Cảm xúc và suy tư của các em về đoạn thơ: Thuyền ta ... mỗi khi bình minh

Đề bài: Cảm xúc và suy tư của các em về đoạn thơ: Thuyền ta ... mỗi khi bình minh

Một bài văn mẫu về Cảm xúc và suy tư của các em về đoạn thơ: Thuyền ta ... mỗi khi bình minh

Mẫu văn: Cảm nhận và suy nghĩ về đoạn thơ: Thuyền ta ... mỗi khi bình minh

Có người từng nói rằng: một trong những nguồn cảm hứng quan trọng của thơ là cuộc sống lao động của nhân dân. Điều này chắc chắn đúng với bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' của Huy Cận. Bài thơ thể hiện sự hăng say và sự giàu có của cuộc sống lao động của những người dân vùng chài. Qua bài thơ, người đọc cảm nhận được sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên trên bức tranh rực rỡ, tráng lệ của vũ trụ biển cả. Đoạn thơ dưới đây trong bài thơ là một ví dụ điển hình cho điều đó:

'Thuyền ta lái gió cùng buồm trăng
...
Nuôi lớn đời ta tự mỗi khi bình minh.'

Bài thơ được sáng tác trong chuyến công tác của Huy Cận tại vùng mỏ Hòn Gai, Quảng Ninh năm 1958 và được lấy cảm hứng từ việc ca ngợi cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của miền Bắc tự do và độc lập. Với ý nghĩa đó, bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' là một tràng ca ca ngợi sự lao động của con người với tinh thần tự chủ và niềm vui, niềm tin trước cuộc sống mới trong những năm đầu tiên xây dựng đất nước.

Các khổ thơ đều nằm ở giữa bài thơ, mở đầu là bức tranh hoàng hôn trên biển với những con thuyền đánh cá ra khơi. Những người dân chài đến với biển lớn với tinh thần lao động hăng say và tâm hồn mạnh mẽ 'Câu hát căng buồm cùng gió khơi'. Biển cả rộng lớn giàu có mở ra vòng tay phóng khoáng chào đón họ:

'Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!

Những khổ thơ tiếp nối lan tỏa mạch cảm xúc đó.

Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển mênh mông

Trên thuyền có lái, có buồm, nhưng thực sự lái bằng gió, buồm là buồm trăng. Đoàn thuyền không chỉ lướt đi trong đêm nhờ vào sức mạnh của con người mà còn bởi âm nhạc hòa quyện với gió, cùng với sức mạnh của trăng. Thuyền như thể lướt nhẹ, bay lên. Con thuyền đánh cá, dù nhỏ bé, nhưng dưới sức mạnh của vũ trụ, trở nên vĩ đại, mênh mông, không kém cạnh với vũ trụ. Và trên thuyền ấy, con người dần hiện hình với tư thế làm chủ:

Ra đậu dặm xa, dò sâu vào lòng biển
Đánh lưới vây, trận trận như thế

Quá khứ, khi con người còn bé nhỏ, cô đơn đối diện với sức mạnh bí ẩn của biển cả, đã qua. Mang trong lòng khí thế của người chủ, biển thu hẹp lại để con người 'ra đậu dặm xa', 'mở đan thế trận' và 'dò sâu vào lòng biển' để khám phá, tìm hiểu. Họ mạnh dạn bước ra những vùng xa xôi để khám phá thiên nhiên. Họ, những người dân chài, mang theo sức trẻ, sức mạnh, mang theo lòng tìm kiếm, khám phá để khám phá những điều bí ẩn của thiên nhiên. Việc đánh bắt biển cả giống như một trận chiến, mỗi người lao động giống như một chiến sĩ.

Hát khi ra khơi, hát cho cuộc hành trình và những người lao động không chỉ để tôn vinh vẻ đẹp của biển cả:

Cá nhụ, cá chim và cá đé
Cá song tỏa sáng đuốc đen hồng

Liệt kê các loài cá: nhụ, chim, đé, song là biểu tượng cho sự phong phú và giàu có của đại dương. Không chỉ giàu mà biển còn đẹp đẽ. Cá song tỏa sáng dưới ánh trăng, mang theo một vẻ đẹp kỳ diệu. Thân cá lấp lánh màu hồng dưới ánh sáng của đuốc. Hình ảnh này đã truyền cảm hứng cho nhà thơ Chế Lan Viên viết: 'Con cá song cầm đuốc dẫn thơ về'. Hai nhà thơ không chỉ chia sẻ sức sáng tạo mà còn cùng chia sẻ niềm đam mê với nghệ thuật, cùng rước lấy cảm hứng từ cuộc sống hàng ngày của nhân dân.

