Buzz
Trong y học cổ truyền, cam thảo được coi là một loại dược liệu quý có thể điều trị nhiều loại bệnh. Tuy nhiên, ít người biết rõ cam thảo là gì, cách phân biệt các loại và cách sử dụng như thế nào?
Cam thảo là vị thuốc có tính bình, vị ngọt, không độc hại, được coi là một trong ba kinh chủ yếu là Tâm, Phế và Tỳ Vị. Các tác dụng của cam thảo đã được kiểm chứng thông qua các bài thuốc trong y học cổ truyền và nghiên cứu khoa học hiện đại.
Tuy nhiên, khi sử dụng cần hiểu rõ để tránh gây ra các tác dụng phụ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu về loại dược liệu này qua sự tư vấn của Bác sĩ Trương Thị Vân - Bác sĩ Y Học Cổ Truyền tại Trung tâm Y Học Cổ Truyền Mytour - Sao Phương Đông!
Cam thảo là gì?
Cam thảo là một loài cây thực vật có hoa thuộc bản địa châu Á, thuộc họ đậu (Họ cánh bướm) với tên khoa học là Glycyrrhiza uralensis. Ở Việt Nam, tên gọi của cam thảo cũng có thể khác nhau tùy theo vùng miền như sinh cam thảo, quốc lão,...
Ở nước ta, cam thảo đã được nhập từ Trung Quốc và sau đó trở nên phổ biến ở các tỉnh thành như Vĩnh Phú, Hải Hưng và Hà Nội.
Cách làm cam thảo
Thường thì người ta sử dụng thân và rễ của cây để chế biến thành dược liệu. Phương pháp chế biến sẽ thay đổi tùy thuộc vào loại dược liệu muốn tạo ra.
Sinh thảo: Rửa sạch phần rễ, sau đó cắt mỏng thành lát và phơi hoặc sấy khô.
Bột cam thảo: Lột vỏ bên ngoài, sau đó cắt thành miếng và sấy khô trước khi nghiền thành bột.
Phấn cam thảo: Tương tự, loại bỏ vỏ bên ngoài, ngâm trong rượu khoảng 1 giờ, sau đó ủ trong 12 giờ, cắt mỏng và phơi khô.
Chích cam thảo: Trộn mật ong với cam thảo khô (1kg cam thảo, 200mg mật ong + 200ml nước sôi). Sau đó, phơi khô cho đến khi cam thảo có mùi thơm.
Cách nhận biết các loại cam thảo
Ở nước ta, ba loại cam thảo sinh sống ở các vùng khác nhau, mỗi loại có những đặc điểm riêng để nhận biết:
Cây cam thảo đất (cam thảo nam): Thường mọc nhiều ở các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc hoặc vùng đồng bằng miền Nam. Chiều cao từ 0,4 - 0,7 m tính từ mặt đất. Rễ cam thảo khá lớn và thường mọc thành chùm. Thân cây già có thể hóa gỗ ở gốc.
Lá của cam thảo nam thường mọc đơn lẻ đối xứng hoặc thành vòng 3 lá. Vào mùa hạ, hoa nở từ kẽ lá với màu trắng. Quả hình cầu, bên trong chứa nhiều hạt nhỏ.
Loại này có thể thu hoạch quanh năm, thường phát ra mùi thơm nhẹ và có vị hơi đắng, sau đó sẽ chuyển sang vị ngọt. Thường được sử dụng để thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu,...
Cây cam thảo bắc: Thường phát triển phần rễ ngầm dưới đất, có thể đạt tới 2m. Thân trên thảo khá yếu, lá kép, hình dạng bầu dục.
Cam thảo bắc có nguồn gốc từ Trung Quốc và sau đó được nhập vào Việt Nam, thường mọc hoang ở nhiều nơi như Sơn La, Điện Biên, Hà Giang,...
