Buzz
Đề bài: Anh/chị hãy trình bày cảm nghĩ về số phận của người phụ nữ trong xã hội cổ xưa qua một số bài ca dao than thân đã được học trong chương trình Ngữ văn lớp 10.
Cảm xúc về số phận của người phụ nữ trong xã hội cổ xưa qua một số bài ca dao than thân
1. Cảm xúc về số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ qua một số bài ca dao than thân, mẫu số 1:
Người phụ nữ trong xã hội phong kiến từ xưa luôn phải đối mặt với số phận đau khổ, khó khăn. Mặc dù sở hữu vẻ đẹp bên ngoài và phẩm chất cao quý bên trong, nhưng họ bị rơi vào cuộc sống khốn khổ do những quy định của xã hội phong kiến. Tiếng nói của họ trở nên không có giá trị, chỉ có thể bày tỏ lòng bằng những ca dao than thân của dân gian.
Họ nhận thức vẻ đẹp của mình nhưng số phận của họ lại phụ thuộc vào nam giới:
'Thân em như dải lụa đào
Phất phơ giữa chợ, biết vào tay ai'
Mở đầu bài ca dao với mô típ 'Thân em' cho ta thấy sự yếu đuối của người phụ nữ. 'Thân em' là điểm mở đầu cho lời than thân và phê phán thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Họ sống trong xã hội chịu đựng nhiều thiệt thòi, trở thành cá nhân nhỏ bé giữa cộng đồng. Tác giả dân gian tôn vinh vẻ đẹp của họ, ví như 'như dải lụa đào', thể hiện vẻ đẹp mong manh, tinh tế của người phụ nữ. Tuy nhiên, cuộc sống của họ lại đầy bất hạnh: 'Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai'. Hình ảnh tấm lụa đào bị bán như hàng hóa, không biết giá trị thực sự. Người phụ nữ cũng bị phụ thuộc hoàn toàn vào nam giới trong gia đình, không có quyền tự do, số phận nằm trong tay người khác. Tình cảnh này như câu thơ của Hồ Xuân Hương 'Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn', làm người đọc cảm nhận sự đau đớn và bất lực của người phụ nữ xưa.
Bài văn Cảm nhận về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua một số bài ca dao than thân tiêu biểu
Hình ảnh người phụ nữ nhỏ bé và phụ thuộc được thể hiện qua bài ca dao:
'Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các hạt ra ruộng cày'
Thân phận người phụ nữ được tác giả dân gian so sánh như 'hạt mưa sa'. Hạt mưa sa có thể rơi 'đài các' nếu may mắn, tức là sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu có, hưởng cuộc sống sung sướng và kết hôn với người giàu có. Ngược lại, nếu 'ra ruộng cày', họ phải đối mặt với cuộc sống bần hàn, lao động vất vả để kiếm sống. Dù viết về người phụ nữ, nhưng số phận của họ có thể thay đổi, chung điểm là sự phụ thuộc và định kiến xã hội.
Trong ca dao dân ca, con cò thường tượng trưng cho người phụ nữ, đặc biệt là người vợ nông dân vất vả nuôi chồng:
'Con cò lặn lội bờ ao
Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non'
Người vợ tần tảo, chịu thương chịu khó lặn lội kiếm miếng cơm manh ao. Gánh gạo nuôi chồng nhưng họ không oán trách, cam chịu 'tiếng khóc nỉ non'. Phụ nữ đôi khi phải làm đủ mọi việc để nuôi chồng và con, đòi hỏi tình yêu và đức hi sinh.
Tóm lại, ca dao than thân thể hiện tiếng than của người phụ nữ về số phận trong xã hội phong kiến. Dù có vẻ đẹp và phẩm chất, họ vẫn phải đối mặt với số phận bạc bẽo. Tác giả dân gian giúp họ kêu gọi xã hội và thể hiện sự cảm thương sâu sắc.
""""HẾT"""""-
Để hiểu rõ hơn về hình ảnh và số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa qua ca dao than thân, bạn có thể đọc thêm các bài về Phản ánh hình tượng người phụ nữ qua những câu hát than thân, Cảm nhận về số phận người phụ nữ qua ca dao, Giới thiệu về ca dao than thân, Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua một số bài ca dao than thân. Còn khi nói đến người phụ nữ, chắc hẳn mỗi người đều nghĩ đến người mẹ, người bà. Bạn cũng có thể đọc các bài viết về cảm nghĩ về người mẹ, người bà cũng như đánh giá về người thân.
2. Cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua một số bài ca dao than thân, mẫu số 2:
Ca dao dân ca là một hình thức độc đáo trong văn hóa dân gian Việt Nam, kết hợp lời thơ và âm nhạc để thể hiện tình cảm, cảm xúc của người lao động. Tác giả dân gian sáng tạo nhiều ca dao biểu lộ tình cảm và phẩm chất đẹp của người con gái, đặc biệt là trong ca dao than thân, nơi thấu hiểu sự đau xót, tủi nhục, đắng cay của thân phận người phụ nữ xưa trong xã hội.
Trong xã hội phong kiến, người phụ nữ phải đối mặt với bất công và bất hạnh. Tiếng nói của họ không được coi trọng, và họ bị ràng buộc bởi những quy tắc như 'Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử'. Điều này thể hiện qua những câu ca dao than thân như:
“ Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”
Vẫn giữ mô típ mở đầu bằng 'thân em', câu ca dao thể hiện nỗi khổ vừa về mặt vật chất vừa về thân phận mong manh, nhỏ bé, và không có giá trị của người phụ nữ xưa. Trong cuộc sống, thân phận con người rất lớn lao, nhưng trong xã hội phong kiến, người phụ nữ chỉ như hạt mưa sa, miếng cau khô, cọc bờ rào – những thứ nhỏ bé, tầm thường. Trong câu ca dao, vẻ đẹp của người con gái được thể hiện thông qua so sánh với 'tấm lụa đào' - một cách miêu tả tinh tế, gợi cảm về vẻ đẹp yểu điệu, mềm mại, thướt tha. Tấm lụa đào thể hiện vẻ đẹp toàn vẹn, từ màu sắc hồng đến dáng vẻ mềm mại và chất liệu quý giá. Mặc dù bị coi thường, nhưng họ vẫn tự trọng và coi mình là một sản phẩm quý giá. Tuy nhiên, vẻ đẹp đó 'phất phơ giữa chợ', như tấm lụa bị rao bán ngoài chợ, chỉ là một trong những hàng hóa khác. Câu ca dao này là biểu hiện của sự mất quyền quyết định về hôn nhân, nơi quyền lực nằm trong tay ông bà, cha mẹ trong gia đình. Họ sống trong sự cam chịu và nhẫn nhục vì danh dự gia đình hay số phận của gia đình.
Hình ảnh người phụ nữ xưa qua những giai điệu than thân
Người phụ nữ nâng lên tiếng than về số phận bị coi thường, dù bề ngoài có vẻ xấu xí nhưng bên trong vẫn giữ được sự trong sáng.
“ Thân em như củ ấu gai
Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen
Ai ơi, nếm thử mà xem!
Nếm ra, mới biết rằng em ngọt bùi.”
Mô típ “thân em” lại một lần nữa xuất hiện để người phụ nữ bày tỏ về thân phận của mình. Người phụ nữ tự so sánh mình với “củ ấu gai”, một loại củ sống trong bùn đen và khi được đưa lên ánh sáng, nó mang theo màu đen của môi trường. Qua đó, ta thấy người phụ nữ xưa, mặc dù bề ngoài có vẻ xấu xí, nhưng họ vẫn giữ được vẻ đẹp tâm hồn “ruột trong thì trắng”. Vì vẻ ngoài không được chú ý, cô gái trong ca dao đặt câu hỏi “Ai ơi, nếm thử mà xem?”, đồng thời là lời nhắc nhở mọi người không chỉ nhìn vào vẻ bề ngoài mà quan trọng hơn là vẻ đẹp tâm hồn, “ngọt bùi”. Nét đẹp tinh tế và thuần khiết đó xứng đáng được trân trọng.
Số phận người phụ nữ như bước trên con đường uẩn khúc, không biết đâu mới là điểm đến:
“ Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi, biết tấp vào đâu?”
Thân phận người phụ nữ được so sánh với “trái bần trôi”. Trái bần mang đầy nỗi nghèo đau, khổ sở, và cảm giác đắng cay. Dưới áp lực của “gió dập sóng dồi”, họ trôi lênh đênh trên biển cuộc sống mênh mông, không biết nên “tấp vào đâu?” Qua đó, ta thấy số phận của người phụ nữ chìm nổi, bất định, và hoàn toàn phụ thuộc vào người đàn ông trong gia đình. Họ không kiểm soát được đường hướng cuộc sống của mình. Xã hội phong kiến đã đẩy họ vào cảnh khốn khổ, và họ chỉ có thể tỏ ra đau lòng qua những giai điệu than thân.
Nhìn nhận các khía cạnh trên, chúng ta nhận thức về vẻ đẹp và số phận bi đát của người phụ nữ trong xã hội cổ xưa, nơi mà hủ tục và bất công là chủ đạo. Họ chỉ có thể thổ lộ cảm xúc qua tiếng hát than thân, đau lòng về số mệnh khó khăn của mình. Cảm giác thương xót tràn ngập trước số phận đau buồn ấy. Bằng những câu ca dao, tác giả dân gian đã lên tiếng kêu gọi sự chỉ trích xã hội phong kiến đầy đau thương ấy.
""""---KẾT THÚC"""""--
Khi khám phá văn học dân gian Việt Nam, ngoài những bài hát than thân ấm áp về tình nghĩa, bạn có thể bổ sung thêm kiến thức với các tài liệu như: Phân tích các Ca dao hài hước, Phân tích các Tục ngữ về con người và xã hội, Phân tích các Tục ngữ về thiên nhiên và công việc sản xuất.