Đoạn thơ nhuốm sắc ánh sáng: ánh đen hồng của cá song, ánh vàng của trăng bừng sáng trên mặt nước. Sự kết hợp giữa ánh sáng và bóng tối tạo nên một bức tranh sáng tạo, rực rỡ. Trong cảm xúc lên cao, nhà thơ đã vẽ lên hình ảnh những nàng tiên cá kỳ diệu, đồng thời sáng tạo câu thơ ấn tượng: 'Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe'. Hình ảnh này được tôn vinh bởi một liên tưởng tinh tế:

Đêm dạt sao trên vùng biển Hạ Long

Hình ảnh nhân hoá độc đáo. Đêm êm đềm, thủy triều lên xuống như hơi thở của đêm. Những ngôi sao bạt ngàn in trên mặt nước, trôi dạt trên đỉnh sóng triều đánh vào bãi cát được so sánh như: 'làn hơi nước Hạ Long'. Sao với nước tồn tại trong nhịp thở của đêm. Thiên nhiên hòa quyện những miền không gian lại với nhau, tạo nên một bức tranh sơn mài tráng lệ và kỳ diệu.

Tiếng hát theo những người dân chài suốt cả hành trình, giờ đây là để gọi cá vào lưới:

Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao

Người dân gọi cá bằng tiếng hát và trăng tạo ra nhịp gõ. Động tác bình thường trở nên đẹp đẽ và lạ thường. Trăng lên cao từng lúc, tan vào nước biển, vỗ vào thuyền làm nhịp. Công việc đánh bắt cá từ nặng nhọc bỗng trở nên lãng mạn. Từ sự giàu đẹp của biển, người ta suy ngẫm về lòng biển bao la.

Biển tựa như mẹ nuôi ta từ thuở bé
Làm lớn con tim nhỏ tự bao giờ

Nhà thơ Huy Cận đã rất tài tình khi so sánh lòng biển với 'lòng mẹ'. Biển cả dữ dội và bao la, lòng biển thẳm sâu không còn là điều kì bí, đáng sợ. Với nhà thơ, lòng biển mênh mông, rộng lớn đầy cá như tấm lòng mẹ bao dung, độ lượng. Chính lòng biển là mẹ đã 'nuôi lớn đời ta tự bao giờ'. Câu thơ là khúc tâm tình thiết tha với biển thân yêu, là lời cảm ơn biển, biển vừa bao la mà lại trĩu nặng yêu thương.

Bài thơ là sự kết hợp của hai nguồn cảm hứng: cảm hứng lãng mạn, tràn đầy niềm vui, sự hào hứng trong thời kỳ miền Bắc bước vào xây dựng cuộc sống mới và cảm hứng vũ trụ là nét nổi bật trong hồn thơ Huy Cận. Sự gặp gỡ, giao hoà của hai nguồn cảm hứng đã tạo nên những hình ảnh rộng lớn, tráng lệ, lung linh như những bức tranh sơn mài của đoạn thơ nói riêng và bài thơ nói chung.

Ngợi ca vẻ đẹp hùng tráng và thơ mộng của biển khơi, ngợi ca cuộc sống tưng bừng niềm vui xây dựng, bài thơ thực sự là tiếng hát cất lên từ hồn thơ Huy Cận để dâng tặng cuộc đời. Mang trong mình cả phong vị cổ điển nhưng lại rất hiện đại ở những liên tưởng bất ngờ, cảm hứng vũ trụ hoà cùng dòng cảm hứng lãng mạn, bài thơ mở ra một viễn cảnh thật huy hoàng và tràn đầy niềm tin vào một tương lai nhất định nở hoa.

Nguồn cảm hứng thơ ca đến từ cuộc sống lao động của dân chúng đã thúc đẩy sức sáng tạo trong bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' của Huy Cận. Những hình ảnh sông ngư dày đặc và phong phú của người dân vùng chài đã tạo nên một bức tranh hòa quyện giữa con người và thiên nhiên trên nền biển cả rộng lớn, lộng lẫy. Đoạn thơ dưới đây là minh chứng cho điều đó:

'Thuyền ta lái gió, buồm trăng vẫy múa
...
Chăm sóc cuộc sống ta mỗi buổi tối.'

Bài thơ được sáng tác trong chuyến đi của Huy Cận tại vùng mỏ Hòn Gai, Quảng Ninh vào năm 1958, lấy cảm hứng từ sự kiện xây dựng chủ nghĩa xã hội của miền Bắc tự do độc lập. 'Đoàn thuyền đánh cá' là bản hòa ca tôn vinh tinh thần lao động và niềm vui, niềm tin của con người trước cuộc sống mới trong những năm đầu xây dựng đất nước.

Ba khổ thơ nằm giữa bài thơ thể hiện hình ảnh hoàng hôn trên biển và những con thuyền chở chúng ta ra khơi. Những người dân chài với tinh thần hăng say, lòng dũng cảm 'Câu hát căng buồm cùng gió khơi'. Biển cả bao la phóng khoáng đón nhận họ nhưng cũng là một nguồn cảm hứng vô tận:

'Cá biển Đông tựa đoàn thoi
Vầng trăng soi sáng, biển lồng lộng
Tay vần lưới, ta đợi đàn cá ơi!'

Những khổ thơ kế tiếp lan tỏa dòng cảm xúc đầy sức sống.

Thuyền ta như một bóng hình giữa đêm
Trên biển mây trắng, gió êm đềm

Thuyền, buồm, và gió, một sự hòa quyện tự nhiên. Trên con thuyền, người ta không chỉ đánh cá bằng sức lực của bản thân, mà còn bằng âm nhạc hòa quyện với sức mạnh của gió và ánh sáng của trăng. Thuyền như lướt trên biển, như bay lên trong không gian bao la. Từ một con thuyền đánh cá nhỏ bé, nay trở thành biểu tượng của sức mạnh và vĩ đại, sánh ngang với vũ trụ. Và trên thuyền ấy, con người hiện lên như người chủ nhân tối cao:

Lênh đênh ra xa dặm, lòng biển sâu kỳ vĩ
Bài trí lưới vây, chờ đợi đàn cá đầy

Quãng thời kỳ con người còn nhỏ bé và tò mò đã qua. Bước vào thời đại tự tin, họ vươn ra xa, mạnh mẽ nhưng còn đầy tò mò trước bí ẩn của biển cả. Biển mở lòng để họ 'ra xa như dặm', 'mạch trận lưới vây', và 'thăm dò bụng biển', để khám phá, tìm kiếm những bí ẩn của thiên nhiên. Họ là những người chài, mang theo sức trẻ, sức mạnh và tinh thần khám phá, để chiến đấu với vùng biển bí ẩn. Việc đánh bắt như một trận chiến, mỗi người lao động đều là một chiến sĩ.

Hát khi ra khơi, hát vang lên chào đón cuộc hành trình
Và hát ca ngợi vẻ đẹp tuyệt vời của biển cả:

Cá nhụ, cá chim, cùng cá đé
Cá song lấp lánh dưới ánh đèn màu hồng

Danh sách cá gồm: cá nhụ, cá chim, cá đé, cá song, phản ánh sự đa dạng, phong phú của đại dương. Biển không chỉ giàu có mà còn tuyệt đẹp. Cá song lấp lánh dưới ánh đèn hồng. Đuôi cá vẫy trong ánh trăng vàng. Dưới trăng, cá song nổi bật trên mặt nước. Thân cá lấp lánh như ánh sáng dưới biển đêm, đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhà thơ Chế Lan Viên viết: 'Con cá song cầm đuốc dẫn thơ về'. Hình ảnh này là sự gặp gỡ của hai tác giả không chỉ ở sức tưởng tượng mà còn ở niềm đam mê sáng tác từ cuộc sống hàng ngày của nhân dân.

Đoạn thơ phản ánh ánh sáng đen hồng, lấp lánh của cá song và ánh sáng vàng choé của trăng phản chiếu trên mặt nước. Sự kết hợp của ánh sáng và bóng tối tạo ra một bức tranh sắc màu lung linh. Trong cảm xúc, nhà thơ tưởng thấy những nàng tiên cá tuyệt vời, vì vậy, Huy Cận đã viết một câu thơ đầy ý nghĩa: 'Đuôi cá vẫy dưới ánh trăng vàng rực rỡ'. Hình ảnh này được tôn vinh bởi một sự kết nối tinh tế:

Trong đêm, hơi thở của đại dương lên xuống như một sinh khí. Những vì sao trên bầu trời phản chiếu trên mặt nước, nhấp nhô trên đỉnh sóng như thể đang 'lùa nước Hạ Long'. Sao cùng với nước tồn tại trong nhịp thở của đêm. Thiên nhiên hòa quyện các không gian lại với nhau như một bức tranh sơn mài kỳ diệu và tráng lệ.

Hình ảnh biến đổi từ thiên nhiên thành nhân văn làm cho đoạn thơ độc đáo. Đêm vẫn êm đềm, thủy triều lên xuống tạo ra nhịp thở của đêm. Các vì sao bạt ngàn trên mặt nước, lội dạt trên đỉnh sóng như 'lùa nước Hạ Long'. Sao và nước tồn tại cùng với nhịp thở của đêm. Thiên nhiên như một bức tranh kỳ diệu, tráng lệ.

Âm nhạc đi theo các thủy thủ trong suốt hành trình, và bây giờ nó vang lên để triệu hồi cá vào lưới:

Ta hát một bài ca gọi cá vào,
Thuyền đã có nhịp trăng cao

Người dân gọi cá bằng tiếng hát, và trăng tạo ra nhịp nhàng. Công việc hàng ngày trở nên đẹp đẽ và lạ thường dưới ánh sáng trăng. Trăng dần lên cao, trải dài trên biển, phản chiếu trên thuyền như làm nên nhịp nhàng. Việc bắt cá từ một công việc vất vả bỗng trở nên lãng mạn và thú vị. Từ sự giàu có của biển là lời nhắc nhở về lòng biển bao la:

Biển cho chúng ta cá như một người mẹ,
Nuôi lớn chúng ta từ khi nào.

Huy Cận đã có bàn tay tài hoa khi so sánh biển cả với 'lòng mẹ'. Biển mênh mông và bao la, và lòng biển thăm thẳm không còn là điều bí ẩn, kinh hoàng. Với ông, lòng biển rộng lớn, phong phú như lòng mẹ dung dưỡng, từ bi. Đó chính là lòng mẹ biển đã 'nuôi lớn ta từ bao giờ'. Câu thơ đó là một đoạn tâm tình chân thành với biển yêu quý, là lời biểu dương biển, biển vừa bao la nhưng cũng đầy tình yêu.

Bài thơ kết hợp hai nguồn cảm hứng: cảm hứng lãng mạn, tràn đầy niềm vui, sự hào hứng trong thời kỳ miền Bắc bước vào xây dựng cuộc sống mới và cảm hứng vũ trụ là đặc điểm nổi bật trong tâm hồn thơ của Huy Cận. Sự kết hợp này tạo ra những hình ảnh lớn lao, tráng lệ, lung linh như những bức tranh sơn mài, cả trong đoạn thơ cụ thể và trong bài thơ tổng thể.

Khen ngợi vẻ đẹp hùng vĩ và lãng mạn của biển cả, khen ngợi cuộc sống phồn thịnh, niềm vui của việc xây dựng, bài thơ thực sự là tiếng hát vang lên từ trái tim thơ của Huy Cận để dành tặng cuộc sống. Với hương vị cổ điển nhưng vẫn rất hiện đại, với những ý tưởng bất ngờ, cảm hứng vũ trụ kết hợp với cảm hứng lãng mạn, bài thơ mở ra một tương lai huy hoàng, tràn đầy niềm tin vào một tương lai rạng ngời.

Như vậy, chúng tôi đã đề xuất Cảm nhận và suy nghĩ của em về đoạn thơ: Thuyền ta ... buổi nào bài tiếp theo. Các em hãy chuẩn bị cho phần Bình giảng hai khổ cuối bài thơ Đoàn thuyền đánh cá và cùng với phần Bình luận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá để hiểu rõ hơn về nội dung này.