Vào mùa hè hoặc đầu thu, cây sẽ ra hoa đẹp, hình cánh bướm, màu tím nhạt. Loại này thường thu hoạch vào cuối thu hoặc mùa xuân sau khi trồng từ 3 - 4 năm. Có vị ngọt, tính bình, thường dùng để giảm huyết áp, chống loét dạ dày, giảm sưng đau và tăng cường hệ miễn dịch.
Cam thảo dây (dây chi chi): Cam thảo dây là loại thân leo, có nhiều xơ và cành nhỏ. Lá giống như lông chim, mọc thành từng chùm màu hồng ngọc rất đẹp mắt.
Quả của loại này khá nhỏ, bên trong có hạt hình cầu màu cam đỏ.
Cây cam thảo dây cũng giống như cam thảo nam thường mọc nhiều ở vùng đồng bằng miền Nam hoặc một số tỉnh miền Bắc như Lạng Sơn, Hưng Yên, Thanh Hóa,...
Công dụng của cam thảo
Với sức khỏe
Trong bài viết “Cam thảo bắc - vị thuốc quý từ ngàn xưa” của BS Nguyễn Thùy đã đề cập đến một số công dụng của cam thảo trong Đông y như dùng để điều trị các bệnh viêm họng, ho, nhiều đờm,... hoặc các bệnh tiêu hóa viêm loét dạ dày, tá tràng.
Ngoài ra, cam thảo còn có tác dụng giải độc, điều hòa tác dụng của các loại thuốc.
Ngoài ra, cam thảo cũng có thể được sử dụng để điều trị viêm da và nhiễm trùng: Trong một báo cáo được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Dược phẩm Iran đã chỉ ra rằng hoạt chất Glycyrrhizin có trong chiết xuất rễ cam thảo có khả năng chống lại vi khuẩn và hạn chế nhiễm trùng da.
Trong cam thảo cũng chứa hoạt chất staphylococcus aureus, một chất có khả năng kháng khuẩn giúp cải thiện tình trạng bệnh chốc lở, viêm nang lông,...
Về việc làm đẹp
Không chỉ giúp điều trị các vấn đề về da mà cam thảo còn được nhiều chị em sử dụng như là mặt nạ để trị mụn và làm trắng da nhờ chứa chất glabridin.
Theo một nghiên cứu lâm sàng được công bố trên Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm đã chỉ ra rằng glabridin có thể ức chế enzyme tyrosinase, một loại enzyme sản xuất melanin gây nám da, lên đến 50% mà không gây tổn thương da.
Do đó, chiết xuất từ cam thảo có thể giúp điều trị tăng sắc tố sau viêm và phục hồi tổn thương sau mụn một cách hiệu quả.
Một số cách sử dụng cam thảo hiệu quả
Cách sử dụng: Bạn có thể chế biến thành thuốc hoặc nhai tươi, dùng dưới dạng cao lỏng. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các sản phẩm có chứa chiết xuất cam thảo như trà, kẹo cam thảo.
Liều dùng: Trong một ngày, không nên tiêu thụ quá nhiều, chỉ nên dùng trong khoảng từ 4 - 80g.
Một số tác dụng phụ: Cục Quản lý Thực Phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho biết khi tiêu thụ quá nhiều cam thảo có thể dẫn đến giảm nồng độ kali trong cơ thể và gây ra các vấn đề như huyết áp cao, nhịp tim bất thường, co giật, suy tim xung huyết cực kỳ nguy hiểm.
Bên cạnh đó, nếu bạn muốn làm trắng da và trị mụn, bạn có thể kết hợp bột cam thảo với một số loại khác như bột yến mạch, bột đậu đỏ,... và sữa tươi, mật ong để tạo thành mặt nạ giúp mang lại hiệu quả bất ngờ nếu sử dụng thường xuyên.
Tham khảo: Mytour
Trên đây là một số thông tin về cam thảo, hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn.
Chọn mua trái cây tươi ngon tại Mytour:
