát, ánh sáng rực rỡ làm nổi bật vẻ sống động của vùng đất Việt Bắc vào mùa đông. Điểm nhấn đỏ rực rỡ của hoa chuối rừng làm cho bức tranh trở nên ấm áp và sinh động hơn. Con người, trong bối cảnh mênh mông của thiên nhiên, tỏ ra mạnh mẽ và chủ động 'dao gài thắt lưng'. Họ là những người nổi bật, vững vàng giữa bản năng mạnh mẽ của mùa đông.
Không chỉ mô tả về mùa đông, tác giả còn tạo nên hình ảnh tuyệt vời của mùa xuân Việt Bắc:
Mùa xuân khẽ nở bông trắng tinh khôi
Nghĩ về người phối hợp mỗi sợi len
Chắc chắn, tấm lòng trắng của hoa đào, hoa mận đã trở thành nét đặc sắc của vẻ đẹp Tây Bắc mỗi khi xuân về. Tố Hữu, người sáng tạo, đã tinh tế thể hiện điều này. Một bức tranh xuân tràn ngập sức sống, với sắc trắng của rừng mơ tinh tế, trẻ trung và ảo diệu. Cảm xúc trầm trồ và lòng ngưỡng mộ của tác giả, bày tỏ qua từ ngữ 'trắng rừng', như làm tăng lên vẻ đẹp của tự nhiên. Trên nền huyền bí đó, hình ảnh con người hiện lên, yên bình và sâu lắng. Việc 'chuốt từng sợi len' không chỉ là biểu hiện của sự cẩn thận và tỉ mỉ, mà còn là biểu tượng của tài năng và khéo léo của người lao động Việt Bắc. Như là, tình yêu thương và lòng biết ơn được truyền đạt qua từng động tác đó.
Nếu bức tranh mùa xuân là tác phẩm của thiên nhiên Tây Bắc, thì bức tranh mùa hè được sáng tạo từ cả màu sắc và âm thanh:
Ve kêu rộn trong rừng, bản hòa nhạc của thiên nhiên
Nghĩ về cô em gái, một mình hái măng
Tự nhiên tạo nên bức tranh hài hòa giữa sắc vàng của phách và giai điệu của ve, tạo nên những cảm xúc mê đắm, hồi hộp khi phải chia xa. Âm thanh và màu sắc tương tác với nhau, như ve đã đánh thức gam màu để tạo nên sự sôi động nhanh chóng 'rừng phách đổ vàng'. Từ ngôn từ tinh tế của tác giả, chữ 'đổ' mang lại hình ảnh căng tròn, tràn đầy và năng động. Trong cảnh đẹp đó, con người vẫn làm việc 'một mình' một cách tận tụy 'hái măng'. Đó là hình ảnh của người lao động kiên trì, âm thầm đóng góp cho đất nước, cho cuộc chiến tranh.
Bức tranh cuối cùng của bốn mùa ở Việt Bắc là mùa thu - mùa thu của sự hòa bình:
Mùa thu với ánh trăng sáng rực hòa mình trong bình yên
Nhớ về ai và giai điệu ân tình thủy chung
Hình ảnh thiên nhiên tuyệt vời hiện ra với vẻ đẹp êm đềm, thơ mộng với ánh trăng tỏa sáng, soi rọi khắp núi rừng. 'Trăng rọi hòa bình' là một hình ảnh tượng trưng cho tương lai rạng ngời. Có thể nói, đây là một tác phẩm nghệ thuật được tạo nên từ sự kết hợp tuyệt vời giữa cảm hứng từ thiên nhiên và lịch sử. Trong không khí ấy, con người hiện hình không qua ngoại hình, mà qua tiếng hát, mang đến vẻ đẹp tinh tế từ thời kỳ đời đời của dân tộc Việt Nam: ân tình, trung thành, lạc quan và niềm tin vào một tương lai tươi sáng.
Nói về bức tranh Tứ bình trong bài thơ Việt Bắc, nó hiện lên như một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời, kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp tự nhiên và hình ảnh sống động của con người. Tố Hữu đã thể hiện tài năng xuất sắc thông qua ngôn ngữ, lựa chọn hình ảnh, và lòng trung hiếu sâu sắc đối với quê hương cách mạng Việt Bắc.
"""""--KẾT THÚC""""---
Cùng tìm hiểu về vẻ đẹp của con người và vùng đất Tây Bắc qua bức tranh Tứ bình đặc sắc. Để cảm nhận sự gắn bó của những người cách mạng với chiến trường cũng như những kỷ niệm đáng nhớ trong những ngày kháng chiến, tham khảo thêm về Bình giảng 8 câu thơ đầu bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu, Cảm nhận về hình ảnh thiên nhiên và con người Việt Bắc trong đoạn thơ: Ta về, mình có nhớ ta..., Cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc, Sự vận động của tâm hồn trữ tình trong thơ của Tố Hữu đến Việt Bắc.